De Vlaamse Gids. Jaargang 37

[p. 262]

Monsieur Friquet

SEDERT gisteren ben ik als winkeljuffer geëngageerd bij Baas Seghers in zijn zeer voorname primeurszaak op de Van Iseghemlaan.

Ik heb wel is waar lang moeten parlementeren maar 'k geloof dat mijn achttien jaar de doorslag hebben gegeven.

Zo'n jong ding als ik kan hij best gebruiken voor de maanden Juli en Augustus, het hartje van het hele seizoen.

- Of ik ook de telefoniste zou kunnen vervangen wanneer die afwezig is, vraagt hij langs zijn neus weg vóór ik de winkel uitstap.

- Zeer zeker! Mijnheer Seghers.

Kón ik hem zeggen dat ik nooit een telefoon van dichtbij gezien had?

Ik ben tot alles in staat als ik maar bij hem binnen geraak.

Iedere morgen om half zeven ben ik op stap.

Overal zijn de rolgordijnen nog neergelaten. De huifkarren van de hoveniers uit Lombardzijde dokkeren over de oneffen kasseien van de Nieuwpoortse Steenweg.

Baas Seghers verwacht zijn personeel alle dagen om zeven uur: zegge, zeven uur.

Het is me overkomen, maar dan zeer zelden, dat ik de winkel binnenstap vóór de vastgestelde tijd....

Het is helaas meermalen enkele minuten over zeven als ik de grote patroon begroet.

- Kan hieruit misschien een eerbaar gemiddelde groeien?

Een gegrol en een trap van Seghers tegen de sinaasappelkist die in zijn latten splijt overtuigen mij gewoonlijk van de enormiteit van dit zwijgzaam voorstel.

Zenuwachtig laveer ik naar de kleedkamer tussen de bruine manden waarin allerhande groenten geprest zitten en die samen met de kisten druiven, de tonnen citroenen, de mandjes geurige frambozen, de dichtgenagelde bakken met de teerste vruchten en de bergen opeengestapelde bloemen precies als op een Mexicaanse markt in kleurige wanorde zijn neergezet.

De enige wanorde trouwens die onze baas in zijn huis gedoogt.

Boven de kas hangt een oude klok. Ze wijst tien over zeven. De zwarte naalden schuiven wrokkig, bewust van het nutteloze hunner inspanning Seghers personeel attent te maken op de rustpunten in een leven van adembenemend slameur.

Sinds lang heeft ze dan ook het slaan afgeleerd.

Langzamerhand leer ik hier het rijkste fruit en de meest verbazende groenten kennen. Waar vroeger courgetten, aubergines en artisjokken in mijn

[p. 263]

verbeelding spookten (moeilijk was het voor mij ze uit elkaar te houden) hier worden ze stukken verleidelijke werkelijkheid met eigen vorm en kleur.

Ik snuif de geparfumeerde lucht der Cantaloups en Noirs de Carmes, van de Duchesses d'Angoulème en niet het minst van de teerzachte perziken kwetsbaar als orchideeën.

Hun namen zingen zacht en voluptueus in mijn simpel hoofd maar weldra zijn ze mij zo vertrouwd dat ze zelfs in mijn dromen gaan nestelen en er zich aaneenrijgen tot een geurende guirlande.

Op de drukste momenten is het in de zaak gewoonweg een défilé van de meest verscheiden mensentypen: gemaniëreerde jonge dames in vaporeuze zomertoiletten en met lange bijgewerkte wimpers - glimmende franjes gelijk -, douairières pauserend tegen de toonbank, zelfs heren, koket draaiend op de hakken van hun verlakte schoenen doen er grote bestellingen die ze uitzingen in mooi gebalanceerde zinnen.

Monsieur Friquet is baas Seghers' beste klant. Hij is er bestendig aan 't bestellen. Maar, meer nog dan voor de apetijtelijke perziken met het fulpen velletje interesseert hij zich voor mij, de winkeljuffer met de lange blonde tressen.

Dat ik tussen die haarvlechten pastelblauwe linten strik doet hem vreemd glimlachen.

