[Nummer 41]
Ter inleiding
Vestdijk heeft een groot aantal historische romans geschreven. Ook als men twijfelt om deze kwalificatie toe te passen op boeken als Bevrijdingsfeest of Het genadeschot, blijft er nog een flink aantal over omdat onder die wat dubieuze naam te groeperen. Juist deze twijfel dwingt tot de vraag naar de eigen aard van de historische roman. Alle onderzoek is totnogtoe verlopen in inhoudsproblemen en daarop kan men toch moeilijk een indeling naar eigen-aardige trekken baseren. Zijn die er trouwens? Bestaat er wel zoiets als een ‘historisch’ genre? Het symposium van 22 okt. 1983 was aan de historische romans, in 't bijzonder van Vestdijk gewijd. De toen uitgesproken voordrachten vindt men in dit nummer.
In Gallische facetten nam Vestdijk zijn Groningse college over de historische roman op. Hij zegt daarin: ‘Alle kontemporaine romans worden op de duur historische romans.’ De cursivering is van hem en zij laat naar mijn mening een voorbehoud blijken dat naar onzekerheid neigt. Men heeft hier en daar die uitspraak in verband gebracht met een opvatting die een onderscheid tussen historici van beroep en historische amateurs afwees als het om verhalen ging. Forum zou daarvoor aansprakelijk zijn. Maar wat verstaat men onder Forum? Beperkt men zich tot de figuren van Ter Braak en Du Perron, professional en amateur in genoemde zin!, dan zou er weleens een Vestdijk tevoorschijn kunnen komen die - hoezeer gewaardeerd door de ‘echte’ Forummannen - nogal afweek van hun opvattingen. Professor Oversteegen onderzocht in hoeverre Vestdijk als historisch-romancier aansluiting toont bij bepaalde ideeën, vooral in hoeverre zijn theorie en praktijk problemen daarbij geven.
Onder de historisch genoemde romans is er een aantal dat in het antieke verleden speelt tot in de schemertijd van de mythische verbeeldingen toe. Waaraan Vestdijk zijn ‘oudste’ inspiratie dankte en hoe hij daardoor geleid ‘klassieke’ romans schreef, behandelt Dr. Rudi van der Paardt.
En ziedaar: Prof. Ton Anbeek beschouwt Pastorale en Bevrijdingsfeest blijkbaar als historische romans. Is dat van zijn beschouwingsstandpunt uit of toch vanuit Vestdijks ‘Point of view’? Of dreigen zo alle histori-
Auteursrechtelijk beschermd