De Vlaamsche School. Jaargang 22

Eene donkere gebeurtenis.
Vervolg van blz. 143.

Ik was ongehuwd gebleven, ofschoon het mij in mijne tegenwoordige betrekking niet aan de gelegenheid had ontbroken om te huwen, en men mij in vele familiën vriendelijk had ontvangen. Maar de omgang met mijnen ouden vriend, mijnheer von Schack, die eveneens jonkman was en met wien ik zes jaren lang samenwoonde, had mij de noodzakelijkheid niet doen gevoelen om mij zelven eene eigen haardstede te bereiden, en later, toen deze vertrouwde vriend was gestorven, had ik niet kunnen besluiten, mijne vrijheid op te offeren. Ik was een beetje bedorven door de oplettendheden en zorgen der drie juffrouwen Zittel, bij welke ik woonde, drie ongehuwde, hoog bedaagde zusters, die een net klein huis in eene stille afgelegen straat bezaten en van de opbrengst der beide verdiepingen leefden, die zij aan eene oude dame en aan mij hadden verhuurd. De familie Zittel had eens betere dagen gekend. De vader der drie zusters was overste en een bijzonder gunsteling van den vroegeren vorst geweest, en had eens een grooten staat gevoerd. Bij zijnen dood was echter van dezen glans niets overgebleven dan dit klein stuk gronds, en de dochters hadden zich zeer moeten bekrimpen om te kunnen, leven, vooral daar zij nog een jongeren broeder hadden, die kapitein was bij een regiment paardenvolk en zoo verkwistend leefde, dat hij weldra nog een aanzienlijk deel van het vermogen zijner zusters doorbracht, want dezen waren zoo goed en weekhartig, dat zij werkelijk gevaar liepen, om in eene wereld als de onze, geheel uitgeplunderd en naakt uitgeschud te worden. De jongste der drie zusters was blind, de beide anderen niet schoon, maar uiterst welwillend, en mevrouw von Ammerang op de eerste verdieping en ik werden door de beide zusters Welly en Cenzi behandeld of wij hare eigene zuster en broeder waren. Zoo was mij nooit het verlangen opgekomen om te trouwen, want alle mijne wenschen werden met de meeste oplettendheid gade geslagen, ja voorkomen. Zij maakten misschien wel wat omslag en waren wantrouwend en ongezellig jegens anderen, maar de noodlijdende vond bij haar steeds een traan van medelijden, een woord van troost, eene hand bereidwillig voor de liefde tot den naaste, en zelfs de veelvuldige ondank, dien zij moesten ondervinden, schrikte haar niet af en verbitterde haar niet. Als men een zeker zelfgevoel van stand bij haar over het hoofd zag, als men haar in huis wat meer den baas liet spelen dan misschien andere huurders zich lieten welgevallen, konde men goed met haar over de baan en ik voelde mij in dat huis zeer op mijn gemak.

Max von Zittel lag in eene andere stad in garnizoen en

[p. 151]

kwam slechts zelden bij zijne zusters, maar telkens na zijn bezoek zag men betraande en bekommerde gezichten, en het was licht te vermoeden, dat hij slechts kwam om de arme vrouwen geld af te persen. Tot het kleine huis, dat met hypotheken was belast, zooals ik toevallig vernam, behoorde eene perceel hof- en bouwgrond, hetwelk zich ter lengte van eenige honderd schreden achter het huis uitstrekte en bij de snelle vergrooting der stad eene goede plaats was om te bouwen, die eene aanzienlijke waarde moest hebben. De omliggende grond behoorde aan verscheidene rijke speculanten, en een van hen had reeds beproefd, het stuk grond van de zusters te knopen, doch was steeds door haar afgewezen. Maar op eens waren zij genoodzaakt, andere maatregelen te nemen. Max von Zittel had zich op zekeren morgen doodgeschoten, dewijl hij zoo vol schulden was, dat hij moest vreezen afgestraft te worden en in radelooze wanhoop zich zelfs, gelijk men zeide, schuldig had gemaakt aan het maken van een valschen wissel. De man, die den valschen wissel van hem had ontvangen, was juist die buurman, die reeds lang het stuk grond begeerde te bezitten. Deze maakte dus met de zusters een contract, waarvan ik eerst vele jaren later kennis kreeg, want hoewel ik toenmaals bij dit ongeluk, dat de arme zusters trof en dat haar geheel ternederdrukte, haar mijnen bijstand en raad aanbood tot het in orde brengen der zaken van haren ongelukkigen broeder, hadden Wally en Cenzi uit valsche schaamte dit geweigerd en zich bediend van de hulp eens mans, die tevens de zaakwaarnemer harer tegenpartij was. Slechts Sofia, de blinde, die, hoewel slechts weinige jaren jonger dan hare zusters, door deze als ‘het kind’ werd behandeld, had er toen op aangedrongen, dat ik, als haar huisgenoot sedert vele jaren en oprechte vriend, in hare aangelegenheden ingewijd of ten minste geraadpleegd zoude worden. Maar de goede zielen hadden in haren zielsangst mij niet willen bekennen, welke onbezonnenheden den dood haars broeders hadden veroorzaakt; zij hadden het aandenken aan den ongelukkigen Max nog na zijnen dood vlekkeloos willen houden en daarom de grootste opofferingen gedaan, zonder te vermoeden, dat de redenen van zijnen zelfmoord reeds lang het onderwerp waren van de gesprekken in de geheele stad.