‘Que vous êtes diablement jeune’, fluisterde hij gistermorgen toen hij - o, zo toevallig - een Cantaloup keurde uit hetzelfde kistje waaruit ik voor het hotel Continental aan het uitwegen was.

Vandaag zie ik de grote wijzers van de hangklok vreemd draven over de vergeelde plaat. Kon ik ze maar tegenhouden!

Uren onbetaald overwerk zou ik willen doen. Binnen een kwartier wordt het negen uur, en dan worden de zaken hier - althans voor het personeel - stilgelegd.

Hoe kan ik na mijn werk Friquetontlopen?

Sedert een paar dagen word ik een ongewone rusteloosheid gewaar als ik mijn voorschoot losknoop en me klaar maak om huiswaarts te keren.

‘Bonjour ma belle blonde’, fleemde hij daarstraks nog toen ik alleen in de winkel was.

Zelfzeker als alle Don Juans greep hij mijn vlechten vast en loste ze niet vooraleer ik hem had aangekeken.

- Bonjour, herhaalde hij stil en met iets ontroerends in zijn melodieuze stem... 't was of er kittelde heel even een zuiderbriesje in mijn hals.

‘Vous êtes belle et fraiche comme les pêches dans l'étalage. Saves-vous que vosyeuxsont bleus pastels tels que vosrubans?’

En dan op de man af:

- Que faites-vouscesoir?

Ik wrong mijn handen uit zijn greep, wel iets brutaler dan ik het had

[p. 264]

gewild. Uit mijn blik trachtte hij te vorsen of ik hem volgde in zijn Frans minnespel.

- Alors, à cesoir?

Zonder nog één oogopslag in mijn richting verlaat hij de winkel. Verstrooid keer ik tot mijn kist oranjen terug waarvan ik de inhoud controleren moet. Drie en twintig, vier en twintig... een en dertig... godalmachtig ik raak de tel kwijt.

Monsieur Friquet! Noch groot, noch klein, maar opvallend elegant. In zijn fijnhoekig gezicht tekent zich uitdagend een scherp neusprofiel dat me onwillekeurig het strak gespannen zeil van een uitvarende visserssloep te binnen roept.

Maar wat gezegd van die handen van Friquet? Ze zijn van een fascinerende schoonheid. En dat maakt bij mij zeer veel goed.

Smal en lang wuiven ze bij de minste beweging. De witte maantjes baden rustig en voornaam in het glanzende parelmoer van zijn verzorgde nagels...

‘Rijkemensenhanden’ hoor ik moeder zeggen!

‘En de telefoon, moet die blijven bellen?’

De barse toon van Seghers klopt als een hamerslag.

De baas ziet wijnrood.

Geslagen neem ik de hoorn af. Een luie verrookte stem vraagt in een ongearticuleerd Frans: ‘de la verdure pour les anguilles au vert’.

Tot drie, tot viermaal ben ik verplicht de onbekende te smeken de répéter trèslentement... op die anguilles heb ik water en bloed gezweet!

Plots staat Seghers met verkropte woede achter mij.

Boven de purperen glans van zijn opgezet gezicht - een bestiale blik die rillen doet!

Hij snakt de hoorn uit mijn schamele handen.

Binnen in mij wordt iets tot scherven geslagen. De kwetsuur nijpt mijn ogen toe.

Met een zucht van verlichting wip ik klokslag negen de winkel uit. Het is een zeer slechte dag geweest.

Met grote stappen steek is de Leopoldplaats over. Zonder incidenten haast ik me langs de troosteloze steenweg, recht naar huis.

In mijn korte zomerjas rinkelt drinkgeld... nerveus, ontgoocheld zelfs, laat ik het glijden tussen duim en wijsvinger.

Tapales Isang! Op talrijke aanplakbrieven lees ik de naam van de grote Japanse zangeres. Als ik weigerig mijn zakgeld in mijn porte-monnaie wegsluit kan ook ik Tapales binnen enkele dagen toejuichen in de schouwburg. Bij die gedachte zijn mijn zorgen een ogenblik vergeten en gelijk een klein onbezonnen meisje spring ik op en af de borduring van het trottoir.

