De Vlaamsche School. Jaargang 22

Kroniek.

Antwerpen. - Het gemeentebestuur heeft aangekocht een schilderijtje van J. Croegaert, dat op de laatste tentoonstelling prijkte, voorstellende den buitenkant van den Antwerpschen koninklijken schouwburg in 1828. Het stuk is gehangen in het stadhuis (wachtkamer van den burgemeester).

- In den zangprijskamp te Amsterdam (23 Sept.) verwierf de Grisarskring den 3ⁿ prijs.

- Den 14ⁿ October heeft de gemeenteraad bericht ontvangen van Karel Verlats benoeming tot leeraar van de schilderkunst bij de koninklijke academie.

- Verschenen: Vergeet den werkman niet, woorden van L. Arnouts, muziek van A. Van Haerenburgh, die hiermede zijn eersteling op muzikaal gebied in het licht zendt.

- De Geschiedenis der oude vrijheid Lembeek, door L. Everaert en J. Bouchery, is verschenen. Al wie het werk aankoopt zal daarin een gewetensvol samengesteld geschiedkundig boek bezitten. Exemplaren zijn nog verkrijgbaar bij de schrijvers L. Everaert, te Halle (Brabant) en J. Bouchery, Mercatorstraat 45, te Antwerpen. Wij sporen onze lezers nogmaals aan, zich deze belangrijke geschiedenis aan te schaffen. De prijs bedraagt slechts fr. 1.50.

- Verschenen bij Mees & c^o: het vierde deel van de nieuwe uitgaaf der Volledige werken van Jakob Karsman; 143 blz.

- Het huis n^r 46, genaamd de Rooster, in de Keizerstraat, destijds bewoond door de beroemde dichteres Anna Bijns (zie onzen jaargang 1859, blz. 221 en 132), is dezer dagen afgebroken.

- Op 12 December, zal er eene merkwaardige verkooping van boeken, en handschriften plaats hebben bij P. Kockx, Oude-Koornmarkt, 28. Deze verzameling bevat vele zeldzame drukken van de xv^e eeuw, schoone plaatwerken enz. De merkwaardige catalogus, met veel kennis van zaken opgesteld en goed verzorgd, bevat 1340 nummers.

- Onze voortreffelijke Vlaamsche toonzetter, Jan Blockx, zal in den loop van Januari 1817 te Antwerpen een concert inrichten, waarop wij reeds van heden af de aandacht der liefhebbers

[p. 163]

inroepen. Onder andere zal op het programma voorkomen de uitvoering van zangpartijen uit de opera waarvan wij gewaagden op blz. 97 en die getiteld is Vergeten, woorden van J.A. de la Montagne, muziek van Jan Blockx. Wij behoeven wel niet te zeggen, dat van het werk der twee talentvolle jonge mannen de hoogste verwachtingen mogen gekoesterd worden. Mev. De Give-Ledelier, Mej. Sleeckx, de baryton Blauwaert en de tenor Collin, verleenen hunne medewerking. Het orkest, zal zijn samengesteld uit jonge Antwerpsche muzikanten en de koren zullen een 100tal stemmen sterk zijn.

Brussel. - Op 12 September vereenigde Z.M. de koning in zijn paleis een aantal geleerden uit verschillende landen, waartusschen R. Alcock, Bartle Frere, H. Rawlinson, R. Buxton, Heath. J. Kenneway, Grant, Mackenan, S. Baker, Cameron, de la Roncière, Hoffman, Zichy, von Hochstetter, Lux, Negri, Correnti, Roth, G. Rohlfs, Schweinfurth, Nachtigal, Petermann, Prichthoven, Semenow. Het doel der vergadering was, middelen te beramen om de voortplanting der beschaving in Afrika te bevorderen, langs den weg van handel en wetenschap. Te dien einde wenschte Z.M. aldaar zekere inrichtingen tot stand te brengen, het doen van tochten in de binnenlanden te bevorderen, enz. De beraadslagingen waren niet publiek en de proces-verbalen der zittingen, waarvan het voorzitterschap door Z.M. in persoon werd waargenomen, zijn niet openbaar gemaakt. De vergaderde heeren, allen uitstekende mannen op aardrijkskundig gebied, waren gehuisvest in het koninklijk paleis. Om den koning te gemoet te komen in zijne bedoelingen is eene inschrijving geopend, waaraan een ieder deelnemen kan op den voet van eene jaarlijksche bijdrage van 1 frank. Sommige personen in den lande hebben bereids voor eenige honderde, andere voor eenige duizende frank ingeteekend. Eenige gemeentebesturen en maatschappijen hebben mede inteekenlijsten geopend.

