De Vlaamse Gids. Jaargang 32

[p. 383]

Van de hak op de tak

Michel Angelo in het Nederlands en in het Spaans

- Nu ik van Suchtelen's vertaling van Michel Angelo's ‘Sonnetten’ (Wereldbibliotheekvereniging A'dam) bezit, zou ik ook de Italiaanse tekst willen kennen.

- Ik kan je enkel de Spaanse vertaling bezorgen, die de Argentijnse dichter Marcos Fingerit ons uit La Plata stuurde van Michelagnolo Buonarroti's ‘Sonetos Misticos’.

- Michel Angelo, Miguel Angel, scandeerde Hinderyckx.

- Michelagnolo, herhaalde Winderyckx.

- ‘O Nacht, o zoete duisternis die spreidt

Over al moeizaamheên ten lest uw vrede;

Wie u verheerlijkt hoort naar hoogste Rede

En wijs is wie u eert en benedijdt’, zong Hinderyckx in de maat en de taal van Van Suchtelen.

En Winderyckx greep naar de Spaanse prozavertaling bij wijze van controle, en zegde plechtig na:

- ‘Oh Noche materna, tiempo màs dulce, aunque sombrio, en que todo esfuerzo termina por alcanzar su paz!

Quien te exalta, comprende las potencias innumerables marchando con tus pasos bajo tus densos velos’.

- Vierhonderd en twee jaren geleden schreef Buonarroti dit glanzende gedicht en hier zitten we nu te hunkeren naar zijn Woord, jij door een Spaanse en ik door een Nederlandse echo bekoord....

- En zoals elke naklank de schaduw is van de initiale klank, zo kan geen enkele vertaling het vertaalde achterhalen.

- Maar echo te zijn, is reeds veel...

- Want daardoor wordt het heimwee gewekt naar de bron. - Js.

Over Muntendam en de Muntendammers

In de reeks ‘Nieuw Groninger Mozaïk’ verscheen, bij de Uitg. Van Gorcum en Comp., te Assen, een posthuum werkje van E.F.W. Brinkman over ‘Muntendam en de Muntendammers’. Voor een goed deel bevat dit boek de jeugdherinneringen van Brinkman aan ‘zijn geliefd Muntendam, waar hij als jongen speelde’. En al ligt deze Groningse poldergemeente zeer ver van Vlaanderen, toch zal menig Vlaams lezer, liefhebber van vrolijke en kluchtige dorpsanecdoten, hier vele bladzijden naar zijn gading vinden. Meer dan eens zal hij in het Groningse volkskarakter getroffen worden door trekken die hem ook niet vreemd zijn. Wie dus Muntendam wil bekijken als een soort van hogergelegen Sichem, zal zich alleszins niet vervelen. Maar feitelijk moet men Brinkman's opstellen niet enkel als ‘jeugdherinneringen’ opvatten; ze hebben ook de waarde van

[p. 384]

bijdragen, tot een dorpsmonografie. Hier vindt men een massa bijzonderheden over de geschiedenis van Muntendam, over zeden en gewoonten, taal en mentaliteit van de Muntendammers. Waar een kleine ruimte bestudeerd wordt met de ernst die gewoonlijk voor wereldgeschiedenis past, bekomen de kleinste feiten en kenmerken een betekenis die licht voor opgeschroefd kan doorgaan, zodra men aan de beperkte grenzen niet meer denkt. Zo krijgen hier de lijsten van Muntendamse predikanten en onderwijzers iets van de ontzagwekkende stamboom-luister van keizers en koningen uit de wereldhistorie. Maar waarom niet eens een paar uren besteed aan de Muntendamse waterdruppel, zo liefderijk beschenen door het licht van Brinkman's genegenheid? We moeten toch niet altijd dobberen op de zee van nationale en internationale onderwerpen. En tenslotte dan déze verrassing voor ons, Vlamingen: De eens zo beruchte Muntendammers, die soms uit armoe voor... spek en bonen moesten schaatsenrijden en voor Cyriel Buysse's typen uit ‘Het Recht van den Sterkste’ niet hoefden onder te doen, werden tot ‘orde en rust’ gebracht door ‘de vestiging van een brigade der marechaussees’ en door... een Vlaming, ‘de heer J.W. van Petegem (die propaganda) voor geheelonthouding maakte. De h. Van P., wiens naam onafscheidelijk aan de vooruitgang van Muntendam verbonden is, was de zoon van een aannemer uit Vlaanderen. Volwassen zijnde werd hij eveneens aannemer van polderwerken, doch hij wijdde zich al spoedig ook aan evangelisatie-arbeid onder de veelal onbeschaafde polderwerkers... Hij behoort tot de opbouwers van Muntendam’.

Voor diegenen, die het nog niet weten, kunnen werkjes als dit (naast de volkshumor die ze aantrekkelijk maakt) aantonen, dat er naast een ‘Arm Vlaanderen’ ook eens een ‘Arm Nederland’ is geweest, door dezelfde sociale en andere kwalen aangetast. - Js.