De Vlaamsche School. Jaargang 32

Kroniek.

Antwerpen. De heer L. Van Ryswyck heeft aan de stad eer exemplaar geschonken van de gravuur van Jacob Neefs, naar de door Rubens gemaakte teekening der waterkan van Karel I, koning van Engeland.

- Verschenen bij de gebroeders Bellemans: Rapport des classes 82 et 83 du ^ixme groupe, presenté par M. Alfred Geelhand. Dit schoone werk van den secretaris en verslaggever van de jury der voornoemde klassen van de ix^e groef der Antwerpsche wereldtentoonstelling van 1885, bevat zeer vele nuttige en belangrijke inlichtingen over den uitvoerhandel, over de inrichting van handelsmuseums, betrekkingen met Congo enz., enz. Het boek is versierd met fraaie lichtbeelden, waaronder een naar het Vinçotte's borstbeeld van Leopold II, een van den hoofdgevel der wereldtentoonstelling, het paviljoen van Cambodja enz., terwijl er tevens eene zeer omstandige landkaart van Midden-Afrika is aan toegevoegd. Den heere Alfred Geelhand mag lof worden toegezwaaid wegens de uitgaaf van zijn werk, hetwelk zijne bekwaamheid alleszins tot eere strekt.

- Onze uitstekende glasschilders J. Stalins en A. Janssens hebben twee geschilderde glasramen te maken voor de kerk van Hoogboom (Capellen), besteld door den heer baron E. Osy, voorstellende den H. Lodewijk die geknield van den bisschop het vaandel ontvangt dat hem op de kruisvaart zal vergezellen en de Engelsche groetenis. De in voornoemde kerk reeds geplaatste glasramen zijn van dezelfde schilders.

- 5 Augustus is op het oud kerkhof van Berchem een grafteeken voor J. De Pooter ingehuldigd. Het werd gemaakt door V. Mutsaarts, naar eene teekening van E. Stordiau; L. Dupuis maakte het portret van den vereeuwigde, dat in het grafteeken prijkt. Door de heeren Peeters-Verellen, H. Claes en Soly werd bij de inhuldiging het woord gevoerd. (Zie onzen jaargang 1882, blz. 123.)

- 7 Augustus zijn tegen den hoofdgevel van het gerechtshof de twee welgelukte bronzen beelden, ieder van 4 meters hoogte, geplaatst, die het Gerecht en de Wet voorstellen; zij zijn gemaakt door E. De Plyn en F. Deckers. De laatste maakte ook de twee zittende beelden die geplaatst zijn boven de hoofdpoort van voornoemd gebouw.

- 8 Augustus is in de Kunstlei eene openbare fontein ingehuldigd, waarvoor de teekening kosteloos werd geleverd door den bouwmeester van het naburige lokaal der Nationale Bank H. Beyaert, te Brussel.

- Koninklijke academie van Antwerpen. 10 Augustus, ten 1 uur, had de jaarlijksche zitting plaats in de bestuurzaal der academie; de leden van binnen en buiten de stad waren talrijk opgekomen. Het bureel werd bij toepassing van het koninklijk besluit van 5 October 1885, als volgt samengesteld: N. De Keyser, voorzitter; J. Dyckmans, J.B. Michiels en K. Verlat, leden; J. Schadde, secretaris. Na de lezing van het verslag der laatste algemeene vergadering, maakte de heer P. Génard eenige bedenkingen nopens veranderingen die het staatsbestuur wil invoeren voor wat betreft de keuring der prijskampen van Rome. Nadat ook de heeren Schadde en Verlat waren gehoord, werd besloten eene aanschrijving tot den bevoegden minister te richten. De heer Th. Smekens vestigde de aandacht op art. 54 van het reglement, volgens hetwelk de leden der academie ten allen tijde vrijen toegang hebben tot de museums en kunst- en wetenschappelijke verzamelingen van den staat, de gemeente en de academie. Er werd beslist, den minister te verzoeken, de rechthebbenden ook van toegangsbewijzen te voorzien. Op voorstel van den heer P Génard, nam de vergadering in overweging om de koninklijke besluiten, het reglement van inrichting en andere stukken, het academisch lichaam betreffende, besluiten van benoemingen, opdrachten van bestellingen enz., verzameld te laten drukken. Als werkelijke leden werd gekozen, de heer Jos. Ducaju en sir F. Leighton, ter vervanging van wijlen Joz. Geefs en L Haghe; als buitengewone leden, de heeren A. Waterhouse, bouwkundige en L. Alma Tadema, ter vervanging van de overledenen T.L. Donaldson en P.J. Baudry; als lid van verdienste, de heer P. Koch, regent der koninklijke academie voor schoone kunsten te Antwerpen.

