De Vlaamsche School. Jaargang 29

Kroniek.

Antwerpen. De bouwmeesters J.J. Winders en F. Van Dijk, naar wier plannen het nieuw Antwerpsch museum gaat worden gebouwd (zie blz. 70), zijn den 3ⁿ September met twee leden van het gemeentebestuur, de heeren Ev. Allewaert en L. De Winter, naar Dresden en Weenen vertrokken om de hoogte der zalen, de grootte der ramen enz., in de museums aldaar vergelijkender wijze te onderzoeken.

- De kunstkring Wees u zelf heeft op 18 Angustus zijn lidmaat den beeldhouwer F. Joris een feestmaal aangeboden, om hem eere te bewijzen ter gelegenheid van de inhuldiging van zijn welgelukt standbeeld van Hendrik Conscience. De dischkaart, geteekend door den kunstschilder E. Farasijn, geeft een goed denkbeeld van den optocht der maatschappijen voorbij het beeld van den grooten schrijver, op het Conscienceplein te Antwerpen. Wij geven op blz. 148 eenen afdruk van de teekening van den bekwamen schilder.

Gent. Bij Leliaert en Siffer is verschenen: Onze insecten, eene vertaling naar eene geestige voordracht in het Fransch van pater Victor Van Tricht, door Désiré Baetslé. Het fraaie, geestig en onderhoudend boekje, dat 148 bladzijden goeden druk bevat, kost slechts 50 centiemen. Wij vestigen er de bijzondere aandacht onzer lezers op.

- Door Leliaert en Siffer is uitgegeven: Een luchtkasteel, bekroond blijspel, van mej. Alberdingk Thijm, en De eereprijs, bekroond blijspel, door E. Casteel.

Brugge. In den prijskamp van den Broederbond, verwierven de lofdichten op Conscience van H. Ledeganck en Th. Sevens den 1^en en 2^en prijs. (Zie 1882, blz. 170.)

- Den 27ⁿ en 28ⁿ Augustus werden in deze stad prachtige toon- en letterkundige feesten gehouden, ingericht door het Davidsfonds. Het tijdschrift Rond den Heerd doet er in zijne aflevering van 2 September breedvoerig verslag over. Een prachtig gedicht, door den heer Theodoor Sevens, van Kortrijk, voorgedragen, deelen wij op hiernevens mede. Bij K. Van de Vijver Petyt was eene keurige wandelkaart voor Brugge gedrukt, waarop alle de feestschikkingen vermeld waren.

Namen. Op de tentoonstelling van schoone kunsten (zie blz. 107) werden door ingezetenen 38, voor de verloting 19 en voor het stedelijk museum 5 kunstgewrochten aangekocht van de volgende inzenders: mej. M. Allard, H. Arden, J.L. Bonet, A. Bourotte, J. Coomans, A. Dandoy, H. Dauriac, L. De la Haye, E. De Pratere, P. Fontaine, G. Genisson, L. Gérard, M. Hagemans, A. Hambresin, mej. L. Heger, A. Heymans, E. Hoeterick, R. Jacobs, H. Jochams, Ch. Kegeljan, A. Madiol, J. Montigny, Morissens, G. Portielje, A. Ronner, A. Sembach, H. Sondermann, K. Soubre, L. Van der Straeten, J. Vankeirsbilck, T. Baron, R. Bauduin, I. Meyers, G. Bos, J. Carabain, F. Coosemans, A. Dandoy, Mev. Delvaux, Desenfans, mev. Godard-Meyer, E. Hoorickx, M. Marcette, mej. G. Meunier, Reinheimer, F. Ringel, J. Rosseels, H. Stacquet, Thirionet, Wettrens, A. Asselbergs, Hermans, F. Verheyden, A. Verwee.

- Den heer F. Marinus, oud-bestuurder van de academie van schoone kunsten (zie blz. 33), is bij koninklijk besluit van 18 Augustus het burgerkruis 1^ste klasse verleend, voor de diensten die hij in zijne 50-jarige loopbaan heeft bewezen.

