De Vlaamsche School. Jaargang 22

Kroniek.

Antwerpen. - De jonge toondichter Jan Blockx, door zijne lieve en frissche volksliederen in Holland en België reeds gunstig gekend, legt thans de laatste hand aan een zangspel, waarvan de dichter dela Montagne het libretto leverde. Waarschijnlijk zal het nieuw gewrocht in hetbegin van het aanstaande tooneelseizoen voor het voetlicht komen.

- Verschenen: Ons Dietsch of het Nederduitsch in Duitschland, door dr. C.J. Hansen. Prijs: fr. 1.25

Mechelen. - De Taalzucht heeft van Z.M. den koning 250 fr. ontvangen, als hulpgeld voor 't bekostigen van het tooneelfestival, dat zij den naasten winter wil inrichten.

Brussel. - Een Hongaarsch tijdschrift, getiteld Vasarnapi Ujsag, gaf dezer dagen het portret van H.M. de koningin der Belgen, benevens eene levensschets van de vorstin. Daarin wordt gemeld, dat de koningin zich in haar jonkvrouwelijken staat met tooneelletterkunde bezig gehouden heeft. Toen H.M., een paar jaren geleden, Hongarië bezocht, vertoonden de liefhebbers van het hof van Alscuth een Hongaarsch blijspel, geschreven door de koningin der Belgen en getiteld: Vilma of het vermogen der liefde. De in het stuk dienende schermen waren zoomede, althans gedeeltelijk, door de koningin geschilderd.

- Een koninklijk besluit van 20 Juni verleent goedkeuring op het plan, aangeboden door den bouwmeester De Curte, voor een gedenkteeken ter eere van Z.M. Leopold I. Ter bekostiging van dit gedenkteeken beschikt het staatsbestuur over twee kredieten van een millioen, den 29ⁿ Mei 1866 en den 27ⁿ Mei 1876 toegestaan. De leiding der werken is opgedragen aan den heer De Curte, onder toezicht der commissie van monumenten.

- Het rijksmuseum heeft van den heer Leo Monino in den laatsten tijd ten geschenke ontvangen eene door Gericauld geschilderde kopij van Rubens' H. Martinus, benevens eene schilderij, Vanitas, door Jan Dzn. van Hurn.

- De heeren Jan Dodd (schrijver van den tekst) en Van Synghel (schrijver van de muziek) hebben een zangspel in drie bedrijven voltooid, getiteld Breidel en de Coninck.

- De kunstschilder Carolus had eene zijner schilderijen, voorstellende de Afreis der jonggetrouwden, verkocht aan den kunstkooper J. Fievez, te Brussel. Deze had van de schilderij eene kopij laten maken, waarop des schilders nagebootst handteeken J. Carolus stond, en die kopij te koop gehangen in den winkel van juffrouw Bouchez, te Oostende. De heer Carolus zag daarin eene overtreding der artt. 425-427 van het strafwetboek van 1810, hij daagde den heer Fievez voor de correctionele rechtbank te Brugge en vorderde van hem 10,000 fr. vergoeding. Na de pleitrede van den advocaat J. Day, sprak de rechtbank den aangeklaagde vrij en wees den eisch des schilders af, op grond dat de kunstkooper die eene schilderij koopt, daardoor het recht verkrijgt dezelve te doen copieeren en verkoopen, zelfs onder het handteeken van den schilder der oorspronkelijke schilderij, behoudens wanneer de kunstenaar, bij den verkoop van het stuk, het tegendeel zou bedongen hebben; volgens de rechtbank zou er slechts dan vergrijp of overtreding bestaan, als bewezen was, dat men de kopij voor het oorspronkelijk stuk zou hebben willen doen doorgaan. De heer Carolus, die tegen deze uitspraak in beroep was gegaan, heeft ze door het hof van Gent zien bekrachtigen.

Gent. - De studenten der hoogeschool hebben, ter gelegenheid van den door hem behaalden vijfjarigen prijs voor het beste wetenschappelijk werk, den hoogleeraar Laurent zijn portret aangeboden.

Buitenland.

Amsterdam. - De Nederlandsche toonkunstenaarsvereeniging, die in deze stad hare eerste jaarlijksche bijeenkomst heeft gehouden en thans 143 werkende en 235 aanmoedigende leden telt, schrijft de volgende prijsvragen uit: 1. een solostuk voor klavier (met of zonder orkestbegeleiding); 2. een dito voor viool; 3. een dito voor eenig blaasinstrument; 4. een duo voor sopraan en bas, met pianobegeleiding (Nederlandsche tekst).

