De Vlaamsche School. Jaargang 13

De noordelijke doortocht.
(Eerste vervolg, zie blz. 162).

Den volgenden dag kwamen de wilden terug en brachten nu hunne vrouwen mede, welke zij den eersten dag hadden verborgen. Zij brachten voorraad van visch en wild mede; maar alles was zoo bedorven, dat het onmogelijk was het aan te roeren. Zij kwamen aan boord, en niettegenstaande zij zeer in het oog gehouden worden, weten zij met de handigheid, de wilden eigen, verschillende voorwerpen weg te nemen. Zij die op heeter daad betrapt worden, worden daarmede gestraft dat zij geene geschenken ontvangen.

Eenige dagen later zette de kommandant zijnen tocht voort en trof hij eenen anderen stam aan; maar deze ontving hem geenszins met vredelievende gezindheid. De wilden hebben bogen en messen en stooten een akelig geluid uit; het in de hoogte steken der armen bracht hen niet tot bedaren. De tolk, die eene volledige kleeding van eenen Eskimo had medegebracht, kleedde zich toen als opperhoofd en ging met de wilden onderhandelen. De vrede wordt gesloten en men neemt elkander van weêrszijden in oogenschouw. Een der Eskimo's had aan zijnen hals een ouden koperen knop hangen: het opperhoofd zegde aan den tolk dat de stam den handel met de blanken had afgebroken, omdat deze aan de Indianen vuurwater¹ hadden gegeven, dat hen krankzinnig maakte. Maar het was onmogelijk van hen iets te weten te komen nopens het lot van Franklin: zij hebben geen denkbeeld van eenige tijdsbepaling, en zij verwarren zoo zeer hunne overleveringen met hunne eigene geschiedenis, dat men nooit weet of zij van zich zelven of van hunne voorouders spreken.

De kommandant Mac' Clure had hier zijn bericht op 30 Augustus 1850 gesloten, omdat hij hoopte het door de Indianen aan de Hudsonsbaai-compagnie te doen bezorgen, van waar het naar Engeland verzonden zou worden. Tot nu toe had hij eene vrij zachte luchtgesteltenis gehad, daar de thermometer zelden lager dan 32 graden Fahrenheit gestaan had. Tot nu toe bevond hij zich ook altijd in streken, die vóór hem bezocht waren en ook reeds op de kaarten aangewezen. Hij vertrok vervolgens van Behringstraat langs Kaap-Lisbarne, Barrowspunt of de Noordkaap, het Jones-eiland en de baai van Liverpool, dat zijn de kanten van Russisch-Amerika; de landstreken waar hij aan wal is geweest zijn op de kaarten aangewezen onder den naam van ‘landen der groote Eskimo's.’ Zoo aanstonds laat de bekende aardrijkskunde ons in de steek en zullen wij met die kloekmoedige zeelieden ons in de streken der ontdekkingen in het onbekende land begeven.

De volgenden dag komen de Indianen aan boord terug; zij zeggen aan den tolk dat zij den nacht hebben doorgebracht met het gereedmaken van een feest voor hunne gasten; walvischgebraad, wild en zalm; zij noodigden de blanken uit hen in hun kamp te komen bezoeken. Maar het ongunstig weder verhinderde het bezoek, en toen kwam de geheele stam, in

1 Brandewijn of jenever.

[p. 178]

zijne kano's, welke men met mannen en vrouwen aan boord hijscht. Toen de wilden zagen dat hunne kanos in veiligheid waren, verspreidden zij zich met de grootste nieuwsgierigheid door het geheele schip; vooral bewonderden zij de spiegels en schilderijen in de officieren-kajuiten. De vrouwen dansen met de matroozen, en met moeite worden zij tegen den avond aan land gezonden. De stam leeft altijd op deze eenzame kust; des winters gaat hij, op sleden, zijne huiden naar eenen naburigen stam brengen, die ze weder aan eenen anderen brengt; daarna keert hij in zijn kamp terug.

De Investigator nam nu bepaald afscheid van de Eskimo's en begint eenen hoogst moeilijken tocht door het ijs. Van Kaap-Parrij, die wij nog op de kaarten vinden, begeven wij ons in geheel onbekende streken. Daar het ijs aan de noordzijde minder zwaar scheen te zijn, nam de kommandant die richting, hopende Banks-land te bereiken, dat in 1810 door sir Eduard Parry ontdekt was. Tot zijne groote verwondering ontdekt hij vast land; hij ging aldaar aan wal en nam er bezit van in naam der koningin van Engeland; hij noemde het Barings-land, ter eere van den eersten lord der admiraliteit. Die nieuwe landstreek is niets anders dan de zuidelijke kust van datzelfde Banks-land, waarvan het noordelijk gedeelte op de kaarten staat aangeteekend. Men vindt daar mos en wilde planten, rendieren, hazen en wilde eenden. Die ontdekking werd den 6ⁿ September 1850 gedaan. Na Barings-land te hebben aangedaan, zette de kommandant Mac-Clure zijnen tocht oostwaarts voort, en weldra ontdekt hij ook aan dien kant, een nieuw land, dat hij den naam van Prins-Alberts-land geeft. Dit is de voortzetting in de noordelijke kust van het land reeds bekend onder den naam van Victoria en Wollaston.

