Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1954

[p. 341]

Vergadering van 22 Juli 1954 te Wulveringem.

Bij mooi zomerweer werd de vergadering gehouden onder het hoge bomengewelf van het kasteel Beauvoorde te Wulveringem.

Waren aanwezig: de heren M. Gilliams, Bestuurder, en G. Schmook, Onderbestuurder;

de heren leden Prof. Dr. J. Muls, Prof. Dr. A. Carnoy, Prof. Dr. J. van de Wijer, L. Baekelmans, Dr. E. Claes, Prof. Dr. E. Blancquaert, Dr. W. van Eeghem, Dr. J. Lindemans, G. Walschap, Dr. L. Indestege, Dr. C. de Baere, adjunct-secretaris, Prof. Dr. E. Rombauts, Prof. Dr. R. Foncke en Prof. Dr. J.F. Vanderheyden.

Afwezig met kennisgeving: de heren Dr. L. Goemans, Bestendige Secretaris, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Dr. H. Teirlinck, Prof. Dr. J. van Mierlo, Prof. Dr. L. Grootaers, L. Monteyne, Prof. Dr. Fr. Baur, Prof. Dr. Fr. de Backer, J. Kuypers en Prof. Dr. A. Van Loey, leden;

de heren Prof. Dr. C.G.N. de Vooys, Dr. H.J.E. Endepols, Dr. M. Schönfeld en Prof. Dr. G. Brom, buitenlandse ereleden.

Verschillende vooraanstaande personen uit de officiële en administratieve wereld, alsmede talrijke letterkundigen en kunstenaars, door de Academie uitgenodigd, woonden de zitting bij.

Aldus o.m. de heer Van Buggenhoudt, senator en burgemeester van Koksijde, de heer Van Elslander, arrondissementscommissaris te Veurne, Dr. O. van Mulders, Directeur bij het Beheer van Schone Kunsten, L. Lams, ontvanger der registratie en domeinen, beheerder van de goederen van Beauvoorde; de letterkundigen Andre Demedts, K. Jonckheere, Marcel Coole, Eric van Ruysbeeck, Gaston Burssens, Jan Vercammen, V. van Kerkhove, enz.

Hadden zich laten verontschuldigen: de heren Volksvertegenwoordiger R. de Kinder, de Gheldere, Ondervoorzitter van de Provinciale Raad, J. Boon, Directeur-Generaal van het N.I.R., de Zeereerw. Heer Kanunnik De Spot, de heer L. Lagasse, cabinetschef van de heer Gouverneur van West-Vlaanderen, enz.

In een korte toespraak verwelkomde de heer M. Gilliams, Bestuurder, de aanwezigen. Hij bracht in de volgende bewoor-

[p. 342]

dingen hulde aan de nagedachtenis van Jhr. A. Merghelynck, die het kasteel Beauvoorde aan de Academie legeerde.

‘Het kasteel Beauvoorde, te Wulveringem, is het kostbare geschenk, dat de Academie van wijlen Jonkheer Merghelynck ontving. Ik hecht er aan zijn naam met eerbied uit te spreken.

Jonkheer Merghelynck was een ijverig beoefenaar van de studie der genealogie, waar nog weinigen in ons land het nut van hebben ingezien. Hij was een speurder in de archieven van de West-Vlaamse uithoek en in de archieven van de voor onze taalgemeenschap verloren gegane gouwen van Frans Vlaanderen. Heel wat kostbare archivalische bescheiden gingen verloren in beide wereldoorlogen. Het spoor van vele voorname familiën, die in onze geschiedenis een rol speelden, laat zich niet meer vinden. Het weinige, misschien, dat Jonkheer Merghelynck optekende, is, door de bijzondere omstandigheden en het verloop der gebeurtenissen, véél geworden. Wij raadplegen zijn werk met een bijzondere piëteit en wellicht met liefde, want hij heeft uit het verleden iets helpen bewaren, nl. iets van de geschiedenis der mensen, die ons verlieten in het waas van de vervlogen tijden. Ook wij zullen elkander in dit waas verlaten, en het sterkt de krachten van de ziel aan ons onvermijdelijk lot te denken.

Zonder het werk van Jonkheer Merghelynck zouden wij armer aan geschiedenis zijn; en het zijn straatarme individuen die geen geschiedenis, geen achtergrond in de tijd bezitten, als waren ze zonder ouders of voorouders ter wereld gekomen.

Ik breng aan de nagedachtenis van onze maecenas Jonkheer Merghelynck mijn eresaluut. Het past, dat de Academie hulde brengt aan zijn edele nagedachtenis alvorens de lezingen van deze namiddag aan te vangen.

Wij zullen een poos, hem ter ere, de stilte van zijn kasteel, van zijn park beluisteren waarin zijn geest aanwezig blijft.’

Vervolgens feliciteerde de Bestuurder collega G. Walschap, die enkele dagen geleden bekroond werd met de driejaarlijkse Staatsprijs voor de roman en de driejaarlijkse prijs voor koloniale Letterkunde, dankte de heer A. Demedts, Directeur van Studio Kortrijk, die voor enkele radio-opnamen van deze vergadering zorgde. Hij dankte ook het stadsbestuur van Brugge, dat het blanke zwanenpaar, dat thans op de vijver van het kasteel ronddrijft, ter beschikking van de Academie gesteld heeft, hierbij het voorbeeld volgend

[p. 343]

van de Koninklijke Maatschappij van Dierkunde te Antwerpen, die aan de Academie voor de binnenplaats van haar huis te Gent, een koppel paradijsachtige pauwen schonk. En ten slotte vertolkte hij de erkentelijkheid der Academie jegens de heer L. Lams, aan wiens zorg het beheer van het kasteel en de bijhorende goederen toevertrouwd is, voor zijn kundig beleid, alsmede voor de maatregelen, die hij ook dit jaar getroffen heeft voor het welslagen van deze zomerse zitting.

Twee punten kwamen op de agenda voor.

De heer M. Gilliams, Bestuurder, schetste de artistieke loopbaan en de betekenis van de onlangs overleden Nederlandse dichter Martinus Nijhoff, en bepaalde diens plaats in de litteraire productie van zijn tijd. Ter illustratie las hij enkele gedichten voor uit de bundels De Wandelaar, Vormen en Nieuwe Verzen.

De heer G. Schmook, Onderbestuurder, dankte de Spreker en wees daarbij op het persoonlijke van zijn voordracht: altijd geeft de heer Gilliams iets van zichzelf; thans was dit meer dan ooit het geval.

Na hem kwam Dr. Ernest Claes aan het woord. Uit zijn werk Jeugd las hij de gevoelvolle bladzijden voor, die hij aan zijn vader gewijd heeft.

In zijn woord van dank legde de heer Gilliams de nadruk op de uitzonderlijke verdiensten van deze bladzijden; zij behoren ongetwijfeld tot de meest menselijke, die E. Claes ooit geschreven heeft.

Na afloop van de vergadering werden door het Bestuur bloemen op het graf van Jhr. Merghelynck neergelegd.

Een gezellig samenzijn van de Academie en haar genodigden in het park besloot deze werkelijk zomerse Academiedag.

Aan onze collega's E.P.J. Van Mierlo en Prof. Dr. L. van Puyvelde, wegens ziekte verhinderd de vergadering bij te wonen, werd een telegram van sympathiebetuiging gezonden.