Het escuriaal in Spanje.
teekening en houtsnede van w. brown.
Bovenstaande plaat is de afbeelding van het Escuriaal, 't beroemde klooster door Philips II gebouwd ter gedachtenis van den veldslag bij St-Quentin, die in 1557 werd geleverd. 't Was voor de koorheeren van de orde van den heiligen Hiëronymus, anders gezegd de Hiëronymiten, dat de Spaansche monark het Escuriaal liet oprichten; men weet dat de vader van Philips II, de machtige keizer Karel, den laatsten tijd zijns levens in een Hiëronymiten-klooster doorbracht. De orde dezer kloosterlingen, die den regel van den heiligen Augustinus volgden, zich op de wetenschappen toelegden en gedurende eenige eeuwen hoog in aanzien stonden, vooral in Portugal en Spanje, heeft thans in Europa zoo goed als opgehouden te bestaan; de Hiëronymiten-orde werd in 1370 gesticht door een Portugees (den Franciscaner-monnik Tertiarus Vasco) en een Spanjaard (Pecha). In onzen tijd, schijnen de Hiëronymiten ettelijke kloosters in Amerika te bezitten.
Omtrent het Escuriaal kunnen wij de volgende beknopte doch zaakrijke aanteekeningen mededeelen: Zijn aloude kloosternaam is San-Lorenzo-el-Real; het is in de provincie Madrid op zeven mijlen van de stad Madrid gelegen bij het vlek el Escorial; in 't jaar 1563 werd het, naar het ontwerp van Bramante, door den bouwmeester Juan-Baptista van Toledo begonnen en in 1584 door Juan de Herrera voltooid; het gebouw is aangeleid in den vorm van eenen rooster, ter herinnering van den heiligen Laurentius, die op eenen rooster is gebraden en op wiens naamdag de veldslag van Lepante plaats had; het is opgetrokken van donkergekleurd graniet, terwijl een gedeelte tot paleis is ingericht; het Spaansche hof placht den herfst gewoonlijk in het Escuriaal door te brengen. Het gebouw vormt een vierhoek van 740 voet lengte, 580 voet breedte; 8 torens zeer goed verdeeld maken een zeer schoon geheel uit met den koepel der kerk en leveren een indrukwekkend gezicht op; 't is volgens de Spanjaarden het achtste wonder der wereld. Verder bevat het 15 poorten en 1110 vensters; 17 kruisgangen geven toegang tot een verbazend groot aantal kamers; de hoofdkerk is een prachtig gebouw, naar het model van de Sint-Pieterskerk te Rome gesticht; zij heeft 48 altaren, 2 orgels en is door beroemde Italiaansche meesters met schoone muurschilderingen versierd; onder het hoogaltaar bevindt zich eene kostbare kapel, die het pantheon genoemd wordt en de begraafplaats was van het Spaansche koninklijk huis; men klimt er in af langs marmeren trappen; de vloer der kapel bestaat uit jaspis en marmer, het gewelf is van brons; het prachtig oratorium bevat een groot, met diamanten versierd kruis en in het midden staat een groote kandelaar van massief goud; langs de wanden vindt men 26 groote beeldsteden met zwart marmeren graven, die ten deele de overblijfselen van koningen bevatten, ten deele nog ledig zijn; voorts bevat het