De Vlaamsche School. Jaargang 23

Kroniek.

Antwerpen. Verschenen: Crême glace à la Vanille, kluchtlied woorden van Hendrik Wera, muziek van G. Wouters. Dit lied, evenals Dat 's de Chick, van dezelfden, is te bekomen bij Faes-Cuppens, muziekhandelaar, Beddenstraat 27.

- Verschenen: De koning der Boschjagers of de slag van Woeringen, historische tafereelen uit de xiii^e eeuw, door Lodewijk Janssens.

Brussel. Dezeer eerw. heer E. Reusens, hoogleeraar te Leuven, is lid benoemd van de commissie over het museum van oudheden in de hoofdstad en de zeer eerw. pater Jezuïet Renard is aangesteld als bewaarder bij de afdeeling voor steenkunde in 't museum van natuurlijke historie.

- Bij koninklijk besluit van 15 Juni is de heer Jan Rousseau, leeraar aan de koninklijke academie van schoone kunsten te Antwerpen, tot ridder der Leopoldsorde benoemd.

- Wij hebben melding gemaakt van de instelling eener internationale commissie, die in het paleis bijeengekomen is en ten doel heeft werkzaam te zijn aan de bevordering der beschaving in Afrika, onder bescherming van Z.M. Leopold II. Er is besloten dat eene expeditie van de kust van Zanzibar zal vertrekken en zich naar het meer Tanganyika zal richten, met het doel aan dat meer of nog verder eene standplaats te vestigen en onderzoekers uit te zenden in nader te bepalen richtingen. Katholieke of protestantsche zendelingen zullen niet met de zaak gemoeid worden.

Verviers. Dagbladen melden, dat in de omstreken dezer stad eene hoefijzerfabriek wordt opgericht. Met de mechanieken die men zou in 't werk stellen, zouden 10 man per uur 600 ijzers voortbrengen, geheel klaar om te worden aangeslagen.

Buitenland.

's-Gravenhage. Men legt de laatste hand aan het prachtig paleis van Z.K.H. prins Frederik, door de voltooiing van den smaakvollen gevel aan de zijde van 't Korte-Voorhout. Eerstdaags zullen in de nissen van dezen gevel geplaatst worden twee reusachtige leeuwen, benevens de standbeelden van prins Willem I, de Zwijger, die tusschen twee leeuwen zal verrijzen, prins Maurits en Frederik Hendrik, die de bovenrij zullen innemen, met koning Willem II, den held van Waterloo, in het midden.

- De minister van binnenlandsche zaken had aan den heer Hopman de taak opgedragen het noodig te doen, om Rembrandts Ontleedkundige les voor verder verval te behoeden. De schilderij is door hem op nieuw verdoekt. (Zie blz. 88.)

Amsterdam. Den 19^en Juni is op het kerkhof te Diemerbrug een grafteeken ingehuldigd, ter nagedachtenis van P.J. Andriessen, bestaande uit eenen zuil, bekroond door eene omsluierde vaas, die 't volgend opschrift draagt: ‘Den vriend der Nederlandsche jeugd, zijne dankbare leerlingen.’ (Zie onzen loopenden jaargang, blz. 56.)

- Het tijdschrift Sempervirens geeft den volgenden raad om bloementuilen gedurende 2 of 3 weken (?) goed te houden. Men verversche het water niet te dikwijls en doe in het water der bloemenvaas eenige algen of draadwieren, van die slijmige, groene langdradige plantenweefsels, die men in grachten, vijvers en stilstaand water aantreft. Ook wordt aangeraden dergelijk wier te plaatsen in glazen bollen, waarin goudvisschen zwemmen.

- In deze stad zijn door het gemeentebestuur op een zeker getal plaatsen aanplakborden opgericht die verpacht worden. De pacht dezer borden is thans voor drie jaren toegewezen aan de gebroeders Van Es, als meestbiedenden, tegen 5600 gl. per jaar.

Assen. De zoogenaamde Balloër-Kuil, het eigendom van de provincie Drente, liggende in de gemeente Rolde, een overblijfsel der oudheid, zal rondom met boomen beplant worden, ten einde de vreemdelingen, die Drente bezoeken, zich eene voorstelling kunnen maken, hoe men daar vroeger vergaderde. Het Gralloër-hout (eene beboomde plek), ook gelegen in de gemeente Rolde en waar in vroegere eeuwen de Etten hunne rechtszittingen hielden, is door de provincie Drente aangekocht voor 802 ½ gl.

