De Vlaamsche School. Jaargang 30

1859 Teekenschool gemeente Rosendaal 1884

Deze teekenschool, gesticht door oudleerlingen der Antwerpsche academie, heeft ook voor België haar belang, vermits vele kinderen uit naburige grensgemeenten daar gelegenheid vinden om de teekenkunst aan te leeren, iets wat een kwart eeuws geleden voor hen even als voor die van Rosendaal en omstreken schier onmogelijk was. De bestuurder en inrichter dezer school is de heer Hendrik Dirckx, de eerste bekroonde leerling der in 1846 aan de Antwerpsche academie door Frans Durlet⁽¹⁾ gestichte klasse van teekenkunde toegepast op de ambachten. De heer G.W. Dorenberg, een vakman voor wat bouwkunde betreft, stond den heer H. Dirckx ter zijde. De heer L.J. Schoonheit, Rosendaals bekwame burgemeester, ondersteunde hunne pogingen met raad en daad. De jonge school mocht zich dan ook al spoedig verheugen in het genot der ondersteuning van het stedelijk en provinciaal bestuur.

Woensdag 10 September had de beoordeeling plaats van de werken, uitgevoerd voor de laatste jaarlijksche prijskampen, eene taak die altijd wordt opgedragen aan personen van buiten Rosendaal. Een voorbeeld dat in Antwerpen en elders wel mocht gevolgd worden. Denzelfden dag had de prijsuitdeeling plaats in de teekenschool, onder voorzitterschap van den heer burgemeester. De heer bestuurder hield eene toespraak, waarin hij zegde met voldoening terug te zien op de vruchten die de teekenschool had voortgebracht gedurende de 25 jaar van haar bestaan. Hij deed uitschijnen, hoeveel de ambachtsstand in Rosendaal te danken heeft aan de teekenschool, die aan de werklieden leerde vorm en bezieling te geven aan hunne werkstukken. Voordat de teekenschool bestond, was men op dit punt in Rosendaal ver ten achter. En de weinigen, wier natuurlijk kunstgevoel hen drong om zich boven de behoeften en eischen van dien tijd te verheffen, moesten zich groote geldelijke en andere opofferingen getroosten, om buitenslands te gaan leeren. Alzoo hadden spreker en medeleeraars gedaan. Zij hadden zich begeven naar de academie van Antwerpen. Toen de Rosendaalsche teekenschool nog maar pas gesticht was, hadden hare opzichters te kampen met onwetendheid en bekrompenheid, met vooroordeel en mistrouwen, met miskenning en achterdocht, met onverschilligheid en tegenwerking. Gelukkig is dit thans voorbij. ‘Duizendmaal dankbaar (zoo sprak de heer Dirckx, zich wendende tot de aanwezige leden van het gemeentebestuur van Rosendaal) herinneren wij ons, hoe bij het gemeentebestuur ons plan 't gunstigst en welwillendst onthaal vond. Duizendmaal dankbaar herinneren wij ons uwe aanmoedigende beloften, uwe krachtige toezeggingen, en vooral, bij onze eerste pogingen tot verwezenlijking uwe werkdadige ondersteuning. Zonder uwe niet genoeg te waardeeren medewerking, zou deze instelling niet alleen niet geworden zijn wat zij thans is, maar ware zij eene doodgeborenvrucht.’ Spreker bracht ook woorden van lof (onzes dunkens veel te overdreven) aan het oudste lid der Antwerpsche keurders, zijn voormaligen kunstmakker van de Antwerpsche academie, wien het genoegen te beurt viel reeds aan de eerste plechtige prijsuitdeeling, nu 24 jaren geleden, te mogen deel nemen en aan wien Rosendaals teekenschool in den sedert dien verloopen tijd een altoos dienstvaardig vriend en bescheiden medewerker heeft gehad. Natuurlijk werden de andere vrienden en begunstigers der school in de hartelijk gevoelde redevoering van den waardigen bestuurder niet vergeten.

Gedurende het schooljaar 1883-84 werd de teekenschool van Rosendaal door 187 leerlingen bezocht, waartusschen jongelingen uit Wouw, Nispen, Oudenbosch, Gastel, Rucphen, Kruisland, Standdaarbuiten en Heerle.

De beoordeeling der prijskampteekeningen had plaats door de heeren: F. Deckers, P.P. Stoop, J. Stordiau, P. Van der Ouderaa en D. Van Spilbeeck, allen van Antwerpen. De uitslag was als volgt: Handteekenkunde. 2^e klasse, 1^e prijs, H. Dirckx Gz.⁽¹⁾; idem, 2^e afd., M. Van Eekelen; 3^e klasse, C. Notenboom; 4^e klasse, C. Notenboom; 5^e klasse, A. Verhulst; 6^e klasse, A. Van Eekelen (Heerle); idem, 2^e afd., F. Broos.

Bouwteekenkunde. 1^e klasse, 1^e prijs, C. Van Buiten; 2^e klasse, P. Verbraak (Wouw); 3^e klasse, F. Bruyninckx; 4^e klasse, C. Bus (Gastel); idem, 2^e afd., P. van Overveld; 5^e klasse, W. Engelen; 6^e klasse, J. Van Zitteren.

De plechtigheid, gedurende dewelke Rosendaals verdienstelijk harmoniegezelschap de Unie eenige muziekstukken uitvoerde, werd besloten met eene kernige rede van den heer burgemeester, wiens met aandacht toegehoord woord den besten indruk maakte. Bestuurder, leeraars, keurders en bekroonde leerlingen hadden vervolgens de eer op het raadhuis te worden ontvangen, waar hun een gullen roemer wijn werd geschonken.

De Antwerpsche keurders keerden zeer voldaan over den doorgebrachten dag huiswaarts, nadat zij, in zoo aangenaam als vereerend gezelschap, nog een bezoek hadden gebracht aan de prachtige kerk in de gemeente Wouw, welker koor reeds is hersteld geworden onder de leiding van den te Amsterdam gevestigden bouwmeester P.J.H. Kuypers. Voornoemde kerk is in bezit van het beroemde gestoelte uit de voormalige St.-Bernardusabdij.

X.Y.Z.

(1) Zie over F. Durlet, onzen jaargang 1867, blz. 77.

(1) De leerlingen, naast wier naam geene gemeente is vermeld, zijn Rosendalers.