Vlaamsche Arbeid. Jaargang 1 (1905)

Vlaamsche Arbeid. Jaargang 1

(1905)– [tijdschrift] Vlaamsche Arbeid, De– rechtenstatus

Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende



[pagina 151]
Jakobijntje's dood en mijn Leven Er is een arme oude man en ook dezes arme oude vrouw aan mijn deur komen kloppen. Ik heb hun geopend mijn deur en gezien hoe oud dat ze waren, hoe stokoud en versleten. Doch ik zegde niet: ‘Kom binnen, vadertje; kom binnen, moedertje; 't morgenmaal zal veerdig geraken, zit mee aan tafel’ - noch gaf hun een aalmoes: ‘Hier.... ik min u broeders. God zegene u.’ Ik heb hun niets gezegd en dat rouwt me nu, dat rouwt zoo fel mijn week harte, dat toch medelijdend is. Hij droeg een langen, witten baard als sneeuw, die daalde hem terneer tot op de knieën; schotsche wenkbrauwen, boven de diep-gezonken matte oogen en 't gelaat zoo diep gerimpeld door den tijd; de handen diep geborgen in de groote tasschen van zijn winterfrak. Hij liep blootsvoets.... Mijn lief Jakobijntje, gij zaagt dat en waarom hebt ge me niet aandachtig gemaakt op Jezus? Het vrouwken had een scherpe kin en ook een zeer scherpen neus die fel vooruitstaken allebei; kleine, diep-gezonken oogen als van mat-glas dompig; een kapmantelken plooiend om heur gebocheld lijveken. En zij liep blootsvoets. - Ze hebben mij lang bezien, mij die bevend stond ter deure en schrik had; ze hebben Jakobijntje toegelaten die wachtend was om binnen te komen voor het hekken. O! dat lachen, dat vlijmde mij de ziele, bloedwondig. En gij, die zaagt dat ze stonden blootsvoets en arm waren en honger hadden; gij, die mij het hoogste zijt, gij hebt me niet aandachtig gemaakt op Jezus. Waarom, waarom deedt ge dat, mijn Mei-lief Jakobijntje? Waarom
[pagina 152]
kwaamt ge traag binnen en naast mij staan ter deure? Waarom hebt ge mij de handen gedrukt, rillend, toen het manneken zijn baard tusschen de knieën klemde, het oude lijveken rechtte, zoodat de baard stijf gespannen stond? O! dat voelde ik wel en was beangst om u, die mij het hoogste zijt. Er is een windeken komen waaien door de seringenstruiken, - die dicht stonden langs den weg voor ons huis; - en heeft ons zoete seringengeuren aangebracht. Er is een windeken komen zingen in den gespannen baard, als lieve kinderstemmen die stillekens zongen zooals het zingen was in middeneeuwsche burchten, gothisch: Daar waren twee koningskinderen En die hadden malkander zoo lief... En toen hebt ge mij de handen straffer gedrukt, doch ik voelde uw denken niet want mijn ziele neurde dat zoete lieken mee en mijn herte zong het jongerig. Wij hebben samen geluisterd, daar vredig worden in mijn herte kwam; daar ik geen angst meer voelde om den scherpen blik van 't stil-lachend vrouwken, dat u zoo aankeek, Jakobijntje. Nu, toen de baard van 't danig rekken ontspannen geraakte is het lieve lieken geworden een mompelen van zware mannenstem in mateloos rythmeeren. - Wij hebben samen geluisterd doch hebben niets gezegd.... En als het ten einde was en 't luwtje viel; als de seringenstruiken niet meer fluisterden in Lente-lucht; als de seringengeuren ons niet meer genaakten; dan weenden de beide zeer oude lieden, en lieten hun kop voorover van zware kommernis. Mistroostig knikten zij u toe... mijn Mei-lief Jakobijntje, doch uitten niet één sylbe; doch maakten niet één gebaar. Ik zag ze aarzelend het trapken afdalen zooals kleine kindekens; voeteken voor voeteken; 't hekken-poortje sluitend achter zich; en dan weer voortgaan met hunne wondere doening, met hun oud lijveken, met hun zeere bloote voeten over de ruwe straatsteenen, achter het sappig-groene hout der seringen. En gij hebt mijn handen losgelaten, Jakobijntje, en zijt heen gegaan met gebogen hoofdje, want ik hoorde uwe kleine voetjes knerpen op den kiezel en ik hoorde uwe zuchten angstig daar ge weg gingt, onzichtbaar achter het loover van 't wegelingsken dat leidde naar uw huizeken ten groenen heuvel.
