De Vlaamsche School. Jaargang 25

Het werk van Rubens.

Op voorstel van den heer Rolin-Jaequemyns betuigde het kunstcongres, in 1877 te Antwerpen gehouden tijdens de Rubensfeesten (zie onzen jaargg. 1877, blz. 63 en 156), den wensch, eene commissie te zien benoemen, die gelast zou zijn, lichtteekeningen te doen maken naar alle schilderijen van Rubens, zich buiten Antwerpen bevindende, welke lichtteekeningen zouden bewaard worden in het Antwerpsch archief.

In kennis gesteld van dezen wensch, werd door het Antwerpsch gemeentebestuur eene commissie benoemd, bestaande uit de heeren P. Genard, C.J. Hansen, Ph. Rombouts en M. Rooses, welke, in een onlangs aangeboden verslag, de meening heeft te kennen gegeven, dat alleen van de nog niet gegraveerde of gelichtdrukte schilderijen van Rubens lichtteekeningen zouden behooren gemaakt te worden. Voorts herinnert zij er aan dat de heer Rooses, volgens opdracht van voornoemd gemeentebestuur, een omstandigen catalogus der stukken van Rubens bewerkt, die in 1881 voltooid moet zijn.

Bij het commissieverslag is eene volgens de commissie ‘volledige lijst’ van Rubens' werken gevoegd, met aanwijzing van de plaatsen waar zij zich bevinden en de vermelding of zij al dan niet gegraveerd of gelichtteekend werden en of de stad Antwerpen er afbeeldingen van bezit.

Rubens' werken worden opgegeven te bestaan in 2235 schilderijen, waaronder 228 schetsen, benevens 484 teekeningen, te zamen 2719 stukken.

Tusschen de 2235 schilderijen zijn er
	35	waarvan platen en lichtdrukken bestaan;
	1,134	waarvan platen bestaan;
	237	waarvan lichtdrukken bestaan;
	829	waarvan geene afbeelding bestaat.
Van deze 2, 235 schilderijen worden er
	1,252	opgegeven als bekend,
	293	als onbekend,
	690	als alleen bekend uit platen.
	_____
	2,235

De stad Antwerpen bezit in hare verzamelingen:

[p. 183]

26	platen en lichtteekeningen naar schilderijen van Rubens,
213	platen,
237	lichtteekeningen.
_____
476	in 't geheel.

De niet-afgebeelde werken zijn ten getale van	829
Er zijn	293
	_____
onbekende stukken, zoodat er	536
blijven, die moeten gelichtdrukt worden.

Er bestaan	1,134 platen,
waarvan 't gem. van Antwerpen er	213 bezit;
	_____
er zouden er dus nog	921 aan te koopen blijven.

Van de 484 teekeningen zijn er:

243	waarvan platen bestaan;
124	waarvan lichtteekeningen bestaan;
117	die niet afgebeeld zijn.
_____
484

Het gemeentebestuur van Antwerpen bezit 117 platen naar teekeningen en 124 lichtbeelden naar teekeningen, zoodat er nog ontbreken 126 platen naar teekeningen en 117 lichtbeelden naar teekeningen.

De commissie berekent dat er aan te koopen blijven:
	921	platen naar schilderijen,
	126	platen naar teekeningen.
	_____
	1047

En zij stelt voor, lichtbeelden te laten trekken:

naar	536	schilderijen.
naar	117	teekeningen,
	_____
	653	te zamen.

Zij schat den prijs van iedere plaat gemiddeld op 10 fr., en de kosten voor het trekken van schilderijen waarvan nog geene lichtteekeningen bestaan, op 60 fr. per stuk. In de veronderstelling, dat de helft van laatstgenoemde schilderijen kunnen getrokken worden, rekent de commissie, met inbegrip van de lichtbeelden naar 117 teekeningen, de geheele uitgaaf welke er te doen staat op 30,000 fr.

De gemeenteraad heeft beslist, jaarlijks 1500 fr. te zullen toestaan om het voorgestelde werk uit te voeren. Het staatsbestuur zal evenveel geven. In 10 jaren zou men dus met alles klaar zijn. De lichtteekeningen zullen gemaakt worden in kooldruk. De geheele verzameling zal bijgezet worden in het nieuw te bouwen museum.

Het ware onzes dunkens doelmatiger, platen te laten graveeren naar de nog niet afgebeelde gewrochten van Rubens. Zoodoende zou men een dubbel doel bereiken: ten eerste de werken van Rubens in eeuwigdurende platen op staal, koper, hout of steen bezitten, ten tweede werk verschaffen aan de plaatsnijders die men in de academiën opleidt en waarvan velen zich later ontmoedigd vinden door gebrek aan bestellingen en genoodzaakt zijn iets anders ter hand nemen om in hun bestaan te voorzien. Ook zou men met vrucht de primussen van Rome kunnen gelasten kopieën, teekeningen enz. ter plaatse uit te voeren, in stede van lichtteekeningen te doen maken die nooit eene goede voorstelling kunnen geven van geschilderde stukken, uit hoofde van derzelver kleuren.