De Vlaamsche Gids. Jaargang 8

[p. 420]

Lente.

Er kwam een zwaluw uit het Zuiden,

op de wieken der tropenwinden, die zich koelen over blauwe zeëen en Griekenlands rozen uit de botten zoenen;

er kwam een zwaluw met hemelblauwe veêren.

Ik heb haar gekend in de tropen-wouden, in de oase die 't woud-eiland der tropen is, waar ik leed, onder de lichtwoestijnen der hemelen, over de weêrspiegelende licht-woestijnen der groene zeeën;

ik heb haar herkend op het wingerd-omrankte nest, naast mijn open venster, waar ik heden avond den eersten lente-geur der tuinen wachtte en den open-bloei der eerste tulpe;

'k en weet niet of ze mij herkende...

En verlaten is de woud-oase, waar nu de tropen-regens druischen en golven, afwaarts, in den storm-wind, als lauwe zeeën-val uit de wolken-woestijnen der grijze, grijze Oceaan-hemelen;

ik weet dat het eiland eenzaam is, waar ik gewond en ijlend lag, onder de heete zon-zoenen op de brandige lippen mijner wonden, in den ziltig-zoelen licht-adem der zeeën; -

dáár, onder mijn schamel broeiig dak, kwam een zwaluw wonen, gebannen Lente, in den heeten tropen-winter;

ik heb haar herkend, 't is de Lente.

Zal ik het lied van mijn wee hérzingen, opdat zij ook mij herkenne?

_* * _*

Lente:

de herinneringen hérbloesemen in beelden; de pijnen hérbeven

[p. 421]

in de slapende wonden; het leven hérblinkt in droomende oogen, en rood hérbloeit de lust onzer harten;

fonkelrood is 't bloed der pijne, als het driftige Leven naar de aderen polst, waaruit de wonden hun roode smerten weenden;

in de lente botten de leliën, blank; maar ook de rozen, rood; en de geur der rozen is ruwer dan de adem der leliën; en de lelie die groeide naast den rozen-bos zal zich heffend kwetsen in de rozedoornen, en de lelie zal kwijnen, ademloos in de smachtende roze-walm;

in de lente bloesemen de vruchten, en wie den bloesem schendt heeft de vrucht geschonden; en wie den bloesem rooft heeft den stengel gewond; en wie de bloemen plukt heeft den halm gedood: er is geen tweede lente; -

alleen de dolle wind mag spelen in de bloesems, en hun honig uit de kelken drinken, en hun bloesem-vleugelen rooven, als zoenen;

hoe dikwerf heeft hij ontstolen ook het hart der bloesems, het hart dat de vrucht hunner liefde was: lentewind en maagdebloesem!

_* * _*

Lente:

vóór lang heb ik haar gekend; ze was eene maagd;

haar oog was een sterre 's morgens en ontsliep in 't licht, - was een sterre 's avonds en ontwaakte in 't suizige duister,

en 's nachts vlocht haar hand de lente om de twijgen en in 't mos, op de wilgen en in den snellen stroom waarin juweelen perelden en bloeiden, en juweelen in 't mos, en juweelen op de twijgen;

ze was een maagd met oogen van dauw, tranen-vol tintelend, als de vele, vele dauwdroppelen in 't diepe woud, saâm stralend, in den morgen, den regenboog des hemels in den doom der kruinen;

en 't blonde licht harer vlokkige trensen was een stroom van blonde waterschijnen in de beken, bevlochten met groote vlok-broze waterbloemen op de blonde vlieting;

haar gewaden-sleep was de bloesemige sleping der windenjacht over de hagen der gaarden, vér-blank naar de velden;

haar adem bevatte den honig-reuk van al de leliën-kelken uit den boezem eener roze;

[p. 422]

en wit-pluizig in den stillen nacht donsde ze de branken mijns wingerds, spiegel-krinkelend in mijn groen-ruitig venster, waar ik zoo laat arbeidde, verwachtend de lente, die 'k voelde aanlauwend in de warme avond-golvingen uit het Zuiden, die de zwaluw der tropen, haar bode, gebriefd had, vreugdig schrijvend haar zwiepende konde in de roze avondlucht;

en de zoele morgenwind was de zucht harer vlucht;

ik had van haar gedroomd, terwijl haar zachte hand dien nacht de knoppen roosde der hagedoornen om den tuin mijner winter-kluis.

_* * _*

Lente:

voor lang heb ik haar gekend; ze was een droom,

een droom-nevel gevlochten van herinnering en toekomst, een toovering van gisteren en morgen, van bloesem en doorn, van 't menschlik-weeïge naar 't oneindig-vreêïge;

ze was de droom van een droom;

en ze was eene maagd in dien droom; lief óm haar;

en mijn liefde was de droom eener liefde.

_* * _*

Voor lang kende ik de lente; ze was een broze morgenwolke;

ik was het leven dat de lente beidde, siddrend in den bast van het vleesch;

in mijn droomen was ik verloofd met de lente, de lente die de bloesem is van het leven tot de zomer-liefde;

ik zag de varende lentewolk en voelde den zucht der lenteluwte door het leven, en de dauw der wolke op mij;

en ik wilde botten en bloesemen, wilde mijn doom in bloesems botten en fladderen in lentewind, maagdlik beeld der lente, en dan bronzend voelen, na vruchtzwaren levenstijd, den lauwerenden afscheidsblik der scharlaken-gouden laatste herfst-schemering door de purpergulden avondwolke: de overgewaaide zilver-morgenwolke der lente.

Nacht is 't nu; de lente is henen; nog voel ik haar jacht in mij.

