| |
| |
| |
Eerste uytkomen van't Spel.
Vereenicht Landt komt uyt Neerlandtsche Vryheyt.
Eerste uytkomst.
Sy gaet seer zedig wandelen.
ALS ick d'armen uytsprey, en t'samen reyck de handen,
Omvang ick in't geheel zeven bezond're Landen,
Waer in begrepen zijn oock menichte van Ste'en,
Daer ick 'tLichaem van ben, en sy als myne Le'en:
De meest' hier van zijn groot, bemuert, en sterck met grachten,
Cierlijck ende volck-rijck, mitsdien oock groot van machten,
Ider Landt seer verlicht met Mannen wijs vermaert,
De Steden me begaeft met volck kunst-rijck van aert,
Ernstich ende strijdtbaer is elck een Man rechtschapen,
Oock moedich ende sterck, ervaren, kloeck ter wapen.
Sy pauseert wat.
Beneven dien heb ick Vlecken treflijck en veel,
Dorpen en Schansen me, en menich groot Kasteel,
Elck Landt is wel voorzien, hooflijck met heerschappye:
De Steden niet-te-min met neer'ng aen allen zye.
De Water-stromen oock verciert met Schepen staech.
'tPlatte Landt wert bebout, zeer veyligh alle daech.
De Noordsche Mynen die geven my alle Jaren,
Waer door dat mijn Gemeent, Landt, ende Ste'en welvaren.
Mijn Zuyvel-Mynen oock wassen altijts weer an:
Want twe-mael alle daechs krijgh ick'er vruchten van,
Gout-geel en Zilver-wit, int anzien zuyverlijcke,
Waer me ick werdt verzaedt, en verzie ander Rijcken.
Mijn Koopvaerdye streckt Oost, West, Zuydt ende Noort,
Het welck my zeer verrijckt, alzo-men aen my spoort:
Want de voornaemste Ste'en ziet-men jaerlijcx vermeeren,
En mijn Kooplieden me, die voeren staet als Heeren:
Mijn Burgers zijn in weeld', elck eet't wel ende drinckt,
Bezijd en befluweelt, 'tschijnt al Goudt datter blinckt:
Mijn Schippers varen wel: want Buysjens ende Boten
doen sy op-boeyen hooch, om haer Schepen te groten.
Mijn Landt-man zietm' oock gaen, wanneer hy komt in Stee,
Sijn Knapen en Dienst-maegds begout, bezilvert me.
Elck timmert huysen hooch, 'tisser al overvloedich,
Het welck al teyckens zijn dattet my gaet voorspoedich:
Mijn naem werdt verd berucht; Ick krijg groten aenval
van veel Princen uyt-heemsch, 'tschijnt ick behaegse al.
Sy pauseert wat.
'tIs waer, het schijnt al wel, nochtans so moet ick zuchten;
Een ding, een ding doet my inwendig' ongenuchten:
Want al schijn ick in't oog hoog als een Ceder-boom,
En dattet my inkomt als een vloeyende stroom,
De heylose Twedracht kan't hoge slaen te gronde:
| |
| |
Zulx zorg' ick my genaeckt door twist en and're zonde:
Ick die groot ben geacht vinde my self verkleent,
Door-dien ick Twedracht zie alhier in mijn Gemeent,
D'een Dus de ander Soo oproerig met onruste.
Dit twe-hoofdig getier, 'twas eens tijt datmen 't suste.
Och! of die twistig zijn namen een recht opzicht,
En trachten na de vreed', na haer schuldige plicht.
vvysen raet komt uyt Neerlandtse Vryheyt
Waer zijt ghy Wysen Raet? 'kmoet my wijslijck beraden
met u in deze zaeck: door des Heeren genaden
hoop ick te krygen hulp, Kom schickt u nevens mijn.
O vereenicht Neerland! by wien sou'k liever zijn,
Als by u Edel Vrou? gy die oyt seer bequaemlijck
Mynen persoon ontfingt als een vriend aengenaemlijck:
Dies als myne vriendinn' kom ick tot u met vlijt,
Door-dien dat ick nu merck dat gy bekommert zijt.
Wat is d'oorzake van u Inlandtsche onvrede?
Dewijl gy schijnt te zijn in rust en Vryheyd mede;
V Steden wel voorzien met Waep'nen meen'gerley;
V Grensen wel bezet met volck, Bolwercken bey;
V Schatten wijd en sijd haelt ghy met u Scheeps-vaerden,
Die u Zee-gretigh volck uyt-reeden met volhaerden,
Verd in vreemde Gewest met meen'ge stercke vloot,
Ja aen de ander zyd' van 'sWerelts ronde kloot,
Daer gy u maeckt bekent met u Orange Vanen,
By den Mahumetist en Heydensch' Indianen.
Ghy doet u handeling by de rijcken Chinees:
V volck is aengenaem by den zwarten Guinees,
Oock by den Peruaen hoort-men u naem verklaren,
De Sciten wreet vermaert oock willig met u paren,
Schier byde Noordsche Pool daer de Zee schijnt verglaest,
En meen'ge Zee-monster fel tegen de Stranden raest
Als Bergen groot int oog, Dees zietmen zonderlingen
Door u Zee-stormers kloeck tot 'tGemeen nut ombringen.
hy pauseert wat.
O vereenicht Neerland! alsmen u staet aenmerckt,
Hoe merckelijck dat God met u oyt heeft gewerckt,
Gy zijt versterckt, verrijckt, door de langduer'ge oorlogen,
Nu in tijt van bestandt krijcht ghy noch meer vermogen,
Goud, Zilver en Gesteent, en Speceryen veel,
En meer kostlijcke waer, oock Zyde en Fluweel,
Ja in zulck overvloet, datt't zelf de Spaensche Landen,
(Daer gy't te halen plecht) nu krygen uyt u handen:
Ghy die voormaels aenzocht andere t'uwer baet
int begin des Oorlogs tot hulp in uwen staet:
Dees en meer and're nu zijn uwe Bondgenoten,
Ten aenzien van u macht geacht thans by den groten.
| |
| |
Het gene ghy uytvoert vereyscht een grote macht,
Nochtans beneven dit moeter oock zijn geacht
op u gemeene staet, al schijnt hy nu te slapen,
Die u wel veertig Jaer lang heeft gequelt met wapen,
En daer in zijt ghy oock treffelijck wel voorzien,
Met alle oorloghs tuyg ter noot het hooft te bien,
De kas oock wel bezorcht door't daeg'lijx groot inkomen,
Om, of d'Hondt byten wou, niet tand'loos dan te schromen,
V Leydtsman, en midsdien u trouwe hulpers oock,
Als Vaders over u, en voedster Heeren kloeck,
Dees dragen beyde sorg u vyandt te bewaren.
