De Vlaamsche School. Jaargang 20

Pedro en Juana.

I. De overrompeling.

Omtrent het midden der xi^e eeuw, onder de regeering van Ferdinandez I, eersten koning van Castilië en Leon, begon het Christendom in Spanje zich weer met nieuwen luister te vertoonen.

Aan den onvermoeiden ijver van dien zoo deugdzamen als dapperen vorst is het te danken, dat vele gewesten van Portugal en Spanje, welke gedurende tal van jaren onder het juk van Mahomedaansche dwingelanden gebukt lagen, weder geheel of gedeeltelijk aan het christen geloof werden weergegeven. Een groot deel zijns levens bracht hij door op het slagveld, en hij rustte niet, zoolang hij den bloei des christendoms door de macht der ongeloovigen belemmerd zag. Het was dan ook om zijne roemrijke daden en christendeugden, dat hij door de dankbaarheid des volks ‘Ferdinandez de Groote’ genoemd werd.

In zijne grootsche ondernemingen stond hem een man ter zijde, die zich door moed en onversaagdheid den niet minder schoonen naam ‘Leeuw van Castilië’ verwierf. Deze man was de door vorst en volk beminde Ferdinandez de Vega.

In den bloei zijner jaren had hij zich reeds aan het heil zijns vaderlands toegewijd en zich steeds door deugd en dapperheid onderscheiden. Werd zijn geboortegrond bedreigd, dan was hij, 't die het eerst naar de wapenen greep en ze niet aflegde, dan nadat de vijand overwonnen of op de vlucht geslagen was. Menige zegepraal had hij reeds op de Mooren behaald, en zijn naam was genoeg om hen te doen sidderen en beven.

Na vele jaren strijdens brak eindelijk een tijd van verademing aan. In 1063 namelijk, na de nederlaag van Mahomedben-Abad, schenen de Mooren ontmoedigd, en hielden zij zich rustig binnen hunne grenzen.

Het was deze schijnbare vrede, die den dapperen de Vega voor eenigen tijd het slagveld deed vergeten, en, aan de zijde eener jeugdige en beminnelijke gade, het zoet genot deed smaken van het eerste jaar eens gelukkigen echts.

Gelijk de natuur, na een hevig onweder, als eene nieuwe schepping te voorschijn treedt en met mildheid hare verkwikkende geuren verspreidt, zoo scheen ook onze held, de zoo gevreesde Leeuw, geheel herschapen. De plooien van het ernstige en gestrenge gelaat des krijgsmans hadden plaats gemaakt voor den teederen glimlach des beminnenden echtgenoots. Zijne oogen, die op het slagveld als gloeiende kolen in hunne kassen glinsterden, baadden in tranen van geluk en vreugde. En die ooren, welke tot hiertoe slechts gewoon waren geweest aan de schelle tonen der krijgstrompet en het gejoel van den strijd, openden zich thans voor den liefdeademenden kont zijner beminnelijke Juana.

Hoe gelukkig was de Vega, als hij in den hof, aan de zijde van haar, wier liefde hem de aarde in een Eden herschiep, met een gerust gemoed de kalme natuur bewonderde! Hoe gelukkig was hij, wanneer hij met zijnen engel - zoo noemde hij zijne gade, - zich reeds vooraf verheugde in de liefkozingen van het kind, waarmee de Hemel hun huwelijk scheen te willen zegenen!

Reeds zagen zij in hunne verbeelding den zoo vurig gewenschten zoon, vóór hen op het grasperk uitgestrekt, met de bloempjes spelen, welke moeder hem plukken zou. Ja, zij zagen hem reeds, onder luide vreugdekreten, de veelkleurige vlinders vervolgen, en droevig wederkeeren, wanneer die voorwerpen zijner begeerte hem ontsnapt waren.

Zoo droomden beide echtgenooten; niet vermoedende dat de bontgekleurde vlinder, die het hart huns toekomenden lievelings met zooveel vreugde vervulde, de voorafbeelding was van het ouderlijk geluk, waarnaar zij zoo vurig haakten, ja, dat zij reeds als tegenwoordig beschouwden. Even als de vlinder, dien zij, in hunne droomen, rondom de zwarte lokken van hun zoontje zagen fladderen, in zijne vlucht de vreugde des kinds medevoerde en hem slechts droefheid achterliet, zoo ook zal het ouderlijk geluk, dat thans hunne harten met zooveel blijdschap vervult, hun wreedelijk ontsnappen en slechts smart en rouw achterlaten.

