Vestdijkkroniek. Jaargang 2002

[p. 88]

Vestdijk onverkrijgbaar?
Maarten 't Hart

[p. 89]

Ria Albers schreef mij: ‘Wij brachten met enkele leden van bestuur en redactie een bezoek aan Mieke Vestdijk. Zij klaagde erg over de uitgevers die vrijwel niets meer van het werk van Vestdijk op de markt brengen. In de boekhandel is het ook nauwelijks meer te vinden.’

Is Vestdijk inderdaad onverkrijgbaar geworden? Loop op de Boekenpromenade in de Breestraat te Leiden achtereenvolgens de drie aldaar gevestigde boekhandels binnen, dan tref je inderdaad in de kasten alleen Ina Damman nog aan. Toch blijkt de naam Vestdijk bij de meisjes achter de diverse informatiebalies, anders dan bijvoorbeeld de naam Aart van der Leeuw, nog wel bekend te zijn en desgewenst willen ze graag voor je nakijken welke romans van Vestdijk thans leverbaar zijn. In twee omnibusachtige uitgaven blijken de tweemaal vier Anton Wachterromans in ieder geval nog verkrijgbaar. Daarnaast zijn ook de romans De dokter en het lichte meisje, De kellner en de levenden, De koperen tuin, Rumeiland, deel twee en deel drie van de Victor Slingeland symfonie (en merkwaardigerwijs dus niet 't meest fonkelende deel van deze trilogie), alsmede de Verzamelde Verhalen nog leverbaar. Terug tot Ina Damman is ook nog los verkrijgbaar in de Salamander-reeks en Avontuur met Titia, zoals bekend geschreven met Henriëtte van Eyk samen, is in herdruk. Van de essays blijkt niets verkrijgbaar en hetzelfde geldt voor het poëtische oeuvre en de verrukkelijke boeken over muziek. Al met al lijkt het, als je bedenkt dat dus grandioze romans als Ierse Nachten en De vuuraanbidders en De held van Temesa schitteren door afwezigheid, een treurige zaak. In Engeland immers kun je in elke boekhandel alle romans van de nog zoveel oudere Charles Dickens in diverse uitgaven aanschaffen.

Vergelijk je Vestdijk echter met andere Nederlandse auteurs van wie ooit de Verzamelde Werken verschenen zijn, dan valt, enerzijds, zijn score warempel nog mee, maar word je anderzijds diep treurig van 't ontbreken van sommige andere schrijvers. Van Arthur van Schendel bijvoorbeeld is op dit moment zegge en schrijve één titel leverbaar, De wereld een dansfeest. Onvolprezen romans zoals De waterman, Een Hollands Drama, De Grauwe Vogels zijn onvindbaar. Van Bordewijk is thans alleen Blokken en, onder de titel Huis te huur, een verzamelbundel met elf surrealistische verhalen leverbaar. Karakter is in herdruk. Van Marnix Gijsen zijn slechts Joachim van Babylon en Telemachus in het dorp leverbaar. Wil je Couperus lezen, dan kun je De boeken der kleine zielen, De stille krachten Eline Vere kopen. En van de indertijd als ‘shilling-shocker’ neergesabelde roman Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan komt een herdruk in de Salamander-reeks.

Van sommige auteurs is niets meer leverbaar: J. van Oudshoorn, Jacques van Looy, Aart van der Leeuw. Om met het woord des Heren te spreken: men kent en vindt hun standplaats zelfs niet meer. Ook van Marcellus Emants bleek niets meer te vinden. 't Is dat Van Oorschot nooit iets verramscht, dus Du Perron en Ter Braak kun je nog gewoon bestellen, maar geen boekwinkel waarin je enig werk van beide Forum-auteurs aantreft. Daar staat weer tegenover dat de helft van het oeuvre van Nescio overal in de boekwinkels staat. Kan men daaruit de conclusie trekken: wie weinig schreef, blijft veel gelezen?

Van alle auteurs van Vestdijk's generatie is hij, de klacht van Mieke Vestdijk ten spijt, degene van wie nog de meeste titels leverbaar blijken te zijn. Natuurlijk is het, gelet op z'n reusachtige oeuvre, maar een fractie van wat er op de markt zou kunnen zijn, maar als je 't vergelijkt met wat je van Van Schendel of Couperus kunt krijgen (en beider oeuvre mag er ook zijn!) dan staat 't er met Vestdijk goddank toch minder slecht voor dan met enig ander Nederlands auteur die nog in de negentiende eeuw geboren is.

[p. 90]