De musch, (fringilla-domestica.)
Dat er op de eerste brug, aen de Kipdorppoort, te Antwerpen, in de vestingswerken, ronde kanongaten zyn, weet iedereen; dat het water in den zomer langs den muer dikwyls opgedroogd is, weet ook iedereen, al was hy blind, dan nog zou hy het rieken - en, dat er daer altoos veel musschen zyn, weet alleman. - Gy kent die dieren ook, ik ben er van verzekerd, want wie, drommel, kent er geene Musch, dat moest immers een Eskimo of een Hottentot wezen?
Op zekeren dag dat ik over genoemde brug ging, zag ik in ieder der vier schietgaten eene musch zitten, die allen met hunne koppen omhoog, tegen eene vyfde musch aen 't schreeuwen waren. Deze vyfde zat op het hoofdeinde der vest. Het was een sterk geboren jonge man, die, zoo als alle musschenmans eenen zwarten kraeg aen den hals droeg. - Hy was in eene hevige woordenwisseling met de vier andere musschen; wat zy tegen elkander zegden, kon ik niet verstaen, want allen spraken te gelyk. Maer, op eens viel de bedoelde man op een der vier schreeuwers, de dry andere schieten toe, men vecht hair en pluim op een, en welhaest valt het gansche hoopje de vest in; - maer zy lossen niet; nog altoos wordt er gebeten, getrokken, geschreeuwd, tot dat de dappere man op eens de vlucht neemt en op zynen ouden post terug keert; de andere vier nemen de schietgaten weder in bezit. - ‘Daer hebt gy den praetmaker! - roept een der vier musschen -’ ja - zegt de andere - dat is ook een van die mannen, gy weet wel! - Toen de man dit hoort wordt hy dusdanig kwaed en hy roept uit volle keel: ‘dieven - dieven altemael. -’ Wat durft hy ons dieven noemen! - en de vier makkers vliegen omhoog; de andere neemt de vlucht, trekt de vest over; de anderen hem achterna en - het liedeken was uit; ik zag hun niet meer. - Is het dan niet ook de volle waerheid als zekere dichter zegt dat de musschen de straetjongens onder de vogels zyn? - Zy gelyken hen immers zeer wel? - Want in hunnen dikkop steken een paer vranke, onbeleefde oogen, en men ziet het hun dadelyk aen, dat zy zich zeer weinig erom bekommeren, wat men van hun zegge of denke. Van opvoeding, gebruiken en eergevoel hebben zy niet het minste begryp. - En, tot hun geheel wezen past hunne lompe dikke bek en zyn hard geschreeuw. - Zy geven zich ook geene moeite ordentelyk te spreken, of by voorbeeld de nieuwe spelling van Van Beers te leeren, in het geheel niet; zy schreeuwen den geheelen dag door zoo als het hun in de
keel komt.
En dan, hun kleedsel! Zy dragen een grof, grys gevederte, om er de vlekken niet op te zien; want zy zyn weinig ingetogen noch opgeblazen, en het is hun eens of zy zich in een mestput of op eene slykbaen bevinden. - Vechtpartyen en ruzingen ondereen, hebben zy den geheelen dag door; daerby maken zy een geschreeuw van den duivel. - Voor de menschen voelen zy niet de minste vrees; en zy maken hunnen nest, zonder het U vooraf te vragen, tusschen de luiken van uwe kamervensters en komen van tyd tot tyd kyken waermede gy u bezig houdt. - Met hare onbeleefdheid jaegt de musch de zwaluwen uit hun nest en plant er haer jong gespuis in, dat dan weder zoo onbeleefd wordt, als de beminde ouders. Overigens is hun elk plaetske goed genoeg om hun nest te bouwen. Een paleis, eene kerk, eene stroohut, een gedenkstuk, of een entrepot, wat vragen er de musschen naer! Dat is hun eens! als zy maer een nest hebben. - En om het te maken gebruiken zy oude vodden, zyden lapjens, papier stukken, korte en lange stroopylen, vederen, draden, koorden, kort weg, zy gebruiken alles. - Hunne vreetzucht is een stuk van de eeuwigheid. - Want hebt gy ooit eene musch gezien zonder zy aen 't vreten was? - Wat zou menig ryk ledigganger om zulk eene maeg geven? - Want zy eten alles wat zy onder hunnen bek krygen kunnen, en daerby verteeren zy het zoo ligt, zoo gemakkelyk dat zy van de Migraine ofte hoofdpyn niet het minste gedacht hebben. - Maegpyn, het zuer, buikpyn, verveerlyke droomen, dit alles is hun onbekend. Overal waer iets te eten valt, zyn zy er by. - Blyft er gevallig een voerman met zyne peerden voor eene herberg stil, en brengt de knecht de voederkrib, dan is onze musch ook reeds daer en neemt haer aendeel haver of brood; zy laet den voerman erover kyven, zoo veel hy wil, dat stoort haer geenszins. - Komt eene keukenmeid met eene telloor vol brood, dat zy met moeite in kleine vierkantige brokskens gesneden heeft, om er de kiekens mede te mesten, dan laet de musch haer zeker niet lang
wachten: zy kent den tyd zeer wel, dat de kiekens te eten krygen. Jaegt haer weg, en zy vliegt eenige stappen verder, zonder verlegen te zyn. Nauwelyks hebt gy den rug gekeerd, of zy is er weder. Terwyl zy de brokskens binnenspeelt, zegt zy tot de kiekens: - Gy moet niet denken dat die kost alleen voor u is, ik moet ik myn paert ook hebben, verstaet gy dat?
De kiekens zeggen niets - maer spoeden zich - daermede de musschen niet alles oppikken. - Nu komt de schoone gouden
Auteursrechtvrij