- Vous permettez Mademoiselle?

Ogen als verbrande hazelnoten kijken mij aan.

Even aarzel ik.

[p. 265]

- Ne me suivez pas, je rentrechezmoi

Begreep hij me niet? In elk geval Monsieur Friquet blijft naast me stappen en weldra schuiven wij onhandig en dom over de steenweg. Zonder één woord.

Mijn hart klopt in mijn keel. In de stilte van de avond hoor ik nog alleen zijn wandelstok hard en bot stekken op de tegels.

Angstvallig kijk ik voor mij uit. Soms zwenkt mijn blik even naar rechts of links om niet plots verrast te worden door het profiel van een bekend gezicht.

Een enkele keer voel ik zijn lauwe hand glijden langs de mijne die onbewogen blijft.

Uit alle voorzichtigheid neem ik afscheid van hem, lang vóór we de Metserstraat bereikt hebben.

Bij het bruusk afbreken van dit zwijgzaam en drukkend samenzijn zegt hij met een fluwelen stem:

- Déja?

Meteen heft hij mijn kin omhoog met de zilveren appel van zijn stok.

- Cela vaut mieux.

Perplex door zoveel onvermoede kordaatheid van mijnentwege blijft hij werkelijk staan. Goddank!

- Bonne nuit, petite, en hij steekt twee slanke handen naar mij uit. In het halfduister liggen ze op mijn palmen - twee tamme neergestreken vlerken.

- Bonsoir, Monsieur.

Ik hoor zijn stap wegsterven....

Vooraleer ik de deur toetrek kijk ik nog vlug de straat in. Ginder aan de Schaafstraat draait een silhouet de hoek om. Of hij zich nog in mijn richting keerde kon ik - ik zei bijna helaas - niet zien.

‘Bonne nuit petite’... Wat heeft Friquet een warme donkere stem. Of kwam dat door de avond?

Moeder is opgebleven. Er is laat bezoek, in de kelderkeuken hoor ik gedempt spreken, 't Is een pijnlijk moment voor mij als ik de moeder van Bert herken. Bert is een oude speelkameraad van mij. Flore spreekt altijd zeer stil maar het wordt een gewild fluisteren wanneer ze informeert hoe ik het stel op die grote winkel en of ik de Zondag ook werk daar ze mij nooit ziet. En, als bestond er verband tussen haar zoon en mijn primeurszaak zegt ze direct daarop, wijl ze tracht me in de ogen te kijken:

- Bert is sedert een week aangesteld als onderwijzer in het G. Borninstituut te Wenduine. Hij keert slechts met de week-ends naar huis.

Ik stamel iets van ‘proficiat’ en laat dan de twee vrouwen alleen.

Waarom verschik ik op mijn kamer de kleine Hebbelinck prent - een geknield meisje op een rood en wit geruite tegelvloer voor een open haard - die ik van Bert voor mijn zeventiende verjaardag ten geschenke kreeg?

Vermoedelijk wanhoopt Friquet dat ik ooit zijn zomers avontuur worden zal. Sedert enkele dagen blijft de winkel gespeend van zijn rijke bestellingen.

[p. 266]

Zouden baas Seghers en de kassierster, juffrouw Marguerite, zijn wegblijven merken?

Voor mij heeft zijn afwezigheid zeker iets beangstigends. Het gebeurt meermalen dat ik mij betrap verwachtend te turen over de matte glans van de goudreinetten en het donker gloeien van de wijnrode frambozen. Hij belt zelfs niet eens de zaak op. Hierdoor mist Seghers personeel de kleverige stem van de nieuw geëngageerde telefoniste, Madame Gabrielle: ‘certainement Monsieur Friquet, cesont les plus belles pêches que nousavonseuesdepuisledébut de la saison.... doncj'annote: unecaisse de pêches bien juteuses, oui, oui, je les choisirai moi-même; une douzaine de figues fraiches,... ah. non, cher Monsieur, je ne suis pas libre cesoir...’

