De Vlaamsche School. Jaargang 28

Kroniek.

Antwerpen. Den 15ⁿ Augustus is ter begraafplaats het Kiel een fraaie grafzuil plechtig ingehuldigd, gesticht ter nagedachtenis van den Vlaamschen tooneelist Jos. Dierckx. De marmeren zuil, die versierd is met de zinnebeelden van de tooneelspeelkunst, voert het volgende opschrift: Aan onzen diepbetreurden vriend aan den voortreffelijken tooneelspeler Jos. Dierckx geboren te Antwerpen op 26 Mei 1835 aldaar overleden op 28 Maart 1882.

- In de gemeente Hoboken is eene afdeeling van het Davidsfonds gesticht.

Brussel. Er is, zoo melden dagbladen, tusschen de eigenaars der huizen op de Grootemarkt en het gemeentebestuur overeen gekomen dat geene hoegenaamde veranderingen, schilderingen, geen wegnemen of plaatsen van uithangteekens of anderszins zullen gedaan worden, zonder schriftelijke overlegging met het stadsbestuur. Het onderhoud van schilderen, vergulden enz. zou door de stad verricht worden mits 5 fr. den loopenden meter. Naar aanleiding van dien wordt thans de gevel hersteld van het huis, dat nu de Vos geheeten is en vroeger het lokaal was van het ambacht der Kramers (merceniers). Er zou ook sprake zijn van de herbouwing van het huis de Star, voor eenige jaren afgebroken om den omloop der rijtuigen gemakkelijker te maken.

- Te Elsene gaat een gedenkteeken ter eere van A. Warocqué worden opgericht; in den daarvoor uitgeschreven prijskamp,

[p. 170]

gesloten den 25ⁿ Juli, is het ontwerp bekroond van den bouwmeester Maurits Bisschops, te Elsene, bestaande in eene fontein met het borstbeeld van A. Warocqué.

- 18 September zijn op het oud kerkhof, in de Leopoldswijk, de stoffelijke overblijfselen ontgraven van den beroemden schilder Louis David, te Brussel in ballingschap overleden in 1825. Zij werden overgebracht naar het kerkhof te Evere. (Zie onzen jaargang 1865, blz. 155.)

Audenaarde. Onder dagteekening van 2 September wordt uit deze stad aan nieuwsbladen het volgende bericht: ‘De kostbare tapijten die het oud kasteel der familie Berlaimont, te Audenaarde, versierden, zijn dezer dagen aan eenen Hollander verkocht voor de betrekkelijk kleine som van 10,000 fr. Die tapijten, geweven uit wol, zijde en goud en schitterend van kleur, stelden de vier jaargetijden voor en waren op het einde der regeeririg van Lodewijk XIV vervaardigd. Zij maakten de bewondering van al de kenners uit. Audenaarde is de geboortestad van den vermaarden miniatuurschilder Jan van Tavernier, die leefde in den tijd van Philips-den-Goede. In de departements-archieven van het Noorden, in Frankrijk, is de rekening gevonden van het kapitaal werk diens meesters: de Heldendaden van Karel-den-Groote, dat in de Burgondische bibliotheek te Brussel bewaard wordt. Audenaarde's gemeenteraad heeft beslist eenen gedenksteen aan den uitstekenden schilder te wijden en hem later een monument op te richten in de Oude Halle, die thans hersteld wordt.’

Brugge. Door de Vlaamsche Broederland is een prijskamp uitgeschreven, voor een Lofdicht op Hendrik Conscience, van ten minste 250 dichtregelen. Vrachtvrij in te zenden vóór 1 Juni 1883 aan den 1^en secretaris der maatschappij. De 1^e prijs is een zilveren verguld eeremetaal en 400 fr., de 2^e, een zilveren eeremetaal en 200 fr.

Buitenland.

