De Vlaamsche School. Jaargang 28

Kroniek.

Antwerpen. De heer F. Lalmand, leeraar in boetseer- en sieraadbeeldhouwkunst aan de Antwerpsche academie, heeft om gezondheidsredenen zijn ontslag gegeven, dat bij koninklijk besluit van 15 November aangenomen is.

Brussel. Voor het keuren en plaatsen van Belgische kunstgewrochten, bestemd voor de internationale tentoonstelling te Amsterdam, zijn bij ministerieel besluit van 28 October benoemd de heeren J. Baes, bouwkundige te Brussel, E. Delpérée, kunstschilder te Luik, V. Lagye, id. te Antwerpen, J. Leclercq, opziener voor de schoone kunsten te Brussel, J. Portaels, bestuurder van de academie van schoone kunsten te Brussel, L. Tytgadt, kunstschilder te Gent, P.C. Van der Stappen, beeldhouwer te Brussel, J. Verhas, kunstschilder te Brussel. De heer Van Brée, ambtenaar aan het ministerie van binnenlandsche zaken, is als secretaris aangewezen.

- De heer A. Siret, bestuurder van de klasse der schoone kunsten aan de academie van België, heeft op de openbare vergadering van voornoemde klasse, den 29ⁿ October, eene belangrijke redevoering gehouden, ter verdediging van de instelling der groote zoogenaamde prijzen van Rome.

- In overeenstemming met den door ons uitgedrukten wensch (zie 1881, blz. 173), heeft de inrichtingscommissie van het Consciencefeest besloten een betrekkelijk Album uit te geven. Alle stukken aangaande de feestviering, inschrijvingslijsten enz. zullen aan de Antwerpsche stadsbibliotheek geschonken worden. De inschrijving bedroeg:

	fr. 26,883.79
De uitgave	fr. 24 823.44
	_____
Het batig slot van	fr. 2,060.35

zal dienen ter bekostiging van het album, welks uitvoering opgedragen is aan de heeren Edw. Coremans, F. De Potter, A. Gondry, E. Stroobant, A.C. Van der Cruyssen en Em. Van Driessche.

- In het paleis van schoone kunsten is eene belangrijke verzameling schilderijen van den Russischen schilder Vereschagin tentoongesteld geweest.

- Belgische tooneelschrijvers, die in aanmerking wenschen te komen voor den 3-jaarlijkschen prijs van tooneelletterkunde in Nederlandsche taal, moeten vóór of uiterlijk op 1 Januari 1883 hunne tooneelwerken, in de laatste 3 jaren in België of

[p. 195]

het buitenland verschenen, aan het ministerie van binnenlandsche zaken laten toekomen.

Leuven. De hoogeschool telt dit jaar 1451 leerlingen.

- Na eene onderbreking van 13 jaren, laat mgr. Namèche bij K. Fonteyn het 9^e deel van zijnen Cours d'histoire nationale verschijnen, loopende tot het einde der regeering van Maximiliaan van Oostenrijk. Prijs: fr. 4,00.

- Jan Cuypers maakt in marmer, voor het stadsmuseum, zijn te Brussel en te Antwerpen in 1881 en 1882 in pleister tentoongesteld beeld De Slavernij. De kosten worden bij hellicht door het rijk en de stad gedragen. Met 's rijks geldelijken steun, heeft de stad voor het museum eene door Cornelius Van Leemputten geschilderde Schaapskudde aangekocht die op de landstentoonstelling van 1830-1880 prijkte. Paulus Haesaert schonk zijn door hem zelf geschilderd portret aan het museum.

Luik. Het stadsmuseum heeft ten geschenke ontvangen: 1. van de familie Heuse, het portret van professor Lombard, geschilderd door J.B. Vieillevoye; 2. van den heer Dumont-Lamarche, een pleisteren beeld de Tijd, gemaakt door wijlen den beeldhouwer A. Sopers. Het stadsbestuur heeft voor het museum een door E. Plumier geschilderd portret van prins Willem van Hessen aangekocht.

Buitenland.

