Vestdijkkroniek. Jaargang 1988

[p. 68]

Jean Brüll
Vestdijkiana Extrachronica - 11

1. Primaire literatuur

S. Vestdijk, Anton Wachter cyclus, acht romans: Terug tot Ina Damman (1934; 15e druk 1982), Sint Sebastiaan (1939; 8e druk 1981), Surrogaten voor Murk Tuinstra (1948; 6e druk 1978), De andere school (1949; 8e druk 1982), De beker van de min (1957; 7e druk 1982), De vrije vogel en zijn kooien (1958; 6e druk 1982), De rimpels van Esther Ornstein (1959; 6e druk 1983) en De laatste kans (1960; 6e druk 1983). Het betreft de in september 1987, met een speciaal voor deze aanbieding ontworpen stofomslag, door Nijgh & Van Ditmar in de handel gebrachte drukken van Vestdijks Verzamelde romans, respectievelijk deel 3, 7, 8, 12, 28, 30, 32 en 34.

S. Vestdijk, Vrouwendienst. Eerste druk 1934. Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage 1987, 97 p., 2e druk (= 4e druk); facsimile (met auteursvarianten) van het auteursexemplaar van de eerste druk. Voorzien van een ‘Nawoord’ door Martin Hartkamp, p. 1-16 (= p. 81-97).

H. Marsman & S. Vestdijk, Brieven over litteratuur. Eerste druk 1945. Met een nawoord van T. van Deel. Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage 1987, 42 p., 3e druk.

S. Vestdijk, Ierse nachten. Eerste druk 1946. Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage 1987, 222 p., 17e druk.

S. Vestdijk, Surrogaten voor Murk Tuinstra: de geschiedenis van een vriendschap. Anton Wachter roman deel 2. Eerste druk 1948. Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage 1987, 192 p., 10e druk.

S. Vestdijk, Het dorp van de donder, Boekhandel Binkhorst, Doorn 1987, 32 p. Uitgegeven ter gelegenheid van het éénjarig bestaan van deze boekhandel in een gelimiteerde en genummerde oplage van 250 exem-

[p. 69]

plaren op 14 november 1987. Geïllustreerd door Joyce Mathovani, afm. 11 × 17 cm. Eerder gepubliceerd in Maatstaf, jrg. 4 (1956/'57) 7-8 (okt./nov. '56) p. 575-587 en in Gestalten tegenover mij, Den Haag 1961, p. 204-218.

S. Vestdijk, De beker van de min: de geschiedenis van een eerste jaar. Anton Wachter roman deel 5. Eerste druk 1957. Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage 1987, 219 p., 10e druk.

S. Vestdijk, De vrije vogel en zijn kooien: de geschiedenis van een domicilie. Anton Wachter roman deel 6. Eerste druk 1958. Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage 1987, 246 p., 9e druk.

S. Vestdijk, Hoe schrijft men over muziek? Opstellen over muziek. Eerste druk 1963. Verzamelde muziekessays, deel 8, Meulenhoff, Amsterdam 1987, 262+XIV p.; redactie: Marius Flothuis en Emanuel Overbeeke.

S. Vestdijk, De symfonieën van Anton Bruckner en andere essays over muziek. Eerste druk 1966. Verzamelde muziekessays, deel 9, Meulenhoff, Amsterdam 1987, 252+XIII p.; redactie: Marius Flothuis en Emanuel Overbeeke.

S. Vestdijk, Verzamelde gedichten. Eerste druk 1971. Verzorgd en geannoteerd door Martin Hartkamp, die ook de aanvulling, verantwoording, aantekeningen, varianten en beknopte bibliografie bij de tweede druk verzorgde. Athenaeum-Polak & Van Gennep, Bert Bakker, De Bezige Bij, Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam-'s-Gravenhage 1987, 2e druk, 1588 p.

2. Secundaire literatuur

W. Bronzwaer, ‘Vestdijk toonde geniale visie op Schönberg’, over Verzamelde muziekessays, deel 8 (Hoe schrijft men over muziek?) en deel 9 (De symfonieën van Anton Bruckner), in De Volkskrant, 6 november 1987.