De Investigator vaart verder, maar voortaan bevindt hij zich, zooals men ziet, in een kanaal, daar hij zoowel ter rechter- als ter linkerzijde land heeft. Dit kanaal wordt door den kommandant Zeeëngte-van-den-prins-van-Wallis genoemd en de ontdekking daarvan is eene dergenen waardoor deze expeditie steeds beroemd zal blijven, want het kanaal is een der wegen voor den noordelijken doortocht. Uit de nasporingen, op het vaste ijs in het werk gesteld, is gebleken, dat dit kanaal in verbinding staat met de Barrowstraat, die, zoo als men op de kaarten zien kan, zelve in verband staat met het Kanaal-van-Lancaster, vervolgens met de Raffinsbaai, daarna met de Straat-Davids en eindelijk met onzen Oceaan.

Maar tot nu toe verspert het onbewegelijk en ondoordringbaar ijs dien nauwen doortocht, en het ongelukkig schip worstelt te vergeefs tegen die overmacht. Het jaargetijde is daarenboven reeds ver gevorderd; men is in de maand October. Het ijs, dat zich van de groote massa losmaakt, door tegenwinden voortgestuwd, drijft tegen het schip aan en doet het met geweldige schokken terugdeinzen. Na te vergeefs op velerlei wijzen beproefd te hebben zich eenen doortocht te banen, en ziende dat hij steeds grond verliest, maakte de kommandant toebereidselen om de winterkwartieren te betrekken. Het verstandigste zou zijn het kanaal weder zuidwaarts af te varen, waar de vaart vrij is, maar hoe is het mogelijk er toe over te gaan, om, na zooveel inspanning en doorgestaan gevaar, weder zoo ver terug te keeren, als men wellicht het doel der reis nabij is. Hij besluit dus te midden van het door hem, als het ware veroverde land, te overwinteren. Hij sluit zijn schip in eene ontzaggelijke ijsschots die van dat oogenblik zijn dok wordt en welke het den geheelen winter niet zal verlaten. Hij bevestigt het vaartuig met kabels en trossen aan het ijs en laat zich daarmede voortdrijven zoolang het in beweging is. Gedurende dien gevaarlijken tocht krijgt het vaartuig meer dan eenen geweldigen schok en wordt het menigmaal tegen de kust gevoerd; maar, daar het zoo dik met ijs omkorst is, lijdt het geene schade. Als maatregel van voorzorg en voor het geval dat men genoodzaakt zou wezen het vaartuig te verlaten, laat de kommandant voor een jaar levensmiddelen op het dek brengen en aan de manschappen deksel en laarzen uitdeelen. Voor het geval dat het schip mocht omslaan op het ijs, wordt voor hetzelve een bed bereid waarop het zich kan laten vallen, zonder zich te bezeeren. Daartoe worden alle hangmatten opgeblazen en daarvan wordt eene soort van matras voor het schip gemaakt. ‘Toen dit geschied was, zegt de kommandant, en daar ons ijs zeer vast aan het schip gehecht scheen te zijn, door eene koude van 7 graden onder 0, zetteden wij onze toebereidselen voor onze huishouding voort en maakten wij onze winterkwartieren verder in orde.’

Het vaartuig blijft aldaar negen maanden! negen maanden onbewegelijk, als vastgeklonken in dien kerker van ijs! In de maand October 1850 treedt het dien binnen en niet voor de maand Juli 1851 zal het hem verlaten. Wat bij die stoutmoedige zeelieden het meest onze bewondering wekt, is niet de moed waarmede zij gevaren trotseeren, maar waartegen zij kunnen strijden. De strijd, zoolang hij mogelijk is, ontwikkelt bij den mensch een gevoel van trots, van waardigheid en onafhankelijkheid, die hem aansporen en staande houden. Maar waarlijk grooter en schooner is die kalme vastberadenheid en onverschrokkenheid, waarmede zij zich levend als begraven en den steen der grafspelonk voor één, voor twee jaren achter zich sluiten; want na dezen eersten winter zullen wij hen in andere streken terugvinden, tusschen ijsbergen als rotsen, voor twee jaren, wellicht voor eeuwig opgesloten.

Nadat zij zich behoorlijk ingericht, de hutten in orde gebracht en in hunne kwartieren zoo goed mogelijk tegen de koude beschut hadden; nadat zij eenmaal zeker waren, dat zij hun huis op de eigen plaats terug zouden vinden, deden onze reizigers tochten over het ijs. De kapitein, de luitenant Cresswell, docter Arenstrong; de scheepsheelmeester en de tolk de heer Miertsching, gaan met eenige mannen te voet naar Prins-Alberts-land; zij planten er eenen mast met eene vlag en nemen er bezit van in naam der koningin. Zij begeven zich naar het binnenland, waar zij vele groote, door het water gevormde groeven, als holle wegen en groote meeren aantreffen, doch, toen zij aan het strand terug kwamen, zagen zij het ijs losgemaakt en meer dan 100 meters van het land verwijderd. Zij leggen onderscheidene mijlen langs de kust af, in de hoop zich op eene ijsschots te kunnen laten voortdrijven;

[p. 179]

maar de nacht overvalt hen en noodzaakt hen die pogingen op te geven. Zij schieten hunne geweren af om de aandacht te trekken van degenen die op het schip waren; maar zij waren te ver om gehoord te worden. Eindelijk ziet men de vlam van hunne geweren en men komt hen in kano's van caoutchouc afhalen. ‘Die bewonderenswaardige kano's, zegt de kapitein, waren eerst aan boord opgeblazen, daarna op den rug van één man met het grootste gemak door het ijs heen gedragen, waar alle andere vaartuigen verbrijzeld zouden zijn geworden. Ze hebben gediend om een troep menschen over te brengen, die noch tenten, noch deksel, nog proviand, noch vuur hadden, en blootgesteld waren om den nacht door te brengen bij eene temperatuur van 8 graden beneden 0.’

(Wordt voortgezet).