De Vlaamsche School. Jaargang 1

Kunst- en letternieuws.

In eene voorgaende aflevering hebben wy de eere gemeld, door den antwerpschen kunstschilder H. Leys op de wereldtentoonstelling van Parys behaeld. De gemeenteraed van Antwerpen heeft besloten, te dier gelegenheid, dien kunstenaer een luisterryk banket aen te bieden en het Verbond van kunsten, letteren en wetenschappen zal ter zyner eere een buitengewoon zangfeest geven. Het volk van Antwerpen zal hem, van zynen kant, eene gouden kroon vereeren; de teekening dezer kroon is ontworpen door den verdienstelyken beeldhouwer J. Ducaju; de kroon zal een vlaemsch en geen vreemd opschrift dragen: deze omstandigheid verdient de goedkeuring van allen waren vaderlander. Later komen wy breedvoerig op de plechtigheid terug.

Zie hier de volledige opgave der belgische kunstenaren, welke in de tentoonstelling van Parys eermetalen hebben bekomen:

Schilderkunde. - Groote eeremedalie: H. Leys. - Medalie van eerste klas: Willems. - Medaliën van tweede klas: Madou, Portaels, Robbe, A. Stevens, J. Stevens, Van Moer, Verlat. - Medaliën van derde klas: Dillens, Homman, Robert, Thomas, Verboeckhoven, (en eervolle meldingen aen Knyff, Kuytenbrouwer, Pieron, Van Regemorter, Roffiaen, Stroobant, Tschaggeny en L. de Winter).

Beeldhouwkunde. - Medalie van tweede klas: Willem Geefs. - Medalie van derde klas: Fraikin, Van Hove (en eervolle meldingen aen Chardon, Jos. Geefs, Jacquet, Tuerlinckx).

- Het kerkfabriek van Onze Lieve Vrouwe, van Antwerpen, heeft den kundigen beeldhouwer J. Van Arendonck gelast met het verveerdigen van een groot beeld, voorstellende Onze Lieve Vrouw Onbevlekte Ontvangenis, en den talentvollen dryver Lamb. Van Ryswyck, broeder van den afgestorven volksdichter Theodoor, eene zilveren remonstrantie in den gethieken styl besteld.

- Wy vernemen met genoegen, dat de heer Lodewyk Van Rucklingen, van wien wy heden een lief verhaeltje meêdeelen, de eer zal genieten, in het fransch vertaeld, binnen een jaer te Parys te verschynen. De overgezette novelle zal zyn een Koning in de Kempen. De vertaler is de heer Leo Wocquier, professor dy de Hoogeschool van Gent, die zich voor de uitgave van vertalingen ook verstaen heeft met de heeren Sleeckx en Van Kerkhoven, van Antwerpen, P. Geiregat, van Gent, en doktor Snieders, van Turnhout.

[p. 152]

- Het Nederlandsch Kunstverbond, te Antwerpen, heeft een wedstryd uitgeschreven, waeraen alle nederlandsche schryvers ter mededinging worden toegelaten en waerby de volgende pryzen worden uitgeloofd: 1^o. Een gouden eerepenning ter weerde van frs. 300, of gelyke som in geld, voor het beste drama; 2.^o een gouden eerepenning ter weerde van frs. 200, of gelyke som in geld, voor het beste tooneelspel; 3.^o een gouden eerepenning ter weerde van frs. 100, of gelyke som in geld, voor het beste blyspel; 4.^o een zilveren eerepenning voor het nabeste stuk in ieder der dry vakken. De onderwerpen der stukken moeten uit de vaderlandsche geschiedenis of uit het hedendaegsche leven worden gekozen. Slechts oorspronkelyke stukken worden ter mededinging toegelaten. De dramas en tooneelspelen moeten ten minste van dry, en de blyspelen van éen tot dry bedryven zyn en vrachtvry, tegen 15 january 1856, gezonden worden aen den heer Jan Van Ryswyck, Zwarte Zusterstraet, te Antwerpen.

- Wy vernemen dat de heer Karel Miry, van Gent, het muziek schryft van een nieuw opéra-comique in dry bedryven, getiteld Charles-Quint. De jonge en bekwame muziekmeester van het 12^e linieregement, de heer Van Herzeele, te Gent in bezetting, houdt zich van zynen kant bezig met de toondichting van een opéra-comique in éen bedryf, voor titel voerende: het Zomerlief, woorden van den heer Van Peene. Een derde toondichter, de jonge heer J. Van den Acker, van Antwerpen, heeft de laetste hand gelegd aen een opéra-comique, voor titel voerende: een Avontuer van keizer Karel, en waervoor de heer Nap. Destanberg de woorden heeft geleverd. Zy die gedeeltens van het muziek des heeren Van Acker gehoord hebben, zeggen er veel goeds van. Dit laetste gewrocht zal by het Nationael Tooneel van Antwerpen ter studie worden gelegd.

- Een gedenkteeken zal worden opgericht op het graf van den onlangs overleden hoogleeraer en uitstekenden redenaer Des Amorie Van der Hoeven. De voorzitter van het eerste nederlandsch congres, gehouden binnen Gent, ligt in de nabyheid van Utrecht begraven. De inteekenaren voor het op te rechten gedenkteeken worden verdeeld in dry klassen, te weten, van hen die gulden ned. 10, 5 en 1 wenschen by te dragen. De heeren B.^on Julius de St. Genois en Van Duyse, beiden te Gent, hebben den last op zich genomen, voor België de inschryvingen in te zamelen.

