prosa ben. Het is nu sedert acht dagen, en ik bevind er my goed by, heel goed. En zoo als een zeker priester Theodoor, dien ik u later zal leeren kennen, en wiens wyze opmerkingen ik u later zal mededeelen, ben ik van gedacht dat die prosa toch de echte poësie is.
Ja, myn oude gezel, terwyl gy de zeilen opheischtte, wierp ik het anker. Ik had spyt dat gy er niet by waert om dit werk na te zien en eene hand te helpen. Dat ding, hetwelk wy zoo moeijelyk denken, is inderdaed heel eenvoudig.
Er is hier een brave man, die stillekens van zyne kleine inkomsten leeft, in een klein huizeke; een myner vrienden, M. Theodoor, kwam hem tegen, sprak hem aen en zegde hem: ‘Gy hebt eene lieve en deugdzame dochter, gy hebt haer met veel zorg en angst opgevoed, gy bemint haer uitermate, er is niets op aerde dat gy meer bemint. Zy is twintig jaer.
Dus, sedert tw intig jaer werkt gy, en zorgt gy, en spaert gy zelfs iet uit op het noodzakelyke in afwachting van den gekomen oogenblik. - Hoeveel zoudt gy den man mede geven, die u uwe dochter zou afvragen, die haer zou medenemen, opdat zy in het vervolg hem meer dan u zou beminnen?’
De goede man zegde de som en hy voegde erby dat die som gereed lag in klinkende munt. Dat hy bereid was en dat zyne brave vrouw insgelyks bereid was. Men is my komen halen. Men heeft my het noenmael voorgezet en men heeft op den piano gespeeld; dan werd de notaris verzocht om te komen, dan hebben wy onzen naem op het stadhuis neêrgeschreven, dan zyn wy naer de kerk gereden, dan heb ik het geld in mynen zak gestoken, ik heb de dochter aen mynen arm genomen en wy zyn vertrokken.
Wy zyn vertrokken om den eenen of den anderen jongeling tegen te komen, die, binnen twintig jaer, zoo als ik, en indien alles op het beste gaet, my eene dochter zal komen afvragen, zoo als zy, en op dezelfde voorwaerden. En moge die jongeling inderderdaed een meisje vinden zoo als zy, en zelfs in de zelfde gesteldheid zyn zoo als ik! Dit alles schynt u zeker heel koddig en het is nogthans grootsch.
‘Gy zyt niet onbewust, zegde my Theodoor, dat het geenen mensch, geen wezen hier op aerde toegelaten is voor zich zelven alleen te leven, en hy kan nooit groot zyn als voor zoo veel hy die opoffering aenneme, die de Voorzienigheid als eene liefde-wet heeft vastgesteld, maer die zy ook des noods als dwang-wet kan opleggen?
De dorre vygenboom zal uitgekapt en in het vuer geworpen worden. Maer, indien de vruchtdragende vygenboom zyne vruchten wilde behouden, onder voorwendsel dat hy ze met zyn zap gevoed heeft, dat hy ze zoo lang gedragen heeft, dan zouden hem zyne vruchten met geweld ontnomen worden, of van zelfs afvallen. - Wat is uw levenssap en wie heeft het u gegeven? en wie zal u bewyzen dat het u voor u alleen is gegeven?
Werk, en breng voor andere voort die werken en voortbrengen zoo als gy. Gy zyt maer zoo als zy, een werkman in het grenzelooze werkhuis. Gy zult niets van uw werk bekomen, als de smert die u toekomt, omdat gy zondaer zyt; de eer, de belooning die u de meester zal toekennen omdat hy regtveerdig en goed is.
En zoo gy niet wilt werken of zoo ge maer voor u alleen wilt werken, dan toch, zal de Almogende meester, en niet tegenstaende uwen barschen wil, nog voordeel uit u weten te verkrygen; maer ter zelfder tyd zal hy geregtigheid doen: zyt gy de ikzuchtige boom, dan zullen u uwe vruchten ontvallen of u afgerukt worden. Zyt gy de dorre boom, dan zult gy zelf neêrgehakt worden en tot brandhout dienen.
Keur niet af Sylvester, ging Theodoor voort, en gy Louis luister naer het gene Sylvester u herhaelt, keur niet af wat God beschikt heeft. Die onderlinge afhankelykheid waerin hy ons geplaetst heeft, is heilig en voordeelig, en al wat het gebruik in overeenkomst met die goddelyke instelling ingerigt heeft, is gezond en hulpzaem.
Gy treedt in eenen staet vol ernstige en werkzame vreugd, in eenen staet van strekte, onderwerping en voortdurende opoffering. God legt uw verlichtend verstand een zwaerderen last op; maer onder dit zwaerder juk, zoo gy het goed weet op te tellen, wordt uwe ziel des te sterker. Houd de regte baen en ge zult niet een enkelen stap verzetten of hy leide u nader by God.
Nu voor goed, behoort gy u zelven niet meer, en voortaen niets van al wat ge nog zult voortbrengen hoort u toe. Uw hart behoort u niet meer; het beschikbaer deel, dit deel, het welk God, om zoo te zeggen, u gelaten had voor het geschapene, dit deel is uw eigendom niet meer, gy hebt er over beschikt. Dit deel gehoort uwer vrouw, het gehoort uwen kinderen.
Uw fortuin hoort u nimmer toe; het is een pand dien men u in bewaring gegeven heeft, en dien gy niet alleen moet bewaren maer dien gy ook moet vermeerderen. Gy zult er rekening van doen indien gy dien pand als een gierigaerd bewaert, gy zult er rekening over geven zoo gy dien pand onregtveerdig vermeerdert, gy zult er rekening van doen indien gy dien pand roekeloos en uitzinnig verkwist. Hy is het brood van vrouw en kinderen; dat die pand geheiligd blyve en eerlyk!
En het hart dier echtgenoote, die om uwentwil het vaderlyke huis heeft verlaten, alhoewel het gansch aen u is, behoort u nogthans niet uitsluitelyk toe. Wanneer er kinderen zullen komen, dan zal er eene verhevene, eene grootsche verdeeling plaets grypen, die u toch zal ontnemen en die toch alles op hun zal overbrengen. Dit koningdom dat u dan gegeven wordt, zal u, om zoo te zeggen, al ontrooven wat u nog overblyft.
En die kinderen, voor wie gy zult leven, zullen u niet toetoebehooren, God zal ze u ontnemen, het vaderland zal ze u afvragen, de maetschappy zal ze u afvergen; zy zullen van zelfs henen loopen, alles mededragen, tot zelfs hun hart. Ieder stap dien zy in 't leven vooruitzetten, zal hun van u verwyderen. Na hun huwelyk, staet gy op de tweede plaets, na de geboorte der kinderen op de derde, na dat gy alles zult gedaen en gegeven hebben, en uw afsterven zal voor hun de ontroosbare smart niet wezen.
Maer de tranen uwer oogen, het zweet uws aenschyns zullen kostbare peerlen zyn, indien gy ze zonder toegevendheid, niet voor u maer voor anderen vergiet, zoo gy ze vergiet zonder natellen, met moed en vreugde voor Hem, die ze u waerlyk afvraegt, ik wil zeggen voor God. Zy zullen u van de wangen vloeijen als een welrickende balsem wiens hemelsche geur u zal verbly-
Auteursrechtvrij