De Vlaamsche School. Jaargang 23

Abraham.
VI.

Duizenderlei vroolijke beelden omzweefden Abraham, toen hij kort na het bezoek des rabbi's naar bed ging; hoop en vreugde voerden in zijnen droom eenen vroolijken maskeradentrein aan, en onder het geschal van pauken en trompetten, geleidden zij den kleinen kleermaker in een dartele tooverwereld. De honderd dukaten, die de graaf hem, innig geroerd en met een hartelijken handdruk, gegeven had, die honderd dukaten groeiden in eene wel aangelegde onderneming tot een fabelachtig vermogen aan; geheel Praag bewonderde hem, geheel Boheme vereerde hem, door de gansche wereld was zijn naam bekend. Daar trad op eens de rabbi met Adler bij hem in het vertrek om hem de hand zijner dochter te vragen. Taubele wierp zich aan de borst van den eersten parnassijn; in de synagoge en in de gansche straat was van niets sprake dan van den rijkdom des vroeger zoo armen kleermakers, en hoe nu de rijke en hooggeachte eerste parnassijn der gemeente de schoonzoon van Abraham was! Dat was eene vreugde! Alle mutsen werden omhoog in de lucht geworpen, alle oude kennissen groetten hem toen hij met zijnen schoonzoon over de straat ging! En zelfs zijne vrouw, Gitel, die hij onlangs nog als dood beweend had, trad hem uit den tempel in het voorhof te gemoet, lachte hem vriendelijk toe en zeide: ‘Ziet gij, Abraham, hoe uwe vrees altijd voorbarig was, toen gij u beangst maaktet, dat er geen geluk voor uw geslacht kon zijn, omdat uw stamvader den eersten steen opraapte, toen de vrome profeet gesteenigd werd? Ziet gij - alles was door den rabbi verzonnen; de vrouwen zijn niet ziek, want gij ziet, ik ben frisch en gezond; de kinderen sterven niet, want zie, Taubele leeft en is als mevrouw Adler schooner dan ooit; en zelf zijt gij niet arm, want men houdt u voor den rijksten man van het land.

En gelijk men op hetzelfde oogenblik aan den hemel lichte en donkere wolken ziet drijven, en gelijk op denzelfden grond witte rozen en donkere distelen bloeien, zoo bevonden zich ook in hetzelfde vertrek, waar Abraham en zijne dochter sliepen, een hoopvol en een hopeloos wezen. Steeds beefde Taubele van het onophoudelijk snikken, nog altijd was hare ziel tot den dood toe bedroefd.

En wanneer zij zich zelve afvroeg: “Waarom weent gij zoo? Is het om den dood uwer goede moeder?” dan waagde zij het niet daarop te antwoorden, maar stortte des te bitterder tranen. “Slechte dochter! riep zij dan uit, de dood uwer moeder is de reden niet uwer droefheid; integendeel... o Sidder niet terug op dat harde woord! - Taubele, ik ken u door en door en mij kunt gij niet voorliegen; ja, de dood uwer moeder doet u meer hoop koesteren voor eene onzalige liefde; want zij, de verstandige vrouw, was niet zoo zwak als uw vader is; zij zou het nimmer hebben toegestaan. Uw goede vader? Hoe zult gij u aan hem durven vertoonen; hoe zult gij den blik zijner oogen kunnen verdragen? Toen hij doodarm was en gij hem door uw huwelijk met den rijken Libschitz van alle zorg hadt kunnen bevrijden, toen zeidet ge neen, en gaaft hem aan zijne ellende prijs: - en hij - hij zweeg; want hij wilde zijn kind nergens toe dwingen. En toen uwe moeder met Adler onderhandelde, en de anders zoo gierige parnassijn zich verheugde in het vooruitzicht op een huwelijk en aan moeder geld leende, en beide de zaak reeds als afgedaan beschouwden, - werd toen niet uw gemoed met angst vervuld? En als uw vader u morgen vraagt: wilt gij mijne grijze haren met eere kronen, wilt gij mij vader maken van den eersten parnassijn der gemeente van Praag? Zult gij dan hem ook te voet vallen, en uitroepen: “Neen, vader, neen, liever sterven?” - Waarom?

