Het H. Graf te Jerusalem, tafereel van M.J.-B. Huysmans.
Naestgaende plaet stelt het H. Graf te Jerusalem voor, geschilderd en beschreven door den verdienstelyken kunstschilder J.B. Huysmans. Dit tafereel is uitgevoerd voor een vaendel door Mevrouw van Praet aen de Kerk van Hemixem geschonken, als herrinnering harer reis in den Oosten. Het vaendel is verveerdigd van eene roode
cachemiren tapyt in orientaelschen styl, doorweven
naer eene lichtteekening van m.r. thieren, plaetsnêe van j. hemeleer.
met bloemen in goud, zilver en andere kleuren, waerop de edele geefster het H. Sacrament heeft laten borduren.
De keerzyde is in licht blauwe cachemire, waervan het middengedeelte deze schildering uitmaekt, en waeronder twee wapenschilden pryken, dat van Jerusalem, samengesteld uit vyf gouden kruisen op zilveren veld, het ander de leus der kruisvaerders Deus vult (God wil het) in gouden letteren op rooden grond bevattende.
Van boven twee andere wapenschilden van Mevrouw Van Praet- van Ertborn, die met het volgende opschrift de schildering heeft doen omringen. ‘Piae vomit memorioe peregrinationis sancto sepulcro CIƆ.DCCC.LXIII.
De stok van het vaendel is met rood fluweel overtrokken, waerboven een latynsch kruis tusschen twee palmtakken. De dwarsche stok waeraen het vaendel met ringen gehecht is, eindigt aen wederkanten met een kruis, waeraen een witte en zwarte paerdenstaert hangt.
Dit alles is vereenigd met gouden koorden en kwispels, en eindigt met eene orientaelsche versiering en kwispel van kemelhair.
Deze eigenaerdige standaerd of vaendel is uitgevoerd, onder de leiding van M.P. De Wit, en het tafereel van M. Huysmans waervan wy de plaetsnede mededeelen, gaet uit in lichteekening van M. Thieren; deze laetste in eene sierlyke lyst geplaetst is verkrygbaer by M. Van Sulper.
De rondvormige plaets die het middengedeelte der kerk van het H. Graf uitmaekt, is omringd van zestien peilers eene galery dragende, overdekt met een stevig opgewelf. In het middengedeelte van dit rondvormig gebouw, is eene kleine kapel gebouwd in steen uit de roode zee komende en zeer wel aen marmer gelykende; de ingang is van eene manshoogte. Het is in deze enge geheiligde plaets dat het graf van den Goddelyken Zaligmaker is. Zie hier, hoe M. Huysmans zich uitdrukt in zyne reisbeschryvingen uit Italiën en den Oosten, door hem in 1856-57 uitgegeven:
‘Ik zag reeds buitenwaerts, het geheimvolle licht der veertig zilveren lampen die gedurig boven het graf branden. Ik trad er niet alleen in, zoo als M. Delamartine maer niet min getroffen als hy. - Ik bevond my eerst in een klein rondvormig gebouw, in witten marmer, in welks midden er een blok van den zelfden marmer op een voetstuk bewaerd werd. Het is de steen waerop de heilige vrouwen den Engel zittend vonden toen hy hun de verryzenis aenkondigde.
Myn medegezel had my gevolgd; wy drongen samen bukkende onder den kleinen doorgang die van den rondvormigen bouw naer het H. Graf leidt, aen den rechterkant van het heiligdom geplaetst. De bouwmeester schynt te hebben begrepen dat de mensch zich bukken moest om de heiligste plaets der wereld te bezoeken. Ten hoogste vier of vyf persoonen kunnen zich voor de steen, ook in wit marmer, plaetsen die het Goddelyk graf bedekt. De steen is gedurig bevochtigd door de tranen en het zoenen der pelgrims.’
Het is dit tafereel dat M. Huysmans uitgevoerd heeft voor het vaendel door Mevrouw Van Praet aen de kerk van Hemixem geschonken.