[pagina 153]
Wat heb ik om u getreurd, zoo ik roerloos stond met welige gedachten ter deure! O! dat oude manneken... O! dat oude vrouwken. Ik heb de luiken dichtgesleuteld want verre in het dal, klonk de doodsklok. Ik heb de deuren toegegrendeld, want Zigeuners zijn voorbij gekomen met hun wagens en blaffende honden. Ik heb boven de jalousies terneer gelaten en heb ze toegetrokken want ik zag Jakobijntje met heur wit, wit kleedeken, als stippelend bloemeken tusschen 't groen der heuvelhelling, blekkend lief in Lenterigen zonneschijn. En... lacie!... ik heb het lieken hooren neuren door de zwijgende donkerte die loom-zwaar hing in onze kamers: Daar waren twee koningskinderen En die hadden malkander zoo lief... En 't was of het manneken met zijn gespannen baard weer stond voor mij; of het luwtje trillig kwam aanwaaien en op die haarfijne haren tokkelde. Nu, de dag is doodgegaan bij het rooden der zonne in 't Westen. En daar het deemsterde is vader thuisgekomen en die heeft gevraagd: - ‘Waarom zoo treurig? Waarom de luiken dicht, de jalousies terneer en deuren toe gegrendeld. En moeder is thuis gekomen en die heeft gevraagd: - ‘Waarom zoo treurig? Waarom de luiken dicht, de jalousies terneer en deuren toegegrendeld. En ik heb hun niets geantwoord, doch heb geweend om 't oude manneken, om 't oude vrouwken. Jakobijntje, mijn Mei-lief Jakobijntje, waarom hebt ge mij niet aandachtig gemaakt dat ze blootsvoets gingen en mijn broeders waren?... En zuster is thuisgekomen en wist te zeggen dat Jakobijntje ziek lag ten harent, dood-ziek. O! gij die mij het hoogste zijt, waarom zijt ge niet gebleven bij mij; waarom moet gij mijn ziele hangen? En als het grauw geworden is en nacht kwam mantelen boven de streek, is de lamp ontstoken in de keuken, en was het gefezel over huishoudelijke zaakjes tusschen vader en moeder.
[pagina 154]
Ik klom dan naar mijn kamerken en heb de jalousie van mijn eenig venster opgetrokken en mijn venster opengezet, wijdopen zoodat het koele luwtje binnenwaaide, zoete avondstilte aanbracht en om mijn heete wangen sleerde als licht handgekoos. Ik heb gezeten aan mijn venster, lang gezeten en gezien hoe donker het was; hoe de hemel donker-blauw stond met zijn englen oogen; hoe in het dal, de boerenhuizen elk hun lichtje droegen in de gezellige huiskamer; hoe de heuvels kentelend liepen met witte ruggen in starrenklaarte enverder inktigzwart stonden tegen avondlucht; hoe ginder verre in het huizeken ten groenen heuvel een lichtje brandde ter bovenkamer... - Daar lag mijn Mei-lief maagdekijn. Ei! dat lichtje was zoo heilloos in die lui-moede stilte en drong met zijn arme stralen in mijn ziele als vlijmende spiezen. 't Moest daar droevig zijn; waar heur moeder angstig zorgde voor 't geven van medicijnen; waar de dokter stond naast heur vader met fel gerimpeld voorhoofd en schuddend van deemoed zijn schoonen kop. En ik heb het hoofd op de borst laten vallen, de oogen geloken en geweend.. O! dat oude manneken... O! dat oude vrouwken... Het leek me of uit het wiegende loover een liedeken zwellend steeg, zwellend vol wee en pijn: Daar waren twee koningskinderen... Dan kwam er haastig stappen op den weg mijn stille doezeligheid storen. Ik hoorde 't hekken opengaan en weder toevallen; ik hoorde het knerpen van den kiezel onder zwaar-tredende zolen en dan in de vestibule een hol schoenen en meer stemmen in de keuken, dempig gespraak. Broeder kwam te huis en heeft me de oogen doen openen. En ik heb weer dat lichtje gezien vol weinig stralen als een verdoold sterreken tegen zwarten heuvel. Doch broeder is weer buitengekomen naar ik hoorde: zijn gaan knerpte zenuwig in het hof-pad en liep hofwaarts zachtekens verloren in de ruischende stilte van vrije nachten. En een liedeken heeft hij gezongen met zijn zoete stemme, dat alles luisterde in het stille zwijgen van lichtelooze heuvels: Daar waren twee koningskinderen.