- De maatschappij Hooger zij ons doel gaat een tooneelprijskamp uitschrijven voor het opvoeren van dramas en blijspelen in den schouwburg van Van Lier, tusschen 1 October 1876 en einde Maart 1877, door Hollandsche en Vlaamsche genootschappen. Aan oorspronkelijke stukken zal de voorkeur gegeven worden en de op te voeren gewrochten van vreemde schrijvers moeten vertaald zijn door bekende Nederlandsche letterkundigen. De heer den Tex, burgemeester van Amsterdam, staat aan het hoofd der regelingscommissie, De beoordeeling zal opgedragen worden aan de heeren F. de Brieder, W. Hofdijk, dr. H. Hubrecht, J. Renneveld, J. Bossing, C. van der Star, H.

[p. 98]

Schimmel, J. Alberdingk Thijm, H. de Veer en A. Wertheim. Er zullen geldprijzen en eermetalen worden uitgereikt.

- Op 18 Mei werd Thorbecke's standbeeld ingehuldigd (zie onzen jaargang 1875, blz. 162). Te dier gelegenheid werd uitgevoerd eene cantate van G. Nicolaï, op woorden van H.J. Schimmel.

Rotterdam. - Op de alhier geopende kunstenttoonstelling prijken tafereelen van de volgende Belgische schilders: Bource, Boks, C. Cap, Cleynhens, Dansaert, De Vriendt, Jacobs, Meyer, Oeyens, Portielje, Van der Ouderaa, Van Luppen, A. Wust enz. Was zij maar edel! eene zeer verdienstelijke schilderij van P. Van der Ouderaa, is verkocht. Die zoekt, vindt, van C. Cap, werd aangekocht door den heer Fop Smit.

Parijs. - Door den heer de Reverdy is, bij laatste wilsbeschikking, een prijs van 1500 fr. gesticht, die om de twee jaren zal vergeven worden, voor het huisgezin te Parijs, welk, de meeste kinderen hebbende, hun tevens de beste opvoeding en geleerdheid zal hebben verschaft. De prijskamp is thans voor de eerste maal opengesteld door het gemeentebestuur van Parijs, bij hetwelk de mededingers verzocht zijn, zich te doen inschrijven.

- C. Blanc en G. Boissier zijn benoemd tot leden der Fransche academie, in de plaats van Carné en Patin. (Zie blz. 24 en 40.)

- Verschenen: het x^e en laatste deel der Histoire de la peinture flamande, van Alfred Michiels.

- De volgende Belgische kunstenaars hebben onderscheidingen bekomen op de tentoonstelling van schoone kunsten: plaatsnijders: Biot, medaille 1^e klasse, Pannemaker, medaille 2^e klasse; schilders: Robert Mols en E. Wauters, medaille 2^e klasse.

- In de laatste dagen der maand Mei, werden verkocht de tooneelkleeren, dito wapens en zeldzaamheden, nagelaten door twee in den laatsten tijd overledene beroemde Fransche tooneelisten, mej. Paulina-Virginia Dejazet (in 1798 te Parijs geboren) en Frederick Lemaître (wiens korte levensschets wij op blz. 24 mededeelden). Dejazets tooneelkleeren brachten te zamen slechts 4111 fr. op. Oneindig minder golden de voorwerpen die aan Frederick Lemaître hadden toebehoord. Zijn degen van Cesar de Bazan ging niet hooger dan 16 fr., zijn yatagan van Othello, 13 fr., zijne snuifdoos van Robert Macaire, 9 fr., zijn maliënkolder van Buridan, 6 fr. Des kunstenaars borstbeeld van gebakken aarde (dus een eenig exeraplaar!), gemaakt door Debay, werd toegewezen voor arme 44 frank. Wat het meeste opbracht, was Lemaître's valsch gebit. Daarmede is een tandmeester gaan strijken voor 47 frank. Sic transit gloria mundi.

Londen. - Op 31 Mei werden in de roepzaal van Christie en Manson een aantal sterkwaterplaten van Rembrandt geveild, uit de nalatenschap van baronet Abraham Hume; geheel de verzameling bracht ongeveer 110,000 fr. op. Onder andere golden: een portret van Cappinal (jaar 1661), 12,250 fr.; een portret van Janus Lutma (goudsmid en teekenaar te Groningen in 1584), 3875 fr.; een portret van Ephraim Bonus, 4800 fr.; een landschap, 5750 fr.; eene grot met eene kerk, 2550 fr.; een landschap met drie boomen, 3000 fr.; Christus de zieken genezende (alias de honderdguldensprent), 5125 fr.