Cola Debrot, Verzameld werk, deel 5, ‘Over literatuur’. Verzorgd door J.J. Oversteegen, Meulenhoff, Amsterdam 1987, 398 p. ‘Magische figuur’ over Heden ik, morgen gij, p. 251-256, eerder in Utrechts nieuwsblad, 12 mei 1936; ‘De duivel verliest’ over Meneer Visser's hellevaart, p. 282-

[p. 70]

284, eerder in De groene Amsterdammer, 27 maart 1937; ‘Exit Oedipus?’ over Het vijfde zegel, p. 306-312, eerder onder de titel ‘Den coninck van Hispaniën heb ik altijd geëerd’ in De nieuwe eeuw, jrg. 21(1938) 1071 (10 mrt.) p. 712-713; ‘Verstarring van de barok’ over Rilke als barokkunstenaar, p. 313-315, eerder onder de titel ‘S. Vestdijk, Rilke als barokkunstenaar’ in de Nieuwe Rotterdamse courant, 19 juli 1938.

T. van Deel, Veel lied'ren zijn gezongen. De poëzie van S. Vestdijk. De Bezige Bij, Amsterdam 1987, 48 p.

T. van Deel, ‘Nawoord’, in H. Marsman en S. Vestdijk, Brieven over litteratuur, Nijgh & Van Ditmar, 's-Gravenhage 1987, p. 37-41.

Kees Fens, ‘Het fronsend voorhoofd’, over de poëzie van Vestdijk, in De Volkskrant, 25 september 1987.

Martin Hartkamp, ‘Nawoord’, in S. Vestdijk, Vrouwendienst, Nijgh & Van Ditmar,'s-Gravenhage 1987, 2e druk (= 4e druk), p. 1-16 (= p.81-97).

Lucas Ligtenberg, ‘Briefwisseling’, over H. Marsman en S. Vestdijk, Brieven over litteratuur, nawoord T. van Deel, in NRC/Handelsblad, 13 november 1987.

Guus Middag, ‘Vestdijkiana’, over Vrouwendienst, nawoord Martin Hartkamp en H. Marsman & S. Vestdijk, Brieven over litteratuur, nawoord T. van Deel, in Boekenbijlage 52/53, Vrij Nederland, 26 december 1987.

K.L. Poll, ‘De slaaf van negenhonderd slaven’, over Verzamelde gedichten, verzord en geannoteerd door Martin Hartkamp, 2e druk 1987, in NRC/Handelsblad, 16 oktober 1987.

Rob Schouten, over Verzamelde muziekessays, deel 8 (Hoe schrijft men over muziek?) en deel 9 (De symfonieën van Anton Bruckner), in Trouw, 12 november 1987, rubriek ‘De willekeur’.

Herman Stevens, ‘Het paradijs herwonnen’, over De dokter en het lichte meisje, in Maatstaf, jrg. 35(1987) 10 (okt.) p. 10-22.

[p. 71]

Herman Stevens, ‘Sprookjes van duizend-en-een-angst’, over De schandalen, in De Revisor, jrg. 14(1987) 6 (dec.) p. 52-63.

Kees Verheul, Een volmaakt overwoekerde tuin. Querido, Amsterdam 1987, 238 p. Over S. Vestdijk, ‘Onze vader in het schimmenrijk’, p. 221-238.

Peter Verstegen, ‘Vestdijk en Emily Dickinson’, lezing gehouden te Leusden op 3 oktober 1987 ter gelegenheid van het door de Vestdijkkring georganiseerde symposium ‘Simon Vestdijk als vertaler’, in Hollands maandblad, jrg. 29(1987) 479 (okt.) p. 32-37.

Hans Visser, Simon Vestdijk, een schrijversleven, in samenwerking met Max Nord en Emanuel Overbeeke. Kwadraat, Utrecht 1987, 720 p. Tweede verbeterde druk, Kwadraat, Utrecht 1987, 720 p.

Kees Vollemans, Een Toledaanse nacht. De schaduw van de schilderkunst (II), over El Greco en S. Vestdijk, Het vijfde zegel, in Museum journaal, 3(1987) p. 140-153.

Anne Wadman, De grote explosie, snuffelen in de marge van Vestdijks gedichten 1930-1932. Rondom S. Vestdijk-reeks IV. Servo, Garrelsweer 1987, 100 p.

Michael Zeeman, ‘Vestdijk als lyricus’ over Vrouwendienst, nawoord Martin Hartkamp en H. Marsman & S. Vestdijk, Brieven over litteratuur, nawoord T. van Deel, in Leeuwarder courant, 20 november 1987.

Michael Zeeman, ‘Wat is de nietigheid die ik beërf?’, over Nagelaten gedichten en Verzamelde gedichten (2e druk), in Leeuwarder Courant, 18 december 1987.