Mechelen. In n^r 33 van het Brusselsch weekblad De Zweep, vinden wij loffelijk eene voor Londen bestemde schilderij van W. Geets vermeld, die onlangs in de Halle, te Mechelen, was tentoongesteld en tot titel voert: Voor het verhoor (zij vertoont den gang van een paleis der 16^de eeuw; op eene wit marmeren bank is eene vrouw in rouwgewaad met een kindje gezeten; een rood gekleed hellebardier doet als deurwachter dienst). Voornoemd blad haalt betreffende W. Geets nog aan, dat het museum van Birmingham eene groote schilderij, Johanna van Santhoven, van hem bezit, en dat hij in het voorjaar een 30-tal zijner schilderijen met zeer grooten bijval heeft tentoongesteld in de stad Londen.

Brussel. Den 7ⁿ Juli, omtrent den middag, is in het gebouw der vrije hoogeschool brand ontstaan, die een groot gedeelte van het lokaal heeft vernield, benevens een aantal wetenschappelijke verzamelingen en eenige duizende boeken van de bibliotheek. Deze laatste was voor 150,000 fr., het gebouw voor 450,000 fr. verzekerd.

- Er zijn in den 5-jaarlijkschen prijskamp van Geschiedkundige wetenschappen, tijdvak 1881-85, twee prijzen, elk van fr. 5000, toegekend aan de heeren F.A. Gevaert, bestuurder van het koninklijk conservatorium te Brussel, voor zijn werk: L'histoire et la théorie de la musique dans l'antiquité, en P. Willems, leeraar aan de hoogeschool te Leuven, voor zijn werk: Le sénat de la république romaine.

- De koninklijke academie looft een prijs van 600 fr. uit voor eene bekronenswaardige verhandeling van ongeveer 100 blz., waarin, klaar en juist berekend, wordt aangetoond, wat de onmatigheid den werkman kost aan geld, gezondheid en deugd. De opstellen (in het Vlaamsch, Fransch of Latijn) voor 1 Februari 1888 in te zenden aan den heer J. Liagre, secretaris der academie.

Gent. Verschenen bij J. Vuylsteke: Anneessens, door D. Sleeckx, volksboekje van het Willemsfonds, gedrukt bij F.L. Dullé-Plus.

[p. 137]

Rousselare. De heer De Seyn-Verhougstraete, aan wien de Vlaamsche letterkunde reeds zoo groote verplichtingen heeft, maakt zich thans weder voor haar verdienstelijk, door eene goed bedachte uitgave, namelijk bestaande in de portretten van Vlaamsche mannen en vrouwen, gedrukt op losse bladen en toegelicht met eene beknopte levensschets der afgebeelden, op de keerzijde van de portretprent gedrukt. Elk portret kost slechts 10 centiemen. Reeds verschenen de portretten van mev. Courtmans, F. De Cort, K.L. Ledeganck, dr. J. Nolet de Brauwere van Steeland, mev. Van Ackere, J. Van Beers, P. Van Duyse en Th. Van Ryswyck, nagebootst volgens oude portretten, waarvan een drietal ontleend aan ons tijdschrift

Brugge. De groote gothieke zaal van het stadhuis gaat hersteld en met muurschilderingen verrijkt worden. Het ontwerp voor de herstelling is opgedragen aan den bouwmeester L.J.J. Delacenserie, de muurschilderingen aan A. De Vriendt.

- Zondag, 11 Juli, is in het bijwezen van den minister J. Van den Peereboom, den heer gouverneur ridder de Ruzette, den heer burgemeester graaf A. Visart, de heeren schepenen Ronse, Cauwe, baron van Crombrugghe, de T'Serclaes, J. Fontaine en andere hooggeplaatste personen, de nieuwe spoorhalle ingehuldigd, gebouwd in Gothischen stijl, naar het plan van den Antwerpschen bouwmeester Jos. Schadde, die er zich blijkbaar heeft op toegelegd, om de spoorhalle, wat hare gedaante betreft, zooveel mogelijk in overeenstemming te brengen met Brugge's voorvaderlijke gebouwen, over het geheel genomen. Naar veler opvatting, is de halle, zooals zij zich nu voltooid vindt, goed geslaagd en zij verwachten, dat de tijd dit nog nader zal leeren. Anderen, evenwel, betoonen zich daarmede minder ingenomen (zie blz. 90). Na het afloopen van de plechtigheid, heeft een eeremaaltijd plaats gehad, onder welken de heer burgemeester eenen dronk heeft uitgebracht op den bouwmeester Jos. Schadde, die bij de inhuldiging tegenwoordig was en ook aan den disch mede aanzat. In n^r 32 van het Brugsche tijdschrift Rond den Heerd, maakt de heer Ad. Duclos eene aanmerking over het stedewapen, hetwelk boven den reizigersuitgang der spoorhalle prijkt. Brugge's wapen heeft een leeuw en een beer tot schildhouders (zie blz. 140); nu staat het daar, zonder schildhouders en is aan het schild eene manteling (lambrequin) gegeven, aan den top van eenen helm vastgemaakt. Rond den Heerd, aanstippende dat manteling zonder helm onbestaanbaar is, voegt erbij, dat stedewapens geen helm gedoogen.

