vruchten smaken, van al wat hy door zyne onafgebrokene studiën en waernemingen voor de opvoeding der doofstommen inoogsten mogt. 't Is vooral de abt de L'Epée, die, behalve de weldaden zyner goede onderrigtingsmiddelen, behalve het opofferen zyner gansche fortuin aen het welgelukken dier opvoeding, ook nog het algemeen belang op zyne geliefkoosde kweekelingen heeft weten saêm te trekken; die zelfs de gouvernementen heeft opgewekt, om zich over het lot dier ellendige menschen te ontfermen. Met regt verdient hy dus op den eersten rang geplaetst te worden by het inoogenschouwnemen der mannen, die zich met het wetenschappelyk onderrigt
der doofstommen hebben bezig gehouden; met regt mag hy aenspraek maken op de hulde van het nageslacht, dat hem, om zyne verdiensten, eeuwig zal dankbaer wezen.
Wanneer men de geschiedenis dezes grooten mans onderzoekt, dan is het verwonderingwekkend de oorzaken na te gaen, waervan de Voorzienigheid zich bediende, om hem op te wekken tot de grootsche zending, aen welker einde hy meestal zyne poogingen zoo eervol mogt zien bekroonen. 't Is eene zuivere, eene hemelsche liefdadigheid, welke den abt de L'Epée heeft aengezet om zich geheel aen de opvoeding der doofstommen toe te wyden. Zie hier hoe de geleerde abt het ons zelve in zyne Institution des Sourds et Muets verhaelt:
‘Pater Van In, een zeer eerbiedweerdig priester der kristelyke leering, had de opvoeding begonnen van twee tweelingzusters, welke doofstom geboren waren. De dood van dezen liefdadigen geestelyke had deze twee ongelukkige meisjes van alle hulp beroofd: niemand wilde hunne onderrigting voortzetten of herbeginnen. Vreezende dat deze twee kinderen zouden leven en sterven zonder met hunnen godsdienst bekend te zyn, zoo ik geene middelen uitdacht om hun er mede gemeen te maken, werd ik met medelyden voor hen bewogen, en ik zegde, dat men ze tot my geleiden mogt en dat ik er al myne zorgen zou aen besteed hebben. Zie daer op welke wyze ik leeraer der dooven en stommen geworden ben, zonder te weten of er ooit andere onderwyzers hadden bestaen.’
Zoo als wy reeds deden kennen, werd zyn vaderhert, zoo goed voor de doofstommen, vooral bewogen met het lot der noodlydenden, die, by gebrek aen middelen, van alle onderwys verstoken moesten blyven. 't Is vooral aen deze dat hy zyne gansche fortuin heeft besteed.
‘Wy hebben, onder onze kinderen, zegt hy zelf in zyne schriften, edele en ryke doofstommen, gelyk er zich armen en uit den schoot des volks gesprotene by bevinden. Zeker zou men willen, dat wy de eersten met al de kundigheden en kennissen verrykten, waertoe zy vatbaer zyn. Welnu, men zal moeten dulden, wat men er dan ook al van zeggen moge, dat men de andere er ook mede begiftige. Dit is nog zoo veel te regtveerdiger, daer de ryken toch maer by my komen uit gedoogzaemheid; ik heb my dus ook niet aen hen toegewyd; maer wel aen de armen. Zonder deze laetsten zou ik de opvoeding der doofstommen nooit ondernomen hebben. De ryken hebben de middelen om iemand te zoeken en te betalen, om hen te onderrigten.’
De onverschilligheid welke men den doofstommen tot dan had toegedragen; de vooroordeelen welke tegen hunne opvoeding onder het volk verspreid waren; vooroordeelen die allengs hoe meerder veld wonnen, en zelfs door fransche filosoven en godsgeleerden werden bevestigd, waren hem ook wreede doornen in het hert. Op meer dan eene plaets bestrydt hy deze dwalingen; op meer dan eene plaets beklaegt hy zich, dat hy slechts een klein getal onderdanen aen den godsdienst en het vaderland kan terug geven, ofschoon hy overtuigd is, dat er in het koningryk meer dan duizenden van die menschenplanten leven. ‘Zy zyn slechts zoo! roept hy bitter uit, omdat men den kostbaren schat, welken zy in zich dragen, niet aenkweekt, omdat hunne ziel, schoon naer Gods eigen beeld geschapen, slechts in een donker gevang besloten blyft, wier deuren en vensters men niet opent, om ze hare vlugt te laten nemen, en ze, om zoo te zeggen, af te zonderen van de stof.’
Wat wy in het begin van dezen artikel gezegd hebben over de weldadigheid des abts de L'Epée voor de doofstommen van den vreemde, bevindt zich hierdoor bewaerheid, dat hy alleen voor hen, met behulp van woordenboeken en leerwyzen, vier vreemde talen heeft aengeleerd; en zelfs bereid was alle andere tael, welkdanig ook, te bestuderen, zoo het noodig mogte wezen.’
‘Mogten de verschillende volkeren, zegt hy, hunne aendacht vestigen op het voordeel, dat de opregting eener school voor de onderrigting van de doofstommen huns lands, hun aenbrengen zoude! Ik heb hun myne diensten geboden en nog bied ik ze aen, maer altyd op voorwaerde nogtans, dat zy niet uit het oog verliezen, dat ik geene aenspraek make op eenige belooning van wat aerd zy ook mogte wezen.
Telken stonde is zyne wooning geopend, vooral wie zich met de opvoeding der doofstommen bezig houdt, en zyne raedgevingen en voorbeelden behoeft. Openbare leergangen worden door hem gegeven, om daerdoor de aendacht, de welwillendheid op zyne geliefde kweekelingen te trekken, van degenen die hun onverschillig waren of ze zelfs
Auteursrechtvrij
