De Vlaamsche School. Jaargang 9

Kronyk.

ANTWERPEN. - Door koninklyk besluit zyn tot leden van den bestuerraed der Akademie van Schoone Kunsten, voor eenen termyn van 6 jaren herbenoemd: MM. J. Van den Bergh-Elsen, gemeente-raedsheer; J. Geefs, lid van het professorael korps; J. Van Havre en J. Cuylits, liefhebbers der schoone kunsten.

- Door een ander koninklyk besluit wordt de beraedslaging van den gemeenteraed onzer stad goedgekeurd, strekkende om magtiging te bekomen tot het waerborgen van eenen jaerlykschen intrest van 4 p.c. aen de dragers der aktiën elke van 500 fr., uit te geven door eene burgerlyke maetschappy, ten bedrage van 900,000 fr. ten hoogste, voor de exploitatie van eenen grondeigendom, gezegd de Cité voor handel en nyverheid, en die onder ander zal toegepast worden op een tamelyk uitgestrekt en tamelyk gemakkelyk lokael voor het houden der beurs.

- M. Orban, heeft een schoon nieuw wit geborduerd kerkgewaed uitgevoerd, waerop verscheidene heiligen der karmelieten-orde zyn afgebeeld. Dit gewaed, is een geschenk voor het Karmelietenklooster te Mechelen.

- Op 11 meert, had er in de algemeene vergadering der koninklyke Maetschappy ter aenmoediging van Schoone Kunsten eene treffende plegtigheid plaets.

Vyftig jaren geleden, op 11 meert 1813, werd de deken der kunstschilders, M. Ign. Van Regemorter, aenwezig lid van de bovengemelde maetschappy, en tot den dag van vandaeg, is hy zonder ophouden, lid gebleven. Zeker, eene halve eeuw werkens verdiende op eene gansch byzondere manier herdacht te worden.

M. Cuylits, voorzitter, rigtte ter dezer gelegenheid eene hertelyke toespraek tot den jubilaris, wenschte hem met den vyftigsten verjaerdag geluk en herinnerde welken vooruitgang de Maetschappy van Schoone Kunsten gemaekt had, sedert het oogenblik dat M. Ign. Van Regemorter aenwezig lid gekozen werd.

In 1813 telde de tentoonstelling slechts 224 kunstwerken en in 1861 was dit cyfer op 1331 geklommen, in 1813 waren er slechts 200 inschryvers en in 1861 tellen wy er 2137 - welk cyfer van jaer tot jaer toeneemt.

M. Van Regemorter heeft dus de opkomst en bloei, al de wisselvalligheden, het voor en tegen der maetschappy beleefd en het moet hem een wezenlyk genoegen doen te zien, hoe de Schoone Kunsten zich hebben uitgebreid, en welke uitbreiding zy nog, in de toekomst, te gemoet gaet.

De maetschappy heeft den 50^en verjaerdag nog byzonderlyk willen gedenken: er werd den achtbaren kunstschilder een eere-diploma op perkament aengeboden, alsmede eene kroon van eiken- en klim-opblaêren gevlochten, en saêmgebonden door een prachtig lint, waerop eenige woorden vermeld stonden betrekkelyk het feest.

M. Ign. Van Regemorter bedankte in eenige welgevoelde woorden den heer voorzitter en, wy voor ons, hopen dat de jubilaris nog vele jaren by de vyftig voegen zal. In 1813 was M. Regemorter primus van de twee pryskampen der schilderkunst (landschap en genre) in welk laetste vak hy later zooveel verdienstelyke stukken leverde. Hetgeen ons verwondert heeft, is, dat de maetschappy in de dryjarige tentoonstelling, ofschoon de Deken onzer schilders daer gedurende eene halve eeuw deel aen nam, nooit een zyner werken voor de verloting aengekocht heeft.

- M.E. de Clyn heeft twee beelden in eikenhout voltooid, den H. Josephus en Joannes evangelist voorstellende, bestemd voor de kerk van Sichem.

- M. Van den Haute heeft een boekje laten verchynen over de sprekende tafels en geestoproepingen, onderzoek van 't spiritismus.

- M. Jos. Van Lerius arbeidt aen een tafereel voor de toekomende tentoonstelling waervan wy later het ontwerp zullen mededeelen; hy voltooit thans twee portretten, het eene van mevrouw Gillès, het ander van de dochter van M.E. Geelhand, lid der bestendige deputatie.

- M.N. de Keyser heeft het portret voltooid van mev. van den Hecke-Bout, die haer kabinet van schilderyen aen het Museum geschonken heeft.

- M. Hendrickx heeft wederom eene statie voltooid van zyne reeks, bestemt voor de kerk van Groeningen, in Holland. Ofschoon deze tafereelen allen in een buitengewoon slecht daglicht geplaetst moeten worden weet de kunstenaer dezelve zoo te schikken dat men gereedelyk moet bekennen dat M. Hendrickx buiten zyn algemeen gekent, talent in het godsdienstige vak, een gemak van samenstelling bezit dat menig kunstenaer ontbreekt.

- M. Wattlé, zoon, heeft eene teekening voltooid van een diploma bestemd voor het genootschap der H. Familie, gesticht by de zeer eerw. paters Redemptoristen.

- M.P. Dens, leeraer der klas van bouwkunde aen de koninklyke Akademie, heeft het plan voltooid voor een nieuw gebouw, in de stad, voor de koninklyke Harmonie-Maetschappy; later komen wy breedvoerig op hetzelve terug.

BRUSSEL. - De koninklyke kommissie van monumenten is gelast geweest, met de naestbykomende weerde van al de monumentale kerken van het land op te zoeken en tevens te doen kennen hoeveel er voor de volledige herstelling dier gebouwen zou benoodigd zyn.

