| |
| |
| |
Vergadering van 16 December 1953.
Waren aanwezig: de heren J. Kuypers, Bestuurder; M. Gilliams, Onderbestuurder; Dr. L. Goemans, Bestendige Secretaris;
de heren Fr. Lateur, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. H. Teirlinck, Prof. Dr. J. Muls, Prof. Dr. A. Carnoy, Prof. Dr. J. van Mierlo, Prof. Dr. J. van de Wijer, L. Baekelmans, Dr. E. Claes, Prof. Dr. E. Blancquaert, Prof. Dr. Fr. Baur, Dr. W. van Eeghem, Dr. J. Lindemans, Prof. Dr. Fr. de Backer, G. Walschap, Prof. Dr. P. Sobry, G. Schmook, Dr. C. de Baere, adjunct-secretaris, Prof. Dr. E. Rombauts, Prof. Dr. A. van Loey, Prof. Dr. R. Foncke en Prof. Dr. J.F. Vanderheyden.
Hadden zich laten verontschuldigen: de heren Prof. Dr. L. Grootaers en Dr. Fr. van Cauwelaert, binnenlands erelid.
* * *
De notulen van de vergadering van 18 November 1953 werden goedgekeurd.
De erepenning der Academie. - De heer H. Teirlinck licht de vergadering in omtrent de erepenning van de Academie. Het jongste ontwerp is in Boergondische stijl opgevat en is thans in het stadium der uitvoering. De penning zal 45 mm. diameter hebben.
| |
Mededelingen van de Bestendige Secretaris.
1. Academieleden onderscheiden. - De heer J. Kuypers, Bestuurder, werd door de Italiaanse regering vereerd met de Commanderie van de orde ‘Al Merito della Reppublica Italiana.’
De heer M. Gilliams, Onderbestuurder, behaalde de letterkundige prijs van de provincie Antwerpen voor het essay met zijn studie Een Bezoek aan het Prinsengraf.
Naar verluidt, werd de heer H. Teirlinck tot Doctor honoris causa van de Rijksuniversiteit te Luik benoemd.
| |
| |
2. Lidmaatschap. Verkiezing goedgekeurd. - Bij Koninklijk Besluit van 2 December werd de verkiezing goedgekeurd van de heer J.A. Goris als gewoon lid, en van Prof. Dr. C. Tagliavini als buitenlands erelid der Academie.
3. Bekrachtigingscommissie. - De Academie wordt bij ministerieel schrijven van 30 November ll. uitgenodigd een lid aan te duiden, dat haar in de Bekrachtigingscommissie der wettelijke academische diploma's zal vertegenwoordigen.
Prof. Carnoy wordt aangeduid en aanvaardt de opdracht.
4. Hulde aan Prof. Dr. J. van Mierlo. - Op Woensdag 25 November l.l. werd aan Prof. Dr. J. van Mierlo, lid van de Academie, ter gelegenheid van zijn 75ste verjaring, in het Rubenshuis te Antwerpen door enkele Nederlandse collega's een huldebundel aangeboden met de opstellen over de Reinaartproloog, die hij hoofdzakelijk in de Verslagen en Mededelingen der Academie gepubliceerd heeft. Het woord werd er gevoerd door Prof. Dr. E. Rombauts, namens de inrichters, Prof. Dr. W.A.P. Smit, die de gelegenheidsrede hield, L. Baekelmans, namens de Academie, en Prof. Dr. J. van Mierlo zelf.
Van de Academie waren aanwezig: de heren J. Kuypers, Bestuurder, M. Gilliams, Onderbestuurder, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. J. Muls, Prof. Dr. A. Carnoy, L. Baekelmans, Dr. E. Claes, Prof. Dr. Fr. Baur, Dr. W. van Eeghem, G. Schmook en Prof. Dr. E. Rombauts.
Hadden zich laten verontschuldigen: de heren Dr. L. Goemans, Bestendige Secretaris, Prof. Dr. J. van de Wijer, Prof. Dr. L. Grootaers, Prof. Dr. E. Blancquaert, G. Walschap, Prof. Dr. P. Sobry, Dr. C. de Baere, adjunct-secretaris, Prof. Dr. A. van Loey en Prof. Dr. R. Foncke.