Wat is dan 'tgeen u schijnt inwendig te bezwaren?
Ghy die in Vryheydt zit, en hebt daer 'thert na lust.
In goe welvaert ick ben, had mijn Gemeente rust,
Want in een zeeck'ren staet b'hoort inlands rust te wesen.
Hier werd de gemeent vertoont sittende verschillig en twisten met tweedracht tussen haer.
Aenziet 'tverscheyd' gediert, hoe ongerust zijn deze,
So is elck int gemoet d'een Dus de ander Soo:
Och! geen onrust zo groot als 'tKerck'lijck twisten sno
Onder 'tgemene volck, datmen dickmael ziet woelen
Blind-ijv'rig in't verstandt met verscheyden gevoelen,
'tWelck metter tijd verweckt een onderlingen haet,
Al schijn ick sterck te zijn, dit maeckt my zwack van staet,
Want 'ksorg twistig geraes sal mijn Gemeent zo hind'ren,
Dat nering en welvaert sal stil staen of verminderen:
Want 'tis en ware spreuck, Daer vreed is daer is God,
En Twedracht brengt een Land tot verderf ende spot.
Sy pauseert wat.
Oock ist g'lijck inden Mensch, 'tLichaem maeckt onbestendich
Een zieckte die hem deert, al schijnt hy fraey uytwendich,
So nochtans is oneens van binnen 'tlijf onstelt,
Sonder hulp werdt den Romp haest machteloos gevelt.
Insgelijx isser oock daer 'tgezin is t'onvrede,
Twedrachtich binnens huys, zulck huys en houdt geen stede,
Al schijnt het hoog gebout, van binnen fraey verciert,
'tVervalt en 'tgaet te niet alst qualijck wert bestiert:
Te meer een gemeen staet van 'tsaem verknochte Landen,
Als die zwacken door twist, dat versterckt haer Vyanden,
Die zeer loeren van verd, en na by daer op zien:
Dies elck Inwoonder 'sLandts behoort d'oneent te vlien,
Doch daer isser wel veel hier van verscheyden namen,
De welck in eenigheydt vergaed'ring doen te zamen,
En houden haer gevoel elck int byzonder stil.
Dees Gemeenten zijnt niet daer ick van spreken wil,
Want sy zijn noyt erkent voor openbare Kercken:
Maer als een schuylend volck onder d'Ov'righeyts vlercken,
En de wer'ltlijcke macht oyt gehoorsaem geweest,
| |
| |
Schatting en Tol betaelt, haer geeert en gevreest.
Sy pauseert wat.
Maer d'algemene Kerck daer'k oyt voor heb gestreden
Wel veertig Jaren lang met veel zorgvuldigheden,
Dat's dees myne Gemeent, die nu onrustigh leeft,
En nu in het Bestand my nieu onvreden geeft.
O Wysen Raedt! helpt my dit schaed'lijck quaet voorkomen,
En zegt Wat middel best my by d'hand dient genomen,
Nodichst voor het Gemeen, en vorderlijckst voor mijn.
De gardynen van 'tgemeen werden toe geschoven
Nu ick hebbe gezien d'Gemeent in zulcken schijn,
Als gediert en oneens haer twedrachtich opmaken,
D'een Dus de ander Soo, in Kerckelijcke zaken,
Met ijverig Oproer, 'twelck bitterheden baert,
En 'tmaeckt een staed'ge Twist, niet na der Liefden aert,
Ja een nydigen brandt die in d'Hel is ontsteken,
Het geen voorwaer op't lest, om elck sich self te wreken,
D'een Vriendt van d'ander scheyt, d'een Buer van d'ander splist,
Ja heel Gemeenten scheurt, zomen den brand niet slist:
D'een Stadt van d'ander soud' haer lichtelijck afsnyden,
Int lest de Landen zelf: (Neerland ziet toe by tyden)
Want daer't rijck is oneens blijft het niet in sijn stand,
K'sal u voor-stellen 'tbest te nemen by de handt.
hy pauseert wat.
Hoort na my, Wysen Raet, Laet 'tSchriftuers twistig wrogen,
Gehoorsaemt d'Ov'righeyt, die met u is bewogen
In dees bestand'gen tijd, die tot vreed' is geraemt,
Blijft niet tot 'sVyants spot, ghy zijt te kloeck befaemt:
Want inden Oorlog scheen u ider een te vrezen,
Door u eendracht'ge macht, wilt dat gedachtich wesen.
God gaf doe merck'lijck heyl, door Eenigheydt en Trou,
Wacht u voor't tegen-deel, ô Neder-landtsche Vrou.
Maer laet uwe Gemeent tot God met viergh' gebede,
Hem bidden om Eendracht in geest en waerheyt mede:
Want God is God des vreeds, niet van oneenigheydt,
En 'tmerck syner Gemeent is vreed', alzo hy zeyt.
So sy dan willen zijn genaemt Gods volck te zamen,
Laet sy bidden met my al in des Heeren name,
Om een goe Middel best by d'hand te nemen nu,
Het nodichste voor haer, en 'tvorderlijckst voor u.
Sy gaen binnen.
PAVSA.
Vereenigde Landt, VVysen Raet
twede uytkomst.
VVAnneer-men sich begeeft ernstig in het gebedt,
God weet eermen begint wat dat den Bidder let;
Alsmen inder waerheyt de gebe'en doet op-stygen,
Salmen door't goed betrou na het gebedt verkrygen,
| |
| |
'tGeen nodigst vordlijckst is in een gemenen staet:
Midd'len Godt daer toe schickt door goeden Wysen raet:
Doch het Veelhoofdich dier is zelden wel te vreden,
In oorlog noch in vreed', in tijdt van Bestand mede,
Elck acht nodigst te zijn, 'tgeen hem tot voordeel dijt,
D'een roept om vaste vree, d'ander om krijg of strijt,
En elck sou gaerne zijn me van mijn tafel-gasten:
Maer veel hoops maket dun, hoe meer hoe meerder lasten.
'tGemeen voordeel is nut voor eygen baet 'taenzien,
En dat elck sich vernoecht met 'tsijn, ende mitsdien
Sonder Kercklijck oproer: want den Twist der gemoeden,
Dees ist die heftigst is, en 'tvolck om 'tseerst te woeden:
Want ider iv'rigst tracht (soo't schijnt) na zaligheyt.
Zulx is te prysen, alst Christ-vredig werdt beleyt,
Voorneemlijck by die haer hier Christenen beromen.
Nu dan, om de Twedracht en oneent te voorkomen
alhier in u Gemeent, zal het nodigste zijn
De Kerckelijck' Eendracht, dat is den raet van mijn.
Hier werdt den Oorlog vertoont, leggende niet verde vande gemeent.
