De Vlaamsche School. Jaargang 1

[p. 33]

Hunin.

Peeter-Pauwel-Aloyis Hunin



zag te Mechelen het licht op 7 december 1808, en was zoon van Matheus-Josef-Karel Hunin, plaetsnyder, die zich door verscheidene werken van aenbelang heeft bekend gemaekt.

Van zyne teêrste jaren voor de kunsten bestemd, genoot de jonge Aloyis het eerste onderwys by zynen vader; onder de goede leiding van dezen bekwamen man, deed hy zulken voortgang, dat hy weldra de lessen der Koninklyke Akademie van Antwerpen kon volgen.

Het beroemde kunstgesticht was toen in vollen bloei; de lessen van den genialen, alhoewel miskenden Herreyns waren nog niet vergeten; men koesterde er die zucht naer oorspronkelykheid, die liefde voor al wat nationale grootheid aengaet, zonder welke men in ons land geen kunstenaer kan worden.

In zulk gesticht moest de geest van een kunstenaer als Hunin zich snel ontwikkelen. Zyn voortgang was verbazend, en na korte jaren had hy zyne studiën met eere voltrokken.

Eene der moeijelykste toestanden waerin de schilder zich bevindt by het verlaten der Kunstschool, is het kiezen van een vak dat met de schikkingen zyns geestes zou strooken. Aen de Akademie heeft men hem in al de deelen der kunst onderwezen; van het landschap tot het genre, tot de geschiedenis, tot het heldendicht, alles heeft men hem beurtelings voorgesteld, de schoonheden van elk deel zoo heenlyk afgemaeld, dat hy zich als in eenen doolhof bevindt, waerin hy met moeite eenen uitgang kan ontdekken.

Hunin had het geluk zyn vak onmiddelyk te treffen. Stil en fyn van gemoed, de huiselyke rust boven al minnende, scheen het genre het best de inwendige gesteltenis zyns herten te beantwoorden. Zyn roep was dus snel gekozen, en met drift trad hy in het werkhuis van den kunstschilder Ferdinand de Braekeleer, die reeds alsdan, door zyne eigenaerdige scheppingen, een nieuw genre in de Vlaemsche School had weten in te voeren.

Het is den waren kunstenaer eigen, hoe groot de invloed van andere meesters op het gemoed ook zyn mogen, nooit zyn eigen karakter door slaefsche navolging te verloochenen. Hunin, alhoewel hy Braekeleers groote hoedanigheden bewonderde, woû zich echter op eene andere baen dan deze meester zetten, eene wyze zoeken die hem eigen zou zyn. Hoe moeijelyk deze onderneming ook was, hy zou ze ten uitvoer brengen.

Van Herreyns tot Wappers bestaet er eene soort van leemte in de Nederlandsche historieschildering. Hunin, die een genre had uitverkoren waerin hy liefst de figuren op akademische grootte voorstelde, vond zich genoodzaekt, om zyne studiën te voltooijen, by vreemde natiën kunstschilders te raedplegen, wier gemis men ten onzent zoo diep gevoelde.

Ingres en Coignet, te Parys, schenen hem het meest geschikt om hem tot leiders te dienen; byzonder deze laetste wiens kleur zoo innig met die onzer School in verband staet, dat sommige zyner tafereelen voor vlaemsche kunnen doorgaen. Hunin bleef dus aen de nationale overleveringen getrouw, een geluk dat anderen kunstenaren niet immer mag gebeuren, daer zy by den vreemde gewoonlyk denkbeelden opvatten, die, terwyl zy hun talent misleiden, nog geheel en gansch tegen den geest en het karakter onzes volks opbruisen.

Vier jaren verbleef Hunin in de fransche hoofdstad, en hoe wel hy zynen tyd waernam, daervan getuigt de groote byval dien zyne eerste voortbrengselen in ons Vaderland verwierven. De schildery Een Meisje dat voor het behoud harer Moeder bidt, welke hy in 1834 ter Antwerpsche tentoonstelling zond, scheen van een goed voorteeken, en men juichte alom den jongen man toe, wien reeds zoo vroeg eene schoone plaets tusschen de rei onzer kunstenaren was bestemd.