5. Hulde aan de heer L. Baekelmans. - Het Bestuur van de Academie ontving een schrijven vanwege de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen, waarin bericht wordt dat de heer L. Baekelmans, Voorzitter der Vereniging en lid der Academie, ter gelegenheid van zijn 75ste verjaring op 31 Januari 1954 te Antwerpen zal gehuldigd worden. De Academie wordt uitgenodigd zich bij deze viering aan te sluiten en o.m. een spreker aan te duiden, die de gevierde aan tafel zal begroeten.
| |
| |
De Academie zal op dit verzoek ingaan en elk concreet voorstel van actieve medewerking onderzoeken.
6. Samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. - De Academie ontving een schrijven van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, d.d. 19 November l.l., waarbij medegedeeld wordt, dat de buitenlandse ereleden, ‘die de Belgische nationaliteit bezitten, voortaan zullen uitgenodigd worden de maandelijkse vergadering bij te wonen van de Afdeling waartoe zij behoren.’ Het betreft de heren Blancquaert, Baur en Grootaers. Het Bestuur van de Akademie drukt de hoop uit ‘dat deze stap er toe mag bijdragen om de band tussen de beide Academiën te verstevigen.’
De Koninklijke Vlaamse Academie zal dezelfde maatregel treffen ten opzichte van diegenen onzer buitenlandse ereleden, die deel uitmaken van de Koninklijke Nederlandse Akademie. Dezen zijn: de heren Prof. Dr. C.G.N. de Vooys, Prof. Dr. G. Brom, Prof. Dr. G.G. Kloeke, Prof. Dr. C.B. van Haeringen, Prof. Dr. M. Schönfeld en Prof. Dr. P.N. van Eyck.
7. Taalzorg. - Op 30 November l.l. werd in het Ministerie van Openbaar Onderwijs een vergadering gehouden ‘met het oog op een algemene bespreking betreffende de samenstelling en de werking van een Nationale Commissie voor het bevorderen van het Algemeen Beschaafd Nederlands.’ Zo luidde althans de uitnodiging; maar in feite werden de beide landstalen hierbij betrokken. De Academie was vertegenwoordigd door de heer De Baere, adjunct-secretaris.
In zijn inleidende uiteenzetting onderstreepte de Minister het groot belang van een verzorgd taalgebruik en deelde mede, dat de actie niet alleen in het onderwijs zal gevoerd worden, maar, met instemming van de Ministerraad, in alle departementen, openbare diensten en openbare nutsbedrijven.
De heren inspecteurs A. Mussche, in het Nederlands, en A. Peters, in het Frans, gaven een bondig overzicht van de door hen ingediende basisverslagen, die als uitgangspunt tot de voorgenomen actie gediend hebben.
Hierop volgde een gedachtenwisseling, waarbij de maatregelen die in het onderwijs genomen worden ter bespreking kwamen.
| |
| |
Ook werden de voorbereidingen getroffen tot een tweede vergadering, waarop de vertegenwoordigers van de pers, de radio, de belangrijke culturele groeperingen, alle ministeriële departementen en openbare diensten zullen uitgenodigd worden. Een Nederlands- en een Franstalige Commissie zullen opdracht krijgen, de in het vooruitzicht gestelde actie te steunen en te bevorderen.
8. Publicaties der Academie. - In gevolge een vroeger getroffen beslissing richtte het Bestuur der Academie op 9de dezer een schrijven tot de Minister van Openbaar Onderwijs met het hierna geformuleerde voorstel in zake de uitgave van de bekroonde verhandelingen.
Ten einde te voorzien in het gemis aan eenheid in onze publicaties zou het drukken van 16 blz., of ev. van de gehele omvang van de eerste van een reeks verhandelingen, lopend over een periode van vijf jaar, bij beperkte aanbesteding toegewezen worden. De drukker, aan wie het werk opgedragen wordt, zou met het bezorgen van deze reeks belast worden en de voorkeur krijgen voor een volgende periode van vijf jaar, indien hij althans ten volle bevrediging gegeven heeft.