Kampen. Het xvi^e Nederlandsch taal- en letterkundig congres dat in deze stad in Augustus moest plaats hebben (zie blz. 27), is wegens het overlijden van H.M. de koningin der Nederlanden tot Augustus 1878 uitgesteld.

Ameide. In deze Nederlandsche gemeente, is men bezig met het afbreken der fondamenten, zijnde de laatste overblijfselen van het voormalig slot Herlaar. Bij de uitgravingen vond men verscheidene steenen kogels, die aanduiden, dat dit kasteel in lang vervlogen tijden eene belegering heeft onderstaan.

Transvaal. De groote verwachtingen, welke namelijk werden uitgesproken bij het houden van het xiv^e Nederlandsch taal- en letterkundig congres te Maastricht, ten opzichte van de toekomst die de Nederlandsch-Afrikaansche republiek Transvaal te gemoet ging (zie onzen jaargang 1875, blz. 169), zijn door de trouwlooze Britsche staatkunde droevig verijdeld geworden. In de eerste helft van April is de Transvaalsche republiek verraderlijk en met schandelijke miskenning van het volkenrecht bij de Engelsche bezittingen ingelijfd en deze volkenroof is door Engelands parlement schaamteloos aangenomen en goedgekeurd geworden. De overweldigers hebben beloofd - plechtig beloofd - het gebruik der Nederlandsche taal in de scholen en bij het rechts- en bestuurwezen te zullen eerbiedigen, maar het behoeft wel niet gezegd, dat op zulke beloften niet den minsten staat te maken is. Afgevaardigden van den Transvaalschen volksraad zijn naar Londen vertrokken om bij de hooge Engelsche regeering en ook bij koningin Victoria pogingen aan te wenden, ten einde van de inlijving te doen afzien. Zij zijn echter in hunne zending niet geslaagd. Aan een betrekkelijk artikel van het Kaapsche weekblad Die Afrikaanse Patriot ontleenen wij de volgende regels, die tevens een denkbeeld zullen geven van het Nederlandsch dat in de Transvaalsche republiek gesproken wordt: ‘Die Anhegting van die Transvaal het ons nou 'n tijd lang behandel. Di Deputasie is nou weg, en Maandag gaat ons lyste oek almal; nou sal ons mar 'n tydjie moet wag om te sien wat die uitslag is. In tussen tyd kan ons an die saak niks doen, as sug dat die Here, die die harte van die konings in syn hand het en lei nes 'n straal water (Spr. xxi, 21), dit so mog bestuur dat die onreg an ons Transvaalse broeders

[p. 103]

gedaan deur onse Koningin mag vernietigd worde en die land an hulle terug gege.’ Deze vrome wensch, wij zegden het reeds hooger, werd niet vervuld. Het roofzieke, gewetenlooze Engeland, vol van den onbesuisden overmoed van den sterke tegenover den zwakke, behoudt zijn rijken prooi.

Parijs. De Fransche scheikundige Meltens heeft het iodkalium aanbevolen voor de werklieden in loodfabrieken en voor allen die met kwikzilver omgaan. Wanneer zij dagelijks eene kleine hoeveelheid iodkalium gebruiken, dan wordt het metael, dat in het lichaam is opgenomen, op de snelst mogelijke wijze daaruit verwijderd.

Joure. In dit Nederlandsch stadje zal eerstdaags eene nijverheidstentoonstelling geopend worden, bestaande uit voorwerpen, door eigene ingezetenen vervaardigd, welke voorwerpen zich niet behoeven te onderscheiden door iets buitengewoons of zeldzaams. Door het toonen van de gewone voorwerpen, zooals die dagelijks in het stadje worden vervaardigd, wil men den bezoekers der tentoonstelling een juist denkbeeld geven van hetgeen de handwerksnijverheid aldaar vermag. (Dit gedacht is zeer practisch en wij bevelen het ter navolging aan bij vele kleine Belgische steden, die op dezen voet niet onbelangrijke plaatselijke nijverheidstentoonstellingen zouden kunnen inrichten, welke zeker vruchten zouden opleveren.)

