| |
| |
| |
's Krygsmans herinneringen.
I.
Warm was 't weêr geweest; de zonne
Wierp op de aerd' haer laetsten glans,
Die, weêrspieglende in de bronne,
Straks verdween van 's hemels trans.
't Kwelend lied der nachtegalen
Klonk betoovrend langs de dalen,
Op 't verkwikkend schemeruer;
De echo deed het zacht weêrgalmen.
Wonderschoon was de natuer!
't Windje suisde in kruid en halmen.
Ik, met myne ziele alleen,
Stapte doord e velden heen.
Daer waer 't beekje kabblend stroomde
Langs de vlakte in stillen spoed,
Zat ik eenzaem neêr en droomde,
Oh! dit deed myn ziele goed;
Hoe verrukkend was de weide,
Waer 't viooltje geur verspreidde,
't Blauwe luchtruim dáér omhoog!
En het ritselen der bladeren,
Die de zefir zacht bewoog!
Eensklaps zie 'k een gryzaerd naderen,
Die vermoeid en zuchtend trad
Naer de plaets toe waer ik zat.
Na een vriendelyk: ‘goeden avond!’
Zat hy naest my op de bank.
De avondlucht was zoel en lavend,
En wy praetten uren lang.
‘God zy dank! - sprak de onbekende -
Dat 's alweêr een dag ten ende,
Vriend, o ja, 'k verlang naer 't graf;
'k Zie de stille rust dáér wenken,
Die my 't leven nimmer gaf!
Luister, 't zy u een herdenken.’
En met diep ontroerde tael
Deed hy 't volgende verhael:
| |
II.
‘'k Was eens jong - hoe zalig was ik!
Maer 't geluk vlood snel voorby;
En toch, in de toekomst las ik
Liefde en heil, zoo schoon voor my! -
'k Minde, ja, 'k aenbad Thereze,
Een jonge ouderlooze weeze,
Oh! 'k hoor nog haer liefdezucht
Om my ruischen; want zy minde,
Zy, de schoonste van 't gehucht!
Minde me ook... 'k weet nog de linde,
Waer ik 't eerste liefdewoord
Van haer lippen heb gehoord.
Zy was schoon! haer zachte blikken
Drongen balsmend in myn ziel,
'k Voelde my het hert verkwikken
Als haer oogslag op my viel;
Op haer lieflyk englen wezen
Kon ik zielsgenoegen lezen,
'k Had haer lief, zy zwoer my trouw.
'k Mogt haer naer het altaer leiden;
Dáér, voor God, werd zy myn vrouw.
Nimmer zou ik van haer scheiden,
Nimmer!... Vurig dankte ik God
Voor het my hoogst zalig lot.
Och! wat vlood ons leven blyde
Heen; ik won het daeglyksch brood,
's Avonds zat ik aen de zyde
Van myn dierbare echtgenoot.
Als wy 't avondeten namen
Spraken wy verheugd te samen
Van de toekomst. - Waerom toch
Moest ons heil verbroken worden?
En zoo spoedig! 't Heugt my nog,
Eensklaps rukten fransche horden
Als een stroom op Vlaendrens grond,
Droef en hachlyk was die stond.
| |
| |
't Was gedaen met liefde en blyheid:
In ons dorp verschenen zy;
Hun geroep was: ‘vryheid! vryheid!’
Dwinglandy!... ja; slavenboeijen
Deden ze om ons leden plooijen.
Zy ontroofden eerst ons goed,
En wanneer zy 't al bezaten,
Dan nog eischten zy ons bloed;
Want de Keizer vroeg soldaten,
Offers die zyn trotsch geweld
Slagten deed op 't oorlogsveld.
Ik ook moest ons dorp begeven
Met het moordtuig in de vuist;
'k Ging wis voor den dwingland sneven
Die ons vryheid had vergruisd.
Myne gade deed my vreezen;
Weldra zou zy moeder wezen;
'k Wachtte reeds dien zaelgen dag;
Thans zag ik dit heil me ontvlieden;
De arme weende bitter, ach!
En ik kon geen troost haer bieden;
Weenend aen elkanders hert.
Straks was 't afscheidsuer verschenen,
Ik moest met het leger voort;
'k Liet myn dierbre alleen thans weenen;
'k Hield myn leed in 't hert gesmoord.
'k Troostte haer by 't pynlyk scheiden,
Deed haer 't spoedig weêrzien beiden,
En vertrok. - Zy snikte luid
My vaerwel! - De krygers snelden
Voort, verhit op moord en buit,
Voort naer Spanjes bloedge velden.
Oh! daer baedden wy in 't bloed,
En dit heette “heldenmoed!.....”
Ach! ik dweepte als een ontzinde;
Zelfs in 't hevigst tan den stryd
Dacht ik aen myn zielsbeminde,
'k Zag Thereze's beeld altyd.
's Nachts, in akelige droomen,
Zag ik ze aen myn sponde komen,
Klagend en met groot misbaer.
Eens kwam men een' brief my brengen,
'k Open, 'k lees, hy kwam van haer;
Gansch doorweekt van 't tranen plengen,
Die ze er schryvende op vergoot,
Neêrgedrukt door smert en nood.
Zy leed honger!... Oh! die klachten
Sneden pynlyk door myn' ziel;
'k Kon het lyden niet verzachten
Dat op haer, onschuldge, viel.
Zy was moeder, en zy kloeg me
Al hare armoede, en zy vroeg me
Voedsel voor myn kind; haer borst
Bood geen troost meer voor zyn kermen,
Schonk geen laefnis aen zyn' dorst.
Zy bad my myn kind te erbarmen,
En ik - 'k zwoer haer weêr te zien,
En hun beide hulp te biên.
Met de wanhoop in het herte
Vlugtte ik naer het vaderoord,
'k Zag myn dorp reeds in de verte;
Maer eilaes! 'k was opgespoord.
'k Werd vervolgd, weldra gegrepen,
'k Zag my in een' kerker slepen
Waerin nooit één dagstrael scheen.
Zeg, verdiende ik al dat lyden
God?... 'k Had reeds zooveel geleên,
En wie zou hen thans bevryden
Voor den honger!... Oh! ik dacht
Aen myn dierbren dag en nacht.
Doch, Napoleon viel neder
Met zyn vloekbre dwinglandy;
Hy, der volkren boeijensmeder,
Viel, en dan liet men my vry.
'k Ging... neen, 'k vloog naer 't land der vaderen;
Bruisend vloot my 't bloed door de aderen
Toen ik 't lieve dorpje vond,
Waer myn jeugd was heengevaren,
Waer, als kind, myn wieg eens stond;
'k Mogt Thereze niet ontwaren;
'k Vroeg myn gade aen idereen,
En... men wees naer 't kerkhof heen!
Lang reeds was zy 't leed ontheven
Met haer kind; ze misten brood.
Beedlend liet men beide sneven,
Sneven door den hongerdood!...
Ach! 'k denk vaek aen al de ellende
| |
| |
Boog het hoofd en sprak niet meer;
By die droeve erinneringen
Vloeiden zyne tranen neêr.
't Nachtegaeltje was aen 't zingen
In 't geboomt; de maen scheen zacht
Op het uer van middernacht.
|
|