De Vlaamsche School. Jaargang 27

Kroniek.

Antwerpen. De 1^e aflevering van het 2^e album der Antwerpsche etsers is verschenen en bevat: F. Van Kuyck, Titelplaat, met een alleen in het Fransch gesteld opschrift, ofschoon er ruimte genoeg was om het opschrift in het Vlaamsch te herhalen; H. Schaefels, een gedeelte zijner schilderij Le Vengeur; J.B. Michiels, het portret van A. Elsen; F. Crabeels, Bij de hoeve; Jos. Van Luppen, Holle weg nabij Waulsort; F. Lauwers, Een jager van Desschel, naar eene schilderij van K. Ooms. Deze laatste etsing is de best gelukte en de schilderachtigst bewerkte van al de door vereeniging gegevene plaatdrukken. Het bestuur der Antwerpsche etsers bericht, dat de boekbinder J. Mössly, Oude-Beurs, n^r 35, een model van omslag vervaardigd heeft, verkrijgbaar voor 12 en 15 fr.

- Den 16ⁿ Juli is in de Van-Eyckslei een panorama geopend, welk een gezicht op Antwerpen in de xvi^e eeuw te aanschouwen geeft, geschilderd door de kunstschilders Van Dyck, Dumont, De Metser en Peeters. Aanvankelijk moest dit panorama beschilderd worden door L. Artan en eene Bries op de Schelde voorstellen. Dit eerste ontwerp had geen voortgang, ofschoon de schetsen en studiën gemaakt waren.

- Den 27^sten Juli heeft de provincieraad met 36 tegen 22 stemmen en 1 onthouding op voorstel van de raadsheeren V. Lagye en baron H. van Havre beslist, dat het jaarlijksch provinciaal hulpgeld voor het museum van oude meesters te Antwerpen, van 5000 op 10,000 fr. zal worden gebracht, welke laatste som reeds in 1872 als eene bijzondere en buitengewone toelage gegeven werd.

- Den 31^sten Juli heeft de opening plaats gehad van het in de Wapperslei opgericht groot panorama, voor hetwelk Karel Verlat eene voorstelling van den Slag van Waterloo heeft geschilderd die inderdaad meesterlijk van uitvoering mag worden genoemd. De uitstekende kunstenaar liet zich aan zijn werk helpen door eenige zijner beste leerlingen van de academie, waartusschen wij de jonge veelbelovende schilders H. Houben en L. Van Engelen vermelden, alsmede door de kunstschilders L. Derickx, A. De Lathouwer, E. Leemans en L. Tyck. De voltooiing vorderde 5 maanden, een zeer korte tijd, ten aanzien van wat er te doen was. Bij de inrichting van het panorama zijn een aantal levensgroote en op de lichamen afgegotene beelden van menschen en paarden te pas gebracht, die op den voorgrond geplaatst zijn en hoogst eigenaardig samenwerken en zich als versmelten met de opmerkelijk uitlossende schildering. Het geheel maakt een zoo overweldigenden indruk op den toeschouwer, dat men schier waant het bloedig krijgsgewemel in al zijne akeligheid werkelijk voor zich te zien en kruitdamp te ruiken. Het hoofdpunt van het tafereel is het vermaarde gevecht bij Mont-St.-Jean: de botsing tusschen de zware drommen Fransche kurassiers en de dicht aangeslotene gelederen van het Engelsche voetvolk met den hertog van Wellington in hun midden. Onzen lezers, die het panorama bezoeken, - en wie zal dat niet doen? - raden wij aan, vooraf de beschrijving op nieuw te lezen, die de heer Jos. Staes in onzen jaargang 1879 van den slag van Waterloo gaf.

- 31 Juli, feestdag van den heiligen Ignatius, is de nieuwe kerk in ojivalen stijl der paters Jezuïeten, in de Kunstlei, begonnen in 1878, geopend. Zij is opgericht onder de leiding der bouwmeesters J. Bilmeyer en J. Van Riel; ofschoon nog niet gansch voltrokken, ziet zij er reeds bijzonder goed uit. De vloer is belegd met dusgenaamde Picha-plaveien, welke als toon en kleur zeer wel voldoen en bijzonder goed met het

[p. 130]

gebouw overeenstemmend werken; zij zijn geleverd door den heer E. Velleman, vertegenwoordiger van het huis Picha, Van-Noortstraat n^r 24, te Antwerpen.