Holland. In een prijskamp voor verhalen en gedichten, uitgeschreven door de redactie van den Pius-almanak, werden bekroond: de verhalen Het H. Sacrament van mirakel te Brussel, door den eerw. heer J.C.J. Seuter, en Elisabeth, door mej. C. Alberdingk Thijm; de gedichten Rediviva, door den eerw. heer Jac. Vrancken, en De Napoleons, door mej. Louiza Stratenus.

Nolay. In deze stad is een standbeeld van generaal Carnot opgericht, die, zooals men weet, er reeds een te Borgerhout bij Antwerpen heeft, ingehuldigd den 1ⁿ Mei 1865 en gebeiteld door L. De Cuyper.

Londen. De Engelsche bladen gewagen loffelijk van The Redemption, een nieuw werk dat C. Gounod in Engeland laat uitvoeren. Het is de geschiedenis van het lijden van Christus. Gounod zou voor zijn gewrocht 120,000 fr. ontvangen hebben.

- Water onder zwaren druk is eene machtig werkende kracht. Eene eerste poging in deze richting sedert 1876 te Hull met goeden uitslag bekroond zijnde, zoo is door het parlement aan eene Engelsche maatschappij vergunning verleend tot beschikbaarstelling van water onder eenen druk van 50 atmosferen als beweegkracht in de wijken van Londen. Met behulp van een eenvoudigen kraansleutel zullen de aangeslotenen verschillende soorten van werktuigen in beweging kunnen stellen, als kranen, hijschwerktuigen, drukpersen, dynamo-electrische werktuigen, enz.

Liverpool Op het in deze stad gehouden congres van de Vereeniging voor de hervorming en regeling van het volkenrecht is op voorstel van den heer Clunet aan eene commissie in last gegeven zich met de Engelsche staatsregeering in betrekking te stellen, ten einde te trachten eene internationale overeenkomst over het schrijvers- en kunstenaarsrecht tot stand te brengen.

Baireuth. In deze stad had op 26 Juli de eerste opvoering plaats van den Parsifal van Richard Wagner. De dagbladen en kunsttijdschriften spreken zóó verschillig over de nieuwe opera van den muziekhervormer, dat het voorbarig zijn zou er een oordeel over te vellen. Een overgroot getal vreemde toonkundigen, waartusschen de heer Peter Benoit, woonde die eerste opvoering bij. Het onderwerp is genomen uit den Roman du St-Graal, van Chrétien de Troyes, later in het Duitsch bewerkt door Wolfram van Eschenbach. Zooals naar gewoonte heeft Wagner zelve zijn libretto vervaardigd. De piano-partituur van den Parsifal is door Wagner aan den uitgever Scott van Mainz verkocht (voor 190,000 mark, naar sommigen beweren, maar anderen verklaren dat de koopsom in verre na niet zooveel bedraagt).

- Op het congres van afgevaardigden uit de stedelijke regeeringen uit Hannover verklaarde de vergadering dat postspaarbanken overbodig zijn en dat schoolspaarbanken op zedelijke en opvoedkundige gronden afkeuring verdienen.

Rome. Aan den mond van den Tiber, te Ostia, zijn de overblijfselen van een Romeinschen schouwburg uitgegraven, tusschen het Forum en de Porta Romana. Het gebouw moet onder Augustus zijn gebouwd, later onder Severus (163-212 na Christus) versierd en eindelijk door Honorius in de 5^e eeuw onzer jaartelling geheel verbouwd zijn. Achter den schouwburg is eene plaats blootgelegd die eens door eene grootsche zuilengalerij omgeven moet geweest zijn. Men vond er zuilen met 't jaartal 124, met hooggewerkt beeldhouwwerk versierd, op de sage der stichting van Rome betrekking hebbende. Het opschrift zegt, dat het door de gilde der Sacomari, welke de gewichten en weegschalen vervaardigden, aan den god Sylvanus was gewijd.

Urbino. Op de gemeenteplaats gaat een gedenkteeken ter eere van Rafaël worden opgericht, bestaande uit een standbeeld rond welks voetstuk andere beelden en half verheven beeldwerken zullen kunnen geplaatst worden. De beelden zullen uit Carrarisch marmer en de half verheven beeldwerken uit brons vervaardigd mogen worden. Er is daartoe een internationale prijskamp uitgeschreven.

