De bescherm-engel, tafereel van M. Jos. Bellemans.
Naestgaende plaet is uitgevoerd naer een tafereel van den kunstschilder M. Jos. Bellemans, gemeenteraedsheer te Antwerpen. Het stelt
den Bescherm-Engel voor; wy denken het onnoodig dit werk te beoordeelen, daer de plaetsnêe een ieder in staet stelt er zyn gedacht over te vellen. M. Bellemans
heeft zich ook op de muerschildering toegelegd, en wel byzonderlyk in zyne reizen in Italië en Duitschland, en daerover willen wy hier uitweiden.
In 1858 begon hy de muerschilderingen der kerk van den H. Remaclus te Verviers. De koor is versierd met de afbeeldsels des Zaligmakers en der vier HH. Evangelisten, welke, onder de ingevingen des Heeren, de eeuwige waerheden geschreven hebben. Christus is in het middenvak afgebeeld, omringd van eenen lichtkrans en de zinnebeelden van het Geloof en de Hoop. De Zaligmaker stelt de opperste Liefde voor, en is voorgesteld als Offeraer, zoo als de kristelyke School, waervan Overbeek de zuiverste en de talentvolste uitdrukking is, dit altyd heeft opgevat.
De H. Joannes, de jonge en goddelyk bezielde Evangelist, is voorgesteld als in afwachting der ingeving; er ligt op zyn wezen een zacht en hemelsch vertrouwen verspreid. Naest hem zweeft de arend, zyn zinnebeeld, op breed uitgestrekte vlerken en omgeven van eene zee van licht en glans. De HH. Mattheus, Marcus en Lucas zyn ernstige afbeeldsels, teenemael verschillend van uitdrukking.
Deze vyf figuren vormen een prachtig geheel dat den achtergrond uitmaekt van het halfboogvormige einde der koor, onder de kroonlyst. Daerboven, God de Vader rechtstaende, de handen uitgestrekt als Schepper van het Heelal, schitterend van glorie, en omringd van engelen met zinnebeeldige byhoorselen. Aen de voeten, andere hemelsche geesten die de bemiddelaers tusschen God en zyne schepselen voorstellen, en Hem de eer toedragende die zyne Godheid toekomt. Boven God den Vader, in het midden van het gewelf, is God de H. Geest, die met den Vader en den Zoon, in het middengedeelte onder de kroonlyst, de heilige Dryvuldigheid uitmaekt. Zoo als het uit onze eenvoudige beschryving blykt, vormen deze samenstellingen een geheel dat diep doordacht is, en een bewys geeft van eene ernstige godsdienstige studie; het treft den aenschouwer zoohaest hy in den tempel treedt.
Het dagblad la Meuse zegde: ‘dat de schilder aen zyne samenstelling het grootsche aenzien der italiaensche meesters had gegeven, vereenigd aen het mystieke gevoel der duitsche school, doch altyd de kleur van zyn schitterend vlaemsch palet behoudende.’ En wy stemmen dezen lof by.
Langs wederkanten der koor, boven de gestoeltens, heeft M. Bellemans twee groote samenstellingen geschilderd. Aen den linkerkant de Instelling van het H. Sakrament. De Zaligmaker, de oogen ten hemel gericht, wydt hetbrood; de apostelen, de eene in verbazing, de andere knielend in afwachting van het geheiligd voedsel des Heeren. Judas alleen neemt geen deel aen dit grootsch en indrukwekkend tooneel; hy richt zich op, ten einde zyne laffe en schandelyke verradery te voltrekken. Zyn goede bewaerengel verlaet hem, daer hy zich het aengezicht dekt, ten teeken van rouw. Deze schildering is, even als de andere, indrukwekkend van styl en krachtig van kleur.
Het panneel aen den overkant stelt de mystieke Communie van den H. Raymondus voor, den beschermheilige der ryke familie de Biolley aen wier liefdadigheid men de stukken verschuldigd is. De H. Raymondus staet in begeestering voor de H. Hostie die hem door hemelsche geesten aengeboden wordt.
Wy hebben deze mededeeling gedaen om te bewyzen dat M. Bellemans zich niet alleenlyk bezig houdt met het voortbrengen van tafereelen in olieverwschildering, maer ook reeds deel heeft genomen aen het vak der muerschildering dat zeker een groot hulpmiddel te meer is voor onze kunstenaren, ofschoon het nog al hevig beknibbeld is. Wy denken dat beide vakken met vrucht kunnen behandeld worden, en ieder in zynen aerd, meesterstukken kan opleveren.
De werken aen M. Bellemans te Verviers toevertrouwd, zyn reeds gunstig beoordeeld geweest door de koninklyke Kommissie van Schoone