- Koninklijke academie van België. 21 Sept. Uitslag van prijskampen. Van de 12 ingekomen partituren voor eene Paaschmis werd niet eene bekronenswaardig geacht. Aan die, welke tot opschrift voert: Cantabo Domino, werd eene aanmoediging van 500 fr. toegestaan, wezende de schrijver verzocht, zich te doen kennen. - De bouwkundige prijs van 1000 fr., voor het plan eener monumentale steenen brug, te leggen over eene 100 meters breede rivier, werd toegewezen aan de heeren H. Van de Veld en J. Baes

- In den zangprijskamp te Amsterdam (23 Sept.) behaalden Union et Fraternité van Laeken, den 1ⁿ prijs (gouden medaille en 500 gl.) en de Artisans lyriques, van St.-Joost-ten-Noode, den 4ⁿ prijs.

- Karel Geefs, de maker van het beeld van S. Van de Weyer, te Leuven, is benoemd tot ridder van de Leopoldsorde.

- Den 4ⁿ October werd het congres voor gezondheidsleer, waarvan wij melding maakten op blz. 106, gesloten met eene mededeeling van den heer voorzitter D. Vervoort, houdende dat Z.M. de koning ter beschikking van het volgende congres voor gezondheidsleer stelt een gouden beker, ter waarde van 5000 fr., om dien toe te wijzen aan de stad, aan de plaatselijke overheid, aan de maatschappij of aan den burger, die, door verbetering te brengen aan de woningen der behoeftige klasse, met de minste kosten, er in geslaagd zal zijn het gemiddeld sterftecijfer het aanzienlijkst te verminderen. H.M. de koningin heeft een gouden eermetaal beschikbaar gesteld om toegewezen te worden aan die openbare of bijzondere instelling, belast met het onderhoud van weezen, waarin de kans op behoud van het leven der kinderen het hoogst is opgevoerd.

- De Moniteur geeft de volgende lijst van Belgische kunstenaars, die medailles bekomen hebben op de wereldtentoonstelling van Philadelphia: mej. Beernaert, de heeren Beernaert, Biot, Bossuet, Bouré, Bouvier, Col, Comein. De Curte, De Keyser, De Pratere, De Schampheleer, Dillens (Ad.). Fassin, Fraikin, Gabriel, Th. Gérard, Godebski, Guffens, Houtmans, Keymeulen, Labaer, Lagye, Mols, Musin, Pauwels, Plumot, Portaels, Robert, Rosseels, Schryvers, Slingeneyer, Stallaert, Tasson en Washer, Tourteau, C. T'Schaggeny, Unterberger, Van Luppen, J. Verhas, Verheyden, Vinck, Weber en Wittkamp.

Leuven. - Den 1ⁿ October heeft in het bijwezen van Z.M. den koning, de onthulling plaats gehad van het standbeeld van Sylvain Van de Weyer.

- Aangekondigd bij K. Fonteyn: Spiegel of geschiedenis der Nederlandsche letteren, zijnde eene bloemlezing van dichten prozastukken, verzameld door den hoogleeraar P. Alberdingk Thym, die in het prospectus de letterkundigen oproept, om hem exemplaren of afschriften van hunne beste gewrochten te zenden, ook wanneer het stukken betreft die alleen in tijdschriften werden gedrukt. De inzending moet zonder uitstel geschieden aan het adres van den uitgever K. Fonteyn of aan dat des hoogleeraars, beide te Leuven, onder opgaaf van het geboortejaar en de woonplaats der schrijvers en met vermelding van de titels der boeken of tijdschriften waaruit de stukken getrokken, zijn.