Pompeji. Uit deze stad is dezer dagen eene schilderij opgegraven, voorstellende Het oordeel van Salomo, de eerste bijbelsche schilderij die daar gevonden werd. Het goed bewaarde stuk is anders weinig verdienstelijk.

- Uit deze bedolvene stad zijn weer verscheidene merkwaardige voorwerpen opgegraven, onder andere eene fraaie ingelegde marmeren tafel, eene bronzen vaas, twee Egyptische beelden, overtogen met eene patina van groen glas (eene groote zeldzaamheid), een Bacchusbeeld van terra-cotta, twee marmeren borstbeelden en een geraamte, met bronzen haarspelden er naast. Voorts werd er een indruksel gevonden, dat, naar men hoopte, met pleister gevuld, een indruksel van een gelaat zal opleveren.

St.-Petersburg. In eene afgelegene streek van het district Kretsy, in de provincie Nowgorod, is eene groote menigte versteende eikenstammen gevonden; verbazend groote boomstammen, in de aarde gezonken, liggen daar naast elkander als door een ontzettenden storm in een voorhistorisch tijdperk ontworteld; zij zijn bedekt door eene aardlaag van meer dan 7 voet dik, waarop andere boomen groeien en groote weidevelden zich uitstrekken; de boomstammen zijn geheel frisch, alleen is het hout een weinig bruin en gelijkt op dat van den zwarten eik, dat door de beeldhouwers zoo gezocht is.

Nieuw-York. In den avond van 4 September is met goed gevolg de proef genomen met de electrieke verlichting van eenige wijken dezer stad. Edison had 18 mijlen draad in pijpen

[p. 171]

en 16,000 lampen in winkels en kantoren geplaatst. Met 5000 lampen en 6 mijl draad werd de proef genomen tot groote tevredenheid van de deelnemers in de onderneming. Het licht was zacht, gestadig, gelijker verdeeld dan dat van gasbranders en het verspreidde slechts 1/15 deel van de hitte van gas. De lichten, op eene halve mijl afstand van de aanvoerplaats, brandden met gelijke helderheid. Uit eene enkele standplaats zullen 22,000 lampen de noodige lichtkracht kunnen ontvangen.

- Amerika's senaat heeft de vertegenwoordigers van de meest bekende sterrewachten opgeroepen om gezamenlijk te overleggen over de aanneming van een gemeenschappelijken eersten meridiaan (middaglijn), en wel die over het westelijke der Canarische eilanden, die indertijd bij bevelschrift van Lodewijk XIII als de eerste meridiaan werd afgekondigd. Zooals men weet zijn er onderscheidene eerste meridianen: Frankrijk heeft dien van Parijs, Engeland dien van Greenwich, Rusland dien van Pulkawa, Duitschland dien van Berlijn, Amerika dien van Washington.

- In Nieuw-York is eene firma ontdekt, die fabriekmatig honig in de raat namaakt, uit paraffine-was. De cellen worden met glucose (druivensuiker met eene korensoort bereid) gevuld en gesloten door er met een heet ijzer over te gaan. Slechts een kenner kan het bedrog bemerken, zoo kunstig ziet er het geheel uit.

Yeddo. In deze stad is door de zorg van de Japansche regeering een Japansch-Fransch-Engelsch-Duitsch-Nederlandsch woordenboek uitgegeven van vakwoorden op het gebied van het krijgs- en zeewezen. Dit woordenboek vormt een lijvig deel, is door een inlander op Europeesche wijze gedrukt, en daarbij behoort een atlas, waarvan de teekeningen met de meeste zorg gegraveerd zijn. De voornaamste samensteller van dit even nuttig als merkwaardig werk is de kolonel van den generalen staf Harada-Haruda-Kadumeilé, die herhaaldelijk gedurende eenige maanden te Parijs verblijf gehouden heeft.