Namen. Den heer H. Poncelet, sedert 50 jaren lid van den provincieraad van Namen, wordt te dier gelegenheid zijn borstbeeld aangeboden, een werk van Aug. Pigeon.

Floreffe. In de welbekende plaatselijke grot, waaruit in de laatste 20 jaren meermalen Romeinsche en Frankische oudheden werden opgegraven, zijn onlangs, hij het verrichten van uitdelvingen, ettelijke bronzen munten en drie zilveren penningen ten name van Augustus, Tiberius en Antonius aangetroffen, benevens steenen kogels, sporen, stijgbeugels enz. Zooals men weet, was de Naamsche gemeente Floreffe, aan de Samber, weleer eene versterkte stad, die meermaals belegerd werd.

Bergen. Van den heer Leop. Devillers, bewaarder van het rijksarchief te Bergen, is bij H. Manceaux een belangrijk met platen versierd werk verschenen, onder den titel: Le passé artistique de Mons. Alles, wat betreft de bouwkunst, de beeldhouw- en de schilderkunst, in verband met de stad Bergen, wordt door den schrijver in overzicht genomen, onder vermelding van de namen der kunstenaars.

Buitenland

Maastricht. De merkwaardige St.-Janstoren, gebouwd in de jaren 1406 tot 1420, is nu gansch hersteld.

Amsterdam. Aan 's rijks Munt wordt een gedenkpenning geslagen, ter gelegenheid van het 250-jarig bestaan der hoogeschool van Utrecht, dezer dagen plechtig gevierd. De voorzijde (Minerva met een palmtak in de hand, bestraald door de hoogstaande zon) is uitgevoerd volgens de aanduidingen van den heer Victor De Steurs; de stempel werd gesneden door de heeren W. Schrammer en J.P.M. Menger.

- De 35^ste tentoonstelling voor schoone kunsten zal den 27ⁿ September geopend worden om den 30ⁿ October te sluiten. Inzendingen te doen van 25 Augustus tot 7 September, tusschen 40 en 4 ure.

Leiden. 's Rijks volkenkundig museum is verrijkt met kleederen en huisraad, afkomstig van de Guajiros Indianen, de Indianen van Costa Rica, van San Domingo en van Aruba, geschonken door den zeer eerw. heer A.J. Van Koolwijk.

Parijs. Op eene veiling, te Parijs, werd dezer dagen 40 fr. besteed voor eenen brief van H. Conscience.

- Half Juli werden te Parijs 4 Stradivarius-violen verkocht, te weten: eene viool van 1704, voor 7000 fr.; eene andere, voor 15,000 fr.; eene voor 10,100 fr.; eene alt-viool, van 1728, voor 12,900 fr. Te zamen 45,000 fr. De verkooper had voor de vier violen, toen hij ze kocht, 60,000 fr. besteed.

- Bij den uitgever Ernest Leroux, te Parijs, is het 6^e deel verschenen van het werk getiteld: Lettres d'un bibliographe, door J.P.A. Madden. In dit boek komt een opstel voor, waarin de schrijver betoogt, dat niet Thomas à Kempis de schrijver zou zijn van de Navolging van Christus, maar wel Jan Vos (alias Joannes Nescio), van Heusden, die, in 1363 geboren, van 1391 tot den 2ⁿ December 1424 prior was van het eenmaal zoo vermaarde klooster van Windesheim, in de Nederlandsche provincie Overijsel.

Berlijn. Volgens het Bulletin de l'Imprimerie zal de Codex aureus, namelijk een handschrift van de 4 Evangeliën, geschreven met goudkleurigen inkt op perkament, uit de stedelijke bibliotheek van Trier, in fac-simile gedrukt worden in de keizerlijke drukkerij, op bestelling van het Rijnsche Historische Genootschap van Bonn.

- Z.M. keizer Wilhelm heeft onlangs aan Z.H. paus Leo XIII een gothiek gouden kruis geschonken, bezet met robijnen en diamanten, uitgevoerd in zuiver goud door den hofjuwelier Wagner, te Berlijn; het heeft eene waarde van 10,000 mark. In het midden prijkt een Christushoofd, uitgevoerd naar een model van Thorwaldsen, omgeven van een krans groote briljanten, waaruit stralen vloeien van kleine diamanten; het kruis hangt aan eenen haak, vastgehouden door twee cherubijnen, tusschen wier vleugelen de gouden

[p. 138]

ketting vast is; in het midden van den haak een groote robijn, omgeven van 7 briljanten.