Nijvel. - De geleerde dr. Moeller, dezer stad, heeft eene tweede uitgaaf laten verschijnen van zijn zeer geacht werk over ontleedkunde, natuur- en gezondheidsleer. Het bevat een algemeen en zaakrijk overzicht van de geschiedenis der gymnastiek, benevens eene menigte nuttige aanduidingen over algemeene gezondheidsleer, ten dienste van hen, die zich voor eene loopbaan in het onderwijs bestemmen. De titel is: Notions d'anatomie, physiologie et hygiène. De eerste uitgaaf van het werk van den heer Moeller verscheen in September 1875. Dat nu reeds eene tweede uitgaaf noodig was, pleit voorzeker ten gunste van het boek, welk, versierd met houtsneden, duidelijk gedrukt is, 183 blz. beslaat en slechts 2 1/2 fr. kost.

Gent - Bij E. Todt, Kalanderberg 13, is volledig verschenen het door ons op blz. 113 aangekondigde Album van den historischen stoet der Pacificatie van Gent, welke in den loop van Augustus en September, telkens onder een grooten toeloop de Gentsche straten heeft doorkruist. Verscheidene wagens waren merkwaardig. De kleedij van de in den optocht afgebeelde personen onderscheidde zich over het algemeen door groote keurigheid en geschiedkundige getrouwheid. Met het bewuste Album vindt de stoet zich vereeuwigd.

- In den zangprijskamp te Amsterdam (23 Sept.) behaalde de Eendracht van Ledeberg, den 2ⁿ prijs (gouden eermetaal en 250 gl.).

Brugge. - Bij de w^e Petit is eene herinneringsplaat aan de Pacificatie van Gent verschenen, waarvan, volgens wordt gemeld, reeds 10,000 exemplaren zouden verkocht zijn.

Buitenland.

Amsterdam. - 5 October werd in het sterfhuis W. De Vos J.-Bz. eene kostbare verzameling oud blauw Japansch porselein verkocht. Onder andere betaalde men voor twee blauwe Japansche schouwvazen ruim 1000 gl. en voor een klein stel van 6 stukken zelfde porselein 1028 gl.

Leiden. - Bij E.J. Brill, gaat door de maatschappij van Nederlandsche letterkunde worden uitgegeven Enqueste ende Informatie upt stuck der reformatie van de oude Schiltalen, gedaen in de jare 1494, met eene verklarende woordenlijst en voorbericht door prof. Fruin. Dit boek bevat de oudste statistische beschrijving van Holland. In 1494 reisde eene regeeringscommissie het land rond en stelde overal een onderzoek in naar het aantal woningen, den aard en den toestand der nering en

[p. 164]

en de mate van welvaart der ingezetenen. De uitslag van dit onderzoek werd samengevat in het boek, dat thans voor het eerst in druk zal verschijnen.

's - Hertogenbosch. - Tot bestuurder der koninklijke school voor nuttige en beeldende kunsten alhier, is benoemd J.Th. Stracké, beeldhouwer te Trie, op eene jaarwedde van 800 gl. en met genot van vrije woning.

Tienhoven. - In de protestansche kerk dezer Nederlandsche gemeente is eene muurschildering ontdekt, die onder eene kalklaag verborgen was.

Schoonhoven. - Van het archief dezer Nederlandsche gemeente is een volledigen catalogus opgemaakt door Hingman, commies-chartmeester te 's-Hage. Wij melden dit als een navolgenswaardig voorbeeld voor andere gemeenten.

Twijzel. - In deze Nederlandsche gemeente zijn, ongeveer 2 meters onder den beganen grond, twee metalen kannen gevonden, waarvan de eene, zonder deksel, eene hoogte heeft van 0^m27, geheel onbeschadigd is en 2 kil. weegt. Onder, op den bodem, ziet men Jezus aan het kruis. De andere is kleiner, met deksel, heeft eene hoogte van 2 decimeters, is ook geheel onbeschadigd en weegt 1 1/2 kil. Zij is versierd met een wapen, waaronder vreemde letters staan. Beide kannen waren gevuld met eene gele stof, die veel op asch geleek. De vorm duidt aan, dat beide voorwerpen van zeer ouden oorsprong zijn.

Alkmaar. - Den 9ⁿ October werd plechtig onthuld het Victoria-beeld, door professor Stracké voor deze stad gebeiteld. Het beeld der stedemaagd, met eikenloof gekroond, houdt in de linkerhand een zwaard omkneld, de rechterhand is uitgestrekt in de richting van Oudorp, waar de Spanjaarden, die Alkmaar bestookten, hun kamp hadden. Het vereeuwigde wapenfeit wordt herinnerd in het volgend opschrift tegen het voetstuk: Hier werd de storm der Spaansche krijgers driemaal afgeslagen en hield de Genius der Vrijheid stand, 18 September 1573. Het voetstuk, 3 meters hoog, is van eene steensoort die afkomstig is uit de omstreken van Metz en de eigenaardigheid schijnt te bezitten, dat zij door de werking der lucht steeds harder wordt.