Siet d'Oorlog hier gevelt, al heeft hy lang geslapen,
Door 'tgetier sou hy haest weer wacker zijn in d'wapen,
Want hy kijckt somtijts op, en oogt op u Neerlandt.
Dus houdt Inlandtsche vree, acht die meer dan 'tBestandt:
Voor aldereerst Eendracht in Kerckelijcke zaken,
Alzo die nodigst is, sult ghy daer me geraken
tot 'tgeen 'tVereenicht Landt het vorderlijckst zijn sal.
De Kerckelijck' Eendracht, die heb ick lang' tijt al
gezocht te krygen hier in mijn woelend' Gemeente:
Maer d'Hoofden mosten zelf die brengen tot vereente,
Doch zelf eerst zijn vereent met haer Hoofden te zaem:
Want veel hoofden veel zins: Eenhoofdich is 'tLichaem,
Daer Christus 'tHooft van is, hier van sijn vreedzaem Kercke.
Wie Christi Dienaer is behoort daer op te mercken,
Want zo lang als de le'en aen een blyven gezont,
Of de stenen des Kercks te zamen vast gegront,
So blijft Lichaem of Kerck (dat's de Gemeent) stantvastig
In eenigheyt geheel, en valt het Hooft niet lastig:
Doch hier toe zijn van Nood' goe werckluyden voortaen,
Leeraers en Ov'righeydt, die beyd' de handt aenslaen,
Gelijck Erasmus zeyt met kloeck en wyse reden:
Rechte leraer en christelijcke overigheydt komen uyt
Ghy Ov'righeydt des Werlts, helpt troulijck tot de vrede;
Ende ghy Leeraers oock die het Kerck-ampt aenvaert,
Predickt vreed' u Gemeent, en Eendracht haer verklaert.
Insgelijx ghy Gemeent, laet u Christlijck bewegen,
| |
| |
En ghy Vereenicht Landt, zijt al tot rust genegen.
Hier komt Rechte Leeraer, en Christ'lijck Ov'righeyt.
wysen raet spreeckt tot haer.
Ghy Recht Leeraer des volx, laet u mond zijn bereyt
te prediken de vreed' in der Gemeynten herten,
En zonder aenzien straft uyt liefden zonder smerten:
Volcht na den Vrede-Vorst, wiens Soudenier ghy zijt,
Op sijn gezonde wey u kudde hoed met vlijt,
Ghy die hier zijt gestelt als een recht Herder kerck'lijck,
Mits-dien ghy Ov'righeyt tot voostand haer versterck'lijck,
Volcht Constantinum na, die-men zo Christlijck vand,
Dat hy der Kerck-eendracht zelve nam by der hand;
Helpt's oock inde Gemeent, zulx zijn u ampten beyden,
Want sy hier nodigst is om alle twist te scheyden:
Sy ist die door Gods geest de gemoe'n t'samen bindt
Na Pauli woorden zelf, weest alle eens gezint.
Hy die zorgvuldig oyt hier op lette voorzichtig,
Ten aenzien van sijn ampt, als u beroep zwaerwichtig;
Neemts' aen dees die hier komt, als nodigste geacht.
kerckelijck eendracht komt uyt,
christlijck overigheyd ende rechten leeraer, nemen kercklijcke eendracht tusschen haer beyden.
Sy neycht haer vriendelicken toe
Merckt op, Vereenicht Land, ziet hier Kerck'lijck Eendracht,
Die uwe Ov'righeyd en Leeraer zonderlingen,
Door 'tverhoor des gebedts in d'Gemeent zullen bringen.
Ider toont sich getrou die te vereen'gen weer;
O daer het zo toegaet moet Twedracht wijcken veer,
So 'tvolck maer is geneycht tot stilheydt ende ruste.
O Christ'lijck Ov'righeyt! 'kheet u welkom met luste;
En u Recht Leeraer me, elck als Godes Gezant,
Die u als Helpers stelt tot behou van mijn stand.
Welkom Kercklijck Eendracht, die my verheucht inwendig.
Dees zal, Vereenicht Land, u staet maken bestendig,
Tot dien eynd' komen wy, en slaen hand aen de ploech:
So u blind-ijv'rig volck op haer wil stellen 'tOoch,
So sal sy twists geschil haest brengen tot vereente,
Want sy gantsch nodig is u scheur-ziecke Gemeente,
Die heftig zijn geneycht te lopen na den brand,
Sonder te blusschen die door 'tdomme onverstand.
Nu dan gy hoofden t'saem, wilt elck by de hand nemen
Iv'rig dees Kerx eendracht, en laets' u niet vervremen,
Noch en verschrickt u niet door't twehoofdich getier:
Denckt 'tis menschelijck werck, en Menschen oud' manier,
Dat d'een Dus d'ander Soo haer op Menschen gronderen.
Daerom zullen wy t'saem, doch inden naem des Heeren
Recht voeren Christi naem in Christi Kercke reyn:
| |
| |
Want Menschen tytels groot zijn daer in al te kleyn,
Oock liefdeloos, hoewel dat elck houd met den synen,
Tot dat de ware Son inwendich komt verschynen
Van Godes held'ren Geest door Recht Leeraers vermaen.
Toont haer Godlijck Schriftuer, om recht te wysen aen
Twel-leven inder liefd, God boven al te minnen
Van gantscher hert en ziel, met gemoed ende zinnen,
Mits-dien haer Even-naest' te doen recht ende trou,
Gelijck elck aen sich zelf wel gedaen hebben wou:
Want hier aen hangt de Wet en leering der Propheten,
En 'tis het hoogst gebodt van Christo ons geheten,
Laet zulx u leering zijn, en doet so na u ampt.
Sy gaen te samen na de Ghemeent, kerckelijck Eendracht werter ingeleit van rechten leeraer, twedracht werter uyt ghedreven.
Ghy Duyvels voesterling, Twedracht, wech, wech, nu schampt,
Ick kom hier en verwacht noch burgerlijcke vrede:
Want ick hier nodig ben, en vorderlijckste mede.
Nu dit mijn woonplaets is, verhuyst Twedracht vol blaem.
So Kerckelijck Eendracht, laet horen uwen naem
Alhier inde Gemeent, Twedracht heeft haer verlaten:
Nu zal geeyndicht zijn 'tlast'ren, twisten en 'thaten
Door 'tbezonder gevoel, en twehoofdig gekijf:
Want een Godt, Hooft en Kerck, en een wel gezond lijf,
Dat's der Christ'nen verstand om Christelijck te leven,
Eendrachtich, eens gemoet, eens gezint daer beneven,
Waer door men krijcht int Landt oock Vrede burgerlijck,
D'een als een stercke Schans, d'ander een vasten dijck,
Tegens uytwend'gen krijg, ofte oorlog inlandig:
Dus gy Rechten Leeraer hout de Gemeent bestandig,
Op dat de Kercke blijft eendrachtich nu voortaen,
Met de gerechtigheyt sal ich haer oock voorstaen.