9. Eretekens der Nationale Orden. - Op 17 December werd aan de Minister van Openbaar Onderwijs een schrijven gericht, met verzoek het nieuwe reglement betreffende de eretekens der Nationale Orden als niet op de Academieleden toepasselijk te willen beschouwen.
10. Tweede Internationale Biënnale der Poëzie. - De Academie ontving een schrijven d.d. 3 December vanwege de inrichters van de Tweede Internationale Biënnale der Poëzie te Knokke-het Zoute, met verzoek om ook ditmaal haar bescherming aan deze litteraire manifestatie te willen geven.
De Academie zal op dit verzoek ingaan. In het antwoord zal er echter op gewezen worden, dat zij kennis gekregen heeft van de voorstellen van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen en de Vlaamse P.E.N.-Club, en hoopt dat er rekening zal mee gehouden worden.
11. Uitreiking van een ereteken. - Het Bestuur van de
| |
| |
Academie begaf zich Donderdag 3 December naar Wulveringem om de huisbewaarder van het kasteel Beauvoorde, Henri Houck, het ereteken van de Gouden Palmen der Kroonorde te overhandigen, die hem, op voorstel van de Academie, voor meer dan 50 jaren trouwe dienst op het kasteel toegekend werden.
De korte, intieme plechtigheid had plaats in de Ridderzaal van het kasteel en werd o.m. bijgewoond door de Burgemeester, de Gemeentesecretaris en, de E.H. Pastoor van Wulveringem, en de heer Lams, beheerder der goederen.
De Bestuurder wenste de gedecoreerde namens de Academie geluk, spelde hem het ereteken op de borst en dankte de burgerlijke en geestelijke overheid voor haar aanwezigheid. De echtgenote van de gevierde werd met bloemen bedacht.
| |
Mededelingen namens de Vaste Commissies.
I. - Commissie voor Middelnederlandse Taal- en Letterkunde.
Prof. Dr. E. Rombauts, lid-secretaris, legt verslag ter tafel over de zitting der Commissie.
Waren aanwezig: de heren leden Van Mierlo, Van Puyvelde, Carnoy, Blancquaert (Voorzitter), Baur, Van Eeghem (Ondervoorzitter), Lindemans, De Baere, Rombauts (secretaris), Van Loey en Foncke.
Hospiterende leden: de heren Muls, Baekelmans, Claes, De Backer, Walschap, Kuypers, Schmook en Gilliams.
Verontschuldigd: de heer Grootaers.
Agenda. - 1. Verkiezing van het Bestuur voor de jaren 1954 en 1955. - Worden verkozen: tot Voorzitter, de heer Van Eeghem; tot Ondervoorzitter, de heer De Baere. Het mandaat van de heer Rombauts als secretaris wordt hernieuwd.
2. Lezing door Prof. Dr. J. van Mierlo, lid der Academie: Ter datering van den roman van Walewein.
De Voorzitter dankt Spreker voor deze nieuwe belangrijke mededeling. Er kan, bij gebrek aan tijd, geen bespreking volgen. De tekst zal in de Verslagen en Mededelingen opgenomen worden.
| |
| |
3. Agenda van de volgende vergadering. - Ons buitenlands erelid Dr. H.J.E. Endepols (Maastricht) wenst in de gelegenheid gesteld te worden om in een commissievergadering de wijze van bewerking van zijn Maastrichts Handwoordenboek nader uiteen te zetten. De Voorzitter stelt voor op deze suggestie in te gaan en Dr. Endepols op de volgende vergadering van de Commissie uit te nodigen. De modaliteiten voor de uitvoering van deze beslissing zouden aan het Bestuur der Academie overgelaten worden.
De Commissie keurt dit voorstel goed.
| |
II. - Commissie voor Moderne Letteren.
De heer G. Schmook, lid-secretaris, legt verslag ter tafel over de zitting der Commissie.
