Kronyk.
ANTWERPEN. - Het belgisch leger telt in zyne gelederen verscheidene officieren, die zich in de letterwereld niet ongunstig hebben doen kennen. Mannen van kryg en studie zyn zeldzaem: aen de meesten ontbreekt tyd of lust, om zich ernstig op een of ander vak der wetenschap toe te leggen, en er is veel geestkracht noodig, om, te midden der nauwgezette pligten van het krygmansleven, de uitspanningsuren aen een boekenvertrek op te offeren, in plaets van ze in het koffyhuis te gaen slyten. Onder die officieren, welke de roeping niet hebben kunnen wederstaen, als zy den degen hebben ter zyde gelegd, de pen op te vatten, bekleedt M.A. Dejardin, kapitein der genie te Antwerpen, eene niet onverdienstelyke plaets, wegens de specialiteit zyner studiën. Kaerten en plannen zyn het voorwerp derzelve, en, zoo men wil, eene liefhebbery van verzamelaer, maer toch iets dat zyn nut heeft. Zooals de schryver in zyne voorede zegt, zyn kaerten en plannen dienstig, om ons den omtrek en de verdeelingen van eene landstreek en van eene stad te doen kennen, op het oogenblik dat zy werden gemaekt, en dewyl men er op verschillige tydstippen heeft vervaerdigd, zyn zy byzonder geschikt tot opheldering van de topographische veranderingen. Daerenboven kunnen zy betwiste punten van grondgebied en eigendom helpen beslechten. Uit dit dubbele oogpunt beschouwd, heeft de Description des cartes de la province d'Anvers et des plans de la ville (een in-8o van 300 blz.) gewis haer nut en belang. Het werk is verdeeld in drie deelen: het eerste, noemt 154 kaerten van het oude Markgraefschap, die van de provincie Antwerpen en degene van den loop der Schelde; twee van deze laetste klasse zyn onder alle voorbehouding gebragt op het jaer 1020. In het tweede deel worden 404 plannen en gezigten der stad Antwerpen; en in het derde 27 van de omliggende schansen beschreven. In het geheel 585 stuks: men oordeele of tyd en geduld er
noodig is geweest, om zulken inventaris op te maken. Bemerken wy, dat zich onder den hoop vele op gelykmatige of kleinere schael herdrukte kaerten, plannen en gezigten bevinden; maer, zooals M. Dejardin zeer wel zegt, het is niet mogelyk den graed van het belang en van elk stuk te bepalen: dit hangt af van het standpunt, op hetwelk men zich plaetst, van het onderwerp hetwelk men wil behandelen, en van den tyd of de gebeurtenissen, met welke dit onderwerp in betrekking staet. Wy kunnen dus den schryver slechts goedkeuren, als hy niets heeft willen overslâen, tevens dat wy ons verblyden de Antwerpsche geschiedenis met eene nieuwe bron van inlichtingen verrykt te zien.
- Doctor De Wachter, van Ruysbroek, komt eenige bladzyden te wyden aen de geschiedenis van het brusselsche Collegium medicum van onzen stadgenoot M. Ch. Broeckx. Het zal wel onnoodig zyn te zeggen, dat M. De Wachter dit werk en deszelfs onvermoeiden schryver zyne hulde brengt; maer hetgeen ons aengenaem verrast heeft, is in dezen geneesheer een dier mannen aen te treffen, die hunne moedertael naer eisch enwaerde weten te schatten. Hy schroomt dan ook niet eenige krachtige zetten uit zyne pen te laten vloeijen tegen degenen die zich schamen, hunne moedertael te spreken en te schryven. Wy verhopen, dat M. De Wachter het daer niet zal by laten, en dat wy hem eerlang over iets van meerderen omvang zullen mogen gelukwenschen.
- M. De Beucker heeft op woensdag 20 april om 8½ ure 's avonds, in de Wetenschappelyke Vereeniging, alsook voor de leden van het Kruidkundig Genootschap, eene verhandeling gegeven over de byzonder invloedhebbende werkkrachten op het planten-leven. Zaturdag 23 april gaf M.L. Delgeur eene verhandeling over de sterrekunde by de ouden.
De vooruitgang van dezen Kring neemt gedurig toe, kortelings zal de bestuerder M.C. Ommeganck belangryke verhandelingen geven.
- MM. Mareels hebben een zeer schoon beeld in hout uitgevoerd den H. Antonius voorstellende, bestemt voor de kerk van Ottenbourg.
- M. Brouwer, een Nederlander, die sedert eenigen tyd in Antwerpen verbleef, heeft daer een prachtig tafereel uitgevoerd, de verryzenis der H. Maegd Maria voorstellende. Kortelings zal deze verdienstelyke schilder een groot werk ondernemen in Holland, bestaende in de muerschildering eener Kerk; de kartons en schetsen zyn reeds voltooid. M.H. Dirckx van Roosendael, zal de ornementeringen uitvoeren.