Sy gaen binnen
PAVSA.
Rechte Leeraer
Hier wordt de Gemeent vertoont, Kerckelijck eendracht sit tussen bey sy sitten op de Preeckstoelen, d'een genaemt stilligheit, d'ander rust.
O! Hoe genoechlijck ist daer Broeders t'samen wonen,
Eendrachtich eens gezint met herten oock vereent,
En dats' eergierich niet haer opgeblasen thonen,
Als Kemels bulten hoog en trots inde Gemeent:
Maer als een ider sich voor malkander verkleent,
Sonder spytig geloop tot synen Broeder vaerdich,
Wt heymelijcken haet bitter int hert versteent,
Om te aenwysen hem 'tkaf in sijn Oog quaet-aerdig,
Self met een groten balck sich roemend' onstrafwaerdig,
En twistende te zaem, trecken aen eenen zeel,
| |
| |
den rechten leeraer slaet boven haer, ende preeckt de gemeenten Dus en So, sy haer tytels afghedaen, haer bondelkens uyt de handen.
D'een herwaerts, d'ander gints, hertneckich en volhaerdich,
Tot den Lijn breeckt aen tween door haer heftig verscheel.
Het zeer ernstig gebedt kan best tot stilte bringen
De twistige tempeest, als Liefdens Son opgaet,
In elx goetwillich hert, waer doormen zonderlingen
d'hertneckigheydt verzacht, en lastering aflaet:
Want alsmen met Gods Geest sich ootmoedich beraet,
Niemant hem onderwind vermeetlijck te verdoemen,
Of te berispen stout sijn Even-naest met smaet,
Noch niemand int gemoet met heersching te doen schromen,
Door dien 'tgelove is een gaef Godts aengenomen:
Doch ider wis in't sijn en Eendrachtich gezint,
Sonder sich zelf waen-wijs de beste te beromen,
Noch lichtvaerdig beroert als d'ongestaed'ge wint.
Die de verholentheyt hier waen-wijs onderzoecken,
Van Gods dryvuldigheyt en voorschickings verbondt,
Die vallen aldermeest in onkunds duyster hoecken,
Want 'sMensch gemeen verstant is te diep desen gront;
'tVerschil des vryen-wils zietm' oock tot alderstont
meer twedrachts onder 'tvolck, dan vreed' en stichting maken:
Dies waert goet dat elck een sich zulx niet onderwond,
Maer de weetgierigheyt zo verd hier in ging staken,
Of bruycken soberlijck t'onderzoeck deser zaken,
En doen als Pauwelus ons tot waerschouwing brieft,
die ons 'twel leven leert en na den vreed te haken,
Want de volkomenheyt, dat is het werck der liefd'.
Daer d'Eergierigheyt en geld-liefd' heeft heerschappye,
En daer de blinde gunst is met begrijplijckheyt,
Daer is, komt noch en blijft d'Eendracht t'genigen tye:
Maer daermen 'tkleyn misbruyck, en de gebreken beyd'
D'een den and'ren toegeeft, met Christlijck onderscheyd:
Want tusschen Man en Wijf, Suster en Broeder mede
De vrundschap onderling somtijts ter neder leydt,
Die strax werdt onderstut door liefd' geneycht tot vrede,
Hoe sal dan een Gemeent in Landen ofte Stede,
Met Kerckelijck eendracht gestadich blyven staen,
Ten zy dat Liefd' haer vest, als aen 'tlichaem de leden,
En datmen blust den brandt als die wil vangen aen.
Daer dan de Ov'righeydt let op den standt der Kercken,
Mits-dien op haer Gemeent zonder belasting zwaer,
Daermen de Herders oock naerstich tot vreed' ziet wercken,
En haer Kudden te recht weyden en nemen waer,
Daer de Gemeente is gehoorzaem allegaer
Haer wet'lijck Ov'righeyt, en willig schatting geven,
Daermen spitsinnich niet en berispt den Leeraer,
Daer elck hem zelve straft, en tracht om wel te leven,
| |
| |
Daer ider is gewis in't sijn met vreed' beneven,
Daer-men eenvoudelijck op de schriftuer neemt acht,
Daer vrede is 'tgeweer om voor Gods Kerck te streven,
Daer is ende daer blijft de Kerck'lijcke eendracht.
de gemeent staen beyden op, met den tytel voor haer.
Gemeente d'een Dus ghenaemt
Twedracht het helsch gespuys, die hier veel onrusts bracht
Door haer twe-hoofdige twist, s'is wech met haer geslacht,
Sy die de Christen Kerck oyt deed' veel klenigheydt:
Maer nu groeyt ons gemeent, nu bloeyt ons eenigheydt,
Nu den rechten Leeraer self hem by ons vertoont,
En dat Kerck'lijck Eendracht oock mede by ons woont,
Als Gods Geest en Gezant uyt den Hemel gekomen:
Want 'tgeen dat uyt haer vliet zijn Goddelijcke Stromen;
Nu staet elck int gemeen de gemeen Kercke voor.
Den Rijcke na sijn staet geeft tot nodich oorboor,
Om Gemeent ende Kerck eendrachtich op te bouwen,
Sonder sich als de grootst' of and're minst' te houwen,
Oock d'Armen die vroom zijn, en zietmen niet versmaen,
Maer het verstandt en deucht ziet elck eerbiedig aen.
De Rijcke is gestelt der Armen druck te stelpen,
Sonder roem oft verwijt haer inden noot te helpen,
Het welck inde Gemeent burgerlijck' vrede baert.
Gemeente d'ander Soo genaemt
Hoe lieflijck met Eendracht is ons Gemeent gepaert,
Elck is gewill'gh ten dienst den and'ren behulpsamich,
Sulck gerucht maeckt de Kerck en de Gemeent goetnamich,
'tBelet oock argernis voor die buyten ons zijn,
Wanneer elck deugdsaem is in wesen en in schijn,
En d'Armen danckelijck genieten van den Rijcken,
Mits-dien zonder bedroch sich elck naerstig laet blijcken:
Het welck behoorlijck is voor die hier arm'lijck leeft,
Door dien dat hy ter nood van sijn winst weder geeft
dien die't oock heeft van doen, in groot en meer armoede,
En die't geeft gevet heusch, d'Ontfanger neemt't int goede,
Want elck lidt der Gemeent elx anders lasten draecht,
Als verknocht door de liefd', zulx maeckt dat niemant klaecht,
Dies Borgerlijcke vreed' komt daer door op geresen.