Waren aanwezig: de heren leden Lateur, Teirlinck, Muls (Voorzitter), Baekelmans, Claes, De Backer (Ondervoorzitter), Walschap, Sobry, Kuypers, Schmook (Secretaris) en Vanderheyden.
Hospiterende leden: de heren Van Puyvelde, Van Mierlo, Van de Wijer, Van Eeghem, Gilliams, Rombauts en Foncke.
Agenda. - Verkiezing van het Bestuur voor de jaren 1954 en 1955. - Prof. Dr. Fr. de Backer wordt tot Voorzitter, de heer G. Walschap tot Ondervoorzitter verkozen. Het mandaat van de heer Schmook als secretaris wordt hernieuwd.
2. Lezing door Prof. Dr. J.F. Vanderheyden, lid der Academie: Een paar bronnen van Michiel de Swaen's Neder-duitsche Digtkonde of Rijm-konst.
Aan de hand van tekstvergelijkingen betoogt Spreker, dat Michiel de Swaen bij het opstellen van een groot gedeelte van het hs. zijner Neder-duitsche Digtkonde de Franse vertaling van Aristoteles' Poetica door André Dacier en diens commentaar ter hand genomen heeft. Dat Dacier's naam onder de talrijke door De Swaen bij name vernoemde theoretici niet voorkomt is waarschijnlijk te wijten aan het feit, dat De Swaen de Parijse anonieme in-quarto uitgave van 1692 gebruikt heeft. Op meer dan een plaats echter volgt De Swaen zijn zegslie, Aristoteles of Dacier, niet, en dan moet, in bepaalde gevallen, P. Corneille zijn leidsman zijn.
| |
| |
De Voorzitter dankt de Spreker. Aan de bespreking nemen deel de heren Sobry, Foncke, De Backer en Rombauts.
In de volgende vergadering der Commissie zal de heer Vanderheyden zijn lezing voortzetten.
| |
Geheime zitting.
Lidmaatschap. Verkiezing van een buitenlands erelid. - Als stemopnemers worden de heren Schmook en Vanderheyden aangeduid. Prof. Dr. E. Oehmann, hoogleraar te Helsinki, wordt verkozen ter vervanging van Prof. Dr. J.D. du Toit.
Deze benoeming zal onverwijld aan de heer Minister van Openbaar Onderwijs medegedeeld worden, met verzoek ze aan Z.M. de Koning ter goedkeuring te willen voorleggen.
| |
Mededelingen namens de Commissie van Advies bij het N.F.L.
De Academie keurt de voorstellen der Commissie goed in zake:
1. | Aankoop, voor verspreiding in het buitenland, van 75 ex. van twee ingezonden werken; |
2. | Weigering van aankoop, tot dezelfde doeleinden, van een ingezonden bundel verzen; |
3. | Weigering van subsidie voor vier ingezonden bundels gedichten, waarvan twee in handschrift; |
4. | Vernieuwing van de abonnementen op de tijdschriften: Dietsche Warande en Belfort, De Vlaamse Gids en Nieuw Vlaams Tijdschrift; |
5. | Uitbetaling van het leesgeld voor de periode 1 September-30 November 1953 aan de leden van de leescomité's. |
De overige voorstellen worden tot de Februarivergadering in beraad gehouden.
| |
Agenda.
1. Lezing door Prof. Dr. Leo van Puyvelde, lid der Academie: Jordaens zoals hij was.
De Bestuurder dankt Spreker voor deze zeer belangrijke lezing.
| |
| |
Hij legt er de nadruk op, dat Prof. Van Puyvelde tot diegenen onder onze kunsthistorici behoort, wier publicaties tegelijk het terrein der kunst en der literatuur bestrijken.
De tekst van de lezing zal in de Verslagen en Mededelingen opgenomen worden.
2. Verslag over de vergadering van de Salsmanscommissie. - De heer De Baere, die als secretaris fungeerde, geeft lezing van hiernavolgend verslag over de vergadering van de Salsmanscommissie.
