De Vlaamsche Gids. Jaargang 21

[p. 259]

Het Feestmaal

Heildronken.

Mr. A.H. CORNETTE, voorzitter van het huldecomité, opende het vuur en vatte de verdiensten en de hoedanigheden van den feesteling samen, bij het aanbieden van diens geschilderd portret.

Aan mevrouw Sabbe overhandigde hij een prachtig bloemstuk.

Daarna bracht hij hulde aan den heer Lode Monteyne, die een monographie van Sabbe uitwerkte, en aan Dr. Robert Roemans, die voor een bibliographie van diens werk zorgde.

De heer MARCEL MAELFEYT, de ijverige secretaris van het comité, las nu een eindelooze reeks telegrammen voor, waaronder een van Z.M. den Koning, die den jubilaris gelukwenschte om diens letterkundig en wetenschappelijk werk.

Mr. JULIUS BOEDT wees er op dat Sabbe een volbloed Bruggeling is, in wien vooral een bijzondere deugd te waardeeren valt: de bedrijvige, waakzame gelatenheid, die hij van zijn moeder heeft, welke ook Sabbe's diepen humor bezat.

De heer HERMAN TEIRLINCK bracht den groet van de Koninklijke Vlaamsche Academie, waarvan de jubilaris als het werkzaamste en onontbeerlijkste lid geprezen werd.

Kanunnik BOON sprak namens het Davidfonds. Hij waardeerde den eerbied van Sabbe voor alles wat de katholieken dierbaar is. Spreker stelde vast dat Willemsfonds en Davidfonds thans naast elkaar staan om Vlaanderens cultuur te behartigen.

De uitgever G. VAN DISHOECK Jnr. begroette Sabbe namens zijn Noordnederlandsche vrienden en vereerders.

Dr. M. PEREMANS, penningmeester van het feestcomité, sloot de toastenreeks met een hartelijk woord namens de persoonlijke vrienden.

[p. 260]

Antwoord van dr. M. Sabbe.

Ik heb altijd gehoord, dat menschen die 60 jaar worden, zich onderscheiden door de eigenaardigheid, dat ze gaarne over zich zelf hooren spreken en dat ze vooral heel gemakkelijk al het goede gelooven, dat men van hen vertelt, en den lof, dien men hun toebrengt, zonder tegenstribbelen aanvaarden.

Welnu, als dit een kenmerkende eigenaardigheid is van den zestigjarige, dan moet ik u eerlijk bekennen, dat ik geen 60 jaar ben, dat er waarschijnlijk een vergissing in mijn geboorteakte is geslopen, en dat ik dien ouderdom zeker nog niet bereikt heb.

Terwijl ik dezen morgen op de Academische Zitting zat te luisteren naar al die mooie dingen die daar over mij gezegd werden, wanneer ik op het stadhuis den Burgemeester hoorde, en hier op dit feestmaal die lange reeks van lovende toespraken, dan heb ik mij in 't geheim, ‘stiekem’, zooals de Hollanders zeggen, in den arm geknepen om mij te vergewissen of ik het wel zelf was, die daar zat. En bij al dien dronkenmakenden lof hield ik genoeg contact met de nuchtere werkelijkheid om u hier in alle oprechtheid te verklaren, dat, zoo er iemand gedurende dezen ganschen feestelijken dag minder gunstig dacht over den feesteling dan al de redenaars, het in de eerste plaats de feesteling zelf was.

Mijn goede vriend Cornette heeft zijn bekenden, voortreffelijken periscoop uitgezet om mijn persoon en mijn werk te bekijken, maar hij heeft er voor de gelegenheid goudkleurige glazen in geschoven, die hem alles in een schitterenden, maar toch niet heel werkelijken glans van apotheose hebben doen zien. Mr. F. Pauwels is hem op dien weg gevolgd, al was het maar om te bewijzen, dat een Hollander met Vlaamsch bloed in de aderen, in opzicht van geestdrift gelijk is aan een dubbelen Vlaming. En zelfs mijn beste collega, R. Verdeyen, bij wien ik altijd de gedegen, echt academische nauwgezetheid kon bewonderen, heeft zich vandaag ontpopt als een ook al niet geheel te betrouwen panegyrist.

En zoo zou ik kunnen voortgaan.

(Dr. M. Sabbe bedankte hier al de redenaars, die zich op het feestmaal en elders lieten hooren; burgemeester Huysmans, de heeren J. Boedt en Herman Teirlinck, kanunnik Boon, de heeren G. Van Dishoeck en M. Peremans. Daarna ging hij als volgt voort:)

[p. 261]

Al die goede, trouwe kameraden zullen mij wel toelaten, dat ik hier hetgeen zij over mij zegden even tot bescheidener en juister verhoudingen terugbreng.

In het groote werkhuis van onze Vlaamsche wedergeboorte, van onze letterkunde en cultuur, ben ik geen voorman, geen leider, zelfs geen meestergast, maar een werkgezel, een bruikbaar werkgezel, misschien een goed werkgezel, maar dan ook niets meer. En laat ik het u zeggen, dat is mij genoeg.