De gemeent werdt haer gordynen toe geschoven.
Vereenicht Landt, VVysen Raet.
Derde uytkomst.
LAng tijt was mijn Gemeent met onrust, ick met vresen,
Door Inlandtsche oproer der Kerckelijck' oneent,
Nu isser stilligheyt en rust in mijn Gemeent
Door de Kerck'lijck' Eendracht; nu sal ick immer mede
krygen int vereent Landt de Burgerlijcke vrede,
| |
| |
Nu Twedracht is verjaecht en mijn Gemeent is stil.
O Vereenicht Neerlandt! wanneer 'tKercklijck geschil,
Gesust is in d'Gemeent door de Eendrachtigheyt,
De welck nodigste is inderwaerachtigheyt,
De burgerlijcke Vreed' die volcht terstondt daer naer:
Want daer Kerx Eendracht is, vertoont de Vrede haer,
Door de getrouwe plicht vande wijste der Landen.
De christelijcke overigheyt komt met Burgerlijcke vrede.
Christelijcke Overigheyt.
Siet hier Burgerlijck' Vreed' die ick ley met mijn handen,
De Kerckelijck Eendracht beroept voor den welstand,
Tot 'sLandts bevesting sterck als een getrouwe band,
Segt welkom heylzaem Vreed' aller dingen fonteyne,
Baerster, Vermeerster me, Bewaerster van't gemeyne,
Als Silvius aenwijst den treflijcken Poët:
Het beste der natuer zeyt hy dat is de vreed,
Neemts' aen Vereenicht Landt, want sy sal u bewaren.
Sy gaet sitten in haer stoel vryheydt ghenaemt, burgerlijcke vrede omvangt haer.
Nu Burgerlijcke Vreed' met my is int vergaren,
En my verzelschapt heeft, nu is mijn stoel gevest,
Ick mene mijn Vryheyt, daer aen hangt al de rest:
Want Eendracht ende Vreed' zijn mijn Neerlandsche banden,
En sterckste Schansen oock hier tegen ons vyanden,
Die scherplijck nemen acht op de oneenigheyt,
Verlangen anders niet dan dat Kerx Eendracht scheyt,
Die uwe baerster is, ô Burgerlijcke Vrede!
Maer nu werd' ick bewaert, d'Gemeent ontlastet mede
Van Twedracht en onrust, by ons niet meer gezien,
Binnen noch om de kant, dies ben ick zeker door dien:
Want de Inlandtsche Vreed' hier maeckt stoute Landts-heren,
Als elcken Burger is 'tLandt getrou te verweren,
Tegens alle gewelt, de Vryheyt voor te staen,
En daer den Burger so 'sLandts bescherming neemt aen,
Daer is den Krijgsman niet van noden overvloedig,
Het welck my vord'lijckst is so gy my blijft behoedig.
Burgerlijcke vrede, d'een Rijck
Gelijck Godt Israhel beval dickmael te peysen
Op de verlossing van het slaefsch' Egipten landt,
Insgelijx b'hoort ghy oock te doen menige reysen,
Verlost van't Spaensche jock nu in een vryen sand.
Want Godt die heeft ghestreen met sijn machtige hand
hy wijst op den oorlog de welck vertoont wert.
voor u wel veertig jaer, met bloedige oorloge,
De welck hier slaep'rich leydt nu machtloos aen een handt,
Als een dreygende roe voor die na Twedracht pogen.
| |
| |
De gordynen der gemeent werden open ghedaen.
Dus gy Neerlands Gemeent, hout hem noch voor u Oogen,
En merckt hoe dat hy leyt al slapende en gnort,
Die gy buyten u Paels weerstond met groot vermogen,
Wacht dat hy binnen niet onder u wacker word.
De Vrede als een zwaert vast aen u zyde schort,
Want dat's de een'ge macht van de Genaemde Christen,
Door Kerckelijck Eendracht met ware Liefd' omgord,
Daer wy te zamen zijn den welstand noyt en misten.
De Burgerlijcke Vreed' laet de Gemeent niet twisten:
Daer de Gemeent niet twist ist Land in ruste goet:
Daer 'tLandt in ruste is vergaertmen Schat in kisten,
Daer Schatten zijn vergaert, daer is men wel gemoet.
Daer moet is wert het Landt bebout met overvloet:
Daermen timmert en bout is het Landt in welvaren:
Daer 'tLandt welvarend' is, 'tGemeent veel weelde doet:
Daer 'tGemeen weeldig is zietmen twist openbaren.
Daer twist is in d'Gemeent, is 'tLand in groot bezwaren.
Daer Twedracht is int Landt de Ste'en oneenig staen:
Daer t'onvreen zijn de Ste'en, soeckt elck sijn voordeel garen:
Daer elck zoeckt eygen baet, moet het Gemeen vergaen.
Daer Burgerlijcke Vreed' getrouwelijck houd aen,
Daer vreed' is in het Land en eenig zijn de Steden,
Daer groeyet de welvaert als een wassende Maen,
Vorderlijckst voor het Landt en de Gemeente mede.
Sy gaen binnen.
PAVSA.
VVysen Raet, Vereenicht Lant.
Vierde uytkomst.
O Vereent-landtsche Vrou! in Vryheydt hier ter zede,
Noyt zo heerlijck gy waert als op den dach van hede,
Met Kerckelijck Eendracht, In-landts vreed' niet te min,
Nu zijt ghy aldersterckst, en kloeckst is u gezin.
Ghy die oyt waert berucht, en u volck vroom met namen,
Ja u vyanden zelf en konden u noyt blamen,
Door de moedige deugd int hertste van d'oorloogh,
Als gy had in u macht de wraeck en mede-doogh,
Dies God oyt voor u street, en hout u staet noch staende:
Dus weest 'tgewonnen recht niet licht in de windt slaende,
Door nieu Inlandtschen twist: toont macht en goet beleyd,
Nu g'hebt Eendracht en vreed', bewaert die alle beyd:
'tNodigst en vorderlijckst, u sterckten ende machten,
| |
| |
Waer door-men u oock sal voor d'alderkloeckste achten:
Te weten als ghy zijt met Kerckelijck Eendracht,
Die burgerlijcke vreed' hier nu heeft voortgebracht,
Mits-dien getrouwigheyt tusschen Landt ende Steden,
Trouwigheyt komt uyt.
Die sal haer volgen haest: Siet daer komt sy getreden
Seer vast t'samen geknocht, hier moocht ghy haer aenschouwen.
Trouwigheyt, d'een, Landen.
Daer Kerck'lijck Eendracht is, en vreed', daer blijckt de trouwe,
D'een hout d'gemoeden t'saem, d'ander vereent 'tGemeen:
Ick Trouwigheyt bevest Land en Steden aen een,
Alwaer den Prins des Landts sich vast'lijck mach op bouwen.