Lançon. Nabij deze Fransche stad, in het arrondissement Aix, worden reeds sedert geruimen tijd opgravingen gedaan op de plaats, waar zich het aloude verschanste kamp van Marles heeft bevonden. Deze legerplaats der Romeinen had eenen omvang van 3500 meters; op elk tiental schreden afstands stond een bolwerk of toren. De overeind geblevene deelen van de muren hebben nog ongeveer 6^m00 hoogte. Er bevinden zich in het kamp een groot getal gemetselde waterputten, die sedert onheugelijke tijden gedempt zijn. Er is een fraai marmeren Jupiterbeeld en eene ijzeren lamp met vier bekken gevonden.

Salzburg. De Mozart-stiftung is voornemens jaarlijks in Juli in deze stad, de geboorteplaats van Mozart, een driedaagsch muziekfeest ter zijner eer te geven in de Aula Academica, waar gedurende twee eeuwen de studenten wereldlijke en kerkelijke tooneelspelen opvoerden en Mozart zelf op zesjarigen leeftijd zich hooren deed. Salzburg is beroemd om zijne prachtige ligging. (Zie over Mozart de Vlaamsche School van 1866, blz. 56 en 1875, blz. 162.)

Leipzig. De in deze stad gevestigde Vereeniging van Duitsche tooneelschrijvers en componisten, bestaat uit 290 leden. Onder hare bescherming staan 405 treurspelen, 558 tooneelspelen, 1400 blijspelen, 64 zangspelen, 113 kluchtzangspelen, 403 volksstukjes, enz. Sommige leden ontvingen in de drie laatste jaren van 10,000 tot 39,000 mark, benevens de aandeelen in de opbrengst der opvoering van hunne werken in eenige groote schouwburgen.

Siegen. Het aangekondigde Rubens-feest is den 29^en Juni in deze stad gevierd, bij welke gelegenheid ter gedachtenis aan den beroemden schilder den gedenksteen in den gevel van het raadhuis werd geplaatst, waarvan wij gewaagden op blz. 64.

Venetië. Ter gelegenheid van het vierde eeuwgetijde der geboorte van Titiaan, zal in zijne geboorteplaats, het gehucht Pievo di Cadore, zijn wit marmeren standbeeld opgericht worden; het zal staan op een marmeren met sieraden versierd voetstuk. Het ontwerp is gemaakt door den Venetiaanschen beeldhouwer Antonio del Zotto.

Rome. Op het Castro Pretorio, de plaats waar zich het versterkt kamp bevond der Praetoriaansche cohorten, die de persoonlijke lijfwacht van de aanvoerders der oud-Romeinsche legers vormden, is een kleine tempel blootgegraven, gebouwd op gezamenlijke kosten van verscheidene honderde Praetorianen. De namen van al de oprichters, met opgave van de centuriën en cohorten waartoe zij behoorden, vond men gegrift in marmerplaten. Ook is eene menigte wapens te voorschijn gekomen. De plek waar deze merkwaardige oudheidkundige ontdekking is gedaan, maakt deel uit van eene vlakte, waar nog in 1870 een der beste wijngaarden bloeide van de eerw. paters Jezuïeten.

Sistova. Terwijl deze stad in de Turksche provincie Bulgarië door de Russen werd bezet (einde Juni), hebben de Bulgaren al de Turksche huizen geplunderd. Bij deze gelegenheid werden 8 moskeeën en vele bibliotheken op de schandelijkste wijze vernield. De vloeren waren bedekt met verscheurde in vreemde letterteekens gedrukte boeken. Te oordeelen naar het groot getal boeken in de aanzienlijkere woningen, waren de welgestelde Turken te Sistova een volk dat veel leest. Men weet, dat het in den naam en om den wille van ‘beschaving en menschelijkheid’ is, dat Rusland beweert Turkije den oorlog te hebben aangedaan, die thans zooveel menschenslachterijen en allerlei ellende te aanschouwen geeft.

Nieuw-York. Eene uitvinding, waaraan dringend behoefte was, is door den Amerikaanschen kapitein C.A.C. Totten gedaan. Het is hem namelijk gelukt, eene nieuwe soort van buskruit te maken, samengesteld uit eene kern van schietkatoen en een omhulsel van gewoon schietpoeder. Dit Amerikaansch poeder moet 4 ½ maal grooter uitwerking hebben dan 't gewone buskruit. Als de proeven in het groot zoo ‘voldoende’ uitvallen als die in 't klein genomen werden, zal de menschheid daardoor weer een goed eind verder komen op de baan van den ‘vooruitgang!’