De openbare tentoonstellingen leveren dit goed op, dat zy, tafereelen van alle meesters bevattende, het talent van enkelen beter en algemeen doen kennen.

Deze nationale instellingen waren voor Hunin een gedurig strydperk, waerin hy, zelfs wanneer hy geenen zegeprael behaelde, zich immer met eere wist te toonen. In 1836, een doek de Jonge Teekenaer te Brussel ten toon gesteld hebbende, genoot hy het voorrecht zyn gewrocht in

[p. 34]

print te zien uitgaen; dry jaren daerna verwierven zyne Vaderlijke Les en Huwelijksinzegening^(*) niet minder byval, even als zyn Moederlyke Angst op de Antwerpsche tentoonstelling van 1840; doch het was de stad 's Hage die het meest 's kunstenaers talent erkende: in 1841 werd hem aldaer de zilveren medalie overreikt voor zyne tafereelen: de Terugkomst van den Doop en het Verhael van den dood eens Krygers.

Geacht en bemind van al die hem kenden, begon de jeugdige Hunin zyne gedachten op het huwelyk te vestigen. De bezoeken die hy by zyne kunstmakkers aflegde, hadden hem eene freule doen ontmoeten, wier stille huiselyke deugden met zyn karakter schenen overeen te stemmen. De huwelyksplecht was dus snel geregeld en op 22 november 1841, trad onze kunstenaer in den echt met Mej. Joanna de Keyser, zuster van den vermaerden historieschilder Nicasius de Keyser; - gelukkige verbindtenis, die voor Hunin dubbele vruchten droeg, daer zy hem in de nauwste betrekkingen bracht met eenen schilder die eenen grooten invloed op de kunst uitoefent.

Het schynt dat alle geluk in eens op Hunin ging nederstorten. Nauwelyks had hy te Parys zyne schildery: de Lezing van een Testament ten toon gesteld, of hy zag zich met de gouden medalie vereeren; dit tafereel, ten jare 1845, ter Brusselsche tentoonstelling gezonden, verwierf eenen lof die weinigen genre-schilders ten deel is gevallen.

By zoo veel eer kon de stad Mechelen niet ongevoelig blyven; als goede moeder, wilde zy haren inboorling de zelfde hulde toekennen hem zoo opentlyk en zoo algemeen bewezen. In openbare zitting werd onzen kunstenaer door den gemeenteraed een gouden eermetael overreikt, en korts daerna de titel van Lid des Bestuerraeds der Akademie van teekenkunde opgedragen.

De faem van Hunin was gemaekt; ook wanneer hy in 1848, te Brussel, zyne twee tafereelen: Eene uitdeeling van aelmoesen en de Liefdadigheid van Maria-Theresia^(**) ten toon stelde, vonden de nieuwsbladen geene woorden genoeg om 's meesters lof te verkonden. Het landsbestuer van zynen kant, zich by de algemeene toejuichingen voegende, verleende aen onzen kunstenaer het ridderschap der Leopoldsorde. Op 24 september 1848 werd hem het eerekruis door Z.M. den Koning zelven overreikt.

By deze gelegenheid verhaelt men, dat Hunin niets wist van de eer die hem ging gebeuren. Hy was de plechtige uitreiking der eereteekens en medaliën komen bywoonen en was in een gesprek met eenen vriend verdiept, toen de Heer Minister zynen naem afriep. Verwonderd, gansch ontsteld, trad hy de estrade op, en het was met de diepste ontroering dat hy het bestemde teeken uit de handen zyner Majesteit ontving.

Heerlyke dag, voorzeker de schoonste uit 's meesters leven! Bemind van eene teedere gade, geacht van al die hem kenden, wat grooter geluk kon eenen man als Hunin overkomen, die zyne vreugde niet vond in het najagen van titels of eer, maer alleen in die stille huiselyke rust, welke toch zoo weinigen kunnen genieten.

