De Droomer, waarin hij de melancholie voelt die voorbijsnorrende treinen in ons oproepen, de treinen die steeds rijden naar onbekende horizonnen.
De Droomer is de jonge kassier van een klein station. Hij weet een wijde wereld die hem wacht. Die wereld, dat is Parijs, Londen, Rome. En de verleiding wordt hem te machtig. Hij steelt de kas die hem toevertrouwd is en reist naar Parijs, waar hem... de grootste ontgoocheling wacht. Door zijn geweten gepijnigd, zich door de politie omringd wanend, werpt hij zich onder een trein, die zijn ziel medevoeren zal naar een onbekend land, waar geen terugkeer-koepons worden afgeleverd.
Het moderne leven schrikt Reymont niet af. Ook bij het ronken der fabrieken is hij thuis. Alleen onder de hedendaagsche Poolsche schrijvers heeft hij het aangedurfd de schoonheid te zoeken in het moderne leven, en hij heeft ze er gevonden. Dit is wellicht zijn schoonste eerepalm.
In een anderen roman. De Tooneelspeelster, heeft hij dit leven zoo scherp en intens-warm weergegeven, dat hij onder de jongere Poolsche schrijvers vele navolgers heeft gevonden.
Maar het boek dat hem een wereldfaam zal bezorgen, is zeker zijn prachtige roman De Boeren, die een werkelijk epopee is van het Poolsche boerenleven, maar die door zijn partikularisme, evenals bij ons het werk van Streuvels, onmogelijk zal kunnen vertaald worden, zóó. dat het werk tot zijn volle recht zal komen.
Puccini. De pas gestorven toondichter heeft werkelijk het Bohemer-leven in zijn jeugd gekend, toen hij als jongen, te Lucques geboren, vroeg zijn vader verloor, en zijn studies deed aan de muziekschool te Milaan. Met zijn broer Michel hield hij een huishoudenboek, dat nu nog steeds bewaard is gebleven en waarin men kan lezen dat zij zich voedden met rijst, haring en brood. Ofschoon Puccini van de koningin van Italië een ondersteuning van 1000 lire kreeg, moest zijn oom, August Cern. toch telkens ter hulp komen, maar die gaf nooit meer dan 39 lire per maand. De hotelhouder, in wiens huis hij zich gevestigd had, verbood hem zijn eten gereed te maken in zijn kamer, omdat anders de geur de klienten uit de herberg dreef.
Spijts zijn spaarzaamheid had Puccini toch al 300 lire schuld bij den hotelhouder, toen hij gelukkiglijk van den uitgever van zijn eerste opera. Les Villi, 1000 lire trok.
Op 38-jarigen leeftijd schreef hij de meesterlijke partituur op het eeuwig-jonge Vie de Bohème van Murger, waarmede hij de wereld en den rijkdom veroverde, zoodat hij den laatsten tijd kalm aan het meer van Transimena leefde, jagend, visschend en werkend.
Het Testament. De Max, de befaamde Roumeensche tooneelspeler, die voor eenige weken overleden is, schreef, vier jaar geleden, op een avond, toen hij zijn leven moe was:
Mes dernières volontés.
J'ai assez ri!
Merci à ceux qui furent bons. Pardon à ceux, qui me furent mauvais.
Je prie mes amis et mes ennemis de ne pas venir à mon convoi.
Je souhaite qu'un fourgon vienne prendre mon corps et que l'on me brûle. Vive la France!
Vive la Roumanie!
Ibsen. Clemenceau, de Fransche Tijger, die zich nu teruggetrokken heeft uit het woelige leven der politiek, en kalm leeft in een verlaten stadje aan zee, omschreef den Noorschen dramaturg als volgt: ‘Ibsen, un rasoir aiguisé sur un glaçon.’ Wel juist gezien en eigenaardig, niet?
Een Proletariër. Chaliapine, de beroemde basse, verdient op dit oogenblik in de Metroplitan Opera te New-York het sommetje van 90.000 frank voor ééne voorstelling.
Als de arme dichters, die dit nieuws lezen, maar geen beroerte krijgen!
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd