De Vlaamsche Gids. Jaargang 27

[p. 237]

Boekbeschouwing

Nikolai Berdiajew. - Sinn und Geschichte des russischen Kommunismus. Vita Nova, Luzern; 200 blz.; ing. Zw. Fr. 6; geb. Zw. Fr. 7. - Vertaald door I. Schor.

Een Bijdrage tot de Psychologie en de Sociologie van het Russische Bolsjewisme, de eerste synthetische Russische geestesgeschiedenis, die de bronnen van dit Communisme opgespoord heeft. Zij vertrekt van de nationaliseering en de etatiseering van het godsdienstig bewustzijn in de 16e eeuw en van de oorsprongen van de Russische intelligentie en leidt over de omzetting van het anti-christelijk personalisme tot het collectivisme, over het nihilisme en het anarchisme tot het marxisme als uitdrukking der crisis van den Russischen geest en tot het wezen van den huidigen Staat. Het boek omvat de gansche nieuwe Russische geschiedenis, geeft een diepen kijk in de ziel van de groote Europee-sche-Aziatische natie en schetst nauwkeurig de figuren van Lenin en Stalin, zoodat de actueele Russische toestanden allerklaarst belicht worden.

Hans Harder. - In Wologdas weissen Wäldern, J.F. Steinkopf, Stuttgart; 230 blz.; geb. R.M. 3,80.

Harder vertelt over het lot van de Duitschers, door de Bolsjewisten verbannen naar de kusten van de Noordelijke Ijszee, in een taal en een vorm, die een begaafden dichterlijken auteur verraden. Vreeselijke drama's spelen zich af sinds meer dan 20 jaar in de groote woudgebieden van Europeesch en Aziatisch Rusland, waar dwangarbeid, honger, koude, besmettelijke ziekten, wanhoop, vertwijfeling heersenen. Het boek groeide uit persoonlijke berichten van ontvluchten, eigen herinneringen van den schrijver en bittere brieven, per geluk toegekomen.

August von Kral. - Das Land Kamâl Atartürks. W. Braumüller, Univers. Verlagsbuchh. Wien. 2e druk; 350 blz.; ing. R.M. 5,65; geb. R.M. 6,75; 1 kaart; naam- en zaakregister.

Een ongemeen practisch, actueel standaardwerk over het hedendaagsche Turkije van de hand van den vroegeren gevolmachtigden minister, ridder von Kral, Uitvoerig wordt uitgeweid over alle gebieden van het openbaar, politiek en geestelijk leven en de economische bedrijvigheden. Het is de beste cultuurhistorische arbeid over het moderne en steeds mysterieuze land van Mustafa Kemal, onontbeerlijk voor ieder, die zich dieper met de grootsche staatsprestaties van den Ghasi wil bezighouden. Buitengewone verrichtingen treft men er in aan, geschetst op preciese, objectieve manier door een autoriteit, die geen duister punt laat bestaan, zoo min voor den journalist, den historicus, den diplomaat en den aardrijkskundige, als voor den politicus, den koopman, den economist of den toerist. Von Kral boeit als een romanschrijver, al is hij steeds wetenschappelijk degelijk bij het uiteenzetten van Atatürks doeleinden, wier wezen wij leeren begrijpen.

Dr. JOZ. PEETERS.