De Vlaamsche School. Jaargang 11

Zangverbond der provincie Antwerpen.

Het machtigste beschavingmiddel is ontegenzeggelijk de muziek. Alle natiën hebben de bewijzen dezer waarheid geleverd. Niet alleen schaaft het oefenen der toonkunst de zeden, maar zij ontwikkelt daarenboven voortreffelijk het gevoel van het schoone. Het menschlievendste, zachtmoedigste, aan teergevoel meest bedeelde volk heeft bij voorkeur de toonkunst vereerd.

Een groot menschenvriend heeft te recht gezegd: ‘een hart dat zich deftig onledig houdt voedt nooit een schuldigen wensch.’ Kan men wel deftiger den geest bezighouden dan door melodijen welke de verhevenste kiemen van het menschelijk gedacht bevatten? omsluiten deze inderdaad de gansche ziel niet? bannen zij de zwartste inbeeldingen niet uit den geest? Doen zij de pijnlijkste droefheid niet vergeten?

Het beoefenen der muziek verdient de ernstigste aandacht van allen die zich met beschaving bemoeien. Hier te lande heeft men reeds veel gedaan voor de uitbreiding dezer kunst. In de belangrijkste gemeenten zijn zang- en instrumentale maatschappijen gesticht geworden, door het initiatief van liefhebbers, met het doel om de volksvermaken te veredelen. Men heeft reden er zich over te verheugen, maar de uitslag beantwoordt de pogingen niet ten volle. De groote muziekuitvoeringen zijn tot nog toe onmooglijk, bij gebrek aan samenwerking tusschen de verschillende maatschappijen, samenwerking die in Duitschland, Zwitserland en Nederland bestaat, waar talrijke stemmenscharen meesterlijk de lijrische werken der groote oude en hedendaagsche meesters uitvoeren.

Zeggen wij met Bonnaire et Ch. Robert:

‘Het doel der muziek, laten wij het honderdmaal herhalen,

[p. 123]

is de huldiging van 't goede waaruit het schoone spruit, zoo als het plantgewas uit het zaad. De muziek leeft van ontroeringen; door hare zelfstandigheid is zij de taal van het gevoel des menschdoms in zijne algemeene omvatting. Doorloopt, zeg ik aan de mannen van goeden wil, doorloopt in Europa de landen waar zanggenootschappen bestaan en vraagt aan de overheid welk daarvan de onbetwistbare uitslag is. Men hoort er geene ontstichtende zangen meer; de koffiehuizen en herbergen worden er minder bezocht; de zangen en het toongevoel verspreiden er zich met de bediedenis der woorden; de zeden komen er ontegensprekelijk ter hulp aan de wetten.....

Ten huidigen dage is de muziek overal. Zij is de groote toovergodin der XIX^de eeuw; 't is eene algemeene wereldtaal. De melodische inbeelding stroomt, zij vertoont zich onder alle vormen, plaatst zich op de hoogte der meest verlichte geesten en tevens in 't bereik den minder beschaafden. Door de vruchtbaarheid harer middelen en de verscheidenheid harer opvattingen, dringt zij in alle standen.’

Men heeft reeds beproefd in België een Zangverbond te stichten, ten doel hebbende eene muziekale samenvoeging der zanggenootschappen, maar dit loffelijk ontwerp werd tot nog toe niet met een gunstigen uitslag bekroond.

Ons doel is min omvattend. Wij stellen ons voor eenen oproep te richten aan alwie in den vooruitgang der toonkunst belang stelt en aan de maatschappijen der provincie Antwerpen, ten einde een Zangverbond in leven te roepen in den aard der dusdanige duitsche instellingen, onder den naam:

Zangverbond der provincie Antwerpen.

Komen dergelijke lichamen in al onze provinciën tot stand, dan hoop ik dat België binnen weinige jaren meer dan 8000 zangers zal kunnen vereenigen. Die stemmenschaar zou zich in eene der groote steden begeven, waar geene elementen ontbreken voor het welgelukken van een indrukwekkend toonkundig feest.

De provincie Antwerpen heeft meer dan dertig zanggenootschappen, gezamenlijk meer dan 1100 zangers tellende, en waarvan verscheidene bereids dit ons ontwerp aankleven. Het provinciaal Zangverbond zal bestaan uit een stichtend Komiteit en eene centrale Kommissie, samengesteld uit liefhebbers en beschermers der muziek. Ik durf hopen, dat alwie de verspreiding der groote muziek behartigt, onze pogingen zal ondersteunen tot welgelukken van een werk aan hetwelk de sympathie van gansch het land verzekerd is.

Edward Gregoir.

Antwerpen, den 5^de September 1865.