Te kunnen medewerken aan de geestelijke opbeuring van ons volk, zijn cultureele uitrusting in letterkunde en wetenschap te helpen volledigen, de Vlamingen terug te helpen brengen op de hoogten, waarop zij sedert zoolang geen toegang meer hadden, dat is een taak, die dengene, die er zich aan wijdt, voldoening en tevredenheid geeft. Gij allen, die hier aanwezig zijt, en in meerdere of mindere mate aan die taak mede arbeidt, zult mij begrijpen en met mij getuigen, dat het een taak is, die haar loon en haar vreugde in zich zelf draagt.

En als het werk, door mij op dat gebied geleverd, naar uw oordeel, dan toch dank of hulde verdient, laat er mij dan het allergrootste deel van overbrengen op degenen, die mij de werktuigen in de hand hebben gegeven, die in mij de liefde hebben gewekt, die mij de onmisbare vakkennis hebben bezorgd, en die mij aldus in staat hebben gesteld de vreugde van dit werk te kunnen genieten.

En dan denk ik in de eerste plaats vol dankbaarheid aan vader en moeder.

Ik denk aan moeder, die liefdevolle, goede vrouw, van wie ik hier, gij zult het mij niet kwalijk nemen, niet veel durf zeggen uit vrees, dat de ontroering zich van mij zou meester maken.

Ik denk aan vader, die mijn beste vriend was, die mij Brugge's en Vlaanderens heerlijkheid in al haar uitzichten leerde kennen, die mij inwijdde in de literatuur, die in mij de Vlaamschgezinde gevoelens wekte, die mijn liefste leermeester was thuis en op het atheneum, en die mij beginselen schonk, welke mij in alle omstandigheden steun en richting in het leven gaven.

Ik denk aan mijn professoren op de Gentsche hoogeschool: ik denk aan wijlen Prof. P. Fredericq, van wiens leering en levensvoorbeeld veel in mij is overgegaan, ik ben er mij bewust van; ik denk aan Prof. A. Bley, die mijn aandacht vestigde op allerlei

[p. 262]

literaire eigenschappen en mij inleidde tot het werk van den grootmeester der novelle, den Zwitser G. Keller, in wien ik heelemaal opging en een nooit geëvenaard voorbeeld vond; en laatst not least denk ik aan Prof. Vercoullie, dien het mij spijt hier niet te mogen begroeten als den man met de onbegrensde Nederlandsche taalkennis en den kristalhelderen, steeds te vertrouwen betoogtrant.

En hierbij wensch ik nog te voegen mijn vrouw. Altijd heeft zij begrepen wat ik in het openbaar leven heb gedaan. Ze vond wel eens, dat er veel vergaderingen waren, en veel voordrachten, en veel karweitjes van allen aard, maar steeds heeft zij mij de deelneming aan dat alles gemakkelijk gemaakt, steeds heeft zij de huiselijke tucht zoo los weten te houden, dat ik in al die dingen vrijelijk kon doen wat ik meende te moeten doen. Ik heb haar daarvoor nog nooit bedankt. Ze wist overigens wel hoezeer ik haar daarvoor waardeerde. Maar heden doe ik het in 't openbaar en uit de volheid des harten.

In de hulde, Dames en Heeren, die gij mij heden bracht, in alles wat gij heden hebt gezegd, in alles wat gij voor dezen dag ontworpen hebt, zijn er twee dingen, die mij boven alles hebben getroffen: ten eerste het gevoel van vriendschap, en ten tweede wat ik zou willen noemen het gevoel van Vlaamsche solidariteit op cultuurgebied.

Ik vraag u dan oorlof om het feest van heden, los van mijn persoonlijkheid, in het teeken van dit dubbel gevoel te plaatsen.

Dat er zoovelen zijn, die heden van hun vriendschap getuigden, en dat er daarbij zoovelen zijn wier vriendschap dagteekent uit verre, verre jaren, is mij heden een ware bron van verkwikking en opbeuring. En dat er zooveel Vlamingen van allerlei politieke, godsdienstige of wijsgeerige richting, zich heden hebben vereenigd rondom iemand, die naar zijn vermogen voor Vlaamsche cultuur en kunst heeft geijverd, is het tastbaar teeken van den groei van dien goeden geest, die steeds ruimer en breeder bij ons moet heerschen, - van dien geest, die ons, met integraal behoud van eigen denkwijze en levensopvatting, eerbiedig en begrijpend, ‘gentlemanlike’ moet doen staan tegenover de denkwijze en levensopvatting van anderen, hoezeer ze ook van de onze mogen verwijderd zijn. Dat heb ik steeds betracht en het is mij dan heden

[p. 263]

een tweede bron van vreugde te mogen vaststellen, dat bij zoovelen, die ik er hier hartelijk voor dank zeg, die betrachting wederkeerig is.

(Dr. M. Sabbe besloot met een algemeenen dank aan den Koning wegens zijn telegram; aan minister Lippens; aan de ministers van State Louis Franck en Frans Van Cauwelaert; aan Burgemeester Huysmans; aan Gouverneur Weyler; aan de Koninklijke Vlaamsche Academie; aan de vertegenwoordigers van de Brusselsche Hoogeschool, van de Koloniale Hoogeschool, van het Hooger Instituut voor Schoone Kunsten; aan het huldecomité; aan den kunstschilder W. Vaes, aan de heeren Lode Monteyne en Rob. Roemans, aan het Vlaamsch kwartet en aan de pers).