Zal mijn liefde van het leven vruchten baren? Of is dit nog de

[p. 423]

droom eener nieuwe lente, welke 't morgenjaar reeds aanzwoelt uit het Zuiden? Dan wil ik rustig zijn en in arbeids-gepeins schooner levensdroom ontdenken, dien de naderende lente ontbloesemen zal.

_* * _*

In de frischte van den morgen ging ik wandelen uit de steden, en de adem der lente was koel op 't voorhoofd:

langs de tuinen waar men lente verwacht in berekende plantings-reien en haar geuren en kleuren schift;

langs de tuinen waar lente binnenwoelt als een wilde en bloeit uit alle leven in de lucht en langs de aarde;

langs de tuinen waar de graven der stedelingen zuilen en waar ik zoovele doode boomen telde, welke de lente voorbij-ijlde, en waar donker pralen ijf, cypres en sparrekaarsen, ceder en lork, immer koude, immer wrange, immer treurende, die nooit bloeiden in de lente;

langs de tuinen die alle weiden zijn, waarop sterren in bloemen-memigte vielen te nacht en schitteren in den morgen-doom: de slepende morgen-verte in 't wolkig verschiet der deinend-teêrgroenende dreven;

rond de oude stammen ontspringen nieuwe jeugdige loten, en wit-pelzige knopjes omkransen en omstruiken de ruwe reuzen, die botten in de hoogte, forschig-groen;

uit de akkers, waar ploegen de voren sneden, geurt de lente der aarde.

_* * _*

Hebt ge geen jagende drift gevoeld dit jaar, in de lente der wouden, der gaarden en der menschen; de jacht van 't leven door al wat sluimerde, de jacht der driften door al wat rustte;

aderen drifts in ons, aderen warmte van worteling tot worteling der dreven, aderen lichts door morgen- en avond-wolken?

De gedachten koken in 't hoofd,

de beelden bloesemen in den geest,

en 't gevoel polst de aandoening uit het hart:

't is de lente.

[p. 424]

Koor van geuren en kleuren, koor van vogelmelodieën op slagmaat van een onzichtbren, al-beheerschenden nachtegaal;

koor van vroolijk en blondgroen, van gonzenden zang in 't hart der bloemen, der bijen, floersch-fladderende licht-bloesem, gouden sterren der gaarden;

de kille dampen van den winter ontvlieden de aarde; langs den melkigen stengel der balsem-bloemen geurt de lente uit, en 't jeugdig-groen der weiden stijgt langs winter-mossige stammen naar de twijgen in ontbarstende looveren, groen van leven, geguld van licht.

_* * _*

Lente:

bloesem der jaargetijden;

bloesem-dauw op dien morgen des levens, welks nieuwe dag weêr het lange jaar is dat daagt, na het korte jaar dat sliep, midden late herfstpraal der hagen, eik- en dennenwouden, z'n winter-stillen nacht;

bloesem van den arbeid, die bevruchten zal de taak van het menschen-leven, de taak van 't bewust-worden der stof door de liefde: bloeitijd onzer kunst;

en lente:

tijd dat de laatste gulden-roode blaren van den herfst, die worstelden en rilden, den winter lang, in koper-kouden Noordenwind, van de takken der struiken vlinderen nu, in den loomen lentewind met de broze drenteling der eerste bloesems, te spel der nog kille lente-adems in de gaarden, alsof 't nog sneeuwde;

lente:

tijd van slechten der stervende en herlevende krachten:

wie leven wil ontbloeseme zijn arbeid en zinge den lente-bruidzang langs den drempel, opdat er leven worde in de nesten en op de branken, die de nesten omtwijgen.

_**_*

Lente:

harmoniseering der levens in zang en geur en bloei;

en vóór 't groen-eentonige wordende van den langen zomer:

[p. 425]

inleidende symfonie der wit- en roze- en karmijnen levensjeugd in de gaarden;

orchestratie in akkoordende vogel-zangen van het kunstwerk, de lente in haar maagdlik-tooverig bloei-dekor; poëzie-proloog der machtige levens-spelen in grootschen zomer en somptueuzen herfst.

Langs d'overwassen vlieten, in de slingerend-groene hagen, in de zonnige wouden spelen bloem en vogel en wind en menschen de groote idylle der lente;

en het tortelpaar dat ik bracht uit de tropen, de malv-gepurperpoederde oase-tortels, spelen in lente-zonne en wonden mijn tuinbloesems en drinken honig uit de kelken en honig van elkaars liefde-zoenen, zij die leefden in 't bloesemlooze lommer, in 't lommer dat blauw-zilveren bloesem is: 't lommer der oasen in Afrika.

Lente sneeuwt nu in de gaarden; en niet snel is de sneeuw gesmolten, alsof 't weêr winter-sneeuw was.

Doch is ook latere sneeuw de herinnering niet van lentebloesem,

kouder wijl het hart kouder,

vluchtiger wijl het leven vluchtiger,

scherper-blank op 't levens-naakte, wijl de wouden en de landen en 't leven lommerloos en winter-stil,

en 't licht der zonne, der eeuwige, hoe nader, hoe krachtloozerbleek, als reeds schijnend op den dood, op een dood verleden der streke, weêrschenen-bleek van den dood?

En de nieuwe lente brengt nieuwe botten en nieuwe bloesems, die de laatste droog-krampende bladeren van 't verleden zomer-leven der branken afwringen:

dit is de kring der jaargetijden, der levens, der geslachten en volkeren, misschien der werelden;

en zeg me of we nu in onze wereld, lente, zomer of herfst genieten,

en wie de lauweren van den herfst vlocht of vlechten en kleuren zal met het bloedend-goud zijner Kunst: de lauweren van den wereld-herfst?

Emiel Van der Straeten.