Buitenland.

's-Gravenhage. Op de jaarlijksche tentoonstelling der Hollandsche Teekenmaatschappij werden 36 waterverfschilderingen verkocht.

[p. 147]

- De bekwame schilder Mari Ten Kate gaat eene omreis in Nederlandschen Indië doen, ten einde daarvan een panorama te schilderen voor de maatschappij van het panorama van het Bezuidenstrant te 's-Gravenhage.

Amsterdam. 27 Augustus verkocht een Amsterdamsch kunsthandelaar voor 3800 gl. een kleine zilveren gildebeker, met de gilde-medailles er aan hangende, voortkomstig van de bakkersgilde en dagteekenend van het jaar 1560; de zilverwaarde bedroeg slechts 225 gl.

Middelburg. In de nabijheid dezer stad, bij het uitdelven eener sloot, rond half Augustus, vond een landbouwer 21 goed bewaarde goudstukken, 17 Engelsche stukken van 1666 tot 1716, 3 Portugeesche van 1706 tot 1714 en 1 Fransch van 1695. Samen voor 250 gl. waarde.

Utrecht. Het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen heeft een programma van 19 prijsvragen uitgegeven, waarvan 6 betreffende Natuur- en Geneeskunde; de overige behooren tot het gebied van Letterkunde, Wijsbegeerte en Geschiedenis. Eene der bedoelde prijsvragen luidt als volgt: ‘Welken invloed hebben enkele uitgewekenen uit de zuidelijke Nederlanden, die zich in de xvi^e en het begin der xvii^e eeuw in onze noordelijke gewesten kwamen vestigen, op de beoefening van kunsten en wetenschappen en den bloei van handel en nijverheid uitgeoefend?’ Het programma is op aanvraag verkrijgbaar bij den heer R.M. baron Van Lynden, secretaris van het genootschap, te Utrecht.

- In den gevel van het scheikundig laboratorium, in de Schalkwijksteeg, is een gedenksteen geplaatst met het volgend opschrift: ‘Dr. G.J. Mulder, geboren 27 December 1802, gestorven 18 April 1880, wijdde in dit gebouw de beste jaren van zijn werkzaam leven aan geschiedkundig onderwijs en onderzoek. Donator H.O. anno 1883.’ (Zie onzen jaargg. 1880, blz. 66.)

- Volgens de Nieuwe Rotterdamsche Courant is bij de vergraving van 't stroomkanaal bij Oostermeer diep in den grond eene antieke bruine kruik gevonden, aan den bovenrand met 8 borstbeelden versierd, terwijl er buitendien wapenafbeeldingen, het jaartal 1586 en het volgende opschrift op voorkomen: Peter Svartzenbvrch vnde Margret: Van Nechtrsem G: R: sin hvsfrav.

Leiden. De hoogleeraar Kern heeft zijne verzameling van een 25-tal Sanskrietsche handschriften, meerendeels nog onuitgegeven, aan de boekerij der Leidsche hoogeschool geschonken.

Zutphen. In den gevel van het huis waar de uitstekende natuurkundige Martinet heeft gewoond, in de Waterstraat, is een gedenksteen geplaatst met het opschrift: J.F. Martinet, 1725-1795.

Parijs. De gemeenteraad heeft den prefect der Seine gemachtigd de gronden in de Monge-straat, waarop het worstelpark (arena) van Lutetia gelegen was, voor rekening der stad Parijs aan te koopen, voor 1,200,000 fr. (Zie blz. 67.)

- Baron Arthur Rothschild, te Parijs, die eene der kostbaarste postzegelverzamelingen in Europa bezit, betaalde dezer dagen 5000 fr. voor 2 exemplaren van een postzegel, dat, tijdens het presidentschap van Lodewijk-Napoleon, bij wijze van proef gemaakt, doch eenige uren later weder vernietigd werd.