Ick Trouwigheyt was oyt u Vereent-landsche vest,
En 'tBolwerck door Gods hulp der Steden ende Landen,
Tot behou uws Vryheyts, en weerstand der vyanden,
Want daer geen Trouheyt is, komt verwoesting opt lest:
Maer daer-men Trouwigheyt met Christelijck verbinden,
Getrou te zamen houdt tot der Kercken voorstand,
En 'sLandts gerechtigheyt als elck aenslaet de handt,
Goe voortgang salmen dan in d'heerschappy bevinden.
Die den Romeynschen staet aenmerckt en wel inziet,
Hoe dat haren aenvang ongezien heeft begonnen:
Maer door getrouwigheyt, hoe langs hoe meer gewonnen,
Doch myne trouwigheyt en werdt so niet bediet.
Maer gy Neerlands Gemeent, die oyt genegen waert
Tot rechte Trouwigheyt, Ick kom by u te blyven,
Het welck 'tvereenicht Landt in haer vryheyt sal styven,
En maken dat ghy zult in trouheydt zijn vermaert:
Want daer trouheydt heeft plaets, daer komt tot genen tyden
verraed'ry noch bedroch, oft Inlandtsche Oproer:
Maer elck staet d'ander voor als Suster ende Broer,
Gewillig soet en zuer met malkander te lyden.
Vraecht na den Gemeen' staet van de Venetianen,
Leest des Zwitsers verbond ende getrouwigheyt,
Hoe dat in haren stand getrou met wijs beleyd
Elck Vorst 'tLand is getrou, en haer de Onderdanen.
So zullen wy oock zijn tot u Neerlands behou,
Verknocht met liefdens band in de Gemeent te samen:
Geen aenstoot u nu deert door Godes hulp by namen
So uwen staet dus blijft ô Nederlandtsche Vrou.
gaen tsamen binnen.
| |
| |
Vereenicht Landt.
Hier vvert vertoont de Ghemeent, zittende in orden, om hooch den Leeraer, legher de Ghemeent, Kerx Eendracht tusschen haer, beneden voor aen Burgerlijcke vrede ende Ghetrouvvigheyt, t'samen ghebonden met den bandt der Liefden.
Kleyne Pausa.
Vyfde uytkomst.
NV ick mijn Gemeent zie vereenicht hier beneven,
Sal ick van nu voortaen gerust in Vryheyt leven,
Want 'tbuytenste gelaet toont 'twesen vanden Mensch,
Of het inwendig is na wil of tegen wensch.
Dus, nu ick binnen heb Kercklijck eendracht en vrede,
En Trouheydt in d'Gemeent oock tusschen Land en Stede,
De welck door liefdens bandt met haer 'tsaem zijn vereent:
Want door Kerx Eendracht komt Vreed' en trou in d'Gemeent,
Door't erenstig gebedt van Godt tot my gezonden,
Hebbens' mijn lossen staet zeker en vast gebonden,
Ja met Liefde verknocht: dit maeckt verzekert mijn,
Want zonder haer so is mijn schoonheyt maer een schijn,
En dees mijn overvloedt zou werden als een Ebben.
de gordynen van 'tgemeen werden toe geschoven
Wysen Raet, Christlijcke Overigheyt, Rechte Leeraer, Omsichtige Wacht.
O Vereenicht Neerlandt! 'tbeste dat gy meucht hebben,
'tNodichst en voorderlijckst is Kerckelijck' Eendracht:
VVant Burgerlijcke Vreed' volcht haer met trouwe Wacht.
Hier komt d'Omzicht'ge Wacht voor u en 'tGemeen beyden.
D'omsichtige wacht komt uyt, wert geleyt tussen christelijcke overigheydt en rechten Leeraer
Seer nodig is dees wacht die wy hier t'saem geleyden,
Voor u Vereenicht Landt en de Gemeente met.
Nu gy met ruste zijt, moeter voorts zijn gelet
Op den Gemeenen staet, want 'tis een out verklaren:
Het winnen is wel goedt, noch beter ist bewaren.
Dus zo gy nu hebt rust, die te behouden tracht,
V Vryheyt werdt bewaert door dees Omzicht'ge Wacht,
Op Kerck en Burgers stand sal ick letten met reden,
Nu die in Eendracht zijn, zo blijft ghy oock in vreden:
Maer dewijl ick met vlijt u te waernemen poogh,
Ghy ons Gemeente dan doet 'tbeste na vermoogh.
Aengaende de Vryheyt daer gy zijt in gezeten,
(K'meen u Vereenicht Landt) voor al wilt niet vergeten,
'tWaerschuwelijck spreeck-woort, denckt daer wel op altoos,
| |
| |
Datt't sterckste wapen is tegen den vyant loos,
Goe omzichtige Wacht, zo sal hy u minst krencken.
Dus in tijdt van bestandt wilt op den oorlog dencken,
hy wijst op d'Oorlog.
Al leydt hy hier ter neer, 'tis maer een schijn van doot,
Al schijnt hy wereloos, blijft daerom niet ontbloot.
Al hebt ghy burgers vreed' weest niet te min voorzichtich,
Ick Ov'righeyt die sal daer in me wesen plichtich,
Als Hooft, met dit mijn Oogh op u wel acht te slaen.
Mijn Leeraers ampt getrou sal ick van nu voortaen
waer-nemen met dees wacht, de Zielen zeer zorgvuldig,
So verd mijn beroep streckt, so veel als ick ben schuldig
Te houden mijn Gemeent met Kerx eendrachtigheyt.
So-der door't eygh' vernuft geen en werden verleyt,
Of oproerig gezint om eendracht te verlaten,
Door geestlijcken hoogmoet hovaerdig boven maten,
Stekende d'hoornen op als 'sPaeus blinckende staert:
Want dees zoecken twedracht, zelf twedrachtig van aert.
V wil ick mijn Gemeent wel waerschouwen voor desen,
Mits-dien dat elck niet zal des anders Preker wesen:
Of so d'een wyser is, meer als d'ander begift,
Elck zy daer in gewis met d'eenvoudige schrift,
Sonder uytlegging vreemt of neus-wyse vertoning.
'tPreeck-ampt is mijn beroep, ick hebber voor mijn loning,
Doet maer na 'tzuyver woort, en weest daer me vernoocht.