[pagina 155]
Broeder, mijn lieve broeder, waarom moest ge nu juist dat liedeken zingen, nu ik zoo weenend zat ter kamer in 't wijd-open venster. Broeder, mijn lieve broeder heeft zuster u niet gesproken van mijn Mei-lief Jakobijntje die dood-ziek ligt? Hebt ge niet gehoord dat de doodsklok luidde van morgen? Hebt ge niet gezien dat Zigeuners hier voorbijtrokken met hunne wagens en blaffende honden? O! lieve broeder er kwam hier een oud manneken en dezes oude vrouwken... en mijn hoogste-wezen heeft mij alleenig gelaten thuis. En nacht is loom gevallen nu menschkens sliepen en allen hun lichtjes uitten in het dal en is geworden een grijs schemeren bij morgen-rijzen. Doch dàt lichtje, dat één lichtje ginds... dat ging niet uit, slechts de volle dag-klaarte heeft zijn lichten gedood. En vader is heengegaan en moeder ook. En zuster is heengegaan en broeder ook. Doch vader heeft ontsloten de luiken en heeft de jalousies opgetrokken vooraleer hij wegging. Ik heb gezien het lieve dal in morgenzonne: de daken rood alhier, aldaar in 't groen van abeelen en eiken en slanke populieren rond het blauwe torentje der kerk. Ik heb de ruggen der heuvelen licht-glinsterend gezien nu de zon in volle goud en purper opkwam ter Oosterpoort. Ik heb het witte huizeken gezien waar Jakobijntje woonde, alleenig boven groen houtgewas uit met al de vensters open, wijd-open, behalve ééne: waar 't Mei-lief maagdekijn lag dood-ziek in heur wit beddeken. Dan heb ik drie slagen gehoord op de voordeur en dan nogmaals drie. Ik heb de deur weerom geopend en gezien dat het was het oude manneken van gisteren met zijn oud vrouwken. Hij heeft me gezegd: ‘Goeden morgen’ en zij ook: ‘Goeden morgen’ vredig zacht... Ei! dat vroeg ik niet, dat vroeg ik niet... En ik heb gezegd: ‘Kom binnen vadertje; kom binnen moedertje; 't morgenmaal zal veerdig geraken, zit mee aan tafel’ - en dat heeft hun doen weenen...
[pagina 156]
Ik wou hun een aalmoes geven: ‘Hier.. ik min u broeders. God zegene u’ en dat heeft hun doen weenen... En 't manneken heeft weerom zijn baard gespannen en er is een windeken komen aanwaaien dat droeg seringengeuren en blies in de witte haren een zacht neuren: Daar waren twee koningskinderen... En zij zijn aangegaan met hunne wondere doening; met hun oud lijveken, met hun zeere bloote voeten over de ruwe straatsteenen, achter het sappiggroene hout der seringen. Ik wist niet waarom die kwamen en wat ze hebben moesten; ik wist dat niet... Ik heb de luiken dichtgesleuteld want verre weg, in het dal, klonk de doodsklok. Ik heb de deuren toegegrendeld, want Zigeuners zijn voorbij gekomen met hunne wagens en blaffende honden. En toen ik boven ging en uit zag naar het witte huizeken ten groenen heuvel, dan heb ik bemerkt dat de straks-open vensters toe nu waren en de jalousies als gesloten oogen, die voor even blij de verte inblikten, toe; dat de blinden dicht waren... O! mijn Jakobijntje, mijn Mei-lief Jakobijntje waarom moet ge mij alleenig laten ter wereld. O! mijn Jakobijntje, mijn Mei-lief Jakobijntje: ik heb gezegd aan 't oude manneken: ‘Kom binnen vadertje’ en aan 't oude vrouwken: ‘Kom binnen moedertje’... maar 't en baatte niets, 't en baatte niets. Ik heb hun willen geven een aalmoes ‘Hier... ik min u broeders’... maar 't en baatte niets, 't en baatte niets. Ik begrijp nu de wereld en uw ziele. Jakobijntje ik wil niet meegaan, ik wil leven! Frans Antoon Thiry.

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

Frans Thiry