Heidelberg. De viering van den 500^sten verjaardag der Heidelbergsche hoogeschool is ongemeen luisterrijk geweest. Den 1ⁿ Augustus begonnen, hebben de feesten eene gansche week geduurd. Den 6ⁿ Augustus is een geschiedkundige stoet uitgegaan, waarvan 1000 personen en 340 paarden deel vormden. De groothertog van Baden en zijne familie waren bij alle feestelijkheden aanwezig. De kroonprins van Duitschland verscheen er als de vertegenwoordiger zijns vaders. Z.H. de paus had zich doen vertegenwoordigen door een bijzonderen afgezant. De uitnoodigingen ter bijwoning van het jubelfeest waren zooveel mogelijk beperkt geworden, omdat de zalen, voor de ambtelijke plechtigheden bestemd, niet overtollig groot waren. Uit dezen hoofde, was aan de Belgische en Italiaansche hoogescholen en aan de Fransche faculteiten geene uitnoodiging gezonden. Daarentegen waren de academiën van wetenschappen in België, Italië en Frankrijk verzocht geworden zich te doen vertegenwoordigen. De afgevaardigden der koninklijke academie van België te Heidelberg waren de heeren Rivier en Vanderkinderen. De Leuvensche hoogleeraar P. Willems is ter gelegenheid van het jubilé tot doctor honoris causa van de Heidelbergsche hoogeschool benoemd.

Wurtenberg. Het gebeente van den schrijver van het Duitsche volkslied Die Wacht am Rhein, Max Schneidenburger, overleden op 3 Mei 1849 te Burgdorff, is vandaar den 16ⁿ Juli overgegebracht naar zijne geboorteplaats Thalheim, nabij Tuttlingen, waar hem een gedenkteeken zal worden opgericht.

Weenen. In de verzameling oude papyrus-handschriften van aartshertog Reinier, is een handschrift gevonden, in de Grieksche taal, gedagteekend uit het jaar 500 voor Christus, en geschreven in de stad Justianopolis. Het bestaan van die stad was tot dusverre onbekend; naar men gist lag zij in Neder-Egypte.

Londen. 1 Juli legden de prins en de prinses van Wallis, te Londen, den eersten steen van een zoogenoemd Volkspaleis, hetwelk volgens de plannen van den bouwmeester Robson zal worden gebouwd en waarvan de kosten (eenige millioenen) uit vrijwillige bijdragen van vermogende lieden zullen worden goedgemaakt. Het Volkspaleis zal muziek- en turnzalen en een zwemdok bevatten, benevens al de noodige lokalen voor eene beroepsschool die gezegd wordt groot genoeg te zullen zijn, om er 20,000 leerlingen te kunnen in opnemen.

Rome. Uit den grond der Nationale Bank is een welbewaard groot borstbeeld van den Romeinschen keizer Marcus Aurelius opgegraven.

- Eene belangrijke marmergroep, voorstellende de drie bevalligheden, is bij het Forum Augustus op eene diepte van 5 meters onder den beganen grond gevonden. Van de drie beelden, die ongeveer levensgroot zijn, ontbreekt het hoofd. Zij houden elkander met de armen omvat.

- In deze stad is een goed bewaard standbeeld van Antinous gevonden. Het draagt sporen van vroeger eenigen tijd in het water te hebben gelegen.

Toskanen. Bij Grossato, op de plaats der oude Etruscische stad Vetalonia, zijn gevonden: 50 terra-cotta-vazen, waarvan eene met een lang opschrift, 20 rijk versierde groote bronzen vazen, 5 zilveren vazen, met sierlijk drijfwerk, eenige gouden voorwerpen, een aantal wapenen van brons en ijzer, een versierd schild, raderen van een wagen, paardetuigen, sieraden van glas, barnsteen, ivoor enz.

Jeruzalem. De eerw. paters Minderbroeders hebben beoosten den weg naar Sichem, bij de poort van Damascus, den onderbouw eener kapel ontdekt, welke, naar men meent, deel heeft gevormd van de groote basiliek in de v^e eeuw door Eudoxia ter eere van den H. Stefanus gebouwd, waarheen het gebeente der stichteres was overgebracht. Voorts werden aangetroffen brokstukken van kolommen, een prachtige mozaïekvloer en een grafkelder die men denkt de graven te bevatten van Helena, koningin van Abiadena, en hare zonen.