Ick Omzichtige wacht, elck ooch rondsom my oocht,Da
Ter recht en slincker zyd', oock buyten ende binnen,
'tLandt is groot, 'tvolck is veel, veel gebrex sou ick vinnen,
So desen Wyzen Raet daer niet op had gelet,
Over eendracht en vreed', en trouheyt my gezet,
Als een nodige wacht omzichtig op te mercken,
In zaken Burgerlijck des Lants ende der Kercken:
Dat d'Ovrigheyt, Leeraers, ider goe orden stelt,
Om de Gemeent in vreed' te blyven wel verselt,
Als noodigst voor haer en 'tLant het voorderlijckste,
Waer door het Nederlant schier is de alder-rijckste
Der Landen van Euroop', vermaert treflijck van macht,
Ja so gansch sterck berucht, als onwinbaer geacht.
Groot is haer heerschappy als haer Le'en maer zijn eenig
Tot een Lichaem te saem, anders is haer macht klenig:
Want zo eendracht en Vreed' elck trouloos neder lach,
En ick Omzicht'ge Wacht met vlijt niet om en sach,
De welvaert sou vergaen, en rust uyt d'Gemeent mede,
Oock s'Lants macht ging te niet door twedracht en onvrede:
Want daer oneente is daer is geen trouwigheyt,
| |
| |
Daer geen trouwigheyt is, daer is geen goet beleyt,
Van Wacht, 'twelck 'twapen is tot 'tVereent-landts behoeden:
Doch God is hare Wacht, die geeft Oogen den vroeden,
Om met omzicht door my 'tLandt wel te nemen waer.
de gordynen vande ghemeent werden op gedaen, so komen gelijck uyt, de gemeent spreeckt.
Wy die nu zijn vereent als goe Gemeent te gaer,
Eenpaer komt laet ons gaen tot Vereent-landts behouwen,
Trouwe Eendracht weest d'eerst, gaet voor, wy volgen naer,
Voorwaer Vereenicht Landt, hier moocht ghy wel op bouwen.
Merckt, ofte wilt aenzien het geen u nodichst is,
Neemt gis (gissing ick meen) op uwen staet voorgaende,
Waen'de weest voortaen niet dattet sal vallen mis:
Want wis zo zullen wy uwen stand houwen staende.
Daer ziet ghy Trouwigheyt, hier Kerckelijck eendracht,
Neemt acht beneven dien op Burgerlijcke vreden:
Mede zo hebt ghy hier de Omzichtige wacht,
Bedacht machmen gerust zo houden Land en Steden.
Wy zijn tot u bescherm, ô Vereenicht Neerlandt,
V Standt vast ende sterck te houden wel te zamen;
Bequamen middel ist: want wy zijn aen een bandt,
Houdt handt aen ons Gemeent, zo blijft ghy zonder blamen.
So lang ick by u ben, so lang blijft u Gemeente,
En ghy Vereenicht Landt in rust en vereente,
Te zamen eens gezint, en t'samen eens gemoet,
In u vergadering zeer lieflijck ende zoet.
So lang ick by u ben, zijn de Kercke-Dienaren
niet spitzinnich gezint, of heftig uyt te varen:
Maer door den band der Liefd' en haer schuldige plicht,
Sachtmoedig in haer leer met eendrachtich opzicht.
So lang ick by u ben stilt all' Twedrachts geschille,
Men twist om niemandts naem, noch oock om niemandts wille,
Op de gezonde Leer werdt alleen op geoocht,
Daer elck Leeraer oprecht Christ-iverig na poocht.
So lang ick by u ben, salmen de bitter schriften
niet stroyen in u hert, de Gemeent te vergiften
met oproerigen haet te schryven over-weer,
So lang ick by u ben geschiet dat nimmermeer.
Burgerlijcke vrede, d'een, Rijck
So lang ick by u ben is u Gemeentens wandel
Altsamen goedertier, en elck recht in sijn handel,
D'een geeft den and'ren geen oorzaeck tot eenig quaet,
Maer elck helpt d'Even-naest met woorden ende daet.
| |
| |
So lang ick by u ben, zijn Arm' en Rijcke tsamen,
Die maer deugdzaem en zijn, hier van gelijcke namen:
Doch die van state is wordt geeert en geacht,
Meer om den naem des deugds, dan om de trotse macht.
So lang ick by u ben, en ziet-men niet malkander
Met woecker al te zwaer belasten d'een den ander,
Het welck een kancker is, en burgerlijcke pest,
Die den Armen op-eet, en onvre maeckt op't lest.
So lang ick by u ben, sal de Gemeente garen
Schatting geven en Tol, om u standt te bewaren,
Want met te zwaren last werden sy niet belaen,
So lang ick by u ben sal ick't gelijck doen gaen.
Trouwigheyt d'een, Landen
So lang ick by u ben, blyven Landen en Steden
Verknocht, en elck behoudt syne gerechtigheden,
Al 'tgeen tot voordeel streckt en tot u Landts welvaert,
Sonder oproerig te zijn, of wrevel moe'gh van aert.
So lang ick by u ben, helpt elck anders last dragen,
'tWelck houd verbinding vast, en 'ten maeckt geen mishagen,
Want ick Trouwigheyt maeck dat iders last licht schijnt,
En dat hem elck gewill'gh tot 'tGemeen beste pijnt.
So lang ick by u ben zijt ghy in zeker rusten,
Inwendig eens gezint, en vast bewaert u Kusten,
D'Ov'righeyt let getrou op de Gemeene staet:
Elck zoeckt 'tGemeen voordeel, en niet haer eygen baet.
So lang ick by u ben ziet-men u jeugdig bloeyen,
V welvaert ende rust zal dagelijx aengroeyen,
Verraed'ry noch bedroch ziet-men u niet aenbien,
So lang ick by u ben en zalt oock niet geschien.
Sy gaen binnen samen gevest aen den bandt der Liefden.
So lang ick by u ben zijn mijn Oogen omgaende,
Inlandig en rond-om op uwe staet acht slaende,
Dat alles wordt beschaft tot behouding van u:
Want soo'k yet vreemts verneem te voor ick u waerschu.
So lang ick by u ben, en laet ick hier niet nesten
eenig vreemt quaet gebroedt binnen u paels of Vesten,
Tot achterdeel van u Vereenicht-landtsche staet:
Ick zie in de Gemeent, in Kerck en inden Raet.
So lang ick by u ben geschieter geen bezwaring
Tot last vande Gemeent, alleenlijck tot bewaring
| |
| |
Van u en de Vryheyt, ider draecht na sijn macht
Oock om te zijn voorzien, daer heb ick meest op acht.
So lang ick by u ben bedient elck een rechtvaerdig
Sijn bediening en ampt, en ick zie wie 'tis waerdig,
Want 'sLandts Dienaers te veel melcken te veel de Koe,
So lang ick by u ben en gaet het zo niet toe.
Als Vader der Gemeent ick troulijck tot u spoe,
Met dees Omzicht'ge Wacht voor u Neerlandt te waken,
Hy ist oogh der Gemeent, en ons een helder baken.
