De Vlaamsche School. Jaargang 32

Boekaanbeveling.

Wij vestigen de aandacht onzer lezers op een onlangs in Holland, te Beverwijk, bij den uitgever D. S Slotboom, verschenen werk van den zeer gunstig gekenden letterkundige M.H. de Graaff, die ons tijdschrift reeds met vele hooggewaardeerde bijdragen verrijkte en van wien wij onlangs nog een schoon gedicht mochten opnemen.

Het bedoelde nieuwe werk van den heer de Graaff, hetwelk wij hiermede warm wenschen aan te bevelen, beslaat 119 bladzijden goeden druk, is versierd met eene steenprent en voert den volgenden titel: Schetsen en verhalen uit het wonderrijk der diamanten en andere edelgesteenten.

Het boek is afgedeeld in drie hoofdstukken.

Het eerste hoofdstuk, handelende over de diamanten, geeft een beknopt hoewel zeer volledig overzicht van hunne geschiedenis. Onder andere wetenswaardige zaken, wordt er in vermeld, dat het geheim om diamanten te polijsten door andere diamanten, in het jaar 1465 werd ontdekt door Lodewijk Van Berghem, te Brugge. Over den eersten gepolijsten diamant schrijft de heer de Graaff, dat hij toebehoorde aan Karel-den-Stoute, die hem in den slag van Granson verloor; gevonden door een Zwitsersch soldaat, zonder dat hij er de waarde van kende, werd de steen gekocht door een Genueesch koopman en door dezen voortverkocht aan Lodewijk Sforza, hertog van Milaan, uit wiens bezit het kleinood aan paus Julius II overging, die het wegschonk aan den keizer van Oostenrijk. Over het bewerken en zetten van diamant geeft de heer de Graaff een aantal korte inlichtingen. Hij doet opmerken, dat de witte steenen meestal in zilver, de andere in goud worden gezet, en schrijft daarbij deze waarschuwing: ‘In het eerste geval, wordt de glans door de metaaltint niet verflauwd, maar zelfs verhoogd, door de blankheid van het zilver. In het tweede geval, luistert het goud den glans van den steen insgelijks op en stemt met dien overeen. Doch vele witte diamanten worden thans in goud gezet en als iets voornamer en verkieslijker dan het zilver door de verkoopers aangeprezen. Laten echter de koopers de waarschuwing in acht nemen, dat de in goud gevatte díamanten meestal van mindere kwaliteit zijn, doordien de gebreken, vooral de zuiverheid van water, meer of min verborgen blijven, wegens de goudkleur, die ze omstraalt.’

Uit wat de heer de Graaff zegt over de gewichts- en waardeberekening der diamanten, vernemen wij, dat de gewichtsnaam ‘karaat’ afstamt van het woord ‘kuara,’ hetwelk de naam is van eene soort boonen, waarmede de Oosterlingen eertijds het stofgoud wogen. De Oostersche handelaren verkoopen de kleine diamanten en het diamantgruis in verzegelde

[p. 114]

pakjes, waardoor, zegt de heer de Graaff, de verkoop in eene loterij ontaardt.

Nadat hij de geschatte waarde van de grootste bekende diamanten heeft aangehaald, gaat de heer de Graaff na, in welke streken der aarde diamanten worden aangetroffen, wat hem aanleiding geeft om zeer vele merkwaardige geschiedkundige bijzonderheden in herinnering te brengen.

In het eerste hoofdstuk is voorts gehandeld over Verschillende soorten van edelgesteenten van minderen rang (dan de diamant), over de Gegraveerde edelgesteenten en over de Opkomst en den bloei der Nederlandsche diamantslijperijen.

Het tweede hoofdstuk, aan de parelwereld gewijd, behelst de volgende afdeelingen: i. Oorsprong en vorming der parelen; ii. Parelschelpen; iii. Oost-Indische parelvisscherijen; iv. Bewerking der parels te Ceylon voor den handel; v. Perzische visscherijen; vi. Australische visscherijen; vii. Europeesche parelen; viii. Amerikaansche visscherijen; ix. Waarde der parelen. Alles zeer wetenswaardig.

