De Vlaamsche School. Jaargang 30

Een reizende volksstam.
II.

De jongeling, die naast den grijsaard voortreed, was in het wit en zat op een gitzwart paard van reusachtigen omvang, met een slependen staart en het hoofd half in de manen verborgen. Hij zag zeer bleek, bijna blank, en vreemd was het zulk een krachtig dier door zulk een tengeren knaap te zien besturen; zijn voorkomen was verwijfd, listig, gebiedend en onbeschaamd. Toen hij ons uit de verte gewaar werd, knipte hij met de oogen, die, met antimonium geverfd, hem nog meer op een jong schoon meisje deden gelijken. Het kleurlooze van zijn gelaat voltooide die gelijkenis. Hij droeg geen enkel rangteeken, ook geen zweem van borduurwerk op zijne kleederen. Van zijn geheelen persoon, zorgvuldig in een burnous van fijne wollen stof gewikkeld, zag men niets dan de punten zijner laarzen, zonder sporen, en eene hand, die den teugel vasthield: eene kleine fijne hand, door een diamanten ring versierd. Hij leunde achterover in zijn zadel van violet fluweel, met goud geborduurd. Twee fraaie hazewinden sprongen vroolijk tusschen de beenen van zijn paard.

Zoodra hij den ouden grooten heer en zijn zoon ontdekte, maakte Ali eene beweging, alsof hij zich ter aarde wilde werpen; maar de luitenant legde de eene hand op zijn schouder. Schoon verwonderd, begreep hij dit gebaar en verroerde zich niet.

Intusschen beschouwde ik den jeugdigen ruiter, met het keizerlijk voorkomen, omringd door zijn ruwen hofstoet, met krijgslieden tot lakeien en grijsaards tot pages. Toen viel mijn oog op de uniform van onzen luitenant; ik bedacht hoe weinig elegant ik er zelf uitzag, en vroeg aan mijn vriend onwillekeurig: ‘Hoe vindt gij dat wij Frankrijk vertegenwoordigen?’

In het voorbijgaan groette de grijsaard ons koel met de hand, en wij beantwoordden zijn groet met zooveel voornaamheid als wij bijeen konden rapen. Toen de jongeling ons tot op twee schreden afstands genaderd was liet hij zijn paard steigeren, zoodat het dier, met de vier pooten tegelijk een vervaarlijken sprong doende, met wuivende manen vlak langs ons henen schoot. Het prinsje ontdook aldus behendig de zorg van het groeten, en zijn gevolg reed voort, zonder ons zelfs met een blik te verwaardigen.

Daarna kwamen de muzikanten, in twee rijen, met de teugels door de armen geslingerd. Sommigen sloegen met een krijgshaftig gebaar op kleine vierkante ramen, bespannen met kalfsleder; anderen trommelden met houten haken op kleine pauken; weer anderen bliezen op lange fluiten, in den vorm van hobos. Dan volgden, twee aan twee en de fraaist uitgedoste voorop, de kameelen, die de atatiches droegen. Het waren groote, magere, gespierde, glanzige, dieren, bijna zoo wit als echte maharas en, zooals de Arabieren zeggen, ‘met den ede-

[p. 113]