En met slepende stem informeerde ze verder: ‘alors, Monsieur Friquet, pour les figues? fraiches ou sêches?’

‘Toujours à votre service’ vervolgde ze zeer argeloos, waarop gewoonlijk aan het andere einde van de draad iets vertrouwelijks moest volgen want onze Madame Gabrielle antwoordde dan met een wrong in haar hele opgeschrikte lichaam: ‘non, non, ne blaguez pas’...

Blozend van verrukking lei ze de hoorn neer, loerde door het raampje van de telefooncel waarvan de deur immer wagewijd openbleef, de winkel in, en stapte monkelend en met neergeslagen ogen tot aan haar schrijftafel.

De vijftigjarige telefoniste scheen waarlijk ontroerd, ze hield beide handen als een lampekap boven de wenkbrauwen om ongestoord verder te genieten.

Was het afgunst die me plots jaren ouder maakte en mij deze al te levensechte overweging ingaf: wat had Madame Gabrielle een pover bagage mensenkennis opgedaan in al die jaren van rijper wordende vrouw om bekoord te worden door het luchtig woordenspel van de Parijzenaar.

_**_*

Het staat vast: deze avond hoor ik Tapales Isang! Moeder is verwittigd dat ik laat zal thuis komen.

Overdadig licht druipt uit de kunstvol geschikte etalages van de Van Iseghemlaan. Door de dicht gefronste voile gordijnen van de talrijke clubs trilt het dofrode schijnsel van de schemerlampen. Lange slierten auto's parkeren links en rechts van de brede laan. Zijde ruist langs de zwierig gebalanceerde heupen der mondaines die met poppengezichtjes voortglijden naast zwartgerokte heren met diepingezette monocles.

Aan de stadsschouwburg rinkelt de electrische bel. De ingang van de ‘Uil’ is het hoekje om, de Langestraat in. Reeds staan een twintigtal personen aan te schuiven.

Is het toeval of een niet te ontkomen noodlot? Vóór ik mijn plaats in de rij ingenomen heb hoor ik, vlak achter mij:

- Quelle bonne surprise! Bonsoir ma petite!

[p. 267]

Friquet! Eeuwig en altijd Friquet. Het lijkt wel een Parijse aangelegenheid zich te gedragen alsof alles in het leven toeval was. Hij lacht... zo'n geluidloze zelfvoldane lach.

- Venez.

Zijn smalle vingers sluiten als een ring rond mijn arm, ik voel zijn geurig lichaam tegen mij aanleunen. Onze gezichten zijn dicht naar elkaar gekeerd... donkere vraagtekens zijn de ogen die hij op mij gericht houdt.

Voor wij de Vlaanderhelling opklimmen blijven we even staan voor Ensor's schelpenwinkel. We kijken naar de parelmoeren zeemeermin... ik heb ze hier altijd geweten, gestrand tussen kinkhoorns en vreemde Chinese vazen. Eigenaardig hoe ik al die jaren niet lette op de trieste blik in haar verstarde ogen.

Hier stond ik ook, zovele jaren geleden reeds, met de vierdegraadsklasse. Juffrouw Madelijn, onze onderwijzeres, leerde haar leerlingen zien naar die winkel met zijn unieke uitheemse atmosfeer. Eens bracht ze ons zelfs naar Ensor'sprentencabinet op het stadhuis.

Ik vergeet Friquet die naast me zwijgt. Weer wens ik als toen ik kind was dat de mooie zeemeermin zich een beetje zou kunnen oprichten op haar prachtig geschubde staart om te genieten van de zomerse atmosfeer... zo zou ze dan immers tot in de ruime salons zien van Peter Pan vlak voor haar, salons, die baden in een zee van licht, fosforescerend als in de grote oceanen waar ze vroeger als koningin paradeerde.

- C'est la belle sirène que vous admirez ainsi?

- Ik heb altijd van die winkel gehouden zeg ik, meer tot mezelf dan tot hem.