[p. 70]

zal hij dan verwonderd vragen, en ik zal moeten zwijgen, en niets kunnen antwoorden. Zal ik dan tot hem durven gaan en zeggen: Vader, ik bemin Antoon, den bakkerszoon, den christen? De arme oude man zal buiten kennis vallen, zal sterven van verdriet. Ja, Taubele, zoo zal het gaan: uw vader zal door u het leven verliezen, door u, voor wie hij bereid is alles op te offeren. En uwe overledene moeder! Ik zie hoe zij met toornige blikken uit hare slaapkamer naar het bed treedt - dreigend heft zij de vuist op, en met hare ijskoude hand grijpt zij u aan...’

- Barmhartige God! riep Taubele ontzet, en meende van angst te sterven, want eene koude hand had haar juist aangeraakt. Het was geen droom, gelijk zij zich ook gaarne had wijs gemaakt; nog lag de hand ijskoud op haren schouder, nog hielden de vingers haren arm omkneld. Een doodelijke angst drukte haar de keel dicht, eene onweerstaanbare vrees noodzaakte haar de oogen te openen. - Hij stond voorhaar bed - hij, de dierbare geliefde - hij, het schoonste beeld harer phantazij! Antoon, lispelde zij, en ging, half wakend, half droomend, overeind zitten, terwijl de verbazing haar belette te bedenken waar zij zich bevond.

- Ontstelt gij zoo, als gij me ziet? fluisterde de schoone bleeke jongeling, en zijn blik rustte met verrukking op het bevallige meisje; zie - dus ging hij met eene diep geroerde stem voort - een nameloos, door niets te verbannen verlangen kwelde mij gedurende deze zes lange dagen, in welke ik u geen brood mocht brengen en ik u niet zien kon; van u verwijderd, stierf ik bijna van droefheid, en op dezen oogenblik gevoel ik hoe het bloed mij wangen en voorhoofd kleurt, - en zoo ik nu moest sterven, was ik de gelukkigste mensch op aarde.

Antoon had de hand van het meisje gegrepen en bedekte die met heete tranen en nog heetere kussen.

- Maar hoe komt ge hier? vroeg Taubele eindelijk, daar zij den moed niet had de hand terug te trekken, vreezende daardoor haren schoonen droom te verstooren.

- Door de straat, fluisterde Antoon, sloop ik naar het venster van de voorkamer dat ik gesloten meende te zullen vinden, en wilde daar kloppen; tot mijne verwondering vond ik het venster geopend en in 't eerst vreesde ik dat uwe moeder en gij reeds slapen zoudt.

- Mijne moeder! snikte Taubele.

- Wat is er? riep Antoon getroffen uit. Daar ik bij het heldere licht der maan in de kamer zien kon en bemerkte, dat haar bed weg was, wist ik niet wat ik er van denken moest; ik sloop naar het venster van dit vertrekje en toen ontwaarde ik in het eene bed uwen vader en u in het andere. Wat is er met uwe moeder gebeurd?

Taubele kon door het weenen niet spreken.

- Zij is derhalve dood! fluisterde met bewogene stem de jonge bakkersgast, en zijne oogen vulden zich met tranen.

Taubele had hem voor die tranen wel met eenen kus willen beloonen.

- Maar mijne vrees was ongegrond, ging Antoon met eenen zachten lach voort; ik klom door het opene venster in de kamer en trad toen hier binnen.

- Maar in 's hemels wil, wat doet gij hier?

- Ik moest u zien en spreken, antwoordde Antoon.

- Maar gij doet mij sterven van angst; vader kan elk oogenblik wakker worden!

- Dat weet ik wel. Als hij zelf niet wakker wordt, zal ik hem wekken.

Bij deze woorden hief de kleermaker het hoofd op.

Taubele zonk half bewusteloos op haar kussen neder.

Antoon ging met vaste schreden naar het bed van Abraham.

(Wordt voortgezet.)

Men beweert, dat Scipion, bijgenaamd de Afrikaan, placht te zeggen, ‘dat hij nooit minder ledig was, dan wanneer hij niets te doen had.’