len gang van den struisvogel.’ Om den hals droegen zij zwart satijnen doeken en aan de voorpooten zilveren ringen. De atatiches (eene soort van korven, met doek bekleed, en kussens en tapijten onderin, waarvan de uiteinden gordijnvormig langs den rug der kameelen afvielen) geleken meer op troonhemels uit eene processie, dan op draagstoelen. Verbeeld u eene verzameling van allerlei kleuren: citroengeel damast, met zwart satijnen strepen; gouden arabesken op zwarten, zilveren bloemen op gelen grond: een atouche geheel van scharlaken zijde, met twee olijfkleurige balken, oranje naast violet, rozen met blauw doorkruist; bleekblauw naast matgroen; daarbij half kersroode, half smaragdgroene kussens; tapijten van kostbare wol in donkerder kleuren: karmozijn, purper en granaat; alles onderling in harmonie, met dien eigenaardigen smaak der Oosterlingen, de eenige ware coloristen ter wereld. Het was het schitterendste gedeelte, het brandpunt der karavaan. Van voren en op eenigen afstand gezien, verhief zich het hooge toestel der atatiche als eene soort van mijter, schitterend boven het eerwaardig hoofd der witte kameelen, en bij uitnemendheid geschikt om hun dat priesterlijk voorkomen te verleenen, hetwelk ook u meermalen getroffen heeft. Men zag niets van de voorname vrouwelijke reizigers, schommelend in die prachtige wiegen, maar bij tusschenpoozen hief een zwarte voetknecht, nevens de draagbaar voortloopend, zijn hoofd op, om eene stem te beantwoorden die hem van achter de gordijnen aansprak.

Verder gingen de kostbare stoffen en de schitterende kleuren niet, want terstond daarop kwamen de werkkameelen, die de tenten, het huisraad en het keukengereedschap van ieder gezin droegen, onder geleide van de vrouwen, kinderen, eenige voetknechten, en de armen uit den stam. Geel- en bruingestreepte koffers in ruwe vormen, schotels met kouskoussou, koperen bekkens, wapens in bundels saamgebonden, gereedschap van allerlei aard, rammelend door de beweging van het loopen, overal lederen waterzakken, dooreen hangend met dozijnen kippen, die, met de pooten aan elkander gebonden, klapwiekten en schreeuwden; en bovenop dit alles de tent, met haar bekleedsel om de stijlen gerold, als een zeil om de ra, en een staaf of stok, die, met sjortouwen vastgehecht, ongeveer als een mast met zijn takelwerk, in de lucht scheen te zweven. Dit was de onveranderlijke aanblik, dien de wanstaltige kameelruggen opleverden. Er waren er honderdvijftig of tweehonderd, om de goederen en ‘harige huizen’ der reizende kolonie te vervoeren. Op de uiterste achterdeelen der kameelen zaten jongens, die luid schreeuwden als de dieren in der haast soms aan elkander bleven vasthaken. Midden onder huisraad hingen hier en daar kleine naakte kinderen, of wel, zij lagen in groote keukenschotels als in wiegen te schommelen. Behalve de harem, die in gesloten draagstoelen reisde, gingen alle vrouwen te voet, aan weerszijden der karavaan, ongesluierd, spinnende, en met het rokken aan den gordel. Kleine meisjes volgden, en droegen of sleepten de jongste en minst vlugge, in hare sluiers gebonden, met zich voort. Oude strompelende vrouwen sukkelden met de overige mede, op lange stokken geleund, terwijl nog sterke grijsaards zich, met de beenen langs den grond slepend, door onnaspeurlijk kleine ezels lieten dragen.

Er waren ook negers, die in hunne gitzwarte armen aanvallige kindertjes droegen, met de roode chechia op het hoofd; andere negers leidden merries bij den teugel, die van de borst tot den staart bedekt waren met djellalen (met bloemen doorweven dekens) en door hare veulens gevolgd werden; sommigen ook leidden weerbarstige rammen bij de horens, als voerden zij deze dieren naar het outer, ter offerande. Ruiters galoppeerden midden door de menigte, en gaven uit de verte bevelen aan hen, die, geheel in de achterhoede, de onbeladen kameelen en de schapen geleidden. Dààr krielden de wachthonden, blaffend, huillend, de traagste onder de schapen en kameelen in de hielen bijtend. Toen wij naderden begonnen de honden nog woedender te blaffen, de schapen nog onrustiger en schichtiger te worden, zoodat wij het wijs achtten ons uit de voeten te maken. Wij zetten onze paarden in den draf en waren het laatste gedeelte der achterhoede weldra vóór.

Nog een uur lang hoorden wij de muziek der fluiten en zagen wij de stoflijn, die zich in oostelijke richting naar de bergen verwijderde.

Naar Eugène Fromentin.