3. Tertiaire literatuur

Inge van den Blink, ‘Vestdijks poëzie bedachtzaam uitgelegd’, over T. van Deel, Veel lied'ren zijn gezongen, in Utrechts nieuwsblad, 20 november 1987.

Fr. van Elmbt, over Theun de Vries, Brieven uit de oorlogsjaren aan S.

[p. 72]

Vestdijk, bezorgd door Sjoerd van Faassen, Achter het boek, Nederlands Letterkundig Museum, jrg. 10, afl. 2-3, 1981, 55 p., in Spiegel der letteren, 28(1986) 1-2, p. 116-117.

Fr. van Elmbt, over Nol Gregoor, Simon Vestdijk en Lahringen. De biografische achtergronden van de Anton Wachter-romans, Reflex, Utrecht 1982, 4e druk, in Spiegel der letteren, 28(1986) 1-2, p. 117.

R.L.K. Fokkema, ‘Het dilemma van de dichter’ over o.a. T. van Deel, Veel lied'ren zijn gezongen, in Trouw, 26 november 1987.

J. Heymans, ‘Het kweken van gedachten’, over T. van Deel, Veel lied'ren zijn gezongen, in Twentsche Courant, 23 december 1987.

Jan Kroes, ‘Productieve jaren van Vestdijk als dichter’, over Anne Wadman, De grote explosie (1987), in Leeuwarder courant, 6 november 1987.

Guus Middag, ‘Vestijkiana’, over T. van Deel, Veel lied'ren zijn gezongen en Anne Wadman, De grote explosie, in Boekenbijlage 52/53, Vrij Nederland, 26 december 1987.

Michael Zeeman, ‘Vestdijk als lyricus’ over T. van Deel, Veel lied'ren zijn gezongen, in Leeuwarder courant, 20 november 1987.

Over de Vestdijk-biografie; zie ook ‘Vestdijkiana Extrachronica - 5’, in Vestdijkkroniek 46, maart 1985, p. 63-64 en ‘Vestdijkiana Extrachronica - 10’, in Vestdijkkroniek 56, september 1987, p. 79.

André Matthijsse, in Rotterdams nieuwsblad, 19-6-'87; Hans Werkman, in Nederlands dagblad, 27-6-'87; Ruud Kersten, in Nieuwsblad van het noorden, 10-7-'87; Marjoleine de Vos, in NRC/Handelsblad, 24-7-'87; Anne Wadman, in Nieuwsblad van het noorden, 27-7-'87; Joost Galema, in Dagblad van het oosten (e.a. GPD-bladen), 16-9-'87; Pieter Terpstra, in Kijk op het noorden, nr. 126, p. 62-65; Martin de Haan, in Beaubourg (Leids literair magazine), nr. 5, okt. '87, p. 104-107; Inge van den Blink, in Utrechts nieuwsblad, 10-10-'87; Provinciale Zeeuwse courant, 31-10-'87; Doris Grootenboer, in Algemeen dagblad, 4-11-'87; Inge van den Blink, in Leeuwarder courant, Ruud Kersten, in Leeuwarder courant, Leo Liepe en Wil Schackmann, in Leeuwarder courant, Anne Wadman, in Leeuwarder

[p. 73]