Met een verbluffende zachtheid ondersteunt hij mij bij het opwandelen van de Vlaanderhelling.

‘Tapales’ lees ik op de rechthoekige borden van een schamele sandwichman die ons voorbijslentert.

Op de zeedijk rusten late wandelaars uit op de houten banken. Onbezette plaatsen tonen hun harde zaten als enorme notenbalken.

Ik voel een loomheid in me doorwegen maar Friquet sleurt mij mee en weerstand hebik niet.

De Kursaal klaart in 't licht van zware kristallen luchters. De brede ramen zijn hoog opgetrokken. Een dichte drom Oostendenaars verdringt zich voor het schitterend lichtpaleis.

Taubers warme stem golft over de hoofden van het elegante gezelschap in de rotonde. ‘Du bist mein Herz’ moet de zaal in geestdrift brengen want door de openstaande vensters heen barst een overweldigende ovatie los.

Naarmate wij het gebouw naderen laat ik Friquet enkele stappen voorgaan als hoorden wij niet bij elkander.

Zag ik daar Clotilde niet tussen de voorbijschuivende wandelaars? Het

[p. 268]

meisje heeft in elk geval dezelfde dansende stap als Berts zuster... of lijkt het maar zo?

Wonder, nu is ze uit mijn gezicht verdwenen om weer aan de arm van een jonge man in mijn richting te naderen. Verbazend eigenlijk hoe ze op Clotilde gelijkt! Frisse rozengeur laat ze na. De gloed van haar ogen straalt door de avond heen.

_**_*

Als in een vertraagde film dalen Friquet en ik de dijktrap af, vlak vóór het Hotel Wellington. Het strand draagt rustig het kruis der golfbrekers. Taubers lied is weldra een verre echo. Het laatste naneunen wordt uitgewist door de lichtkegels van de vuurtoren die strak over de lage zeelucht vegen.

De killen glanzen-donkere moire zijde. De ons omringende nacht riekt naar mosselen en zeewier. We stappen stil en in onszelf gekeerd door het vlakgestreken strand naar het water toe.

Waar zijn de meeuwen gebleven? Hebben ze zich ergens neergevleid met uiteengeplooide vleugels om ons straks te verrassen? Zullen ze wellicht met forse klap hun reuzearmen sluiten om ons tot elkander te brengen?

Als giftige slangetjes doorslingeren blauwendige vlammen de aanspoelende golven.

Met verdubbelde voorzichtigheid volg ik Friquet.

Het is ijzig stil rondom ons. De atmosfeer weegt van beklemmende onontkoombaarheid. Daar ligt een grote plas tussen de hoge rug van een golfbreker en ons zelf.

Eén zwaaiend gebaar en ik spartel wanhopig in zijn armen. Door mijn zomerkleed heen voel ik de lauwte van zijn volle handen die zijn als grote schelpen. Een zonderlinge prikkeling doorjaagt mijn gevangen lichaam.

Bij dit onverwachte contact wordt de prikkeling verschroeiing wanneer zijn vingers als fijne bagetten de gave golving strelen van mijn kele.

Ik voel dat het een feest is voor zijn hete blik die zelfs in het halfduister, met de preciesheid van een kompasnaald de contouren van mijn gespannen corsage meten kan. Zijn geurig hoofd buigt dieper over mij heen en in de kleiner wordende afstand die onze hoofden scheidt, zie ik de zonde groeien...

Ik moest me doodschamen!

Terug... ik, moet terug...

In een ruk krijg ik mijn bovenlijf recht. Zeer bewust meet ik de diepte van de grote plas waarin Friquet traag vooruitkomt.

De Parijzenaar heeft iets van een waakhond. Verwachtte hij die opstanding? Als een wisse plooi ik in zijn mannengreep. Mijn iosgevlochten haar hangt over zijn gestrekte armen.

- C'est ainsi que j'aime vous serrer!

Het zijn de eerste woorden die hij klaar en duidelijk formuleert. Ieder er van druppelt ziltig in mijn opgezweept bloed.