Eindelijk na een jaar van zalig hopen, sloeg het uur, waarop de natuur hare banden slaakte, en Ferdinandez en Juana hunne wenschen vervuld zagen. God schonk hun eenen zoon als pand hunner reine huwelijksmin.

Groot was de blijdschap binnen de stille wanden van het eenzaam gelegen kasteel. De tegenwoordigheid des kleinen Pedro's veroorzaakte zooveel drukte, dat men zich in een nieuw leven verplaatst meende. De vreugde der ouders kende geene palen, en alle huisgenooten deelden in de blijdschap hunner beminde meesters. De naam van Pedro zweefde op aller lippen; Pedro was het onderwerp aller gesprekken.

Zoo leefde Ferdinandez nog eenige maanden voort, beschenen door de weldoende stralen zijner gelukzon, die hem beletteden den onheilspellenden nevel te zien, welke zich al meer en meer aan den gezichteinder samenpakte. De rust, die men tot nog toe smaakte, en met den naam van vrede bestempelde, was door de wraakgierige Mooren slechts aangewend, om de geledene verliezen te herstellen. Nieuwe legerhoofden en versche troepen waren uit Afrika ontboden, en de wraakzucht des konings van Toledo bedreigde van verre het leven van de Vega en den bloei van Castilië en Leon. De vijandelijkheden moesten aanvangen met den moord des gevreesden Leeuws, wiens moed het bolwerk was, dat het koninkrijk van Ferdinandez den Groote tegen zijnen machtigen vijand beschermde.

En inderdaad; nauwelijks had de kleine Pedro voor het eerst zijnen ouders toegelachen, toen een wreede nacht geluk en vreugde in ramp en droefheid herschiep.

[p. 153]

Een honderdtal Mooren waren, terwijl de Vega en de zijnen, geen gevaar duchtende, eene weldadige rust genoten, de muren van het kasteel genaderd. Begunstigd door de duisternis, en aangevuurd door de hoop, den Leeuw levend in zijne macht te krijgen, beklom de vijand den ringmuur en stak het kasteel aan de vier hoeken in brand.

Het vernielend element breidde zich spoedig uit, en werd, als spanden alle hoofdstoffen samen om den zoeten slaap van het brave gezin op de wreedst mogelijke wijze te storen, nog door eenen sterken wind aangewakkerd; zoodat spoedig door het geloei der vlammen, die de muren lekten en zich hemelhoog boven de torens verhieven en warlden, de kalmste rust in de angstigste benauwdheid veranderd werd.

Vreeselijk was de verwarring, welke in die woning, waar geluk en vrede hunnen troon schenen gevestigd te hebben, heerschte. De nog zwakke gade was op het zien der vlammen, welke reeds door de vensters naar binnen drongen, zoozeer verschrikt, dat zij het bewustzijn verloren had en niet het minste teeken van leven meer gaf.

Terwijl men bezig was met het maken van toebereidselen om de ongelukkige te vervoeren, kwam Henriquez, de trouwe bediende die reeds zoovele gevaren met zijnen meester gedeeld had, aankondigen, dat eene Moorsche bende alle uitgangen van het kasteel bezet hield. Nu grijpen Ferdinandez en zijne knechten hunne wapenen, en, na aller lot Gode te hebben aanbevolen, wagen zij een uitval. Hoe weinig ook in getal, deden zij nochtans menigen Moor onder hunne wisse slagen bezwijken, en gelukte het hun, den vijand te doen wijken en den vrouwen de gelegenheid te verschaffen, hare in onmacht gevallen meesteres in veiligheid te brengen en te verzorgen.

De leeuwin, die in haar hol wordt overvallen, kan met niet meer woede en zelfopoffering hare welpen verdedigen, dan de Vega de verwoesters van zijn geluk bestreed. Met eene vaste hand zwaaide hij het lange zwaard, en wee hem, die den onverschrokken held dorst naderen.