Maastricht. De laatste hand wordt gelegd aan de herstelling, in haar oorspronkelijk gothischen stijl, van de voormalige Minderbroederskerk, die tot bewaarplaats van het oud archief der provincie en van de stadsbibliotheek bestemd is. Door het rijk is voor de herstelling eene toelage van 40,000 gl. verleend. (Zie onzen jaargg. 1879, blz. 196.)

's-Gravenhage. Tot nog toe wordt bij het stellen van wetgevende en andere stukken, die van het staatsbestuur uitgaan, de spelling van Siegenbeeck gevolgd. Eerst met ingang van 1883 zal de dusgenaamde nieuwe spelling (volgens De Vries en Te Winkel) gebezigd worden.

- In deze stad is eene nieuw voltooide schilderij van den Weener schilder Hans Makart tentoongesteld; zij is getiteld In den zomer en verbeeldt een tuinhuis met bad. De middenfiguur is eene schoone jonge vrouw op eene prachtige sofa uitgestrekt; zij heeft het bad verlaten; aan hare linkerzijde is een jong meisje, die men geheel op den rug ziet, gereed om in het bad te treden. Verder links, verlaat eene andere jonge vrouw, met een knaapje, het water; rechts zijn een drietal gekleede vrouwen in 't schaakspel verdiept, dat door drie andere vrouwen wordt gadegeslagen. Een blauw gordijn, rechts, verleent aan de voorstelling een eigenaardigen gloed.

- Het Dagblad van 's-Gravenhage van 7 November schrijft: ‘Een antiek, zeer klein zilver gedreven drinkbekertje, anno 1450 (aan zilverwaarde 40 gl.), werd in Friesland gekocht voor den prijs van 8000 gl. door een koopman in oudheden, die het later verkocht voor 12,000 gl. aan een Duitschen koopman. Dit feit bewijst op nieuw, dat antiek zilver eene zeer groote waarde heeft.’

Amsterdam. Voor het maken van een nieuw concertgebouw achter het in aanbouw zijnde rijksmuseum zijn ontwerpen gevraagd aan de bouwkundigen C. Muysken, A.L. Van Gendt, G.B. Salm, Th. Sanders en Th.G. Schill. Zij zullen beoordeeld worden door de heeren P.J.H. Cuypers, J. Gosschalk en J. Springer.

- 6 November vierde de dichter J.P. Hasebroeck zijn 70^sten verjaardag.

- In het nieuw gebouwde rijksmuseum zullen, in onbrandbare zalen, alle kunstverzamelingen worden bijeengebracht, die tot dusver min of meer tijdelijk in minder geschikte gebouwen werden bewaard in de Trippenhuizen, Amsterdamsch gemeente-museum, museum A. Van der Hoop, het hedendaagsch museum in het Paviljoen Welgelegen te Haarlem, museum van Nederlandsche geschiedenis te 's-Hage, Prentenkabinet te Leiden, verzameling van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap, het koninklijk kabinet van zeldzaamheden (behalve wat tot de beschrijving der volken behoort, hetwelk naar Leiden overgaat). Voorts zullen in het gebouw tentoonstellingen worden gehouden, onder andere in 1883 van verledene kunst.

- 7 November werden de schilderijen van het kabinet Raphael verkocht. Twee stukken van Duverger golden 770 en 795 gl., een Frère bracht op 5610 gl., Piot 4730 gl., 2 van D. Bles 1540 gl. en 770 gl., J.B. Madou 1210 gl., Ch. Rochussen 770 gl., W. Roelofs 1016 gl., mev. H. Ronner 748 gl., C. Springer 1936 gl., 2 van W. Verschuur 863 gl. en 814 gl., J. Weissenbruch 550 gl., een Grueb 687 gl., Guillemin 1100 gl., Innocent 935 gl., H. Koekkoek 1100 gl., J.B. Tom 660 gl.,

Haarlem. De vrouwelijke teekenschool van het museum van kunstnijverheid onder het bestuur van den heer E. von Saher, telt 30 leerlingen. De lessen hebben 2 maal 's weeks plaats en worden afgewisseld door voordrachten over stijl, in verband met geschiedenis en godenleer.