[p. 269]

Hoe geraak ik uit dit gevoel van wellustige verdoving? Kalm en met gemeten stap schrijdt hij met zijn vrouwelijke buit voorwaarts. Het water klokt vreemd en trekt brede kringen. Waar brengt mij dit nachtelijk avontuur? Waar is nu mijn jonge meisjestrots waar ik zo prat opga? Wie in 's hemelsnaam verklaart mij dit zinneloos volgen van een vreemdeling van wie ik alleen de naam ken? Weet iemand waarom hij een hele zomer lanterfant in Oostende?

Veel later, toen dit galante spel mij slechts een herinnering had gelaten waarbij ik stilletjes monkelde, wist ik dat het leven toestanden schept, brutaal en ongevraagd waarvoor geen uitleg te achterhalen is.

Maar toen, gevangen in Friquets armen vond ik geen beter verweer dan me zo zwaar mogelijk te laten doorwegen als enige reactie op zijn verregaande onbeschaamdheid.

- Et voilà!

Zijn stem klinkt dof als een gong op de vormeloze nachtelijke muur waartegen wij onzeker aanleunen.

Ik glijd uit zijn armen.

- Avec vous dans mes bras je pourrais marcher d'horizon en horizon.

De onverwachte waarachtigheid in zijn woorden ontroert me. Nu, los van hem en eindeloos alleen op dit verlaten strand voel ik een nuchterheid me overspoelen als de leegte na een feestroes.

Was ik dan straks toch gevangen in zijn bedwelmende verrukking?

Vreemd en traag zoals 's morgens bij het ontwaken schik ik mijn haren en mijn kleed wijl hij zijn schoenen aantrekt. Eer we verder wandelen legt hij zijn twee handen op mijn schouders. Klein en verlegen zie ik naar hem op.

Fluisterend zegt hij:

- C'est parce que je vous aime trop que je n'ose vous approcher... et pourtant.... mon corps a besoin de votre corps si délicieusement jeune.

Verward luister ik naar de zingende stem die mij ieder Frans woord uit die handig geformuleerde zin aanbrengt als een verleidende offerande.

Een ogenblik hoop ik dat hij waarheid spreekt om dan plots wanhopig angstig te worden.

Maar wat zou het baten te roepen in die geweldig dreigende nacht waar we slechts met ons tweeën zijn?

Onverwachts kust een gulzige mond met zacht geweld mijn bladdunne lippen. Alle tegenstand is voorgoed overwonnen. Willoos en genietend laat ik hem begaan, handige vingeren kneden mij onzeggelijk teer onder de lichte bloese, verrukkelijk verwarmen ze mijn kille lenden. Met zondige wellust verdraag ik de beet in mijn hals.

Als een snoer hang ik met gekruiste armen rond zijn hoge schouders. Het is een alles vernietigend moment geworden. Ik zinder door dit nieuw ontdekte leven.

- Je vousdemande pardon, Olga... mais votre méfiance me faisait peur et

[p. 270]

beaucoup de mal. Retenez une chose de cesoir: c'est que j'alétésincère avec vous.

Hij neemt me bij de hand en we stappen verder. Elk voor zich voelt een onbehaaglijke gegeneerdheid, zodat we vermijden naar elkander op te zien. Dankbaar luisteren we naar het zoemen van een late binnenvarende sloep waarvan het witte toplicht als een lampion meedeint met het bootje. Hoe verder wij door de zompige nacht schuiven, hoe moeilijker het mij wordt te realiseren wat daar zojuist is gebeurd.

Was het werkelijk slecht dat ik mij deze sensuele liefkozingen van Friquet liet welgevallen en als jonge bakvis oplaaide van totnogtoe ongekend genot?

Of was ik psychisch zó afwezig door de magnetische tover van de Parijzenaar en wordt dit dan mijn excuus voor dit zinnelijk avontuur?

Het was daarbij allemaal zo radeloos snel gebeurd, fout was het in allereerste plaats geweest mij met die vreemde man op dit verre strand te wagen.