- Voor de herbouwing van de Sorbonne, te Parijs (zie onzen jaargg. 1882, blz. 84), is verkozen het ontwerp van den bouwmeester Renot (zie ook jaargg. 1882, blz. 68). Hij bekomt eenen prijs van 30,000 fr. en zal nog 40,000 fr. krijgen voor het maken van de bestekken en uitvoeringsteekeningen.

Nizza. Van 1 December 1883 tot 1 Mei 1884 zal in deze stad eene internationale tentoonstelling van voortbrengselen van landbouw, nijverheid en schoone kunsten plaats hebben. De stukken liggen ter inzage op het ministerie van koophandel te Parijs. Aanvragen om toelating te richten aan den commissaris-generaal der tentoonstelling te Nizza.

Londen. Op eene boekverkooping, einde Juli te Londen gehouden, golden gedeelten der handschriften van Dickens' Pickwick en Nicolaas Nickleby 51 pond sterl.; het eerste deel van eene Latijnsche Schriftuur, gedrukt door Tust en Scheffer in 1462 (de eerste gedrukte Schriftuur met een jaartal), werd voor 30 pond verkocht; Lydgate's Lyf of Our Ladye, in verzen, gedrukt door den Engelschen Plantijn William Caxton (zie onzen jaargg. 1877, blz. 111), werd met 880 ponden sterl. betaald. Dit schijnt de hoogste prijs, die ooit voor een bij Caxton gedrukt boek besteed werd, met uitzondering van het prachtige exemplaar der Historyes of Troya (vroeger toebehoorende aan de gemalin van koning Eduard IV), dat 1060 pond opbracht.

- Voor den uitvinder van het lichtgas W. Murdock (1754 + 1839) zal aan de Theemskaai, te Londen, een standbeeld worden opgericht.

- Sedert het begin van Augustus is in de Agricultur Hall eene tentoonstelling ingericht van boekdrukkerswerkzaamheden en persen, papier en papierwerktuigen en alles wat op dit uitgebreide vak betrekking heeft. De schoone kunsten zijn vertegenwoordigd door eene uitgelezen verzameling houtsneden en platen.

- De hertog en de hertogin van Teck hebben een deel van hunne prachtmeubelen en schilderijen in openbare veiling gebracht, omdat zij, verhuizende, er geene plaats voor hadden in hunne nieuwe woning. Een portret van Penelope, dochter van George, vierden graaf van Northampton, door B. Van der Helst, werd verkocht voor 1590 pond sterl.

- Koningin Victoria heeft aan Matthew Arnold, ter erkenning van zijne letterkundige verdiensten, uit hare eigene kas eene jaarlijksche lijfrent van ruim 6000 fr. (250 pond sterl.) toegestaan.

- Een handelaar in oudheden uit Jeruzalem, Shapira geheeten, was in Londen aangekomen met een zeer zonderling handschrift, dat, naar zijn zeggen, in de ix^e eeuw werd gemaakt en dus een 1000-tal jaren oud zou zijn. Het bestaat uit een aantal reepels morsig geitenvel, waarop in Phenicisch letterschrift, hoofdstukken uit het 5^de boek van Mozes (Deuteronomium) zijn geschreven. Shapira vroeg voor dit handschrift niet minder dan 25 millioen franken (1 millioen pond sterling). De Fransche geleerde Clermont Ganneau, beroemd door zijne grondige bekendheid met de Oostersche talen en oudheden, heeft echter na onderzoek van het handschrift bekend gemaakt, dat er bedrog plaats heeft. Het zoogenoemd handschrift van 1000 jaren oud, zou nieuwbakken zijn; het daarvoor gebruikte geitenvel moet afgesneden zijn van eene joodsche wetsrol (Thora), die misschien wel gestolen werd uit eene synagoge en waaraan men met scheikundige middelen een overoud voorkomen zou gegeven hebben. (Te dezer gelegenheid wordt herinnerd, dat voornoemde Shapira eenige jaren geleden nagemaakt Moabitisch pottegoed trachtte te verkoopen aan de Duitsche regeering, welke poging tot afzetterij ook door de scherpzichtigheid van Clermont Ganneau mislukte.)