Reeds had hij de vijanden verre voor zich uitgedreven, toen hij eene inwendige stem hem hoorde toeroepen: ‘red, vader, red uwen Pedro! red uw kind!’ Eensklaps keert hij zich om, en onder den droeven uitroep: ‘Mijn kind! Mijn kind! mijn Pedro!’ ijlt hij terug; want de gedachte, dat zijn lieveling in de verwarring vergeten ware, gaf hem vleugelen. Weldra naderde hij de gloeiende muren, waaromtrent het luid geween zijner vrouw en der dienstboden, door wier zorgen zij weer spoedig tot bewustzijn was gekomen, zijn smartelijk voorgevoel bevestigde. Hij vraagt naar zijnen Pedro, en ontvangt slechts zuchten en snikken ten antwoord.

De radelooze vader stond op het punt, het leven te wagen om zijn kind te gaan zoeken, toen een donderend gekraak hem deed terugdeinzen. - O wreedheid! o smart! - Het dak stortte in, en eene dikke rookwolk doofde de laatste vonk van hoop uit, welke nog in het vaderlijk hart glinsterde.

Zoodra het dag geworden was, gaf de Vega last, zoo spoedig mogelijk het nog rookende puin weg te ruimen, in de hoop nog eenig spoor des lievelings te vinden; want hij geloofde zeker, dat het kind, alleen in het kasteel achtergelaten, den dood in de vlammen gevonden had.

De vochtige blikken der troostelooze moeder volgden onrustig alle bewegingen der werklieden, en als eene waanzinnige wierp zij zich op elk stuk verschroeid lijnwaad, dat men van onder het puin te voorschijn haalde, in de hoop dat dit het overschot haars beminden Pedro's zoude bevatten. Ja, meer dan eens woelde zij met hare kleine en tengere handen de zware steenblokken om, die hare tranen bevochtigden. Maar alle moeite en pogingen waren vruchteloos; niets hoegenaamd werd ontdekt, dat den dood des kleinen kon doen vermoeden.

Deze onzekerheid had op de teedere moeder eenen nadeeligeren invloed, dan de vreeselijke zekerheid van den dood haars zoons had kunnen hebben. Wel zocht zij troost en kracht in 't gebed, doch dit belette niet dat de uitgestane angst en schrik, en de aanhoudende onrust waarin zij verkeerde, haar in eene kwijnende ziekte stortten.

Hard viel het den braven en teederminnenden echtgenoot, zijne geliefde gade, die hem dierbaarder was dan het leven, door eene doodelijke kwaal aangetast te zien, en haar van dag tot dag in krachten te zien afnemen. Alles wendde hij aan, om haar leven, dat niet te behouden was, toch voor 't minst eenigen tijd te rekken; maar te vergeefs! Na een smartvol lijden van eenige maanden, ontviel hem zijne Juana, die alle vreugde van haren Ferdinandez in het graf medenam.

Eenen gevoeligeren slag, voorzeker, had de beproevende hand Gods den held niet kunnen toebrengen; doch hij, de Leeuw, die zoo dikwerf met een rustig gelaat den dood getrotseerd had, bezat nu ook krachts genoeg, om met gelatenheid het hoofd te buigen en met Christus, zijnen goddelijken Meester, uit te roepen: ‘Vader! dat niet mijn, maar uw wil geschiede!

Kort na den dood zijner geliefde en diep betreurde Juana, ontving de Vega eene uitnoodiging van koning Ferdinandez. Deze betoonde de oprechtste deelneming in het dubbel verlies, dat zijn getrouwen dienaar te betreuren had, en droeg hem tevens het bevel op over een leger, dat Toledo en Saragossa moest aantasten, ten einde den vorsten dezer gewesten hunne overeenkomsten te herinneren. Deze taak wekte den held uit de mijmeringen, waarin de overmaat van droefheid zijne ziel gestort had. Oogenblikkelijk gehoorzaamde hij, gespte de stalen wapenrusting aan en verborg daaronder het leed dat zijn hart deed bloeden.

(Wordt voortgezet.)

Peter Vierhout.