Sedert dit vreeselijk ongeluk, dat de drie zusters had getroffen, waren zeven jaren verloopen. De wond, die de dood haars broeders in hare harten had geslagen, was geheeld, maar de hulpelooze wezens waren nu veel meer menschenschuw geworden. Zij leefden in eene fatsoenlijke armoede, die mijn diepste medelijden verdiende; zij vervaardigden vrouwelijke kleedingstukken voor anderen, en de eenige ondersteuning, die men haar konde doen toekomen, was de vrijwillige verhooging der huishuur en de schadeloosstelling voor de bediening, die ik haar gaf, en waartoe ik ook de oude dame onder mij overhaalde. Deze dame von Ammerang was rijk en stond alleen in de wereld; slechts hongerige erfgenamen, verre bloedverwanten, wachtten op haren dood; maar ondanks haren ziekelijken toestand, was zij zeer aan haar geld gehecht, en het had moeite gekost, haar tot deze vermeerderde uitgave te bewegen, en toch beminde zij, zooals zij zeide, de drie juffrouwen von Zittel, vooral de blinde Sofia, en had haar beloofd, haar in haar testament te bedenken met een bezet dat haar zoude bewaren voor verdere zorgen en daarmede de schuld van dankbaarheid vereffenen, die zij zonder tegenspraak aan de drie zusters had. Naar de verzekering dezer vrouw was het testament reeds lang gemaakt, waarin zij voor hare huisvrouwen had gezorgd. Op zekeren nacht kreeg zij een hevigen aanval van jicht en was nog vòòr den middag een lijk. Hare bloedverwanten lieten terstond alles verzegelen en de gewoone rechtsvormen werden in acht genomen. Maar men vond geen testament, want dat, welk mevrouw von Ammerang vroeger had gemaakt, was door haar vernietigd, en zij had het van week tot week uitgesteld om een ander te maken. De nalatenschap werd van rechtswege onder hare bloedverwanten verdeeld, en de drie zusters Zittel bekwamen niets. De erfgenamen hadden haar niet eens een aandenken van de afgestorvene gegeven.

Dat was een harde slag voor de drie zusters, vooral daar de blinde sedert eenigen tijd zoo ziekelijk was, dat zij het bed niet meer konde verlaten. Wally was als vernietigd, en Cenzi, die anders nog de meeste geestkracht aan den dag legde, liet zich nauwelijks meer zien; zij was bleek als eene schim geworden en had altijd betraande oogen. Ik vraagde te vergeefs naar de oorzaak van haren kommer, met het doel, haar naar mijn beste vermogen te helpen. Op zekeren morgen, toen ik, naar mijn kantoor gaande, den trap afkwam, zag ik eenige mannen van gewoon uiterlijk in den gang der eerste verdieping staan en bij hen de oude dienstmeid, die ontroostbaar was en wanhopend weende. ‘Wat is er? wat moet hier geschieden?’ vraagde, ik een der mannen, want ik vermoedde niets goeds. ‘O, niets, wij komen de zegels leggen, zeide de aangesprokene onverschillig; de deurwaarder is binnen en geeft haar bericht daarvan.’ Ik trad de kamer der zusters binnen en vond Wally en Cenzi in de diepste ontroering en geheel ontsteld, terwijl de blinde in het aanpalende vertrek luide weende en jammerde. Het was een treffend tooneel, en wat ik op mijne navragen bij de zusters en den deurwaarder en door het inzien der papieren langzamerhand vernam, was nog schokkender: de ongelukkige vrouwen waren zonder bescherming en tot den bedelstaf gebracht. De toestand van haar vermogen was zoozeer verward, dat ik er in 't geheel geen begrip van had; zij waren nauwelijks meer te helpen. Zij hadden zich jegens den schuldeischer van haren broeder Max tot het nakomen der schriftelijke beloften van den gewetenloozen verkwister verplicht, de schulden haars broeders te erkennen, den schuldeischer eene hypotheek op het stuk grond achter het huis en voor het overige eene schuldbekentenis te geven, en hadden zich door deszelfs verzekering, dat hij voor deze schuld slechts drie ten honderd rente verlangde, die zij hem naar believen en naar hare krachten konden betalen, laten misleiden. Aan den anderen kant had die schuldeischer, een zekere baron Schreitberg-Spauereck, haar hiertoe gedwongen door de bedreiging, dat, als zij de schulden van haren broeder niet

[p. 152]

wilden overnemen, hij voor het gerecht de geldigverklaring zijner aanspraken zoude beproeven, en den doode nog in het graf als een vervalscher van wissels zoude aanklagen en bekend maken.

(Wordt voortgezet.)