- Het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage van 26-27 November schrijft: ‘De Emerentia van F. Hals in het hofje van Berestein te Haarlem is verkocht en geleverd aan baron van Rothschild, te Frankfort, voor 100,000 gl.’ De waarschuwingen, die reeds van voor jaren werden vernomen, zooals men, onder andere, ook in de Vlaamsche School (namelijk in onzen jaargang 1879, blz. 132) kan nagaan, hebben dus niet mogen baten.

- Te Wageningen is den 8ⁿ November op de Israëlietische begraafplaats, op het graf van de dichteres mev. Estella Hijmans-Hertzveld, een fraai wit marmeren gedenkteeken onthuld, vervaardigd door den heer Van Diggelen, te 's-Gravenhage.

Luxemburg. In den prijskamp voor een ruiterstandbeeld van den koning groothertog Willem II is met eenparige stemmen het model bekroond, ingezonden door M.J.A. Mercié, uit Parijs. (Zie blz. 122.)

Parijs. Wat er van de geblakerde Tuileriën nog overblijft, gaat afgebroken worden onder de leiding van den bouwmeester Karel Garnier. Men wil de bruikbare deelen van gehouwen steen, friezen en andere bouwkunstige sieraden opbergen, om daarmede een klein gebouw te stichten, ter herinnering aan het paleis van Frankrijks voormalige vorsten.

- Bij de afbraak van het huis n^r 26 in de Oude-Tempelstraat, te Parijs, waar in 1580 Frankrijks opperrentmeester, de maarschalk markgraaf van Effiat woonde, is in eene gemetselde holte, 5 meters beneden den grond, eene koperen kruik aangetroffen, die 7822 goudstukken bevatte van Johannes den Goede, keizer Karel V, Willem van Beauregard, Willem de la Garde, Raymond III, Jan van Brabant, Arnoldus van Orey, Johan van Napels, Lodewijk graaf van Provence enz. Aan goudgewicht hebben zij eene waarde van 108,000 fr. De twee werklieden, die bij de afbraak den schat vonden, ontvingen voor hun aandeel 54,000 fr. in hedendaagsch geld, wat zij liever verklaarden te hebben dan de hun aangebodene helft van het oude geld, ofschoon men hun had gezegd dat de ontgravene muntstukken meestal voor veel meer dan hunne gewogene waarde aan den man zouden te brengen zjjn.

- Vermaak van groote kinderen: den 14ⁿ October heeft een groepje kunstschilders te Parijs een maaltijd gegeven, waarop de spijzen in omgekeerde volgorde opgediend en verbruikt werden; er werd begonnen mee koffie en geëindigd met soep en al de schilders droegen blauwe kielen.

[p. 196]

Toulon. Volgens nieuwsbladen berichten zou in deze stad, ten huize van een ouden kleermaker, die zou afstammen uit eene oude familie van Lucca, eene zwart geworden op paneel (men gist door L. da Vinci) geschilderde Aanbidding der herders zijn aangetroffen, 1^m00 breed en 0^m70 hoog.

Dr. Lubach. (Zie blz. 193)
Zincographie van G.J. Thieme, te Arnhem.

Poitiers. De heer Lisch, opziener voor de geschiedenis der merkwaardige gebouwen, heeft, in de omstreken van Poitiers, de door den eerw. pater da la Croix ontdekte Gallisch-Romeinsche stad bezocht, die hij, in een schrijven aan E. Marcille, een klein Pompeji noemt. De stad zou bevatten een tempel van 70 meters breedte en 114 meters diepte; eene badinrichting die 2 hectaren oppervlakte beslaat en nog voorzien is van hare waterbekkens, leidingen en plaveiing; een schouwburg, waarvan het tooneel 90 meters breed is en de zitbanken nog aanwezig zijn; voorts geheele straten met allerlei gebouwen, huizen, logementen enz., te zamen eene gebouwde oppervlakte van 7 hectaren beslaande; beeldhouwwerken (volgens gissing uit de 2^de eeuw na Christus), ijzeren en bronzen voorwerpen, pottegoed enz. De ontgravingen, zoo besluit het bericht, worden voortgezet en geven nog veel te verwachten.

