De Vlaamsche School. Jaargang 21

[p. 141]

Tentoonstelling van schoone kunsten te Brussel.
Vervolg van blz. 135.

L. Le Gendre's Inkomst van Breidel en de Coninck te Brugge na den slag van Kortrijk in 1302 hangt wat hoog, zoodat men de schilderij niet wel in al hare deelen kan beschouwen; vanwaar zij hangt, schijnt ze wat schreeuwend van kleur; de samenstelling is zeer voldoende; Clytia en een Kleine bader, van denzelfden schilder, bevielen ons meer en worden, volgens wat wij om ons hoorden, over, het algemeen gewaardeerd.

E. Van den Bussche's Aftocht van Napoleon uit Rusland in 1812, door ons te Antwerpen gezien en waarvan wij op blz. 24 gewaagden, troffen wij in de tentoonstelling zeer merkelijk verbeterd aan. Des schilders Vaders portret laat te wenschen.

J. Bertrand (Parijs) betoonde zich eigenaardig genoeg in zijn Ken u zelf (een knaap die in eene weegschaal staat) en des schilders werk kan slechts geroemd worden, wat betreft de teekening; maar als schildering is het te grijs van kleur.

X. Mellery, die in 1870 den prijs van Rome in de schilderkunst behaalde en zich te Brussel gevestigd heeft, stelt ten toon: De moeder der Gracchen (door ons beoordeeld op blz. 72), Columbario van het huis des keizers te Rome en Binnenhof van het paleis Pisani te Venetië, twee stukken die vele schoone hoedanigheden bevatten en groote verwachtingen van den schilder geven.

J. Bonet (Namen) schilderde de Twee moeders, uit Salomo's oordeel, op het oogenblik dat de eene vrouw het kind van de zijde zijner moeder wegneemt en haar eigen dood wichtje in de plaats legt. Verdienstelijke schilderij.

Mev. Fanny Geefs leverde twee aangename schilderijen, getiteld: Dromende aan het vaderland, en Het cijfer, beide echter wat decoratief als kleur. Van het portret van Willem Geefs, door genoemde schilderes, de talentvolle echtgenoote van den uitgeschilderde, mag worden getuigd dat het zoo voortreffelijk bewerkt als welgelijkend is.

L. Alma Tadema's Weduwe, Kleopatra en Speelgoed munten minder uit door kracht van voorstelling of zinrijkheid, dan door voortreffelijkheid van kleur en verdienste van teekening. Onder deze twee laatste opzichten mogen zij inderdaad hoog aangeschreven worden. De weduwe, is een stuk dat als studie der Egyptische zeden, gebruiken en kleedij veel arbeids moet geëischt hebben, maar is daarom toch geene zeer aangename schilderij te noemen. Des schilders echtgenoote heeft ook een stuk ingezonden, voorstellende eenen stoel waarop eene pop is geplaatst, en welk het eigendom is der heeren Pilgeramen Lefebre.

A. Van Hammée (Brussel) schilderde Marcus-Antonius en Cleopatra, doch op eene niet gelukkige wijze.

J. Stallaerts Polyxena als zoenoffer op den brandstapel van Achilleus geofferd, is een goed behandeld tafereel, waar men ziet dat de kunstenaar noch arbeid, noch studie aan gespaard heeft, en dat veel zou gewonnen hebben, hadde het op grootere schaal aangelegd geweest. Een studiekop, van denzelfden schilder, bevat vele schoone hoedanigheden.

J. Van Keirsbilcks Tweezang is eene nette en goed opgevatte voorstelling, die ons een gunstigen dunk geeft van des schilders episode uit Miltons Verloren paradijs, welke laatste schilderij waarlijk verloren gehangen is; van waar zij hangt, is zij dan ook niet goed te beoordeelen.

A. Cluysenaers Roeping is een tafereel, waaraan het rijksmuseum, voor 't welk het is aangekocht, eene goede aanwinst zal doen: zwierige, ongemaakte samenstelling, wel geteekend en breed geschilderd. Van de schilderingen, die de kunstenaar uitvoert in de trapzaal der Gentsche hoogeschool, bevat de pronkzaal het verkleind model van eene voorstelling gewijd aan de Kunstherbloeiing en de hervorming.

Franz Vinck munt uit met zijn Karel de Goede die in 1125 te Brugge granen laat teruggeven door de opkoopers. De schilder bewijst met dit tafereel, dat hij meer en meer zijn eigen weg begint te gaan. De voorstelling is sprekend en teekening en schildering mogen keurig worden genoemd. Is aangekocht voor een te Dendermonde aangelegd wordend museum.