Wrokkig tegen mezelf en zenuwachtig zoekend naar een motivering die me een bedrieglijke troost brengen zal klim ik samen met mijn cavalier de trap op, vlak voor het koningspaleis.

Bijna geluidloos stappen wij door de straten die zwarter worden en onze gestalten mummificeert naarmate onze koppige zwijgzaamheid groeit.

Een handdruk als afscheid op de hoek van het tramdepot heel dicht bij mijn huis, is het eerste teken dat ons tot de werkelijkheid terugbrengt.

We staan tegenover elkander innerlijk krankzinnig overstuur. Ik schrik van het harde wit in zijn ogen...

Speelt hij comedie? Nochtans zijn ‘retenez ceci, Olga, ce soir j'ai été sincère avec vous’ had allesbehalve een vals accent.

Vóór hij vertrekt zegt hij schijnbaar achteloos:

- Demain je retourne à Paris pour quelques jours. Vous reverrez-je petite?

- Je ne puis vous promettre, Monsieur Friquet, laissez-moi d'abord revenir

à moi-même. Je me sens tellement bouleversée.

Halverwege de Metserstraat trapt een fietser voorbij.

- Goen avond, hoor ik hem zeggen en hij rijdt verder.

Op de hoogte van Berts huis springt hij van de fiets en verdwijnt in het deurportaal.

- Bert! Zou Bert ons gevolgd hebben?

Met een korte snak draai ik de klink om van de voordeur. Op de tast zoek ik de trapleuning en sukkel naar mijn mansarde. De treden kraken opzettelijk harder dan gewoonlijk in dit oude huis. Even raak ik het tafeltje op de overloop waarop een cliver staat.

Alles helpt ongenadig mee om mijn rusteloos geweten aan te klagen.

- Zijt gij het, Olga?

De hele trapzaal is verlicht. Moeder houdt de quinquet boven de leuning. - De schouwburg eindigde zo laat, lieg ik.

[p. 271]

In een wip ben ik op mijn zolder. Op de nachttafel vind ik de bougie en de stekjes. De beddesprei is opgeplooid. dat is een van moeders vriendelijke attenties.

In fijne straaltjes reuzelt het zand uit mijn schoenen. Met het vlakke van mijn handen tracht ik het op te scheppen want morgen wil ik het kruisvuur van vragen voorkomen.

Vóór de schuinstaande spiegel van mijn wastafel ontkleed ik mij. Achter lichtroze neteldoek priemen ondeugend twee naar vrijheid snakkende borsten. Aarzelend volg ik het spel der flikkerende kaars en droom bij het glijden van licht en schaduw op de gebronsde fond van mijn jonge lichaam...

En weer word ik die gloeiende verrukking gewaar. Instinctief sluit ik de

ogen om met al mijn vezels te genieten, opnieuw en fel, van dit heerlijk leven, brandend als vuur.

Het is een nacht van wentelen en moeilijk slapen geworden. Rond half drie schiet ik wakker: riep daar iemand mijn naam? Staat mijn venster zo wijd open dat de gordijnen los en breed uiteenwaaien en ik door de spleet zien kan? Is dat de Metserstraat? Sinds wanneer is die zo hel verlicht?

Slaapdronken kijk ik toe, en, een bezorgde moeder gelijk die haar kind tot over de oren toedekt, trekt de nacht beschermend diepliggende plooien over mijn onrustig wezen. Met een wonderbare geheimzinnigheid herschept de zware slaap mijn eigen beeld waarnaar ik met evenveel verbazing als belangstelling opzie als naar een onbekende.

Op de hoogte van het mansardevenster beweegt zich een jong meisje. Ze moet ongeveer mijn leeftijd hebben. Zonder de klaarte van de maan zou ik ze daar niet vermoeden.

Geboeid kijkt ze door het raam als verwachtte ze het voorbijslepen van de Veurnse Boetprocessie. Ik hoor ze luisteren naar het gedempt rumoer van verre stemmen. De gele cretonnen gordijnen waaien als vlaggen door het openstaande raam heen.

