Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1952

[p. 827]

Verslag over de wedstrijd in Nederlands opstel (VII)
Door Dr W. van Eeghem
Lid der Academie

Voor de zevende wedstrijd in Nederlands Opstel (tijdvak 1951-1952) bestond de Keurraad ook ditmaal uit de HH. academieleden: Dr J. Van Mierlo, Dr C. De Baere, Dr R. Foncke en Dr W. Van Eeghem (secretaris).

Op 6 Sept. jl. dan zouden de 10 beste van de 34 mededingenden (nl. 25 uit het Openbaar en 9 uit het Vrij Onderwijs) in deze onze vergaderzaal aan de eindproef deelnemen en op bewuste datum ontbrak inderdaad geen enkele opgeroepene op het appel: we vernamen zelfs dat een hunner een reis in het buitenland heeft onderbroken om toch op de vastgestelde dag te Gent tegenwoordig te kunnen zijn.

De opgekomenen, zegge 5 jonge heren uit het Vrij Onderwijs en 3 jonge dames + 2 jonge heren uit het Openbaar Onderwijs, kregen hierop één van de volgende 2 onderwerpen naar keus te behandelen:

1.	Verdraagzaamheid.
2.	Het Vliegwezen.

Acht deelnemenden nu (en wel 4 uit elk onderwijs) kozen het eerstgenoemde onderwerp; twee, daarentegen (hetzij 1 uit elk onderwijs), waagden zich aan het tweede.

De Commissie, uitgaande van een onderzoek in regel, was van oordeel dat, van de 10 verhandelingen, 4 een onderscheiding verdienden. Dienvolgens werd in het Vrij Onderwijs met een prijs bedacht het opstel, getiteld Verdraagzaamheid en tot kenspreuk voerend: Plus est en vous; in het Openbaar Onderwijs werd de prijs voor hetzelfde onderwerp toegekend aan Arbeid adelt III. Bovendien verwierf een Eervolle Vermelding, in het Vrij Onderwijs, het opstel met als titel: Het Vliegwezen en voorzien

[p. 828]

van het devies: Vlaanderen, dach en nacht denc ic aen u; dezelfde waardering viel te beurt aan het opstel, waarvan het opschrift luidt: Verdraagzaamheid en dat als auteur heeft: In recto decus, uit het Openbaar Onderwijs.

Ten slotte was de Commissie de mening toegedaan, dat dit jaar de taal der opstellen meer voldoening schenkt dan vroeger en niet langer de grove fouten vertoont, waartegen de leraren M.O. een zo wanhopige strijd hebben moeten voeren. Er blijft echter nog een niet geringe moeilijkheid te overwinnen: de interpunctie. Hiermede worden vanzelfsprekend niet de talrijke en veelal subjectieve finesses van dit onderdeel der spraakkunst bedoeld, maar wel de eis gesteld, dat ten minste toch de hoofdregels ervan zonder de minste aarzeling zouden worden toegepast.

Voorts vindt de Commissie, dat de candidaten niet genoeg schijnen na te denken over de ware betekenis van hun onderwerp en dit laatste vaak al te eenzijdig, zo niet glad verkeerd begrijpen. Daarenboven beredeneren zij hun stof niet voldoende en worden zij daardoor wel eens onduidelijk, mede door het niet-aanwenden van al of niet oorspronkelijke overgangen. Eindelijk worden de opstellen door een al te bezadigde stijl gekenmerkt en zouden ze, dank zij wat meer bezieling, een veel gunstiger indruk maken dan thans het geval is.

De Keurraad is er dan ook van overtuigd dat, mochten deze overwegingen ter kennis kunnen worden gebracht van de toekomstige gegadigden, dezen ongetwijfeld werk zouden leveren, dat de algemene goedkeuring wegdraagt.

Naschrift. - Na aanneming van het verslag door de plenovergadering bleken de spreukvoerenden te zijn:

Prijs: Plus est en vous: de H. Tijtgat, Hendrik (St. Jozefscollege, Izegem);

Eerv. Verm.: Vlaenderen, dach en nacht denc ic aen u: de H. Steyaert, Roger (Klein Seminarie, Roeselare);

Prijs: Arbeid adelt III: de H. Daems, Jan (Kon. Athenaeum, Antwerpen);

Eerv. Verm.: In recto decus: Mej. Van Caekenberghe, Myriam (Kon. Athenaeum, Aalst).