Karel Verlat zond van uit Jeruzalem, waar hij zich sedert eenige maanden bevindt, gelijk wij aan onze lezers hebben doen kennen, eene schilderij, waarop Jeruzalemsche bedelaars zijn afgebeeld, met eene bewonderingswekkende vaardigheid van penseel. Z.M. de koning heeft het stuk aangekocht.

A. Hennebicq heeft zich op voortreffelijke wijze uit den slag getrokken met een zeer moeielijk onderwerp, ontleend aan de geschiedenis van Venetië. De ontslagen Doge Foscari verlaat het paleis, dat hij, gedurende 35 jaren, in staats dienst bewoonde; een secretaris geeft hem den wenk, langs een geheimen trap uit te gaan, ten einde het saamgeschoolde volk te ontwijken; maar de ouderling antwoordt dat hij wil gaan langs waar hij is gekomen, en toen hij beneden den reuzentrap was, keerde hij zich om, naar het paleis toe, steunende op zijne kruk, en sprak de volgende woorden: ‘Mijne diensten hadden mij hier geroepen, de list mijner vijanden doet mij van hier verdwijnen.’ Het volk, dat misschien zijnen dood wenschte, ging, diep aangedaan, voor hem uit den weg. Van denzelfden schilder zagen wij een uitmuntend portret van mev. Sainctelette.

Karel Ooms' Filips II die de laatste eer bewijst aan zijnen broeder Don Juan is als schildering verdienstelijk; ook als samenstelling is het dit, ofschoon het onder dit opzicht eigenaardigheid mist. Don Juan schijnt ons ook geen gelukkig beeld. Een en ander belet evenwel niet, dat van het stuk mag gezegd worden dat het, over zijn geheel, den bekwamen kunstenaar tot eer verstrekt. Van het Eerste ijs, maakten wij, op blz. 202, reeds loffelijk gewag, naar aanleiding van de tentoonstelling van deze schilderij in Antwerpen.

H. Bource's zeelieden en zeestranden zien wij liever dan zijn tentoongesteld stuk: Terugkomst van den doop in Noorwegen, hoezeer dit tafereel een voortreffelijk stuk zij.

Jos. Coomans, de gekende te Parijs gevestigde Belgische meester, stelt twee stukken ten toon, De vriendschapsbeker, en De levende brief; het eerstgenoemde is door het staatsbestuur aangekocht voor fr. 10,000; beide dragen des schilders eigenaardigen stempel en behooren tot de fijnst afgewerkte der pronkzaal, alhoewel hun koloriet juist niet ten voorbeelde verdient gesteld te worden.

[p. 142]

J.E. Detaille (Parijs): 't Regiment gaat voorbij! (Parijs, 1874) is eene kapitaal schoone schilderij, die ophef maakt, maar over 't geheel wat glasachtig van kleur is.

H. Schaefels' Kaping van een schip in 1793, dwingt elken bezoeker tot stilstaan; deze inderdaad meesterlijke schilderij, waarop alle beelden leven, geniet een waarlijk rechtmatigen bijval; te wenschen ware het, dat zij den weg naar een Belgisch museum vond; zij zou voor elk museum eene aanwinst zijn, in den vollen zin des woords.

E. Carpentier (Antwerpen): zijne Vluchtelingen vormen een uitmuntend tafereel; de opvatting is zeer indrukwekkend, de schildering goed verstaan.

J. Heyermans (Antwerpen): Gebed bij onweer en het Bezoek van den dokter getuigen van aanhoudenden vooruitgang; de onderwerpen zijn wel gekozen en teekening en schildering goed geslaagd.

J. Israels' Dorpsarmen, doen de faam van den uitstekenden Hollandschen meester waardig gestand. Deze voortreffelijke schilderij hoort toe aan den heer Joris Wesbter.

A. Markelbach (Brussel) schilderde een Kadet van den Grooten-Eed, die zijn penseel tot eere strekt: goed geteekend en breed geschilderd.

L. Dansaert schilderde een Praatje, gehouden tusschen een aantal personen, vereenigd in eene zaal, en hij deed het met zoo veel kunst, dat men bij het aanschouwen der schilderij niet slechts de oogen opent maar ook de ooren spitst: het is, als hoorde men praten. De kleeding en al het bijwerk zijn puik verzorgd.

C. Dell Acqua's Dalila en Moorin zijn twee flink behandelde doeken, maar wat fleps van kleur.

A. Dillens leverde een Moorsch binnengezicht (keurig geschilderd), benevens twee Zeeuwsche babbelwijven (alias klappeien); laatstgenoemd genrestuk is door den schilder zoo breed behandeld, als ware het eene historische schilderij.

