Vlaanderen. Jaargang 5

[p. 26]

De oude fuksia.

Het venster was van een gordijntje van rood- en grauw-geruit ammelaken-goed voorzien; niet altijd echter hing het breed-uit vóór: maar meestal was het tot halverwege op-zij geschoven en dekte slechts, 't hééle gordijn, nu geplooid en saâmgefronsd, de ééne helft der venster-wijdte.

Tusschen raam en gordijn, in die ruimte, stond op de vensterbank éene énkele plant. Maar het was een fuksia. Van de straat gezien, links stond hij van het venster, want rechts pronkte, in geglim van goud, een kleine muit met een canarie-vogelken: vlug en jong het vogelken; de fuksia was oud.

Het was een oude fuksia. Hij had een korte, noestige stengel, met vele rimpelen en grauwe moeten en pellende schors - maar 't was aan hem te beseffen dat hij niet zóo sterk was als hij wel leek, en hij van binnen hòl moest zijn.... Vier houten vertakkingen gingen tegelijkertijd, in evenwijdig verwijderen, van hem uit naar omhoog: enkel de toppen waren groen en alleen dáár waren nog doorschijnend frisch de blaarkens! Een tak echter was korter; had groen noch blad; was als doode hout: maar licht-groenig was nog zijn hart.

Eén bloempje alleen bloeide op de oude fuksia: vier bleekròze tongetjes, die om-krinkelden naar buiten uit en een violetten roksken, rond als een buikje-vol, te kort immers voor de zoo dunne en in-wìtte spillebeenen en meel-gele voetjes - als van

[p. 27]

een heel broos en fijn en klein monster-popje! - die er van onder door uitstaken, en roerloos neêrwaarts hingen....

Het oude vrouwken, sedert acht dagen, telkens zij haar oude fuksia bekeek, zag hem télkens eerst zooals hij vóor dièn dag was, véél rijker, voller dan nu: met vìer vertakkingen die op een niksken na, éven hoog waren gegroeid, en elk aan zijn einde een paar bengelende groenig-ròze, witgestreepte bolletjes, die kortelings bloemen zouden zijn, vertoonden aan een lang, rilde steeltje, dat van achter een rosasje bladerkens, zoo groen als gras, te voorschijn kwam; zooals hij voordezen was: zoo mooi, en zoo lustig, en zóo schoon in de groei, docht het haar; vóor dien dag was dat zij een takje liet stekken, om een nieuw plantje daaruit te kweeken. Want hij was òud, de fuksia.... Maar dan merkte zij de ontzettende verminking - en droef, angstig voegde ze zich voorover naar de plant, naar het geknoezeld taksken toe, om te zien of nog groen daar was het harte van het hout; en het niet dorde en het nog leefde? Maar telkens zij nader boog met haar hoofd, en met haar oude oogen troostend trachtte te bespeuren of 't er toch nog zóo was als gisteren, en toch vol werd haar gemoed, telkens ging de canarievogel aan 't schetteren, met wijde pluimen en bevende vleugelkens! Dan keerde het oudje 't hoofd gauw naar hem af, schoof zìjn stuksken suiker wat verder door de glimmende koperdraden der muit; zei ‘Hè, Pietjen’; lonkte goedig en aanmoedigend naar het vogeltje, en liet zich weer langzaam nèer in haren leunstoel aan het venster, om wéer te gaan kijken naar buiten, van achter haren fuksia, die links van het venster stond.

Daar kwam eerst een klein meisje voorbij. Haar hoofdje was over haar hart gebogen. Aan haar arm hing een gelig kabasje. En al gaande breidde ze nog.... En een bengel van een jongen volgde weldra al loopend èn sprong naar het venster toe, rèchts van het venster, èn Pietje verschrikte, en zonder staan of omkijken liep hij verder, met zijn boekentasch bengelend achter zich.... om 't meisken te gaan plagen, heel zeker. Dan kwam er een

[p. 28]

grootere meid voorbij. Glimlachend, 't was goed te merken, keek ze naar binnen, maar vreemd blikten haar oogen; of ze zich niet weerspiegeld zag; en heur kopken draaide, naar gelang zij stille verder schreed, meê, als om langer te kunnen zien, en haar oogen waren heelemaal op zij. En op haar langwerpige, breede doos, van een modewinkel, lette ze toch niet.... Haar op de hielen stapte een jongen, 't was of hij lanterfantend voorbijging; hij bestaarde den rug van de meid en 't was of hij verlegen was.