- In dezelfde roepzaal is de kleine schilderijenverzameling van Clewer Manor verkocht, behoudens een Stilleven, van Weenix, eene H. Familie, wan Murillo, en een stuk van Ruysdael, die ingehouden werden. Wat er verkocht is, bracht ongeveer 830,000 fr, op. Onder andere betaalde men voor een Heuvelachtig landschap, van A. Cuyp, 126,200 fr.; eene Dorpsherberg, van Van Ostade, 94,500 fr.; een tweede landschap van A. Cuyp, 78,750 fr.; een Bergpas, van Wouwermans, 40,000 fr.

- De laatste roman van George Eliot (mev. Lewes), getrokken op 40,000 exemplaren, was in zeer korten tijd uitverkocht; volgens wordt beweerd, trok de schrijfster een pond sterling (25 fr.) per boekdeel, wat hare verdiensten met dit werk op een millioen frank zou brengen. Het werk kost in den handel 50 fr.

- Harer Majesteits stoomschip The Challenger, in 1872 uitzonden om de wereld rond te varen en wetenschappelijke waarnemingen en diepzeepeilingen te doen, is van zijn langen tocht teruggekeerd. Het diepste water werd gevonden in het Noordelijk deel der Stille-Zuidzee, op 11'24 Noorderbreedte en 143'14 Oosterlengte: 4500 vademen; vervolgens bezijden het Maagden-eiland, in West-Indië: 3875 vademen. Uit de diepte der zee, waar de drukking van het water schier onbegrijpelijk groot is, werden merkwaardige soorten van visschen opgehaald; uit de Chinesche zeeën heeft men tal van de bekoorlijke sponsen opgedregd, die gekend zijn onder den naam van Venus' bloemenmand. In de Humboldtbaai zag men de wilden in al hunne grootheid en kracht; zij waren gewapend met speren, peil en boog en verzetteden zich tegen elke landing. Vuurwapenen (waarvan deze natuurmenschen geen besef bleken te hebben) heeft men tegen hen niet willen gebruiken. De Challenger had voorgenomen, op geheel zijnen tocht geenen druppel menschenbloed te vergieten en hij heeft woord gehouden. De inboorlingen kwamen met kanoes naar de zijde van het schip en ruilden speren, bogen, steenen bijlen en delfstoffen met graagte tegen ijzeren hoepels en koralen, doch waren niet te bewegen om aan boord te komen. De Challenger bezocht ook Japan, de Sandwich-eilanden, de Gezelschaps-eilanden, Juan Fernez, het eiland waar Selkirk, de oorspronkelijke Robinson Crusoë, heeft verbleven (zie de Vlaamsche School van 1874, blz. 29). Op zijne reis heeft het schip 68,500 Engelsche mijlen wegs afgelegd, 4700 ton steenkolen verstookt en is zesmaal den evenaar, of, gelijk de zeelieden zeggen, de linie gepasseerd. Aan boord van de Challenger bevonden zich 12 geleerde natuurkundigen. Het schip heeft eene gansche lading kisten vol merkwaardigheden en zeldzaamheden op het gebied van natuur- en volkenkunde meegebracht

- In Engeland is Zondags geen enkel museum van schilderijen of andere kunstwerken geopend. De wet op het vieren van den Zondag laat het niet toe. Sedert eenigen tijd ziet men te Londen alle Zondagen honderde menschen voor de deuren van het museum post vatten, al weet men ook dat die gesloten zullen blijven. Die menschen heffen geene kreten aan of maken geenerlei rumoer. Zij blijven eenvoudig min of meer lang voor het museum staan, om hiermede te doen zien, dat zij daarin des Zondags zouden willen toegelaten worden. Men verwacht, dat uit die stille betoogingen meetingen zullen groeien, dat de gazetten en het parlement de zaak van het openen der museums op de Zondagen in behandeling zullen nemen en langs dien weg wellicht in korten tijd het beoogde doel zal worden bereikt.

Berlijn. - Dr. Schmidt gaat, voor rekening der Pruisische regeering, eene groote door hem opgemaakte maankaart uitgeven, waaraan hij 35 jaren gewerkt heeft. Deze kaart wijst op de oppervlakte der maan 35,000 kraters en een ontzaggelijk getal rivieren aan.

- Pruisens minister van binnenlandsche zaken verbiedt aan alle eigenaars van beestenspelen de slangen in het bijwezen van 't publiek te spijzen met konijnen of andere levende dieren, ‘omdat dit gezicht de wreedaardigheid versterkt, die den mensch innerlijk eigen is.’ Wat in Pruisen verboden wordt, heeft voortdurend plaats in den dierentuin te Antwerpen, en bij deze slangenmaaltijden ontwaart men steeds ook vrouwen en kinderen, die wel ach en wee roepen als zij de aan de slangen voorgeworpen duiven of konijnen zich angstig zien terugtrekken in eenen hoek van het hok der monsters, maar desniettemin blijven tot dat zij de weerlooze diertjes hebben zien verslinden.