Kunst- en letternieuws.
Op 10 september 1856 overleed te Gent, in den bloeijenden ouderdom van één-en-dertig jaren, Victor-Lodewyk-Maria Gaillard. Deze dood ontrukte aen Vlaendrens hoofdstad een harer weerdste zonen, aen het vaderland een zyner gewetensvolste geschiedschryvers.
Vriend des overledenen, heeft de heer C.A. Serrure, zoon, eene kroon op het graf van Gaillard neêrgelegd. Eene verhandeling aen schryvers nagedachtenis toegewyd, heeft ons den handel en wandel van den diepbetreurenden man ten volle doen kennen.
In breede trekken schildert Serrure ons Gaillard's leven af. Met liefde beschryft hy elke zyner daden; hy toont ons Gaillard zoo als hy was: ware vaderlander, man van kennis, van rein gevoel, van diepe godsdienstige overtuiging.
Om de titels te doen kennen die aen Gaillard de dankbaerheid zyner medeburgeren hebben verzekerd, zouden wy hier Serrure's levensschets gansch moeten overnemen, doch deze taek zou ons te verre leiden; wy zullen derhalve slechts van eenige werken melding maken, welke aen Gaillard eene schoone plaets tusschen de huidige geschiedschryvers hebben ingeruimd.
Gaillard heeft een dertigtal verhandelingen over belangryke punten onzer geschiedenis geschreven; dry echter munten boven allen uit; zyne bekroonde verhandeling over den Invloed door België op de Vereenigde-Provinciën sedert het jaer 1555 tot 1648 uitgeoefend; zyne uitgave over de Archiven van den Raed van Vlaenderen; en zyne Opzoekingen over de munten der graven van Vlaenderen van de vroegste tyden tot aen Lodewyk van Male.
Deze dry werken worden door den heer Serrure weerdiglyk ontleed; de bekwame student bewyst, met kennis van zaken, al de moeijelykheden aen, welke de schryver had te overwinnen, en ter gelegenheid der uitgave der verhandeling over de Archiven van den Raed van Vlaenderen, en den Invloed welken België op Holland heeft uitgeoefend, doet hy ons de oorzaek kennen der onverschilligheid waermede het laetste dezer schriften eenigzins werden ontvangen. In dit gedeelte zyner levensschets toont Serrure den geest zeer wel te hebben begrepen die de schryver by het opstellen zyner noticiën heeft bezield. Vriend der waerheid, heeft Gaillard de feiten voorgesteld zoo als ze waren, en nooit een aen vreemden invloed geslachtofferd! Men zou zich deerlyk over de inzichten van onzen geleerde misgrypen, zegt Serrure, indien men dacht dat door het uitgeven van stukken, rakende het berucht gerecht de Inkwisitie, hy wapens aen de vyanden van den godsdienst heeft willen geven. Gaillard, integendeel, geloofde dat het ophelderen van historische punten vele overdrevenheid, vele leugenen zou doen vallen, alleenlyk uitgevonden om de Kerk hatelyk te maken. De vrienden onzer nationaliteit zyn den heer Serrure dankbaerheid voor zyne uitgave verschuldigd. Zy is niet alleen eene welverdiende hulde aen de nagedachtenis eens mans, die, zoo als de heer Serrure, vader, zegt, nooit vyanden heeft gehad, maer het welsprekende bewys eener vriendschap die zelfs de dood niet heeft verbroken.
Johan Van Rotterdam.
Auteursrechtvrij