Kampen. - In deze gemeente bestaat er een sierlijk oud stadhuis, dat door het plaatselijk bestuur met zooveel nauwgezetheid als beleid hersteld wordt. Bij het uitvoeren der werken is onder eene kas een nog gaaf zijden vaandel van Willem den Zwijger gevonden, waarop te lezen staat: Libertas tuta Principe duce (de vrijheid is veilig onder aanvoering van den prins).

Parijs. - In den Louvre zijn 21 beeldhouwerken bij gekomen, waartusschen: eene marmeren zinnebeeld, ongeveer één meter hoog, de Natuur voorstellende: het bovendeel van het lichaam en de voeten, zijn die eener vrouw, welke hare handen in de hoogte heft om eene vaas, welke zij op het hoofd draagt, recht te houden; onder hare zes boezems lossen verheven gewerkte kinderkens uit, die bloemenkransen dragen; dit beeld werd gemaakt door den Florentijner Nicolo en aan Frans I geschonken, die het in 't paleis van Fontainebleau plaatste; Onze-Lieve-Vrouw met het kindje Jezus, levensgroot marmeren Fransch beeld van het begin der xvi^e eeuw, afkomstig uit het kasteel van Olivet bij Orleans, waar het verleden jaar voor fr. 12,000 gekocht werd door den kunstschilder Timbal, die het aan den Louvre afstond; eene bronzen Madona, gekomen uit het kasteel van Fontainebleau en aan Primatica toegeschreven; eene Graflegging, van Andrea Reccio; de Zegepraal der liefde, enz.

- Voor 472 fr. 75 c. werd in openbare veiling, den 22ⁿ Sept., eene saladekom van Neversch porselein toegewezen, waarop de halsrechting van Lodewijk XVI was afgebeeld; de beul toont het afgehouwen koningshoofd aan het volk, terwijl het lichaam nog op de plank ligt. Rond de voorstelling staat te lezen: Le 21 Janvier 1793; le peuple délivré du tyran; Louis Capet passe au damas national.

- Bij laatste wilsbepaling heeft de weduwe van Jules Janin 20,000 fr. aan de Fransche academie vermaakt voor een driejaarlijkschen prijs, door de academie uit te loven voor de beste vertaling van een Latijnsch werk in het Fransch.

Munchen. - Zekere Burghart is in hechtenis genomen om, in een tijdverloop van eenige jaren, ongeveer 800 zeldzame penningen ontvreemd te hebben uit het koninklijk pennekundig kabinet, waarvan hij een trouw bezoeker was en met welks beambten hij op den gemeenzaamsten voet verkeerde. Burghart bezat, buiten de door hem ontvreemde stukken, eene niet onbelangrijke penningverzameling.

Catania. - Blz. 138 hebben wij melding gemaakt van het overbrengen, naar deze, zijne geboortestad, van 't gebeente des toonzetters Bellini, welk sinds 1835 te Parijs, op Père Lachaise rustte. Des meesters stoffelijk overschot ligt thans in de oude hoofdkerk, waar ook de koningen en prinsen uit het huis van Aragon begraven zijn. Het grafschrift op den zerk luidt als volgt: Questa basilica In cui dormono dimenticate Le ossa di tanti re Diverrà da questo giorno famosa Per la tomba Di Vincenzo Bellini (deze kerk, waar vergeten 't gebeente slaapt van zoovele koningen, zal van heden af beroemd zijn om het graf van Vincenzo Bellini).

Nieuw-York. - Den 6ⁿ September werd plechtig ingehuldigd het standbeeld van Lafayette, gemaakt door den beeldhouwer Bartholdi en door de Fransche regeering aan de Vereenigde-Staten geschonken, uit erkentelijkheid voor de ondersteuning die zij van Amerika heeft ontvangen na het beleg van Parijs en na de nederlaag der Fransche troepen in de provinciën in den oorlog met Duitschland.