courant, 6-11-'87; Hans Visser, in Utrechts nieuwsblad, 7-11-'87; Hans Visser, in Graafschapsbode, 11-11-'87; Anne Wadman, in Leeuwarder courant, 12-11-'87; Hans Visser, in Arnhemse courant en Nijmeegs dagblad, 13-11-'87; Brabants dagblad; Peter van Vlerken, in Eindhovens dagblad; Enkhuizer courant, De Zaanlander, 14-11-'87; Algemeen dagblad; Joost Galema, in Het Binnenhof; Peter van Vlerken, in Brabants dagblad; Het Dagblad; Friesch dagblad; De Gooi- en Eemlander; Jan-Hendrik Bakker, in Goudse courant; Inge van den Blink, in Haarlems dagblad; Joost Galema, in Leidse courant; Leids dagblad; Nieuw Kamper dagblad; Provinciale Zeeuwse courant; Jan-Hendrik Bakker, in Rotterdams nieuwsblad en Haagse courant; Inge van den Blink, in Utrechts nieuwsblad en IJmuider courant; Zwolse courant; Joost Galema, in Twentse courant en Zutphens dagblad; Peter van Vlerken, in Nieuwsblad, 16-11-'87; Frits Bromberg, in Het Binnenhof, Deventer dagblad, Gelderse courant, Leidse courant, Overijsselse courant en Zutphens dagblad en Joost Galema, in Nieuwe Apeldoornse courant en De Vallei, 17-11-'87; Dagblad Kennemerland; Schager courant; Frits Bromberg, in Twentse courant, 18-11-'87; Doornse courant ‘De Kaap’; Stichtse courant; Henk Kraaijenbrink, in Deventer dagblad, Gelders Overijsselse courant en Zutphens dagblad, 19-11-'87; Frits Bromberg, in Nieuwe Apeldoornse courant; Kees van Domselaar, in Utrechts nieuwsblad; Wam de Moor, in De Tijd; 1. Sitniakowski, in Het nieuws van de dag en De Telegraaf; Michael Zeeman, in Leeuwarder courant, 20-11-'87; J. Huisman, in Algemeen dagblad; Martin Ros, in Hervormd Nederland, 21-11-'87; Martin Ruyter, in De Volkskrant, 25-11-'87; T. van Deel, in Trouw; Ruud Kersten, in Alkmaarse courant, Enkhuizer courant, Helderse courant, Dagblad Kennemerland, Schager courant, Dagblad Westfriesland en De Zaanlander, 26-11-'87; André Matthijsse, in Haagse courant en Rotterdams nieuwsblad; Cees Zoon, in De Volkskrant, 27-11-'87; Ton Verbeeten, in De Gelderlander, 28-11-'87; Kees Fens, in De Volkskrant, 30-11-'87; Dagblad van het oosten, Hengelo's dagblad en Dagblad Tubantia, 2-12-'87; Leeuwarder courant en Jaap Huisman, in De Volkskrant, 4-12-'87; Frits Bromberg, in Drents Asser courant, Emmer courant, De noord-ooster en Winschoter courant; Henk Egbers, in De Stem; Rob Schouten, in Trouw; Thomas Verbogt, in Arnhemse courant en Hans Warren, in Provinciale Zeeuwse courant, 5-12-'87; Jelle Jeensma, in De Waarheid, 8-12-'87; Friesch dagblad; Ruud Kersten, in Leids dagblad; Pieter Terpstra, in Nieuwsblad van het noorden, 10-12-'87; Leeuwarder courant, 12-12-'87; Ton Verbeeten, Dagblad Noord Limburg, 17-12-'87; P.M. Reinders, NRC/Handelsblad en Willem van der Velden, Het Parool, 18-12-'87; Martin Ros, Haagse Post,

[p. 74]

19-12-'87; Martin Ros, Hervormd Nederland, 2-1-'87; Ries Agterberg, Hervormd Nederland, 9-1-'88.

4. Universitaire werkstukken

Nancy L. Chadburn, The idealized beloved in four novels bij Simon Vestdijk. Germanic languages, Indiana University, april 1981, 296 p. Over Terug tot Ina Damman, Else Böhler, Duits dienstmeisje, Rumeiland en De koperen tuin.

Véronique Dath, ‘Het adolescentiethema bij Simon Vestdijk’, licentiaatsverhandeling, academiejaar 1984-1985, Vrije Universiteit Brussel, uit Spiegel der letteren, jrg. 29(1987) 3-4, p. 316.

Leen Spruit, ‘Il giudizio universale di Vestdijk, Problemi etico-religiosi in De kellner en de levenden’, in Studi Nederlandesi - Studi Nordici, XXVIII-XXIX, 1985/'86, p. 67-139; Istituto Universitario Orientale, Napoli.

5. Varia

Anonymus, ‘Vestdijk beschouwde poëzie als het hoogste’ over de gesprekken tussen Michael Zeeman, Geart de Vries, Martin Hartkamp en T. van Deel in ‘De blauwe stoep’ te Leeuwarden op 20 november 1987, in Leeuwarder courant, 23 november 1987.

Hanneke van Bogget en Ton Fiere, Anton Wachter, een romancyclus in acht delen. Brochure over en n.a.v. de achtdelige hoorspelbewerking van Marc Lohman naar de Anton Wachter romans, Tros, Hilversum 1987, 65 p. Uitzendingen op Radio 4, TROS, resp. op 18, 25 oktober, 1, 8, 15, 22, 29 november en 6 december 1987. Regie Marlies Cordia. Van deze hoorspelcyclus verschenen 4 Maxell UDI 120 geluidsbanden; uitgave TROS Hilversum 1987. Besprekingen in de pers: Brabants Dagblad, 21-9-'87; Ale van Dijk, Het Vrije Volk, 29-9-'87; Rudi van der Paardt, VPRO-Gids, nr. 42, 17/23-10-'87, p. 10-13; Hans Bouman, De Tijd, 9-10-'87; Algemeen Dagblad; Jan Koesen, Leids dagblad, 14-10-'87; Jan Koesen, De Gelderlander, Janet Luis, NRC/Handelsblad, René 'T Sas, Utrechts Nieuwsblad, 15-10-'87; Dagblad Tubantia; Rob Schouten, Trouw, Gerrit Jan Zwier, Leeuwarder Courant, 16-10-'87; Brabants Dagblad; Gooi-

