De Vlaamsche School. Jaargang 3

Een eeretrophee voor Conscience.
Kunststuk door den heer Desiderius van Spilbeeck.

Het tydschrift de Vlaemsche School heeft reeds meermaels artikels toegewyd aen de kunst op de nyverheid toegepast; onder dezen titel deelt zy heden de plaet mede van een trophee dat door den gunstiggekenden kunstnyveraer, den heer Desiderius van Spilbeeck, ter eere van onzen befaemden romanschryver Hendrik Conscience werd uitgevoerd.

Al wat zich aen het bestaen of de daden van voorname mannen echt, verdient onze aendacht. De gedenkteekens die in verband staen met de geschiedenis der helden onzer Vlaemsche Beweging, de bewyzen hunner vreugd of leed, zullen wellicht in latere tyden een belang inboezemen waervan wy ons ten huidigen dage, in het midden der worsteling voor een grondbeginsel, moeijelyk een denkbeeld kunnen vormen. Doch deze belangstelling verdubbeld, wanneer dergelyke gedenkteekens, buiten de historische herrinneringen welke zy opwekken, nog eene ware kunstweerde bezitten; wanneer zy het kenmerk dragen des tyds waerin zy werden opgericht.

En onder beide opzichten zal de gedenkzuil door den heer Van Spilbeeck uitgevoerd, onzen lezeren niet onwelkom zyn: verveerdigd ter gelegenheid eener plechtige hulde aen het hoofd der Vlaemsche letterkunde, bezit zy daerenboven eene genoegzamen kunstweerde, om, onder dit oogpunt beschouwd, de eer der gravuer te verdienen.

By het verveerdigen van zyn kunstwerk, heeft de heer van Spilbeeck het dichterlyke beschouwd dat in het door hem te behandelen onderwerp lag opgesloten. In eenen trek vereenigde hy de geschiedenis der Vlaemsche Beweging en bracht den naem Conscience in verband met de poogingen dergenen die reeds onder den zwaren arbeid onzer geestelyke ontvoogding zyn bezweken. Eerst legde hy de steenen waerop de vlaemsche zaek zich steunt, de werken der letterkundigen en geleerden, die, eilaes te vroeg, uit het vaderlandsche kamp werden weggerukt: Willems, Ledeganck, van Ryswyck, van den Hove, (de le Court), duerbare dooden, wier geheugenis nooit uit het hert des vlamings zal verdwynen. Op deze steenen rust een boog, de macht der vlamingen; hy draegt voor opschrift: de tael is gansch het volk, - in vlaenderen vlaemsch. Twee trappen met kransen van bloeijende roozen versierd, geleiden naer den voet van het gedenkteeken, waerby twee engeltjens zyn geplaetst voorstellende

[p. 36]

de kinderen des volks die den roem uitbazuinen welken Conscience door zyne verdienstvolle werken heeft verworven; naest het voetstuk bevinden zich twee hoornen van overvloed waeruit, tusschen eene menigte bloemen, de dichterlyke voortbrengsels des gevierden schryvers in menigte nederstorten. Het voetstuk bevat het portret van Conscience, en ondersteunt eene kolom, den schryver voorstellende, versierd met de wapens der landen wier vorsten onzen taelgenoot tot de weerdigheid van ridder hunner ordens hebben verheven: België, Nederland, Pruissen, Beijeren, Hesse-Darmstadt en Zweden. De kolom is bekroond met een trophee van bannieren waertusschen men het wapen van Antwerpen sierlyk ziet opryzen.

Smaekvol van samenstelling, laet de uitvoering niets te wenschen over. Het strekt den heer van Spilbeeck tot eer de kunst met zoo veel aenhoudenheid op zyn vak toe te passen. Hierin volgt hy de overleveringen onzer oude school, die voor leus droeg de kunst by alle gelegenheden ter hulp te roepen. Dat dergelyke poogingen in onze dagen nog gewaerdeerd worden, getuigt genoeg de onderscheiding welke onzen jeugdigen stadgenoot verleden jaer te beurt viel, toen hy geroepen werd met een zyner kunstwerken het luisterlyk banket te versieren, dat ter gelegenheid zyner 25jarige regering, onzen welbeminden Vorst door de Wetgevende Kamers werd aengeboden⁽¹⁾.

Johan Van Rotterdam.

(1) Zie de beschryving der feesten door H. Conscience.