C. Hermans' Dageraad is een stuk, waarvan een groote roep uitgaat en te recht: het is eene meesterlijke schilderij, van zeer groote afmetingen, welker uitstekende bewerking men niet genoeg bewonderen kan en die alle kenners boeit. Er is op voorgesteld de uitgang van een nachtfeest: jonge heeren en dito juffertjes treden uit eene herberg of danszaal op straat, terwijl de dag reeds aanbreekt en de werklieden zich naar den arbeid begeven; onder andere ziet men een oud werkman met een werkmeisje en nog eenige arbeiders voorbijgaan. Men beweert, dat de oude werkman en het meisje, de vader en de zuster van een der voornoemde lichtzinnige juffertjes zijn. Moge het de bedoeling des schilders geweest zijn zulks voor te stellen, ons bleek dit niet uit de schilderij. Hoe of het zij, wij herhalen het: De dageraad is een uitstekend kunstgewrocht, alhoewel eenigszins grijs en eentonig van kleur.

F.A. Fraustadt gaf in zijne Nevelingen van inderdaad verbazende vorderingen blijk. Wij maken dan ook van zijn tafereel hier eene bijzondere melding. De voorstelling: Kriemhilt die Hagen den moord van haren eersten man verwijt, was zeer moeielijk.

J.B. Huysmans' Bijgelootige Moorin (zij kijkt in de kaart) en Koopman te Algiers toonen, afgescheiden van andere goede hoedanigheden die zij bezitten, dat voornoemde Antwerpsche schilder, die zich te Parijs gevestigd heeft, daar het geheim der Vlaamsche kleur niet verleerde. Zijne stukken mogen onder dit opzicht zeer krachtig genoemd worden.

A. Struys' Misschien hebben wij vroeger besproken; zijn Mosselfeest bevalt ons niet, ofschoon het vol goede hoedanigheden is als schildering.

E. Stickelberg (Bazel in Zwitserland) maakte Narcissus tot het onderwerp van eene zeer goede schilderij.

J. Anthony, een jonge veelbelovende Antwerpsche schilder, vertoont ons Anna Bijns, de gekende vrome dichteres, in hare woning; de in het stuk voorkomende kas, scheen ons wat zwaar en wij denken dat het geheel winnen zou, indien het binnenzicht links van den toeschouwer verdween. Overigens is de schilderij zeer verdienstelijk, wat ook mag getuigd worden van des kunstenaars tweede stuk, getiteld: De muzikant.

N. Baudins schilderij en waterverfschildering zijn voor ons oude bekenden. Wij maakten er gewag van in 1864, blz. 195 en 1870, blz. 117.

H. Ten Kate ('s-Gravenhage) is een meester, wiens werken altijd veel genoegen doen; zijne schilderijen, de Wildstrooper en Adriaan Brauwers werkhuis verdienen den meesten lof, zoo wegens waarheid van voorstelling, als om hunne frissche en goede kleur.

Tusschen de genreschilderijen zijn er vele, bij welke de keurigheid van de onderwerpen den palm aan de goede uitvoering betwist. Zoo onder andere noemen wij als dusdanig: De doorn, van Fr. De Bruycker; het rozenpark en het door een rozendoorn gekwetste juffertje zijn met eene zorgvuldigheid geschilderd, die aan het penseel van den beroemden Dyckmans doet denken. De herinnering is ook een stuk, welk De Bruyckers gevestigde faam waardig mag genoemd worden.

A.H. Bakkerkorff (Leiden) verrijkte de pronkzaal met drie echte puikstukjes: Toebereidsels voor het gastmaal, De schoonmaakster (eigendom van den heer J.H.L. de Haas) en De dochter des helds.

F. Gons' Waanzieke en Lastige zieke zijn twee zeer geestige en wel behandelde stukken.

David Cols Stoffer is eene luimige schilderij, uitmuntend door opvatting en goed van bewerking. Zeer geschikt om gegraveerd te worden.

C. Cap doet zijn goeden naam gestand met In derde klasse, en de Gevolgen eener regenbui, twee aardige en van de bezoekers der tentoonstelling zeer gesmaakte stukken, waarvan het eerstgenoemde toebehoort aan den heer John David (Antwerpen) en het tweede aan den heer Fop-Schmit (Rotterdam).

D. Bles ('s-Gravenhage) zond twee meesterlijke gewrochten, die verdienden bijval genieten: Groote tweezang der kleine kinderen en Middagslaapje; het eerste behoort aan den heer Royaards van Scherpenzeel, het tweede aan den heer C. Rueb.

(Wordt voortgezet.)