Het derde en laatste hoofdstuk geeft een overzicht van de goud- en zilvermijnen, in Amerika (Californië, Mexiko). Australië, Afrika (Transvaal) enz. Als een staaltje van de merkwaardige dingen, in dit hoofdstuk vermeld, nemen wij daaruit het volgende over:

‘Na Californië is de ontdekking van goud in Australië het belangrijkst geweest. De geschiedenis dier ontdekking verdient vermelding wegens hare zonderlingheid.

Een zekere Hargreaves vertrok uit Australië naar Californië met het doel er zijn fortuin te maken, hetgeen hem in eerstgemeld land niet gelukt was. Te San-Francisco gekomen, richtte hij zijn koers naar de mijnen, groef er, maar vond zich in zijne goede verwachtingen teleurgesteld. Hij had middelerwijl tot zijne verwondering ontdekt, dat de natuurlijke gesteldheid van den grond en het geheele aanzien der Californische goudstreek volkomen geleek op het door hem verlaten oord in Australië. Dit deed hem besluiten derwaarts terug te keeren om het goud, dat hij zoo ver af gezocht had, ware het mogelijk, in zijne vorige woonplaats te vinden. Hij keerde dan ook terug, groef in een afgelegen hoek van de Summerhill-Creek, en het Australische goud was ontdekt. Geheimhouding daarvan in onzen veelbewogen tijd was te moeilijk, weshalve de gedane ontdekking spoedig ruchtbaar werd. Geen wonder dus dat de kreet: “Naar de mijnen! naar de mijnen!” overal plotseling weergalmde. Herders, landbouwers, werklieden, huis- en kantoorbedienden - allen vertrokken, zonder gereedschappen, zonder levensmiddelen, zonder eenige uitrusting. De handelaars in levensbehoeften, speculeerden onmiddellijk op de weldra gevolgde groote aanvragen....

Een Australisch schaapherder, in dienst van zekeren dokter Kerr, verwittigde zijn heer, dat hij, onder het grazen der kudde, eene aanzienlijke hoeveelheid goud in een blok kwarts gevonden had. Door deze vondst in zijn onderzoek aangemoedigd, werd hij op zekeren morgen getroffen door een buitengewonen metaalglans, spiegelende op de spits van een kwartsblok. Fluks verbrijzelde hij den steen; een schat kwam te voorschijn. IJlings spoedde hij zich naar zijn meester om de gedane ontdekking bekend te maken, te gelijk eenige stukken kwarts medebrengende tot bewijs. De dokter sprong onmiddellijk te paard en rende naar de aangeduide plaats, waar hij werkelijk drie stukken kwarts, honderd pond goud bevattende, vond. Het grootste van het drietal lang één voet, woog 75 pond en leverde 60 pond zuiver goud op. De twee andere stukken waren kleiner; het drietal woog bruto 200 pond. Daar zulk eene zware massa moeilijk viel te vervoeren, werd ze op de plek zelve verbrijzeld. Daarin beging de dokter echter eene dwaasheid, want deze buitengewoon groote stukken hadden als monsters van zuiver goud, eene onberekenbare waarde.’

Deze zoo levendige als duidelijke beschrijving van eene der veelvuldige belangrijke zaken, welke door den heer de Graaff zijn geboekstaafd, verschaft ook gelegenheid om over des schrijvers innemenden en boeienden verhaaltrant te oordeelen, welke, heel het werk door, uitmuntend volgehouden, het genot der lezing merkelijk verhoogt.

Wij wenschen de Schetsen en verhalen in veler handen.

De prijs van het boek is in ieders bereik

D. V S.

Wanneer ik over iemand spreek, zegt de Fransche schrijver Fiévée, dan doe ik het altijd zóó - als sprak ik met hem.