[p. 75]

en Eemlander; Haagsche Courant; Frits Bromberg, Het Binnenhof en Truus Ruiter, De Volkskrant, 17-10-'87.

W. Diemer, ‘Uitgeverij Servo en Vestdijk’, in Literatuur, jrg. 4(1987) 6 (nov./dec.) p. 358.

Kees Fens, ‘Het tweede huis’, over S. Vestdijk, in De Volkskrant, 21 augustus 1987.

Martin Hartkamp, ‘Beste Poll’, open brief o.a. naar aanleiding van Vestdijks Verzamelde gedichten, in Het oog in 't zeil, jrg. 5(1987) 2 (dec.) p. 12-15. Zie ook Diny Schouten in Boekenbijlage nr. 51 van Vrij Nederland, 19 december 1987.

Theodor Holman, ‘Literaire erfenis soms in vuilnisbak’, o.a. over S. Vestdijk, in Het Parool, 26 september 1987.

Fred Lammers, ‘Vraagbaak voor Scandinavië. Amy van Marken boorde Vestdijk mogelijk Nobelprijs door de neus’, in Trouw, 28 september 1987.

Martin Ros, ‘Vestdijk’, Open brief, in De Volkskrant, 25 juli 1987.

Diny Schouten, Rondom S. Vestdijk, in Boekenbijlage, Vrij Nederland, 1 augustus 1987 rubriek ‘Ter Zake’.

Corine Spoor, ‘Literatuurkneders en oprechte amateurs’, over Vestdijkkring en Vestdijkkroniek, in De Tijd, 24 juli 1987, rubriek ‘Vandaag of Morgen’; zie ook Margot van Engelen in NRC/Handelsblad, 28 juli 1987, rubriek ‘Literaire tijdschriften’.

Corine Spoor, ‘Het avontuur van de Vestdijkerij’, in De Tijd, 7 augustus 1987, rubriek ‘Vandaag of Morgen’.

Herman Stevens, ‘Een koninkrijk of een kring’ open brief n.a.v. een artikel van Gerben Wynia in Het oog in 't zeil, jrg. 4(1987) 5 (juni) p. 30-36, in Het oog in 't zeil, jrg. 5(1987) 1 (okt.) p. 42-43, met een naschrift van Gerben Wynia op p. 43.

[p. 76]

A.C.M. Vestdijk-Van der Hoeven, ‘Vestdijk is niet omlaag te halen’, een interview, in Iambe, jrg. 6(1987) 24 (juli) p. 18-28 en 34-35.

Fries de Vries, ‘Het huis aan de kade’, o.a. over S. Vestdijk, in Iambe, jrg. 6(1987) 24 (juli) p. 43-47.

6. Proefschriften/Publicaties in voorbereiding

Peter de Boer, Vestdijks palet. De rol van de beeldende kunst in de romans van S. Vestdijk. De Bezige Bij, najaar 1988.

T. van Deel, De dichter S. Vestdijk. Proefschrift in voorbereiding; bij Prof. K. Fens, Katholieke Universiteit Nijmegen.

B. Jongbloed: Aard en ontwikkeling van de verbale ironie in Vestdijks Sint Sebastiaan en de daarmee corresponderende gedeelten in de handschriften van Kind tussen vier vrouwen. Proefschrift in voorbereiding bij Prof. W. Blok, Rijksuniversiteit Groningen.

P. Kralt, De toverbron. Vestdijk en de geschiedenis. De Bezige Bij, najaar 1988.

L. Nachtergaele: Vestdijks novellistisch werk. Proefschrift in voorbereiding bij Prof. R. Henrard, Université Catholique de Louvain.

Rob Schouten, Iets verhevens en onuitsprekelijks. Muzikale motieven in het werk van S. Vestdijk. De Bezige Bij, najaar 1988.

Anne Wadman, Opstellen over Vestdijk, Garrelsweer.