De Vlaamsche School. Jaargang 23

De caoutchouc.

Waar is de tijd, toen de caoutchouc schier uitsluitend diende tot het leveren van gom-elastiek, dusgenaamd ezelsoor, voor het uitvegen van potloodgeschrift en potloodstrepen? Ver ligt die tijd nog niet achter ons, maar in het betrekkelijk klein getal jaren welke er sedert dien verloopen zijn, heeft de menschheid een inderdaad buitengewoon vernuft aan den dag gelegd, waar het op't doen van nuttige uitvindingen aankwam. Vandaar dat aan de eens zoo nederige caoutchouc de eer wedervaren is, verheven te worden tot een belangrijk handels- en nijverheidsartikel. Wat zien wij tegenwoordig al niet van caoutchouc maken! Kleedingstukken vooreest en wel namelijk regenmantels, overschoenen, dusgenaamde galoches, hoofddeksels, zwemgordels, kammen, knoppen van stokken, stukken om misvormingen of onvolmaaktheden van het menschelijk lichaam te verbergen, enz. Vervolgens buizen en darmen voor waterleidingen en anderszins; tochtbanden om te beletten dat de wind langs de spleten van ramen en deuren in de vertrekken dringt; sluitingen voor flesschen en kruiken, stootkussens voor spoorwegrijtuigen, luchtkussens, uitnemend fraai kinderspeelgoed, pompkleppen en vele andere voorwerpen nog, waarvan, indien wij moesten trachten ze alle te noemen, de lijst te lang zou zijn om hier opgenomen te worden. In Engeland heeft men reeds vóór vele jaren proeven genomen, om paardenstallen met caoutchouc te bevloeren. Die vloeren bleken uitmuntend te voldoen, daar zij de gezondheid der paarden bevorderen en beletten, dat de dieren, als ze zich laten vallen, zich zouden kwetsen. In vele stallen wordt dan ook bedoelde bevloering reeds aangetroffen. In Engeland beveelt men zelfs die vloeren ook voor gewone woonkamers aan, omdat zij minder slijtbaar zijn en veel minder vuil opnemen dan de houten vloeren, waarvan de naden zoo dikwijls uitwijken. Ze hebben de nadeelen ook niet van de gewone tapijten waarvan de sleet groot is en die veel stof afgeven. Ook nemen de bedoelde vloeren niet de vlekken van inkt, olie, enz. op, als de houten vloeren of de tapijten en het loopen er op maakt evenmin gedruisch als op tapijten. Alle morgenden met een natten doek afgewischt, blijft de nieuwe vloer zindelijk en stofschoon. Men gebruikt daartoe ook de hardere gutta percha, maar of over het geheel dat, dan wel de meer elastieke caoutchouc beter voor dat oogmerk is te achten, werd nog niet voldoende uitgemaakt.

Zooals men weet, is de caoutchouc het verdikte sap, dat men verkrijgt door het maken van kerven in de schors van zekere boomen, welke in Zuid-Amerika, in Oost- en West-Indië

[p. 187]

en in eenige andere streken worden aangetroffen. Volgens berichten, onlangs openbaar gemaakt, zou men bij de inzameling van het boomsap met weinig overleg, ja zelfs zeer roekeloos te werk gaan. Onder andere werden in Brazilië caoutchoucboomen van 45 tot 60 meters lengte geveld, ten einde in eens veel sap te kunnen oogsten. Geheele caoutchouc-bosschen werden op deze wijze vernield. Dit een en ander heeft de aandacht van het Engelsche staatsbestuur gaande gemaakt, welk dan ook bedacht is geweest op het nemen van maatregelen, ter bevordering van de aankweeking der caoutchouc-boomen in sommige zijner overzeesche bezittingen. Zoo heeft het, onder andere, 2000 scheuten van Braziliaansche caoutchouc-boomen naar het eiland Ceylon gezonden, die er zich in een paar maanden tot zulke boomen hebben ontwikkeld, dat er caoutchouc is van kunnen ingeoost worden, welke van de beste soort bleek te zijn. In Juni 1876 werden 90,000 boomscheuten verzonden, waarvan er evenwel slechts 2500 in goeden staat hunne bestemming bereikten; die 2500 stuks werden geplant op eene ruimte van 270 vierkante meters en sommige daarvan bereikten op weinige dagen eene lengte van 0^m45. De kloekste zijn overgeplant in kisten, met 50 te gelijk, om gezonden te worden naar Ceylon, Singapore en Birmanië, waar zij, in den vollen grond gezet, onder eene hun gunstiger luchtstreek, al spoedig tot bosschen zullen aangroeien.

Het heil van den nederige bestaat in tevredenheid.
J.J. Cremer.