- Door de United Kingdom Alliance is een voorstel van wet ingediend, de sluiting van alle herbergen en tapperijen in Groot-Britannië beoogende.

- Volgens wordt gemeld is de Amerikaansche millionair Van der Bilt eigenaar geworden van de beroemde schilderijenverzameling van het Engelsche parlementslid Miles, van Leigh Court. Zij moet talrijke meesterwerken van Rafaël, Titiaan en Rubens bevatten. Men zegt, dat er ruim 3 millioen franken voor betaald werd.

[p. 148]

Optocht der maatschappijen voorbij het beeld van Conscience. (zie blz. 132.)
Photozincographie naar de schetsteekening van E. Farasijn. (zie blz. 145.)

Queenstown. De reis tusschen deze stad en Nieuw-York is door de stoomboot City of Rome afgelegd in den ongeloofelijk korten tijd van 6 dagen 20 uren en 30 minuten.

Leipzig. Bij E.A. Seeman is de 1^ste aflevering verschenen van een werk van Franz Ewerbeck, leeraar aan de polytechnische school te Aken, getiteld: La renaissance en Belgique et en Hollande. Zij handelt over de kunstgewrochten, die zich in de kerk te Breda bevinden. De prijs dezer aflevering is 4 mark. Wij vestigen de bijzondere aandacht van deskundigen en liefhebbers op het hier aangekondigde werk van professor Ewerbeck, hetwelk zeer belangrijk belooft te zullen worden. De 2^e aflevering zal afbeeldingen uit de Antwerpsche Plantijnsche drukkerij bevatten.

- Bij A. Danz, te Leipzig, zal binnen eenige weken de zeldzaamste kopergravuur van Lucas Van Leyden (1494-1533): De verstooting van Hagar, in veiling komen. De Franschen noemen deze plaat ‘la grande Agar,’ omdat de meester hetzelfde onderwerp ook kleiner gegraveerd heeft. Volgens Sandrart bericht, werd, in 't midden der 17^de eeuw, deze toen reeds zeldzame prent, door den Zweedschen gezant Spiring gekocht voor 500 gl., eene voor dien tijd groote som.

Halle a/ Saale. De gemeenteoverheid dezer Westfaalsche stad looft 6000 mark aan geldprijzen uit, voor het ontwerp van eenen schouwburg, die 425,000 mark van bouwen mag kosten. Ontwerpen in te zenden vóór 1 December 1883, des middags. (n.b. Aan het ministerie van buitenlandsche zaken, te Brussel, kan het programma van de prijsvraag worden geraadpleegd.)

Weenen. Te Underdöbling, bij Weenen, is een museum van postzegels geopend, waarin de meest verschillende en zeldzaamste exemplaren zijn tentoongesteld. Er is onder andere eene glazen kas, die eene waarde van 1 millioen franken aan postzegels bevat.

Rome. Z.H. paus Leo XIII heeft last gegeven om de bibliotheek en archieven van het Vaticaan te openen voor hen, die in het belang van geschiedkundige studiën, bronnen willen raadplegen en onuitgegevene stukken afschrijven.

- In de via di San Ignazio is bij de opgravingen eene prachtige krokodil van rood graniet gevonden, 1^m56 lang. Het werk is zeer goed bewaard; alleen ontbreekt er een stukje van den staart en een gedeelte van de kaak.

Nieuw-York. Een Amerikaansch hoogleeraar in de aardrijkskunde, John F. Garll, zegt, dat de petroleumbronnen beginnen op te drogen, ten minste in de twee staten Pennsylvanië en Nieuw-York, waar, volgens onderzoekingen, binnen weinige jaren de vooorraad geheel uitgeput zou zijn. Deze voorzegging wordt van sommige zijden bepaald tegengesproken.