Als een Herder getrou bezorg ick uwe zaken,
En sult als Christi Cudd' van my recht zijn geweyt,
Door dees Omzicht'ge Wacht oock niet werden verleyt.
Ick stel my zelf voor u met mijn gerechtigheyt,
D'Gemeent is gebonden vast met Liefd' en Trouheyts banden:
Wat mach u deren nu ghy Vereenigde Landen?
De Gemeent is ontlast van Twedracht 'sKerx vyanden,
De Leeraers oock gezint te komen weer by een,
Die door Twedrachts gespuys lang' tijt waren gescheen.
Waer door Kercken en 'tLandt beyde waren t'onvreen,
Tot spot ende verlang van die met zulcke listen
Geen beter midd'len weet tot sijn baet, dan ons twisten.
Nu ist verschil geslist, en 'tonnodig tijdt-quisten,
Van questien des Schrifts buyten menigs verstant,
Nu de twehoofd'ge Twist wech is aen eenen kant.
Och hoe nodig was dit te nemen by de hant!
'tWas tijdt, ja meer dan tijt om 'tLandt wel te bewaren,
En 'talder-vorderlijckst om vry en wel te varen.
'sGemeents oneenigheyt deed' haer menigh bezwaren,
Sorgende voor 'tverderf, 'twas tijdt haer te beraen:
Want een oneenig Rijck en mach niet blyven staen.
Sy gaen binnen.
Weest Godt danckbaer altijt, Vereenicht Landt voortaen,
Looft hem die u dus heeft bevesticht en omvaen
Tegens 'tgewelt en list van buyten ende binnen.
So ghy dus blijft vereent ende Versamt met Minnen,
Sal Twedracht ofte Twist u nimmermeer verwinnen:
Want God is God des vreed's, daer vreed' is hout hy hem.
| |
| |
Lof zy u die my heeft verlost uyt 'sVyandts klem:
Lof zy die mijn Gemeent gevredicht hebt zeer tem;
Lof zy u der eendracht In-landig ende Kercklijck.
Lof zy u Wijsheyt zelf, der Wysen raet opmercklijck.
Lof zy u machtich God, der trouheydt en bystandt,
Van ons Prinslijcken held, Vader van't Vader-landt.
Sy gaen samen binnen.
PAVSA.
| |
Kort begrijp van't Spel.
Sy komen al 'tsamen uyt, ende elck komt in vogen als den intrede geschiet is, behalven den Oorlog die ley ter neer,
HOort nu die Liefd' aensiet, op onse wercken // oocht,
Die wy Met minn' versaemt speel-wijs gingen verklaren
met dese Beelden hier, die gy aenmercken // moocht:
Den eysch van uwe Kaert soudt ghy nu hebben garen,
Dat's den zin uwer vraeg int kort te openbaren,
'tWelck nu geschieden zal onder redens-verbandt.
Voor eerst merckt dan den tijdt die hier in maeckt ervaren;
Wat middel dat best dient genomen byder hant,
Die nodichst is 'tGemeen, en vorderlijckst voor 'tLant.
So-men dan zeker weet waer Kerx oneente // is,
Met Burgerlijcke twist, daer vergaet den welstand,
'tWelck schadelijckst het Landt en de Gemeente // is:
Want als 'tvolck in't Gemeen te zaem verschillig // zijn
In zaken Kerckelijck, 'tdoet 'tLand oproerig maken,
Dies sy in tijdt des noods met hulp onwillig // zijn,
Als den Vyandt met list dus doende sou genaken:
Voorwaer, dies nodigst is Eendracht voor alle zaken,
Eer dat Kerck en Gemeent sich splist en twistig scheydt.
Hoe zach-men Constantijn na Kercklijck Eendracht haken,
In Alexandry tijt, die door spitzinnigheydt
ontroerde meen'ge Kerck, ja Landt en Steden beyd',
Waer door-der veel af-viel, de welck ketterlijck wreet
Twistgier'g In-landtsch' oorlog schijnheylig hebben bereyt.
Daer geen Kerx eendracht is, is geen Burgerlijck' vreed'.
Dies de Kerck'lijck Eendracht nodigst genomen // werdt,
Om dat door't tegendeel d'Gemeen-rust gaet verloren:
Want de twisten des Kerx zijn zulcke stromen // herdt,
Waer me sy Petri Schip heftig en fel verstoren.
Als dese Golven dan een Landt komen te voren,
Tot verdempinge van den welstandt Kerckelijck,
En dat dees Baren woest d'Inlandtsch' vre sou versmoren,
Waer door de sterckt' des Landts en welvaert neemt een wijck:
De best middel hier in, zo dees Beelden doen blijck,
Is Kerckelijck Eendracht, let op dees rede // kloock,
Want haer volcht Vreed' en Trou, en wacker Omgekijck,
Nodigst en vorderlijckst voor Landt en Stede // oock.
| |
| |
| |
Beslvyt.
SIet 'tVereent Lant, die hier in Vryheyts ruste // zit,
Met den Hoorn van welvaert, Wysen raet haer beneven:
Maer twedracht in d'Gemeent maeckt haer onluste // dit
doet haer bevragen raedt, de welck haer werdt gegeven,
Met waerschouwing voor dees Oorlogh, hier neer gedreven,
En wijst op Kerx eendracht door Recht Leeraers beleed,
Om met Burgerlijck' Vree Inlandig eens te leven,
Als nodigst voor 'tGemeen, en vorderlijckst 'tLandt meed',
Door trouwigheyds verband tusschen Landt ende Steed',
Mits ziet de Ov'righeydt met synen Waker // vroom.
Dit'ts ons Blaeu Akoleys Verthoning ende reed,
En d'Inhoudt van ons Spel voor u ghy Aker-boom.
| |
Beslvyt.
KLoeckmoedig // voorspoedig // en in wijsheyt volhaerdig,
Is ons winsch // d'Eed'len Prins // en sijn Stam van Nassau.
Oock d'Heeren // met eeren // Staten des Landts vermaerdig,
Als Voeders // en Behoeders // haerder Gemeeten trou.
Burgerlijcke vrede, d'een
Oock mede // der Stede // Ov'righeydt bequamelijck,
En Burgery // wenschen wy // welvaert, rust en Eendracht.
Burgerlijcke vrede, d'ander
Te leven // beneven // malkander vreedzamelijck,
Met stichting // verlichting // die op ons heeft geacht.
Weest danckelijck // ontfanckelijck // ons vertoning int scheyen,
Aenziet gunst // voor de kunst // niet doende als de Spin;
Suycht zoetheyt // en vroetheyt // uyt de Blaeu Acoleyen,
Want haer vlijdt // is altijdt // te Verzamen met min.
Met minnen versaemt.
Vrolijck met weldoen.
|
|