Dan een vrouw, met aan 't einden van heuren arm haar kreunend kind; ze zegt ‘ga-de kommen, of de zwarte man zal u pakken’. Schuw kijkt het kindje óm, ziet niemand, maar loopt nochtans, als een kind toch is, gewilliger meê, of het bang was.... Een vrouw nog, met neven haar heur fleurige maarte, dragend een jongen die aan een koekje snuistert en met zijn, om het koekje gesloten vuistje dan telkens poogt in 't gezicht der meid te slaan. Maar de moeder trippelt maar altijd voort. Nù is 't een oude heer, die schoorvoet, moeielijk nog te been, steunend op een ronden stok; en zijn zoon gaat stap voor stap neven hem mêe, heel traagzaam, en hij geeft den naar voren gebogen ouden heer een arm en zijn ander hand steekt in zijn zak, waaruit zìjn fijne wandelstok naar omhoog, tot bóven den schouder, uitsteekt. Zij stappen heel langzaam en kijken heel rustig.

Eenige tijd nu verloopt.... Zoet van warmte is de namiddag. In de stilte van het kamertje suizelt de zon: onder den hoogen schoorsteenmantel blinkt de zwarte stoof en glimt het staal - glinsteren de vurige koperen knoopen. En op het schaduwige schouwblad glitteren de rillende lijnen der roode kandelaars en fonkelt tegen het donkere behangsel, aan de klare glazen klok zóo troebel, dat het wit-porceleinen beeltje van Onze-Lieve-Vrouw met het kindeken Jesus, waarover zij staat, niet recht meer te onderscheiden is. Haar 't is éen stille warmte, éen warme kalmte.

Daarnevens slaat het drie uur. Nu zal hij reeds ver wezen, de oude heer!.... Wat is zij ook al oud, en heel alleen op aarde, zij.... En het is zelfs koud, in 't volle van den Zomer, voor

[p. 29]

oude menschen.... Zij huivert er van. Een vliege bromt gedurig om hare ooren, vermoeiend: zij sluit de oogen....

Rap voorbij snelt een man op een fiets, en boven zijn rug steekt uit een lange staak met iets daaraan dat blinkt als een zeis, en een smal lapje wapperende zijde.... als een ‘suivezmoi, jeune homme’....

De oude vrouw glimlacht. Wat is hij lang voorbij die tijd. Nu is zij òud, ouder dan die oude heer. Want kouwelijk is ze geworden, aldoor rilt ze en kan zich maar niet verwarmen.

Pietje slaapt, 't koppeken onder den vleugel. Water heeft nog de fuksia. En zij verschuift den bloempot, dat hij goed zou staan in de zon; en de langste tak, met 't einden het lachend bloempje, dat zijn grimmige tandjes laat zien tusschen zijn te korte, ronde lippen, steekt juist uit tot boven haren schoot.

De tijd der ‘suivez-moi, jeune homme's’ is lang voorbij. Nù zijn er rijwielen! En voor haar oogen schemert nog die scherpe roede, als eene zeis.... nog bromt die vlieg in de eeuwige stilte; vermoeid en zwaar is haar hoofd en stil hare voeten.

Over haren schoot kruisen hare handen; voorover buigt zich gewillig-meê heur hoofd; hare oogen gaan kil toe. Door 't venster, tusschen de fuksia-blaarkens speelt de zonne en legt glitteringen op haar grijze haar. Eén warme stilte, éen kalme warmte....

Pietje slaapt. Maar van de fuksia scheidt nu het eenzame bloempje, en valt onhoorbaar neer juist in het kuiltje harer gevouwen handen, als in een gereede graf.

Hal, 21 Nov. 1906.

F. Toussaint van Boelaere.