Londen. Uit deze stad wordt aan het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage (n^r 269) bericht gedaan van eene lezing, den 7^den November in het Bijbelsch Oudheidkundig Genootschap gehouden door den heer I.G. Pinches, over eenige ontdekkingen, onlangs gedaan door den heer Hormuzd Rassam, en die veel licht verspreiden over de oude geschiedenis van Babylonië. Te Sipara of Sepharvaim groef hij een aantal steenen uit den grond met opschriften betrekkelijk de inkomsten van den tempel, gedagteekend tijdens de regeeringen van de koningen Samas-aum akin (Saosduchinos), Kandalaun (Kincladovos), Nabopolassar, Nebuchadnezar II, Evil Merodach, Neriglissar. Läbasé Masduk (Labosoarchad), Nabonidus, Cyrus, Cambyses, Bardes, Darius en Artaxerxes. De belangrijkheid dezer steenen bestaat in hunne datums en de geslachtslijsten, welke de Semitische taalgeleerden nuttig achten als bron van vergelijkende studie. Eenige oude rollen uit deze oude plaatsen beschrijven hoofdzakelijk de bouwkundige werken van verschillende koningen en vermelden tevens den lof der goden, in verband met andere steden en tempels. Eene dezer rollen, waarop de naam van Nabonidus voorkomt, vermeldt vele geschiedkundige feiten. Op die van Cyrus leest men: ‘(Aystyages) verzamelde (zijn leger) en trok op tegen Cyrus, koning Ansan, om (hem) gevangen te nemen en - Aystyages stond tegen hem op, en maakte hem gevangen (of letterlijk: en nam hem met handen) en gaf (hem) aan Cyrus. Cyrus (ging) naar het land van Echatana, zijne koninklijke stad. Hij nam van Echatana zilver, goud, meubelen, goederen en koopmansschappen mede en nam naar het land van Ansan de meubelen (en) goederen mede, welke hij genomen had.’ Men meent dat het verhaal van Cyrus het juiste is, omdat het overeenkomt met dat van Herodotus, die zegt dat de Perzen tegen Astyages onder Cyrus opstonden, die daarop naar Medië trok, en dat in den slag, welke er op volgde, slechts die Meden, welke onbekend waren met de raadgevingen van Harpagus, om tegen Astyages op te staan, dapper met de Perzen vochten. (Zie, in verband met deze, onze blz. 107.)

- De beroemde handschriftenverzameling van den hertog van Hamilton is voor 80,000 ponden sterlings bij onderhandschen verkoop, het eigendom geworden van de Duitsche regeering. Onder andere merkwaardigheden komt daarin voor, een afschrift van het Evangelie in de Latijnsche taal, met gouden letters op purper fluweel geschreven en dagteekenend uit de vii^e eeuw, hetwelk aan koning Hendrik VIII door paus Leo ten geschenke werd gezonden, bij gelegenheid dat de paus den Engelschen monark den titel verleende van ‘beschermer des geloofs.’ Het kostbaarste stuk uit de gansche verzameling en hetwelk naar het schijnt de Duitsche regeering vooral heeft bewogen om tot den aankoop over te gaan, is het perkamenten handschrift van Dante's Divina Comedia, opgeluisterd door Sandro Botticelli met een 80-tal teekeningen; de waarde van dit werk wordt begroot op 25,000 ponden sterl. De Engelsche drukpers betoont er zich zeer over misnoegd, dat al deze schatten Engeland verlaten. Er wordt beweerd, dat de Duitsche regeering zich bereid zou hebben betoond, om ettelijke stukken uit de verzameling, die inzonderheid voor Frankrijk en Engeland belang hebben, aan deze landen over te laten.

- Voerden, een paar jaren geleden de studenten der hoogeschool van Oxford den Agamemnon van AEchyles in den Griekschen oorspronkelijken tekst op, eveneens gaat thans een groep studenten van Cambridge's hoogeschool Sophocles' Ajax in het Grieksch ten tooneele brengen. Dr. Waldstein, hoogleeraar in de Grieksche oudheidkunde, houdt toezicht over de tooneelversiering en de kleedij; professor Macsarven heeft de muziek voor de koren gemaakt.