Deze zegeprael was ook de laetste dien Hunin mocht verwerven; reeds vroeger hadden eenige zyner vrienden by hem de kiemen eener ziekte meenen te ontdekken, die hem, helaes! in den schoonsten tyd zyns levens moest ten grave slepen. Eene hersenverzwakking deed zich langzamerhand op en vernietigde weldra alle scheppingskracht. Wel schilderde de kunstenaer nog, doch zyne voortbrengselen schenen de gesteltenis zyner ziel te ondergaen. Zyne macht was gebroken, en slechts glansen eens zinkenden talents vielen nog by wylen van zyn penseel. Zoo was zyne schildery de Loting, die hy ten jare 1851 te Brussel ten toon stelde en door eene ongenadige kritiek meêdoogeloos werd verscheurd. Zoo was zyn tafereel de Berg van Bermhartigheid^(*), welk hy in 1852 naer Antwerpen zond, en eindelyk het Onweder en de Terugkomst des Werkmans, de laetste zyner werken, die eene tentoonstelling verrykten.

Aldus viel een nog jeugdig talent dat zyn vaderland ter eere had verstrekt, en eene hooge plaets in de kunstwereld hadde beklommen, waren zyne vlerken in het midden eener schitterende vlucht niet plotseling afgesneden geworden.

Hunin overleed op 27 february 1855 te Mechelen, zyne geboorteplaets, die hy als een getrouwe zoon, trots alle vermaningen en aenboden, nooit had willen verlaten. Zyne begraefnis, die op zaturdag 3 meert plaets greep, was eene ware hulde aen de nagedachtenis van den geliefden schilder bewezen. De geestelyke en wereldlyke overheden, de leeraers der Akademie, in ëen woord, al wat Mechelen achtingsweerdig in kunsten en wetenschappen bezit, wilde eenen laetsten afscheidsgroet aen eenen man brengen, dien zy allen als vriend, als kunstenaer hadden geacht en bemind.

Doch het was Mechelen alleen niet die het verlies van Hunin betreurde. De voornaemste steden onzes vaderlands waren door verscheidene hunner weerdste zonen vertegenwoordigd; zoo telde men er onder anderen de kunstschilders Mathieu, Thomas en 't Schaggeny; de zegel- en plaetsnyders Hart en Verzwyvel, de beeldhouwer Geerts, enz, enz.

By de begraefplaets gekomen, namen de heeren Ketelaars en Jos. Tuerlinckx beurtelings het woord; de eerste als schepene, in name der stad; de andere, beeldhouwer, in name zyner kunstbroeders. Hoe diep hunne woorden de talryke aenhoorders roerde, behoeft niet aengestipt te worden. Alle gemoederen weenden luid by de ramp die niet alleen eene teedere gade en hare vier weezen, maer eene gansche bevolking had getroffen.

Indien wy by deze korte schets ons een gedacht van 's meesters schilderwyze willen vormen, dan zullen wy zeggen dat Hunin de schilder der natuer was. Alle gezochte uitdrukkingen verwerpende, trachtte hy alleen door eenvoudigheid te schitteren; zyne muse was die des huiselyken haerds, en met liefde legde hy zich op samenstellingen toe die eene stille gemoedsaendoening konden uitdrukken. Een kritikus noemde hem de Greuze onzer eeuw; in hoever deze uitdrukking

(*) Deze schildery gaet in print uit.

(**) Dit tafereel hoort toe aen den Prins de Ligne.

(*) Ons yverig medelid de Heer Eug. Zetternam gaf eene heerlyke beschryving van dit kunststuk in het Taelverbond 1851-52.

[p. 35]

waer zy, zullen wy niet onderzoeken; het volstrekke te weten dat onze meester, even als de fransche schilder, zich op sentimentale huisschildering heeft toegelegd, en doorgaens in zyne samenstellingen is gelukt.

Als colorist bezit Hunin ook groote verdiensten, alhoewel hy hierin door anderen is overtroffen; zyne tafereelen zyn wel gepenseeld, doch wat hy liefst en met buitengewoon talent maelde, waren zyden stoffen, byzonder satyn, waeraen hy eenen glans wist te geven die de natuer naby streeft.^(*)

P. Génard.

(*) Wy danken van herte den heere G. Van Melckebeke, wien wy verscheidene kostbare inlichtingen over Hunin verschuldigd zyn.