Deze kerken zyn ten getalle van 120 en derzelver weerde is 200 millioenen en er zouden ongeveer 20 millioenen voor herstellingswerken noodig zyn.

Ziehier de weerde, waer de voornaemste kerken, door de kommissie van monumenten, op geschat zyn.

O.L. Vrouwe, te Antwerpen	fr. 18,000,000
St. Ter Goele, te Brussel	fr. 10,000,000
O.L. Vrouwe, te Mechelen	fr. 10,000,000

[p. 44]

Kathedrale, te Doornik	fr. 9,000,000
St. Waudru, te Bergen	fr. 6,000,000
Kappellekerk, te Brussel	fr. 6,000,000
St. Jakob, te Antwerpen	fr. 6,000,000
St. Pieter, te Leuven	fr. 5,000,000
De kerk op den Zavel, te Brussel	fr. 5,000,000
St. Paulus, te Luik	fr. 4,000,000
O.L. Vrouw, te Hoei	fr. 4,000,000

GENT. - Onder de uitgaven van het Willems'-Fonds, mogten de Oude en nieuwe Liedjes, byeen verzameld door F.A. Snellaert, eene byzondere gunst by het publiek genieten. Sedert lang was de verzamelaer er op bedacht eene tweede uitgave aen het licht te brengen: hy spaerde geene moeite om vooral van mondelyksche mededeelingen zyn werk uit te breiden. Zyne bemoeijingen waren niet vruchteloos; de verzameling werd byna verdubbeld, zoo wel door het opschryven uit den mond des volks als door 't verzamelen uit losse blaedjes en bundels. Onder deze merkweerdigheden zullen wy enkel opnoemen den gentschen Roep van de strate, van het jaer 1752.

Het muzikale gedeelte is met byzondere aendacht behandeld. In de eerste uitgave was de zang afzonderlyk gesteendrukt en achteraen in het boek geplaetst; thans is de muziek, met beweegbare teekens, tusschen den tekst ingevoegd. Doch men heeft zich niet te vreden gehouden met de enkele noteering; de heropgewekte muziekale smaek hier te lande, heeft al het wenschelyke doen gevoelen, dat by den muziektekst eene begeleiding voor piano gevoegd wierde. De gunstig gekende pianist M. Lodewyk Hemelsoet, heeft daeraen voldaen.

Ten einde de beoefenaren en liefhebbers der letterkundige geschiedenis te voldoen, zoo wel als om een ieder in te lichten, omtrent den rykdom onzer letterkunde in het vak van volkslied, zal de inleiding eene zoo mogelyk volledige lyst bevatten der tot nog toe verschenen verzamelingen van wereldsche liederen.

Het werk verschynt in groot octavo, zelfde formaet als de Oude vlaemsche Liederen, van Willems, en de Chants populaires des Flamands de France, van M. de Coussemaker. De prys der verzameling, met over de honderd begeleidingen voor piano, kost voor de inschryvers slechts dry francs.

Men schryft in by de voornaemste boekhandelaers.

- De maetschappy van Nederlandsche letterkunde: de Tael is gansch het Volk.

Overwegende dat er, welligt ten gevolge van den omvang des onderwerps, geene antwoorden zyn ingekomen op de prysvraeg voor de proza, uitgeschreven by haer programma van den 31 october 1860, ter gelegenheid van de vyf-en twintigste verjaring harer instelling (1861), en willende de schryvers, die het werk mogten hebben begonnen, in staet te stellen, hetzelve te voltooijen, terwyl zy te gelyker tyd het strydperk voor anderen opent;

Heeft besloten de bedoelde prysvraeg andermael uit te schryven, namelyk:

Geschiedenïs der Omwenteling van 1830. Hare oorzaken, hare gevolgen.

De maetschappy verlangt eene politische geschiedenis; de mededingers zullen zich derhalve niet bepalen by eene opsomming der feiten in chronologische orde, maer zullen vooral doen uitkomen welke dryfveeren tot de gebeurtenissen aenleiding gaven, en in welk onderling verband deze zich voordeden.

Onder de gevolgen der omwenteling behoort de invloed, door de splitsing uitgeoefend op de lotbestemming der beide deelen Nederlands, op hunne staetkundige en staethuishoudkundige ontwikkeling; alsook de verandering welke door de scheiding van het koningryk der Nederlanden in de onderlinge verhouding der europeesche mogendheden ontstond.

Een afzonderlyk kapittel dient aen den invloed der omwenteling op den toestand der nederlandsche tael en letterkunde gewyd te worden.

Het werk zal ten minste 200 blz. druks in-8^o moeten beslaen.

De mededingers zullen zorg dragen hunne bronnen nauwkeurig aen te duiden.

Alle nederlandsche schryvers, de leden der beschryvende maetschappy niet uitgezonderd, worden tot dezen pryskamp uitgenoodigd.

De prys voor de bekroonweerdig te oordeelen Geschiedenis, bestaet in eene som van acht honderd franks.

De mededingende stukken moeten vrachtvry ingekomen zyn by den sekretaris der maetschappy, Lindelei, 34, te Gent, uiterlyk op den 31 december 1864.

De mededingers zullen hunnen naem niet op de stukken schryven; maer wel eene kenspreuk, die ten opschrifte zal verstrekken van een erby te voegen verzegeld briefje, inhoudende den naem, hoedanigheid en woonplaets der mededingers.

Het bekroonde stuk blyft den eigendom der uitschryvende maetschappy.

De handschriften der onbekroonde stukken zullen door de opstellers kunnen worden wedergeëischt.