‘Voor een paar maanden werd door het Bestuur der Academie, onder voorbehoud van goedkeuring door de Bestuurscommissie en de leden, de publicatie in het vooruitzicht gesteld van de jaren geleden bekroonde verhandeling van Dr. A. Billiet: Toponymie van Herne. De voorziene uitgave bedraagt 60.000 fr.
De kredieten voor 1953 zijn echter uitgeput. De Academie beschikt niettemin over de financiële mogelijkheid om tot deze publicatie over te gaan. Het volstaat inderdaad een som van 45.000 fr. af te dragen van de opbrengst der publicaties, 10.000 fr. van het Van de Ven-Heremansfonds en, mocht zulks nodig blijken, 5.000 fr. van het Salsmansfonds.
De Bestuurscommissie heeft dit voorstel tot publicatie in haar vergadering van 16 September l.l. goedgekeurd. Maar dan met dit voorbehoud, dat de Salsmanscommissie haar toestemming zal dienen te geven om het verlangde bedrag op het Fonds op te nemen.
Met deze bedoeling werd de Commissie op 9 December l.l. samengeroepen.
Aanwezig waren: de heren J. Kuypers, die als Bestuurder van de Academie presideerde, Prof. Dr. J. Muls, Prof. Dr. R. Foncke en Dr. C. de Baere, deze laatste ter vervanging van de Bestendige Secretaris.
Hadden zich laten verontschuldigen: de heren Prof. Dr. J. van Mierlo en Prof. Dr. J. van de Wijer.
De Voorzitter zet het doel van de vergadering uiteen. De heer De Baere geeft daarna lezing van art. 2 van het Koninklijk Besluit van 25 Januari 1925, houdende goedkeuring van het reglement van het Salsmansfonds, naar luid waarvan de jaarlijkse intrest van het kapitaal door de Academie o.m. mag aangewend worden “tot het uitgeven van ingezonden werken op het gebied van de
| |
| |
taalkunde.” Voorts deelt hij mede, dat het Fonds thans over een som van 8.572,80 fr. beschikt.
De Voorzitter wijst er op, dat de studie over de toponymie van Herne aan de bij art. 2 gestelde voorwaarde voldoet. Daarenboven heeft de auteur ruimschoots gebruik gemaakt van het boek van de abdij, die in het verleden in de gemeente heeft bestaan. Het uitgeven van de studie beantwoordt dus ook, althans gedeeltelijk, aan een andere bepaling van het reglement, waarbij het Fonds de uitgave van werk op geestelijk terrein dient te bevorderen.
Met eenparigheid van stemmen wordt tot het opnemen van een bedrag van 5.000 fr. op het Salsmansfonds besloten.’
Het verslag wordt goedgekeurd en het voorstel der Commissie betreffende de uitgave van 5000 fr. aangenomen.
3. Ter uitgave aangeboden studie: Het Werk van Lode Baekelmans. Bibliografie door Prosper Arents. Verslag van de twee Commissarissen. - In een vorige vergadering werden de heren Schmook en Foncke als beoordelaars van deze studie aangeduid. Prof. Foncke vat thans hun beider rapporten samen; ze zijn in dit nummer van de Verslagen en Mededelingen volledig afgedrukt.
Beide concluderen onvoorwaardelijk tot uitgave, mits aanvulling van een paar leemten en toevoeging van een korte biografie van de besproken auteur.
De Bestuurder constateert dat de Commissarissen het eens zijn over de degelijkheid van het werk. De Academie zal dan ook de uitgave ervan ernstig in overweging nemen. Dat zal tegelijkertijd een hulde betekenen aan een van onze verdienstelijkste en sympathiekste collega's, ter gelegenheid van zijn 75ste verjaardag. Het enige bezwaar is er een van stoffelijke aard: de grote omvang van het werk. De middelen zullen dienen onderzocht te worden om enige versobering te bereiken ten einde aldus de uitgave budgetair mogelijk te maken.
De heer Schmook zal hierover met de auteur overleg plegen.
4. Comite van Beheer van het Nationaal Fonds voor de Letterkunde. - Het mandaat van de heren De Backer en Walschap als vertegenwoordigers van de Academie in het Comité van Beheer wordt voor een jaar hernieuwd.
|
|