Wat moeten die mensen van haar? Het lijkt wel of de jonge vrouw door één enkel oog, geweldig en vijandig wordt bestraald. Wat hebben ze haar te verwijten?

Huiverend omklemmen haar handen de harde vensterbank. Lichtjes helt ze voorover. Haar tressen slieren over haar schouders heen en bengelen gracieus over de frisse buste.

Het tere lichaam. lenig als wuivende helm nijgt dieper door. Benauwend hijgt ze wanneer ze die mombakkesen ziet. De vreemdsoortigste koppen zijn hier komen getuigen voor hun eigen rot geweten; naïeve domkoppen, slijmerige viskoppen met verzopen ogen, klappeien met dwaze oliekoppen en daar nog tussen door stekelige potsekoppen.

Boven dit allegaartje fladderen vogels zonder kop noch staart. Hun ruwe vleugels, grote zwarte spandoeken, dragen binnenwaarts, geschreven met

[p. 272]

citroengele verf het Ensoriaans opschrift: pestedessus, peste dessous, peste partout...

Grasgroene, rode, oranje, zwartgebrande maskers waarvan de stinkende, wagewijde monden verbrokkelde tanden blootlaten, klappen rauw en schor open en toe en schreeuwen in koor: peste à tous!

Uitdagend defileert dit uitschot voorbij de wankelende meisjesgestalte. Verwonderd ziet ze hoe die groteske personages plots met armen en benen zwaaien, zich hulpeloos werend tegen een voor haar onzichtbare macht. De grond onder hun voeten splijt open en ze verstikken in een enorme vijver die zich boordensvol vult met donkerrood bloed. Alleen hun ogen met de wijdgespannen pupillen drijven aan de oppervlakte als glazen bollen.

Onder het mansardevenster stappen geluidloos in het melkwitte maanlicht twee mannen naar voor. Ze zijn in het zwart gekleed. De ene draagt vol wijding als gold het een ciborie een gouden schaal met blauwe boordjes. Omgeven door een onwezenlijk schijnsel heft zich uit de diepte der schaal met goddelijk betoverende gratie een bekend mannenhoofd op. Zijn blik gaat naar de kleine gestalte voor het raam. Zuiver klinkt zijn stameling:

- Mijn lieve Olga, waarom ben je zo verschrikt? Tk ben het, je Parijse vriend. Waarom kijk je mijlen van mij af? Wat mag je boeien aan de horizon? O, kind, gun alleen mij dit uitgelezen moment, het komt wellicht nooit terug. Zie hoe ik je nader, ontdaan van alle wellust, vat mijn hoofd in je zachte handen en kijk mij voor de allerlaatste keer aan met je bloeiende schoonheid van je pure meisjesziel. Luister je? Keer je nu traag om en zie: aan de kruising van de straat en de steenweg sleept men mijn lichaam voort. Ik deed er deze nacht afstand van. De kletsende buren schuwen nu reeds de rottende geur die opstijgt van onder het donkere doek. Hoor je het fladderen van vreemde vogels die begerig wachten op het nakende festijn?

Kijk niet zo wantrouwig, Olga. Je moet me tot het laatste aanhoren en je zult me begrijpen. Ik hou van je sedert zovele weken, ik kan je blonde kopje niet langer aanzien zonder het tussen mijn handen gevangen te houden als een teer gedonsde zomervrucht. Ik heb gevochten om je te vergeten. Tevergeefs, met de dag voelde ik mij meer en meer naar je toegezogen.... ik werd zonder dat jij het vermoeden kon een onbetrouwbare. Overal voelde ik je rondom mij, ik was je gevangene door al de charme van je blozende lijfje. Voortaan zal ik je lief hebben met mijn geest die zuiver en klaar is als het krakend houtvuur in een open haard. Je hebt niets te vrezen.

Morgen vertrek ik naar Parijs.... Au revoir!

Au revoir.... au revoir zoemt het uit alle hoeken en 't lijkt wel of de hele kamer één kinkhoorn geworden is. Ik zit rechtop in mijn bed en strek zielig mijn blote armen naar een vluchtende schaduw.

Damida REYNDERS