- Volgens een byzonderen brief uit Parys, heeft het nieuwe opera les Lavandières de Santarem, van den gentschen toonzetter Gevaert, dat op 25 october jl., op het Théâtre Lyrique, van Parys, voor de eerste mael werd opgevoerd, den meesten byval ontmoet.

- Kortelings geleden is te Dixmude overleden, in den ouderdom van vyftig jaren, de notaris K.L. Robaeys, een niet ongelukkig beoefenaer der moedertael.

- De nederduitsche letteren zyn onlangs door een ander gevoelig verlies getroffen geworden. Te Groningen overleed namelyk, in den ouderdom van 78 jaren, de noordnederlandsche dichter H.A. Spandaw. Vele zyner werken, inzonderheid zyne vaderlandsche liederen, zullen zynen naem tot in latere tyden doen voortleven.

- Verschenen by den drukker J.-P. De Cort, Paddengracht, te Antwerpen: Voor Jan en Alleman, Almanak voor 1856, bevattende bydragen van de heeren J. Van Ryswyck, F. De Cort, J. Baert, Konstantyn Simillion, J.C. Hansen, Stranzko Hennaz, en eenige naemlooze stukken. - Prys vyf en twintig centiemen.

- By J. Peeters-Van Genechten, drukker: Baudewyn eerste graef van Vlaenderen, gezegd de Yzeren of met den yzeren arm, gedicht in vier zangen, eenen voorzang en aenteekeningen, door E. Van Driessche. Dit gedicht is aen zyne Koninklyke Hoogheid den grave van Vlaenderen opgedragen. - Prys 75 centiemen.

- By Eug. Van der Haeghen, te Gent, is verschenen: Helena van Leliëndal, door Mev. Courtmans - 100 blz. engelsch formaet.

- By den drukker J.S. Van Doosselaere, te Gent, is van de pers gekomen Ontmoetingen, door Sleeckx, een boekdeel verhalen in proza, van 123 bl. in kl. 8. - Prys 90 centiemen.

- By den drukker dezes van de pers gekomen het volgende prospectus, geteekend J. Peeters-Van Genechten, en hetwelk wy onzen inschryveren met aenbeveling mededeelen:

‘Volksbibliotheek, 24 boekdeelen 's jaers aen fr. 8.40 of 35 centiemen per boekdeel van 150 tot 160 blz. in-18.

Onder de menigvuldige poogingen, door de Vlamingen ter bevordering hunner grootsche zaek tot heden aengewend, is wellicht de verspreiding van nuttige en aengename volksleesboeken diegene welke regtstreekst naer het doel leidt.

Goedkoope boeken ten bereike van het volk stellen is onbetwistbaer eene schoone vlaemsche daed.

Die willen wy verrigten en dat wel in den vollen zin des woords, namelyk met eene uitgave te doen, zooals er tot nu toe, hoe loflyk de poogingen en de opofferingen ook waren, geene gedaen werd.

Wy willen den leeszuchtigen Vlamingen, onder den titel van Volksbibliotheek, 24 schoone boekdeelen op goed papier ieder van 150 tot 160 bladz. in 18 's jaers leveren tegen fr. 8.40; dat komt juist op 35 centiemen per boekdeel, betaelbaer voor de stad per halfjaer, en voor de buitensteden en dorpen by jaergang, op voorhand, by de ontvangst des eersten nummers. Buiten de inschryving kost ieder deel 60 centiemen.

Daerenboven zal ieder werk ten minste met éene titelplaet versierd wezen; verscheidene zullen gravuren by den tekst bevatten.

Die uitgave mag dus vry weg eene goedkoope, ja de bestkoope genoemd worden, die tot heden in ons land verschenen is.

En welke lezingen zullen die 24 zoo buitengewoon goedkoope boekdeelen bevatten?

Romantische schriften en gedichten van onze geachtste nederduitsche schryvers; lettergewrochten en vertalingen met eene zedelyke, verlichtende en smaekvolle strekking, geschikt om den volksgeest op te wakkeren en den burger tot zyne Vlaemsche Burgerschap herop te beuren.

Reeds hebben wy ons een aental stukken aengeschaft; reeds hebben verscheidene Letterkundigen ons voor die belangryke, en der zake zoo voordeelige, onderneming hunne krachtige medewerking versproken.

Onze Volksbibliotheek zal vry in alle vlaemsche huisgezinnen mogen toegang hebben; zeden, wetten en godsdienst zullen hier niet enkel geëerbiedigd, maer zelfs verdedigd worden.

Wy durven dien ten gevolge vast betrouwen dat de vlaemsche mannen, die zich voor hunne heerlyke volkszaek reeds zoo vele moeite en opofferingen getroosteden, ons hunnen onderstand zullen verleenen, door het grootsche doel, dat wy ons voorstellen, te helpen bereiken; het is te zeggen, door onze Volksbibliotheek in de vlaemsche kringen, in de vlaemsche huisgezinnen te verspreiden.

Dit doende zullen zy een der krachtigste middelen bewerkstelligen, die het maer wenschelyk wezen zou ten voordeele der vaderlandsche zake aen te wenden.

Daer het tot stand komen van de aengekondigde uitgave grootendeels afhangt van het getal inteekenaren, wordt men verzocht de lysten van inteekening behoorlyk ingevuld, met de post, tegen frankering van éenen centiem, vóor 20 december aenstaende aen J. Peeters-Van Genechten, te Antwerpen, of aen den boekhandelaar van wien men het ontvangen heeft, terug te zenden.’

Johan Van Rotterdam.