- De heer J.F. Janssens, van wiens jubileum als bestuurder van het orkest van den dierentuin wij op blz. 121 melding maakten, is sinds 39 jaren muziekmeester van de Harmonie van Beveren, 19 jaren van die van Lier en 17 jaren te Boom. Indien hij dus tijd van leven heeft, staan hem nog eenige jubelfeesten te wachten.

- O.-L.-Vrouwekerk. Het door ons op blz. 53 vermeld nieuw geschilderd glasraam, gemaakt bij de gunstig gekende glasschilders Stalins en Janssens, volgens de teekening van P. Van der Ouderaa, is in de kapel van O.-L.-Vrouw geplaatst. Het stelt voor: De stichting der gilde van O.-L.-Vrouwelof; de pastoor geeft aan de stichters de zegening met het heilig Sacrament; op den voorgrond zitten neergeknield Jacobus van Savooien en Peter van Hennin, versierd met het Gulden Vlies en eene flambeeuw in de hand houdende; naast hen Philips van Brabant, schout van Antwerpen, en een diaken met het vaandel der nieuwe gilde; de zijkanten zijn versierd met de wapenschilden der stichters van de broederschap; in het kroonwerk zijn afgebeeld: O.-L.-Vrouw van Lourdes, een zingende engel en een engel met een orgel, dit laatste als herinnering aan de stichters der gilde die de toonkunst in de Antwerpsche hoofdkerk invoerden; voorts cibories, pelikanen, het wapen van Antwerpen en het kruis der Leopoldsorde. Het venster voert het volgende opschrift:

D.O.M.
et Beatae Mariae Virgini in Lourdes
Petrus F.J.A. Heesmans
Nosocomiorum Antverpiensium
per duodecim annos curatorum Praeses
In Leopoldinum ordinum Regium Eques adscriptus
et uxor
Eugenia F.M. Ceulemans.
In animi crati Testimonium.
P.C.
1881.

- De heer Jac. Cuylits, voorzitter van de Maatschappij ter Aanmoediging van Schoone Kunsten, is benoemd tot commandeur van de Leopoldsorde, ter gelegenheid van de door ons op blz. 96 vermelde gedachtenisviering.

- Sedert 5 Augustus is in 't museum (Venusstraat) een marmeren borstbeeld van Z.M. Leopold II tentoongesteld, door Jos. Ducaju gemaakt en bestemd voor de vergaderzaal van den provincieraad.

- Den 8^sten Augustus zijn de bij koninklijke besluiten van 25 Maart en 26 Juli benoemde keurders overgegaan tot de beoordeeling der werken, uitgevoerd voor den prijskamp van graveerkunst (prijs van Rome, zie blz 11). De uitslag was: 1^e prijs, Lodewijk Lenain, van Estinne-au-Val, leerling van A. Danse; 2^e prijs, Guilielmus Van der Veken, van Antwerpen; er waren slechts 3 mededingers. Keurders waren: ridder Ed. Pijcke, gouverneur der provincie, voorzitter; Joz. Geefs, J.B. Michiels, Th. Canneel, J.B. Meunier, G. Biot, J. De Mannez en V. Lagije; bijgevoegde keurders: J. Desvachez en K. Ooms.

- De gunstig gekende zilverdrijver J. Watlé heeft een prachtig zilveren tabernakel met vergulde beelden gemaakt voor de Sint-Andrieskerk. De samenstelling en teekening zijn van wijlen E.J. Watlé (zie 1880, blz. 146). De goed verzorgde en van eene bedrevene kunstenaarshand getuigende beelden, stellen voor: Mozes, Melchisedech, Aaron en Elias. Het werk vereert vader en zoon Watlé; St.-Andrieskerk heeft met dit kunstgewrocht eene goede aanwinst gedaan.

