De Vlaamse Gids. Jaargang 81

[p. 23]

Willem van Toorn
Gedichten

Piero della Francesca: leggenda della Vera Croce
fresco's in de S. Francesco, Arezzo

Dit is over het kruishout allemaal:
een strip van kleurige kalken landschappen,
konten van speelgoedpaarden, hoofse poppen,
geordend in stilgevallen kabaal

van oorlogen, steden, stoeten. Het verhaal
over de boom der kennis van goed en kwaad.
Een tak daarvan geplant na Adams dood
die weer uitgroeide tot een boom zo groots

dat hij voor de bouw van koning Salomo's
paleis wordt omgehakt. Maar Sheba droomt
dat er een koning ooit aan sterven gaat
die haar vorst overvleugelt, en ze laat

het hout begraven in een put. Vergeefs:
precies op het tijdstip van de profeet
drijft het weer boven. Een Romeins soldaat
hamert de spijkers erin, dwars door Zijn vlees.

[p. 24]

[Verhaal van verf]

 

Verhaal van verf. Wie het nu leest weet niet

 

waarom het zó moest: die serene stoeten

 

van hovelingen, hovaardige hoeden,

 

geplooide mantels en in het verschiet

 

 

 

droomlandschappen als in het paradijs.

 

Gaat het soms om hoe we staan, hoe onze voeten

 

aarde raken en niet, hoe bont en zij

 

in deze eindige verkleedpartij

 

verhullen wat we zijn: kinderen, zoekend

 

 

 

naar wat de dingen zeggen? Tussen hen allen

 

één die het weet misschien. Hij richt

 

het hout op bij de put waar het in moet vallen

 

naar Sheba's wil. Simpele dronken knecht

 

in vodden, maar het meest een mens.

 

 

 

Houtnerf een aureool achter zijn hoofd, maar uit zijn hemd

 

hangen, secuur van lijn en kleur, zijn ballen.

[p. 25]

[Het moet wel zo zijn dat jij ergens staat]

 

Het moet wel zo zijn dat jij ergens staat

 

in deze scènes van het heilig hout.

 

Zo stil en hoofs in een geplooid gewaad

 

als deze hofdames van Sheba's stoet.

 

 

 

Vocht vreet de beelden aan. Een mouw, een hoed

 

vermoed ik wel, flard van een lap

 

kostbare mantelstof. Geef een teken. Ik moet

 

haastig de wanden langs of mij ontsnapt

 

jouw ogenblik binnen dit tijdloos staan.

[p. 26]

[Gezichten doodgewoon buiten op straat]

 

Gezichten doodgewoon buiten op straat.

 

Winkelier Salomo. Jongen op het terras

 

met engelengezicht. En Sheba stapt

 

juist in de bus die naar het bergdorp gaat

 

 

 

waar haar gezin op de boodschappen wacht.

 

Lansknechten in zijstegen. Een profiel

 

gevangen in een ruit, een hiel

 

maar net los van de grond, precies zoals

 

 

 

de paardenjongen pratend met zijn maat

 

bij Piero. Wie maakt hier een grap

 

met jou en mij? Ik zie je wel

 

wegglippen uit de deur van de kapel.

 

Binnen of buiten. Of het iets uitmaakt.