Victory

[p. 46]

Een verrassende aanblik.

Toen de reizigers na veel omzwervingen in het nijvere rijk van het Blue Band-meisje eindelijk de grootste der verpakkingszalen binnentraden, kwam een golf van verrassing hun tegemoet.

Nooit hadden ze een plaats gezien, waar gezelligheid en arbeid zoo wèl te zamen waren gevoegd.

Honderden jonge meisjes, allen gekleed in hagelwitte jassen, het hoofd gedekt met een muts van dezelfde kleur, waren bezig de bekende Blue Band-margarine te verpakken, eerst in papier, daarna in kartonnen doozen of houten kistjes.

De adem van het werk ruischte door de zaal, overal tikte en tokkelde en klopte het; kleine machines deden jachtend haar plicht; de glijband slierde weg, beladen met kostbare vracht; de stemmen der verpaksters klonken door den vroolijken roezemoes heen.

En door al die geluiden en tusschen de vele machines bewogen zich of stonden de jonge lenige werksters in haar blanke omhulsels.

‘Kijk, kijk’, zei meneer Harders, ‘dat is interessant.’

[p. t.o. 46]

Een verrassende aanblik....... blz. 46.

[p. t.o. 47]

....dat schalksche blondje spijkerde in één dag de zijwanden van 2400 kistjes.... blz. 54.

[p. 47]

‘Een eenig gezicht,’ vond mevrouw, ‘al dat drukke gedoe, dat vele van menschen en voorwerpen.’

‘Een schilderij, vrouw.’

‘Nee, een schilderij vind ik het niet.... dàt niet.... 't is.... 't is.... ik kan het niet juist zeggen, maar als ik hóórde wat ik hier zie, zou ik een lied van den arbeid in mijn ooren hebben. Leven, krachtig, bruisend leven is het voor me.’

Van Dalen lachte.

‘U wordt dichteres, mevrouw.’

‘Dank u. Maar u hebt ongelijk. De inspiratie ligt hier wel, maar het kunnen ontbreekt helaas.’

‘Ziet u wel, dat hier alleen machinaal verpakt wordt? Geen hand komt er aan de margarine, de machine doet alles.’

Ja, zoo'n machine, lang en smal, was een wonder van vinding. Boven in werd de margarine gestort; ze daalde en vormde een hoekig stuk; ze ging opnieuw een trapje lager en een mes sneed het stuk in halve ponden; elk half pond viel op een blad bedrukt papier, dat weer iets naar beneden, juist op tijd er onder schoof; twee kleine armpjes vouwden daarna het papier dicht, waarna het, geheel

[p. 48]

ingepakt nu, door het meisje, dat de machine bediende, werd opgenomen en gewogen.

Want het gewicht van elk stuk werd gecontroleerd!

Zeventig halve ponden leverde elke machine per minuut af!

‘Wat een vaardigheid moeten zulke meisjes hebben!’ vond meneer Harders.

‘Routine!’ zei z'n vriend, alsof dat woord alles verklaarde. En voor hem bestond er ook niets anders dan dat, want geheel het bedrijf, wat de werklieden betrof, berustte daarop. Routine en specialisatie van den arbeid vormden werkkrachten van zeer groote, zij het dan ook eenzijdige productiviteit.

De gewogen stukjes Blue Band kwamen dadelijk in kistjes, die, als ze gevuld waren, machinaal werden dichtgespijkerd. De glijband bracht ze vervolgens naar de plaats, waar ze voor de verzending werden opgeslagen.

Later gingen ze op dezelfde wijze door een tunnel, die onder de Nassaukade doorliep, naar de haven, waar schepen voor het vervoer gereed lagen.

In een kleine zaal werden andere merken dan Blue Band met de handen

[p. 49]

verpakt. Maar geen van de meisjes raakte ooit de margarine met de handen aan.

Zoo groot was de vaardigheid van deze paksters, dat het mevrouw Harders toeleek, alsof ze weinig minder presteerden dan de machines, die ze even te voren hadden gezien. Dat was natuurlijk verbeelding.

Maar de vlugheid van de meisjes bereikte in die verbeelding toch een groote waardeering.

‘Het is een schilderij,’ zei meneer Harders, toen hij, voordat hij de zaal verliet, nog eens omkeek.

‘Een gedicht,’ beweerde mevrouw.

‘Ieder, die hier komt, vindt het aardig,’ merkte meneer Van Dalen nuchter op.

Voor hem was de poëzie, die er school in dit deel van het groote bedrijf, bijna onvindbaar geworden.