- De door ons op blz. 112 aangekondigde steensnede van Edw. Dujardin is verschenen ter steendrukkerij der wed. J. Brouwers, Prinsesstraat n^r 9, en verkrijgbaar voor 1 frank. De samenstelling herinnert ons aan 32 jaren vroeger, 1849, toen H. Conscience nog in den vollen bloei der mannelijke jaren was en zijne ingevingen in de Antwerpsche Kempen ging zoeken. De beroemde schrijver, waarvan wijlen Jan Van Arendonck een alom gekend borstbeeldje maakte en Jos. Franck later een welgelijkend portret op koper graveerde, zit hier afgebeeld in den hoek van den haard eener boerenwoning, omringd door het gezin, van den ouden duttenden grootvader af tot den kruipenden jongen toe, die schijnt te luisteren naar hetgeen de flinke jonge man hem uit de heidedorpen vertelt. Het is eene zeer aangename herinnering voor alle vrienden van Conscience in Antwerpen. Als herinnering zij hier nog aangeteekend dat de beeldhouwer J.B. De Boeck, primus van Rome in 1851, destijds een standbeeldje van H. Conscience vervaardigde.

- Den 12ⁿ Augustus, ten 8 ure 's avonds, heeft de plechtige inhuldiging plaats gehad der wandkaarten van de Beurs, uitgevoerd door kapitein J. Ghesquière (zie 1879, blz. 98).

- Den 14ⁿ Augustus heeft de inhuldiging van J. De Braekeleers wit marmeren standbeeld van Q. Massijs plaats gehad (zie blz. 53). Op het door L. Blomme gemaakte voetstuk is de naam Matsijs geschreven. Bij de plechtigheid werden redevoeringen uitgesproken door den heer schepen A. Van den Nest en den kunstschilder J. Delin. De rond het beeld staande gascandelabres werden gemaakt door A. Van Aerschot, te Herenthals.

- Bij de wed. De Backer, Zirkstraat, is verschenen: Quinten Massijs en zijne legende, door P. Génard.

Brussel. N^r 2 van de Annales du Bibliophile belge is bij Fr. J. Olivier verschenen en bevat zeer merkwaardige boekbeschrijvende bijdragen, benevens eene lijst van boeken met aanwijzing der prijzen waarvoor zij bij den uitgever verkrijgbaar zijn.

Leuven. De katholieke hoogeschool heeft Hendrik Conscience benoemd als doctor honoris causa.

Gent. Bij Hoste gaat van P. Génard een werk uitgegeven worden over Quinten Massijs, dat verschijnen zal in afleveringen die ieder 1 frank zullen kosten. Het zal handelen over de afstamming en de familie van den schilder en onder andere nagaan of hij smid is geweest; over zijne waarde voor de Antwerpsche school en voor de Nederlandsche kunst; over de vakken waarin hij werkzaam was; over zijn gezin en zijne leerlingen; over zijnen invloed enz.

Sint-Nicolaas. Het album van het Journal des beaux-arts, 1879-80, uitgegeven door den heer Ad. Siret, is verschenen met 12 sterkwaterplaten, keurig gedrukt bij J. Bouwens, te Brussel, De 6 eerste behooren tot den prijskamp die gekeurd werd door de heeren E. Slingeneyer, F. Lamorinière en C. Lemonnier met den volgenden uitslag: Geschiedkundig vak, prijs 400 fr., toegewezen aan de plaat van J. Dieudonné, van Brussel. Jacob van Artevelde tot het volk sprekende, naar de schilderij van L.J. Lebrun; Genre: prijs 200 fr., toogewezen aan De Maaier, van F. Van Kuyck, eene uitmuntend schoone etsing; Landschap: prijs fr. 200, Boschgezicht, van Alfred Elsen; Zeestukken: de prijs van fr. 150, niet toegekend, is als belooning gegeven voor de plaat van J. Dieudonné, getiteld: Avond; Stilleven: prijs fr. 100, Visschen en groenten, door J. Dieudonné. Buiten de voornoemde bevat het album de volgende platen: Belustheid, door K. Verlat; Delfshaven, door J. Linnig; twee friezen van den eereboog, opgericht onder de leiding van A. Schoy, op de plaats der Schaerbeekschepoort in 1880 te Brussel, door Ad. De Mol; een Zeestukje door P. Parmentier. De zeer fraaie verzameling is voor de abonnenten van het Journal des beaux-arts verkrijgbaar voor slechts fr. 3.50.