De Vlaamsche School. Jaargang 5

Nieuw orgel der abdy van Averbode.
Verveerdigd door den heer Hippolyte Loret, van Brussel.

Tydens het goede saizoen, heb ik er my een feest van gemaekt met dit schoon en prachtig instrument kennis te maken. Deze Abdy is bewoond door de witte heeren (orde van Premonstreit), en werd ten jare 1130 door een graef van Looz gesticht.

De kerk dezer Abdy is groot, van edele en fyne bouwkunst, en wel geschikt om met zoo een groot orgel versierd te wezen; het strekt dus tot eere de heeren der Abdy, het rykste en beduidenste orgel van België te bezitten.

Men mag zeggen dat dit overheerlyk instrument ten allen opzichten den roem van den nederigen kunstenaer H. Loret, (reeds gunstig gekend door vele andere orgels), zal vereeuwigen.

Alles is duidelyk: de pypen spreken zuiver en dadelyk aen; de toonen zoo wel die der tong als die der mondwerken, zyn zoo zoet, zoo aendoenend van geluid, dat men zich waerlyk in een hemelsch of engelachtig concert verwellekomd denkt.

Het ensemble is oprecht wekkend en grootsch van toon; niets onteert of ontroert het gehoor. Het geheel bevat 63 registers en 4100 pypen. Zie hier de beschryving:

1^ste Klawier. Recit.
Mannenstem (Vox humana)	8 voet.
Cor anglais	16 voet.
Harmonische fluit (Flute harmonique)	4 voet.
Quinta Dena	8 voet.
Melophone	8 voet.
Musette	8 voet.
Melophone	4 voet.
Voix celeste	4 voet.
Fugara	8 voet.
Harmonische fluit (Flute harmonique)	8 voet.
2^de Klawier. Positief.
Cornet.
Salicional	8 voet.
Flute octaviante	4 voet.
Bourdon	8 voet.
Octave	2 voet.
Bombarde	16 voet.
Trompette	8 voet.
Clairon.
Hauthois-Basson	8 voet.
Dulciana	4 voet.
Prestant	4 voet.
Bourdon	16 voet.
Flute harmonique	8 voet.
3^de Klawier.
Clairon	4 voet.
Bombarde	16 voet.
Octavin harmonique	2 voet.
Melophone	4 voet.
Violondi Gemba	8 voet.
Bourdon	16 voet.
Trompette	8 voet.
Grand cornet.
Flute pyramidale	4 voet.
Fugara	8 voet.
Flute harmonique	8 voet.
Flute ouverte	8 voet.
4^de Klawier. Groot orgel.
Trombonne	16 voet.
Octave	2 voet.
Quinte	6 voet.
Flute à cheminée	8 voet.
Melophone	8 voet.
Montre	8 voet.
Trompette	8 voet.
Fourniture
Quinte harmonique
Prestant	4 voet.
Violon majeur	16 voet.
Montre	16 voet.
Gesepareerd Pedael.
Trompette	8 voet.
Octavin harmonique	2 voet.
Gros nasard	8 voet.
Flute basse	8 voet.
Sous basse	16 voet.
Montre-basse	16 voet.
Bassuin-Bombarde	32 voet.
Bombarbe	16 voet.
Trombonne	16 voet.
Clairon	4 voet.
Prestant	4 voet.
Melophone	8 voet.
Montre	8 voet.
Violon-Basse	16 voet.
Contre-Basse	32 voet.

Men heeft nog: het crescendo op de twee eerste klawieren, en tremblant op gemelde.

Koppelingen.

1^o Van t' positief aen 't groot orgel. 2^o Van t' positief aen t' recit.

[p. 96]

3^o Van t' pedael aen t' groot orgel. 4^o Van t' pedael aen t' derde klawier. 5^o Van t' groot orgel aen t' derde klawier.

Het orgel wordt bespeeld door den Eerw. heer Van den Bogaert, kloosterling, die zich veel moeite geeft, om de menigvuldige berekeningen van het orgel zich eigen te maken.

Edward Grégoir.